Τα αρμόδια υπουργεία τείνουν ολοένα και περισσότερο στην απόφαση να διευρύνουν τον προϋπολογισμό του προγράμματος «Εξοικονομώ», για να να επιδοτηθεί μεγαλύτερος αριθμός αιτήσεων από αυτόν που προβλεπόταν αρχικά, εξαιτίας της ανάγκης για ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών, λόγω και της ενεργειακής κρίσης που πλήττει τα νοικοκυριά. Δεν αποκλείεται το γεγονός ο αριθμός των τελικών δικαιούχων ακόμα και να διπλασιαστεί.
Πάνω από 100.000 αιτήσεις
Υποβλήθηκαν πάνω από 100.000 αιτήσεις από νοικοκυριά, με αποτέλεσμα να ξεπεραστεί κατά πολύ ο στόχος που είχε τεθεί για αναβάθμιση 50.000 κατοικιών και να υπερκαλυφθεί ο προϋπολογισμός του προγράμματος ύψους 632 εκατ. ευρώ. Τα κονδύλια προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει να αποδεσμεύσει για αυτόν τον σκοπό υψηλότερους πόρους από τον συνολικό προϋπολογισμό ύψους 1,265 δισ. ευρώ που είχε προβλεφθεί για την τετραετία 2021-2024, ώστε να ικανοποιηθεί μεγαλύτερος αριθμός αιτήσεων. Η απορρόφηση περισσότερων κονδυλίων τη δεδομένη χρονική στιγμή, που είναι απόλυτη προτεραιότητα λόγω των δυσμενών συνθηκών που έχουν προκληθεί από την ενεργειακή κρίση, θα οδηγήσει σε λιγότερα κονδύλια στις επόμενες φάσεις του «Εξοικονομώ».
Στη χώρα μας, το 83,82% των κτιρίων που έχουν κατασκευαστεί πριν από το 1980 έχουν πολύ μικρή ενεργειακή αποδοτικότητα, με τα πιο ενεργοβόρα κτίρια κατοικιών να είναι οι μονοκατοικίες, ενώ το συνολικό ελληνικό κτιριακό απόθεμα κατοικιών έχει πολλά περιθώρια εξοικονόμησης ενέργειας.
Η ενεργειακή αναβάθμιση του ακινήτου μειώνει την κατανάλωση ενέργειας για ψύξη και θέρμανση ακόμη και κατά 70%, άρα και μικρότερο κόστος που είναι το μεγάλο ζητούμενο ιδίως σε αυτές τις δυσμενείς συνθήκες που τα νοικοκυριά επιβαρύνονται υπέρμετρα.
Η ανάγκη για ανακαίνιση του κτιριακού τομέα στην Ελλάδα είναι απαραίτητη, καθώς έτσι επιτυγχάνονται ταυτόχρονα σημαντικά ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας, εξοικονόμηση κόστους για τους πολίτες και βελτίωση των καθημερινών συνθηκών διαβίωσης.
Στο νέο «Εξοικονομώ» για να υπάρξει εκταμίευση των χρημάτων του προγράμματος για τις επιλέξιμες δαπάνες θα πρέπει να βεβαιώνεται ότι μέσα από τις επιλέξιμες παρεμβάσεις υπήρξε αύξηση της ενεργειακής κλάσης κατά τουλάχιστον τρεις βαθμίδες. Έτσι, το πρόγραμμα απευθύνεται πιο στοχευμένα σε κατοικίες παλαιότερες και σε ιδιοκτήτες χαμηλότερων εισοδημάτων.
Ως ένα από τα βασικά κριτήρια πρόκρισης των αιτήσεων για χρηματοδότηση έχει οριστεί η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας, βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων (σε ποσοστό 50%) καθώς και το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα (σε ποσοστό 15%).
Τα ποσοστά επιδότησης
Τα ποσοστά της επιδότησης προσδιορίζονται με βάση το εισόδημα και διαφοροποιούνται ανάλογα με τη χρήση της κατοικίας, δηλαδή αν πρόκειται για ιδιοκατοίκηση ή ενοικίαση.
- το 75%, θα λάβουν όσοι εντάσσονται στη χαμηλότερη εισοδηματική κατηγορία με οικογενειακό εισόδημα το 2020 κάτω από 10.000 ευρώ και για ακίνητα που βρίσκονται σε ιδιοκατοίκηση.
- το 40%, θα λάβουν όσοι έχουν οικογενειακό εισόδημα που ξεπερνά τα 40.000 ευρώ και παραχωρούν ή ενοικιάζουν σε τρίτο πρόσωπο μια κατοικία.
Σημείωση: Οι ωφελούμενοι μπορούν να καλύψουν το υπόλοιπο ποσό με ίδια κεφάλαια ή με άτοκο δάνειο.
Τι προβλέπεται για το bonus
Επιπλέον, προβλέπεται πρόσθετη επιχορήγηση (bonus) +10% στο προβλεπόμενο ποσοστό επιχορήγησης για αιτήσεις πολυκατοικίας, όταν συμμετέχει το σύνολο των χιλιοστών της πολυκατοικίας.
Πότε μία κατοικία είναι επιλέξιμη
Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να υφίσταται νόμιμα, να χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία και να έχει καταταγεί βάσει Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ. Η κύρια κατοικία δηλώνεται στη φορολογική δήλωση (Έντυπο Ε1). Εάν το ακίνητο χρησιμοποιείται για εκμετάλλευση ή δωρεάν παραχώρηση και άρα δεν δηλώνεται ως κατοικία από τον αιτούντα, η χρήση του ως κύρια κατοικία προκύπτει από το έντυπο Ε1 του χρήστη της κατοικίας. Η ενοικίαση/παραχώρηση προκύπτει από το έντυπο Ε2 του αιτούντα.
Για όλους τους τύπους αίτησης, προβλέπεται υποχρεωτική αναβάθμιση κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες, ώστε να εξασφαλίζεται Εξοικονόμηση Πρωτογενούς Ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%. Κατά την ολοκλήρωση του έργου και βάσει του δεύτερου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης θα γίνουν έλεγχοι επίτευξης τόσο για τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο, όσο και για την εξοικονόμηση ενέργειας.
Οι επιλέξιμες αλλαγές περιλαμβάνουν: κουφώματα/συστήματα σκίασης/αερισμού, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης-ψύξης, συστήματα ζεστού νερού χρήσης, συσκευές διαχείρισης ενέργειας (smart home), και αναβάθμιση φωτισμού.
Η αίτηση θα οδηγείται σε απόρριψη σε περίπτωση μη προσκόμισης δικαιολογητικών, ή ψευδούς περιεχομένου ουσιωδών στοιχείων τους, ή αν τα προσκομισθέντα δικαιολογητικά δεν είναι σε ισχύ κατά την υποβολή της αίτησης. Για τις εγκεκριμένες αιτήσεις δεσμεύεται ο προϋπολογισμός στα πλαίσια των όρων του Προγράμματος ανά Π.Ε. και δίνεται το δικαίωμα να προχωρήσουν στην επιλογή Χρηματοδοτικού Σχήματος.
Οι εγκεκριμένες αιτήσεις διατηρούν το δικαίωμα αξιολόγησής τους με την υφιστάμενη φθίνουσα σειρά, σε περίπτωση μη κάλυψης ή αύξησης των πόρων του προγράμματος ανά περιφέρεια.
