Ένας Έλληνας, Κρητικός και μάλιστα Ιεραπετρίτης κρύβεται πίσω από τη δημιουργία ενός εξελιγμένου ανθρωπόμορφου ρομπότ, που φτιάχτηκε στην Ιταλία και πρόσφατα συμμετείχε σε διεθνή διαγωνισμό στην Καλιφόρνια, που διοργάνωσε το Πεντάγωνο των ΗΠΑ. Ο λόγος για τον Νίκο Τσαγκαράκη, ειδικό της Ρομποτικής.
Είναι ένα ακόμη από τα χιλιάδες ελληνικά μυαλά που διακρίνονται για τις δυνατότητές τους στο εξωτερικό, αφού ως γνωστόν η Ελλάδα "τρώει" τα παιδιά της. Για το λόγο αυτό, ενώ διαθέτει κορυφαίους επιστήμονες με διεθνή επιρροή σε πολύ υψηλό ποσοστό, 30 φορές πάνω από την πληθυσμιακή αναλογία, ωστόσο το 85% αυτών μεγαλουργεί εκτός της χώρας, σύμφωνα με έρευνα του Ιωάννη Ιωαννίδη, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ των ΗΠΑ.
Συγκεκριμένα, ο Νίκος Τσαγκαράκης είναι ο επικεφαλής της 19μελούς ερευνητικής ομάδας, που σε χρόνο-ρεκόρ μόλις δέκα μηνών ανέπτυξε - με χρηματοδότηση της Ε.Ε. - τον Walk-Man, ένα ρομπότ με ύψος 1,85 μ., ικανό να κινείται ημι-αυτόνομα σε δύσκολα περιβάλλοντα, π.χ. μετά από μια φυσική καταστροφή ή ένα πυρηνικό ατύχημα.
Κρητικός
Ο Νίκος Τσαγκαράκης, όπως αναφέραμε, γεννήθηκε στην Ιεράπετρα Κρήτης. Έλαβε το πτυχίο του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού και Μηχανικού Υπολογιστών το 1995 από την Πολυτεχνική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, πήρε μεταπτυχιακό (MSc) στη Μηχανική Ελέγχου το 1997 και το διδακτορικό του (PhD) στη Ρομποτική από το βρετανικό Πανεπιστήμιο του Σάλφορντ το 2000.
Σήμερα κατέχει θέση τακτικού καθηγητή στο Ιταλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας (ΙΙΤ) ως επικεφαλής των Ανθρωποειδών Ρομπότ και της Μηχανοτρονικής, όπου σχεδίασε και ανέπτυξε το ανθρωποειδές ρομπότ COMAN και πιο πρόσφατα το υψηλής απόδοσης ανθρωποειδές Walk-Man.
Ο διαγωνισμός
Στο διήμερο διαγωνισμό "Robotics Challenge", στο Λος Άντζελες στις αρχές Ιουνίου, που διοργάνωσε η Υπηρεσία Προωθημένων Αμυντικών Ερευνητικών Προγραμμάτων (DARPA) του Πενταγώνου των ΗΠΑ (αυτή που, μεταξύ άλλων, έβαλε και τα θεμέλια του ίντερνετ), συμμετείχαν 23 ρομποτικές ομάδες από τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, τη Ν. Κορέα, τη Γερμανία και την Ιταλία.
Τα ημι-αυτόνομα ρομπότ κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν διάφορες δυσκολίες (οδήγηση αυτοκινήτου, άνοιγμα πόρτας, άνοιγμα βαλβίδας, χρησιμοποίηση τρυπανιού, ανέβασμα σκάλας κ.ά.). Νικητής αναδείχθηκε το ρομπότ του Προωθημένου Ινστιτούτου Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κορέας (KAIST), που πήρε και το πρώτο βραβείο των 2 εκατ. δολαρίων. Στη δεύτερη και τρίτη θέση βρέθηκαν αμερικανικά ρομπότ, ενώ στην τέταρτη ένα γερμανικό. Το ρομπότ του Νίκος Τσαγκαράκη κατέλαβε τη 17η θέση.
Το Walk-Man
«Ξεκινήσαμε την προσπάθεια με ενάμιση χρόνο καθυστέρηση, μετά από απευθείας πρόσκληση από την DARPA στην ομάδα μου. Για το Walk-Man η συμμετοχή ήταν μόνο το πρώτο ορόσημο του έργου, που συνεχίζεται τώρα προς την κατεύθυνση της εφαρμογής του ρομπότ σε πιο ρεαλιστικές εφαρμογές, που έχουν σχεδιαστεί μαζί με τους φορείς Πολιτικής Προστασίας στην Ιταλία και έχουμε στόχο να εκτελέσουμε στο τέλος του 2017, όταν ολοκληρωθεί το πρόγραμμα. Με δεδομένη την καθυστερημένη είσοδό μας στο διαγωνισμό, είμαι πολύ ικανοποιημένος με την απόδοσή μας», λέει ο Νίκος Τσαγκαράκης και συνεχίζει αναφέροντας ότι «το Walk-Man σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε μέσα σε δέκα μήνες, με μια τεράστια προσπάθεια από το Μάρτιο 2014 έως το Φεβρουάριο 2015.
Αυτό είναι σίγουρα ένα παγκόσμιο ρεκόρ, δεδομένης της πολυπλοκότητας και της εμπειρογνωμοσύνης που απαιτούνται για την ανάπτυξη ενός τέτοιου συστήματος. Είχαμε μόνο τρεις μήνες για να αναπτύξουμε το λογισμικό μας και να συμμετάσχουμε στον τελικό του DRC. Πριν από αυτό, με επιτυχία περάσαμε όλα τα τεστ που απαιτούνταν για να συμμετάσχουμε, με μόνο με δύο εβδομάδες δοκιμές με το ρομπότ.
Με τα δεδομένα αυτά, η συμμετοχή του Walk-Man ήταν κάτι περισσότερο από μια επιτυχία και σήμερα το ρομπότ έχει αναγνωριστεί ως ένα από τα καλύτερα στον κόσμο, με μεγάλες δυνατότητες για το μέλλον».
Όπως εξηγεί ο Νίκος Τσαγκαράκης, «η ρομποτική πρόκληση της DARPA απέδειξε ότι τα ανθρωποειδή ρομπότ δεν είναι πια επιστημονική φαντασία. Μέχρι το 2005 η Ευρώπη είχε ένα μειονέκτημα στην ανάπτυξη των ανθρωποειδών ρομποτικών τεχνολογιών σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και την Κορέα. Από τότε όμως, πολλά έργα που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στον τομέα αυτό μείωσαν την απόσταση με την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ, και σήμερα μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει έντονος ανταγωνισμός τόσο με τις ΗΠΑ όσο και με την Ιαπωνία. Μερικά από τα ευρωπαϊκά ανθρωποειδή ρομπότ που έχουν αναπτυχθεί, και για τα οποία είχα την τύχη να εργαστώ τα τελευταία δέκα χρόνια, αποτελούν σήμερα παγκόσμια πρότυπα της συγκεκριμένης τεχνολογίας».
«Δύσκολη η Ελλάδα»
Ο ίδιος, φανερά ικανοποιημένος από τη διάκριση αυτή, στην ερώτηση γιατί παραμένει στην Ιταλία και δε γυρίζει στην Ελλάδα αναφέρει: «Η Ιταλία έχει μια δυνατή και μεγάλη παράδοση στη Ρομποτική, που είναι πολύ ελκυστική για όλους όσους θέλουν να βελτιώσουν τη γνώση και την εμπειρία τους σε αυτήν την επιστήμη. Επιπλέον, το Ιταλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας είναι ένα διεθνές περιβάλλον εργασίας που παρέχει εξαιρετικές ευκαιρίες και πόρους για την ανάπτυξη των πλέον σύγχρονων τεχνολογιών, όπως της Ρομποτικής.
Στην Ελλάδα δυστυχώς, παρόλο που προσπάθησα να επιστρέψω μερικά χρόνια πριν, για τους λόγους που όλοι γνωρίζουμε, είναι πολύ δύσκολο να έχεις ίδιες ευκαιρίες και να σου προσφερθούν οι ίδιες δυνατότητες εργασίας».
Εν συνεχεία, αναφερόμενος στο κατά πόσο είναι ασφαλής η συνύπαρξη των ρομπότ με τους ανθρώπους, ένα ερώτημα καίριας σημασίας, απαντά λέγοντας ότι «η ανάπτυξη των συνεργατικών ρομποτικών συστημάτων έχει σημειώσει ικανοποιητική πρόοδο κατά τη διάρκεια των τελευταίων δέκα χρόνων και σήμερα υπάρχουν ήδη παραδείγματα εφαρμογών αυτών των ρομπότ ως συν-εργατών στη βιομηχανία για την εκτέλεση εργασιών εντός των ίδιων χώρων εργασίας με τους ανθρώπους.
Ωστόσο, η ανάπτυξη των διασυνδέσεων (interfaces) για τη σύνδεση του ανθρώπου-χειριστή με το ρομπότ, ώστε το ρομπότ να μπορεί να κατανοήσει την πρόθεση του ανθρώπου, είναι ένας άλλος τομέας, που πρέπει ακόμα να προχωρήσει προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης των πλήρως συνεργατικών ρομπότ».
Σημείωσε επίσης ότι «με βάση την πρόοδο της τεχνολογίας στα ανθρωποειδή ρομπότ τα τελευταία χρόνια, θα πρέπει να περιμένουμε αυτό το είδος των ρομπότ να εισέλθει σταδιακά στο περιβάλλον μας σε 15-25 χρόνια από τώρα».
«Οι άνθρωποι σαν δημιουργοί θα έχουν πάντα τον έλεγχο»
Τέλος, αναφορικά με το φόβο που μπορεί να δημιουργεί σε πολλούς το ενδεχόμενο στο μέλλον τα ρομπότ να αντικαταστήσουν την ανθρώπινη εργασία, ο Κρητικός Νίκος Τσαγκαράκης τονίζει ότι «οι άνθρωποι σαν δημιουργοί θα έχουν πάντα τον έλεγχο πάνω τους και θα χρησιμοποιούν τα ρομπότ για να κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη και πιο παραγωγική.
Υπήρχαν στο παρελθόν πολλές άλλες τεχνολογίες που μείωσαν τις θέσεις εργασίας για τους ανθρώπους, για παράδειγμα το ηλεκτρονικό εμπόριο. Δε θα πρέπει όμως να ανησυχούμε το ίδιο για τη Ρομποτική, η εξέλιξη της οποίας μπορεί μόνο να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας για τους ανθρώπους».
Μαρία Αντωνογιαννάκη
