Την αναγκαιότητα ενίσχυσης του ανασκαφικού έργου που πραγματοποιείται στην αρχαία Λύττο από το Υπουργείο Πολιτισμού, αναδεικνύει με μια ακόμη Ερώτηση προς την αρμόδια Υπουργό ο αν. Τομεάρχης Ανάπτυξης & Επενδύσεων Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία, Βουλευτής Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης με την συνυπογραφή της Τομεάρχη Σίας Αναγνωστοπούλου και 15 ακόμη Βουλευτών.
«Όταν για πρώτη φορά ζητήσαμε από το Υπουργείο Πολιτισμού να χρηματοδοτήσει την επέκταση του ανασκαφικών εργασιών στην περιοχή της αρχαίας Λύττου από το Ταμείο Ανάκαμψης, η Υπουργός αμέλησε να μας αναφέρει τους λόγους για τους οποίους το Υπουργείο αρνείται και συνεχίζει να επαφίεται αποκλειστικά και μόνο στην πρωτοβουλία του Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών του Πρίνστον και του Ινστιτούτου για την Μελέτη του Αρχαίου Κόσμου του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης» αναφέρει σε δήλωσή του ο Χάρης Μαμουλάκης, τονίζοντας: «Σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα, η εκτιμώμενη έκταση των δυνητικών αρχαιολογικών ευρημάτων εκτείνεται σε 1000 περίπου στρέμματα. Το σημερινό ανασκαφικό ενδιαφέρον, εστιάζεται αναγκαστικά σε τρία σημεία, με σκοπό την άντληση ευρημάτων και την συλλογή πληροφοριών για διαφορετικές περιόδους της αρχαίας ιστορίας του νησιού μας, συμπεριλαμβανομένων ανασκαφών με ευρήματα από την κλασσική, την ρωμαϊκή και την βυζαντινή εποχή. Ωστόσο, η σημασία και ο όγκος των ευρημάτων αυτών, υποδεικνύουν ότι απαιτείται και η αρωγή της Πολιτείας, τόσο με επιπλέον υλικοτεχνικό εξοπλισμό όσο, κυρίως, με χρηματοδότηση.».
Όπως αναφέρεται στην Ερώτηση του Χάρη Μαμουλάκη, η εντατικοποίηση των ανασκαφικών προσπαθειών στην περιοχή της αρχαία Λύττου είναι εξαιρετικής σημασίας τόσο για την διεύρυνση της συλλογικής γνώσης της αρχαίας ιστορίας του νησιού όσο και για την μελλοντική επέκταση του τοπίου των επισκέψιμων αρχαιολογικών χώρων στην Κρήτη. Γι’ αυτό και οφείλει το Υπουργείο Πολιτισμού να αναλάβει δράση με στόχο την ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου, την επέκταση του ανασκαφικού έργου και την χρηματοδότηση του έργου της ανασκαφής στην περιοχή της αρχαίας Λύττου.
Αναλυτικά η τοποθέτηση του βουλευτή Ηρακλείου Χάρη Μαμουλάκη:
Το καλοκαίρι του 2021 έλαβε χώρα στην περιοχή της αρχαίας Λύττου η πρώτη συστηματική αρχαιολογική έρευνα των τελευταίων σαράντα ετών. Η αποστολή πραγματοποιήθηκε μέσα από το ενδιαφέρον ξένων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Οι έρευνες συνεχίστηκαν το 2022 με την συνεργασία του Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών του Πρίνστον, του Ινστιτούτου για την Μελέτη του Αρχαίου Κόσμου του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και της τοπικής Εφορίας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου. Στις εργασίες συμμετείχαν πλήθος φοιτητών και νέων επιστημόνων και πραγματοποιήθηκαν με την αγαστή συνεργασία της τοπικής κοινωνίας.
Σύμφωνα με την σημερινή γνώση που έχουμε για την περιοχή, η πόλη των ιστορικών χρόνων και η εκτιμώμενη έκταση των δυνητικών αρχαιολογικών ευρημάτων στην αρχαία Λύττο εκτείνεται σε 1000 περίπου στρέμματα. Ως εκ τούτου, το σημερινό ανασκαφικό ενδιαφέρον εστιάζει αναγκαστικά σε τρία διαφορετικά σημεία με σκοπό την άντληση ευρημάτων και πληροφοριών για διαφορετικές περιόδους της αρχαίας ιστορίας του νησιού, συμπεριλαμβανομένων ανασκαφών με ευρήματα από την κλασσική, την ρωμαϊκή και την βυζαντινή εποχή. Ωστόσο, η σημασία και ο όγκος των ευρημάτων υποδεικνύουν ότι απαιτείται η γενναία αρωγή της πολιτείας τόσο με επιπλέον υλικοτεχνικό εξοπλισμό όσο, κυρίως, και με χρηματοδότηση.
Με την από 12 Ιανουαρίου 2022 ερώτηση των εκπροσώπων της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης η κυβέρνηση κλήθηκε να απαντήσει για το αν προτίθεται να χρηματοδοτήσει την επέκταση του ανασκαφικών εργασιών στην περιοχή της αρχαίας Λύττου από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η κ. Υπουργός, με την από 4/2/2022 και με Α.Π. 13531 απάντηση της, έσπευσε να μας υπενθυμίσει το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις συστηματικές ανασκαφές βάση του άρθρου 36 του ν.4858/2021 αλλά αμέλησε να μας αναφέρει τους λόγους για τους οποίους το Υπουργείο δεν σπεύδει να υποστηρίξει χρηματοδοτικά την εν λόγω ανασκαφή και συνεχίζει να επαφίεται στην πρωτοβουλία αποκλειστικά και μόνο των ξένων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Η κυρία Υπουργός μάλιστα στην απάντηση της, ανέφερε ως δείγμα της ανεπάρκειας του αρχαιολογικού χώρου να ενταχθεί σε πρόγραμμα χρηματοδότησης, την περιορισμένη διάρκεια του ανασκαφικού έργου από μέρους των επιστημόνων που έχουν τιμήσει τη χώρα μας με το ενδιαφέρον τους για την περιοχή. Το κενό της δημόσιας χρηματοδότησης του ανασκαφικού έργου εξάλλου έγινε αντιληπτό και από την Περιφέρεια Κρήτη όταν μετά την πρόσφατη περιήγηση του κύριου Περιφερειάρχη στο χώρο των ανασκαφών έσπευσε να δηλώσει ότι η Περιφέρεια, με τις λιγοστές της δυνάμεις, σκοπεύει να χρηματοδοτήσει την επέκταση του έργου.
Η εντατικοποίηση των ανασκαφικών προσπαθειών στην περιοχή της αρχαία Λύττου είναι εξαιρετικής σημασίας τόσο για την διεύρυνση της συλλογικής μας γνώσης της αρχαίας ιστορίας του νησιού όσο όμως και για την μελλοντική επέκταση του τοπίου των επισκέψιμων αρχαιολογικών χώρων στην Κρήτη.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω ερωτάται η κυρία Υπουργός:
1) Τι προτίθεστε να κάνετε για την ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου, την επέκταση του ανασκαφικού έργου και την χρηματοδότηση του έργου της ανασκαφής στην περιοχή της αρχαίας Λύττου;
