Σύμφωνα με την παράδοση, κάθε χρόνο τη Μεγάλη Πέμπτη οι νοικοκυρές ετοιμάζουν τα τσουρέκια και βάφουν τα κατά παράδοση κόκκινα αυγά, καθώς το αυγό συμβολίζει τη γονιμότητα και τη δημιουργία, ενώ, σύμφωνα με άλλους, συμβολίζει την αναγέννηση του κόσμου και την ανανέωση της φύσης.
Το κόκκινο μάλιστα χρώμα αποκτά διάφορους συμβολισμούς: Για κάποιους το κόκκινο χρώμα συμβολίζει το αίμα που έχυσε ο Χριστός όταν σταυρώθηκε, ενώ για άλλους τα αυγά βάφονται κόκκινα ως έκφραση χαράς για το ευτυχισμένο γεγονός της Ανάστασης του Κυρίου και συνάμα μέσο αποτρεπτικό κάθε κακού.
Σύμφωνα με μια παράδοση, όταν αναστήθηκε ο Χριστός, το είπαν σε μια γυναίκα και αυτή δεν το πίστεψε και είπε: «Όταν τα αυγά που κρατώ θα γίνουν κόκκινα, τότε θα αναστηθεί και ο Χριστός. Και αυτά έγιναν κόκκινα».
«Το αυγό της Παναγίας»
Ιδιαίτερη αξία, μάλιστα, είχε για τους κατοίκους των χωριών το πρώτο αυγό που θα βαφόταν.
Σε πολλές περιοχές το ονόμαζαν «το αυγό της Παναγίας» και το φύλαγαν στο εικονοστάσι για 1 χρόνο, πιστεύοντας πως αυτό το αυγό βοηθάει στο ξεμάτιασμα ή στο να ξορκίσουν το χαλάζι και τις πλημμύρες. Την επόμενη χρονιά το έθαβαν στα χωράφια, για να είναι εύφορα, ή το έβαζαν στο μαντρί των ζώων για να ευλογήσει τη γονιμότητά τους.
Τα αυγά βάφονται τη Μεγάλη Πέμπτη, η οποία είναι η ημέρα του Μυστικού Δείπνου, όπου ο Χριστός πρόσφερε άρτο και κρασί ως συμβολισμό για το σώμα Του και το αίμα Του, έτοιμος να θυσιαστεί για να ελευθερώσει τον κόσμο από τα δεσμά της αμαρτίας.
Μέρος του εθίμου των πασχαλινών αυγών είναι και το τσούγκρισμα. Πριν την κατανάλωσή τους, ιδιαίτερα στο πασχαλινό τραπέζι, ο καθένας διαλέγει το δικό του αυγό και το τσουγκρίζει με αυτό άλλου.
Όποιος έχει το αυγό που δεν έσπασε, το τσουγκρίζει στη συνέχεια με το αυγό τρίτου και ούτω καθεξής μέχρι να αναδειχθεί αυτός που έχει το πιο ισχυρό. Σύμφωνα με την παράδοση, το αυγό είναι σύμβολο ζωής και όπως σπάει κατά τη διαδικασία του τσουγκρίσματος, έτσι έσπασε και ο τάφος από τον οποίο βγήκε ο Χριστός.
Το βάψιμο των πασχαλινών αυγών γίνεται τη Μεγάλη Πέμπτη, ενώ το πρώτο τσούγκρισμα γίνεται τη νύχτα της Ανάστασης, μόλις ακουστεί το "Χριστός Ανέστη!". Για το βάψιμο των αυγών είναι προτιμότερα τα άσπρα αυγά και όχι τα σκούρα μπεζ, γιατί τα άσπρα αυγά θα βαφτούν πολύ καλύτερα και το κόκκινο χρώμα θα είναι εντονότερο.
Βάζουμε τα αυγά από το ψυγείο 3-4 ώρες πριν τα βάψουμε, για να έρθουν σε θερμοκρασία δωματίου και να μη σπάσουν κατά το βράσιμο. Είναι προτιμότερο να τα έχουμε εκτός ψυγείου μία μέρα. Τα καθαρίζουμε με ένα βρεγμένο σφουγγάρι, για να μην έχουν στίγματα και τα σκουπίζουμε.
Να χρησιμοποιούμε ανοξείδωτη κατσαρόλα, την οποία θα πρέπει να πλύνουμε αμέσως μετά το βάψιμο των αυγών, παρά αλουμινένια ή εμαγιέ, γιατί βάφονται από το χρώμα και δεν ξεβάφουν εύκολα. Για το ανακάτεμα των αυγών είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσουμε ξύλινη κουτάλα, για να μη μείνουν σημάδια στο τσόφλι τους. Θα πρέπει να φοράμε πλαστικά γάντια, για να προφυλάξουμε τα χέρια μας. Να επιλέγουμε βαφές που επιτρέπονται για τρόφιμα.
Υπάρχουν δύο τρόποι βαφής των αυγών. Ο ένας είναι να βαφτούν τα αβγά μαζί με τη βαφή και ο άλλος να βραστούν πρώτα και μετά να τα βάλουμε στη βαφή. Είτε όμως βραστούν μαζί με τη βαφή είτε χωριστά, θα πρέπει να μη βάλουμε πολλά μαζί, γιατί χτυπιούνται μεταξύ τους και σπάνε. Επίσης, δε θα πρέπει να βράζει δυνατά το νερό, γιατί τα αυγά μέσα του κινούνται και σπάζουν.
Αν τα βάψουμε μαζί με τη βαφή, ακολουθούμε τις οδηγίες που αναγράφονται στο φακελάκι της βαφής. Όταν βράσουν τα αυγά, τα βγάζουμε από την κατσαρόλα και τα τοποθετούμε πάνω σε χαρτί κουζίνας να στεγνώσουν και να έρθουν σε θερμοκρασία δωματίου. Κατόπιν με ένα μαλακό πανί βουτηγμένο σε ελαιόλαδο τα γυαλίζουμε.
Οικολογικά: Με φυσικό τρόπο
Για κόκκινο χρώμα ρίχνουμε σε μία κατσαρόλα 4 φλιτζάνια ψιλοκομμένα παντζάρια, 1 μικρό φλιτζάνι ξίδι, τα αυγά και ρίχνουμε νερό μέχρι να τα καλύψουμε. Τα αφήνουμε να βράσουν όλα μαζί. Για πράσινο χρώμα βράζουμε 1 κιλό σπανάκι σε τρία λίτρα νερό. Στο ζωμό που θα μείνει, θα βράσουμε τα αυγά μας προσθέτοντας το ανάλογο ξίδι.
Για κίτρινο χρώμα τυλίγουμε τα αυγά σε ξερά φλούδια κρεμμυδιών και τα στερεώνουμε βάζοντας τα μέσα σε κάλτσα νάιλον και δένοντας τα με κόμπο. Τα βράζουμε με νερό και το ανάλογο ξίδι. Για γαλάζιο χρώμα βράζουμε τα αυγά σε μια κατσαρόλα μαζί με κόκκινο λάχανο, νερό και ξίδι.
