Ο τρόπος χειρισμού ενός τζακιού ή μιας ξυλόσομπας μπορεί να καθορίσει και τη χρησιμότητά τους στη ζωή μας, αφού έχει πολλές φορές συμβεί - με την πιο πρόσφατη περίπτωση στη Σητεία με θύματα το τραγικό ζευγάρι των ηλικιωμένων - αντί να μας ζεστάνουν, να μετατρέψουν τον χώρο μας σε θάλαμο αερίων, εξαιτίας ανθρώπινων λαθών που... στοιχίζουν ζωές.
Κι όμως... Είναι πολύ εύκολο και απλό να απολαμβάνουμε τη θέρμανση του ξύλου, αρκεί να κάνουμε πράξη τις οδηγίες των ειδικών.
Ο μηχανολόγος μηχανικός, καθηγητής στο ΕΛΜΕΠΑ και διευθυντής του Εργαστηρίου Αιολικής Ενέργειας και Σύνθεσης Ενεργειακών Συστημάτων του Τμήματος Μηχανολογίας, Δημήτρης Χρηστάκης, μίλησε στη “Νέα Κρήτη” χθες, τονίζοντας ότι τα τζάκια και ακόμα περισσότερο οι ξυλόσομπες αποτελούν εξαιρετικά μέσα θέρμανσης των χώρων μας, αλλά υπάρχουν κανόνες που πρέπει να γνωρίζουμε για να έχουμε πάντοτε το επιθυμητό και όχι το ανεπιθύμητο αποτέλεσμα!
«Δε θα πρέπει να θυμόμαστε τη ζεστασιά του σπιτιού μας όταν έχουμε αυτή την ανάγκη. Θα πρέπει να προετοιμαζόμαστε νωρίτερα για την κάλυψη αυτής μας της ανάγκης», λέει χαρακτηριστικά ο Δημήτρης Χρηστάκης. Έτσι, εξηγεί ότι «είναι πολύ καλό για μας, όταν έχουμε ένα τζάκι κλασικό, ανοιχτού τύπου, να το μετατρέψουμε σε ενεργειακό. Δεν είναι ακριβή η λύση αυτή. Δεν κοστίζει πολλά χρήματα το να βάλουμε ένα πορτάκι και έναν εξοπλισμό σε ένα ανοιχτό τζάκι. Αντιθέτως, σου αποδίδει σε τέτοιο βαθμό και για πάρα πολλά χρόνια, που έχεις σύντομα απόσβεση και παράλληλα προστατεύεται και η υγεία του ανθρώπου μέσα από αυτήν την εξέλιξη. Οπότε, εάν κάποιος έχει τη δυνατότητα να καίει ξύλα δικά του από κλαδέματα κ.λπ., καλό είναι να επενδύσει 200 με 300 ευρώ και να προχωρήσει σε μια τέτοια ενέργεια στο τζάκι του...».
Ο Δημήτρης Χρηστάκης εξηγεί στο σημείο αυτό ότι, «για παράδειγμα, ένα κλασικό τζάκι έχει ισχύ περίπου 2 κιλοβάτ. Αν το μετατρέψουμε σε ενεργειακό, δηλαδή του βάλουμε μια πόρτα και ένα αερόθερμο, τότε τα 2 κιλοβάτ μπορεί να γίνουν 6, 7, 8-10 κιλοβάτ. Μα, με 10 κιλοβάτ την ώρα, μπορείς να θερμάνεις ένα σπίτι 120 τετραγωνικών και να έχεις μια πολύ καλή ποιότητα θέρμανσης...».
Μάλιστα, σύμφωνα με τον καθηγητή του ΕΛΜΕΠΑ, «από ’κει και πέρα, μπορείς να φτιάξεις και αεραγωγούς που θα πάνε στα διάφορα δωμάτια. Δηλαδή, η ποιότητα της καύσης και της απόδοσης των ξύλων μπορεί να ανέβει μέχρι και τρεις φορές επάνω. Δηλαδή, από ένα τζάκι κλασικό που θα το μετατρέψεις σε ενεργειακό, είναι σαν να αποκτάς τρία τζάκια κλασικά που να ανάβουν ταυτόχρονα...».
«Πάντα ένα παράθυρο ανοιχτό»
Τι γίνεται όμως με τα ανοιχτού τύπου τζάκια για να μην έχουμε τραγωδίες σε βάρος των ανθρώπων; «Καταρχάς, θα πρέπει να καθαρίζουμε κάθε χρόνο την καμινάδα για να μη φράζει. Και από ’κει και πέρα, θα πρέπει να κλείνουμε καλά τα παράθυρα από τη διεύθυνση του αέρα. Και αυτό είναι πολύ εύκολα να το διαπιστώσουμε είτε με το πώς γέρνουνε τα δέντρα ή ακόμα και με έναν αναπτήρα που θα βλέπουμε προς τα πού γέρνει η φλόγα του...».
Στη συνέχεια, σύμφωνα με όσα μας λέει ο Δημήτρης Χρηστάκης, «θα πρέπει στο παράθυρο εκείνο από το οποίο μπαίνει ο αέρας να ανοίγουμε μια χαραμάδα. Μας ενδιαφέρει να μπαίνει ο αέρας μέσα και όχι να βγαίνει. Γιατί αν ο αέρας βγαίνει, μπορεί να σου φέρει μέσα τους καπνούς από την καμινάδα και να αρχίσει να καπνίζει το τζάκι...».
Στο σημείο αυτό, διευκρινίζει ότι ασφαλώς και δεν μπορούμε να ανοίξουμε πολύ, γιατί θα χάσουμε τη θερμότητα του σπιτιού. Αλλά, ανοίγοντας μια χαραμάδα, “αναπνέει” το τζάκι μας και δεν κινδυνεύουμε με κάπνα και φυσικά από τις φονικές αναθυμιάσεις.
Όπως εξηγεί μάλιστα παρακάτω, αν το τζάκι είναι ενεργειακό, έχει και πάλι τις ίδιες ή και μεγαλύτερες ανάγκες, χωρίς ωστόσο να είναι τόσο επικίνδυνο να μας φέρει αναθυμιάσεις, όσο επικίνδυνο έχει αποδειχτεί το ανοιχτό τζάκι.
Η ΣΩΣΤΗ ΕΠΙΛΟΓΗ
Η ατελής καύση του ξύλου
Την ίδια ώρα, πολύ σημαντικές είναι οι οδηγίες του Δημήτρη Χρηστάκη ως προς τα ξύλα που πρέπει να χρησιμοποιούμε. «Τα ξύλα βεβαίως θα πρέπει καταρχάς να είναι από το χωράφι. Καθαρά ξύλα, δηλαδή, και όχι επεξεργασμένα με χημικά. Από ’κει και πέρα, να είναι τουλάχιστον ενός έτους ξύλα ελιάς ή άλλα είδη, με τα καλύτερα αυτά της ελιάς και της χαρουπιάς που ζεσταίνουν περισσότερο...».
Πότε όμως έχουμε τη λεγόμενη ατελή καύση; «Όταν σβήσουμε, για παράδειγμα, το ξύλο με νερό, τότε δημιουργούνται οι αναθυμιάσεις. Δε σβήνουμε ποτέ με νερό τα ξύλα το βράδυ για να πάμε να κοιμηθούμε. Αυτό το πράγμα δεν είναι καθόλου καλό. Και ακόμα κι αν το βράδυ τα ξύλα ανάβουν, σε καμία περίπτωση δεν τους ρίχνουμε νερό...». Ο κ. Χρηστάκης διευκρινίζει στο σημείο αυτό ότι το βράδυ είναι άκρως σημαντικό, εφόσον το τζάκι μας το ενεργειακό ανάβει (ενώ το κλασικό καλύτερα να μην το έχουμε να ανάβει και να πηγαίνουμε για ύπνο), να έχουμε μια χαραμάδα απ’ όπου να μπαίνει μέσα αέρας. Και βέβαια πάντα να εξετάζουμε από ποια κατεύθυνση ο αέρας θα μπαίνει μέσα στο σπίτι για να αφήσουμε αυτή τη χαραμάδα. Στην περίπτωση εκείνη δεν κινδυνεύουμε. Τέλος, ο Δημήτρης Χρηστάκης τονίζει ότι «οι ξυλόσομπες έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να μας δημιουργήσουν τέτοια προβλήματα, ενώ οι σόμπες, ακόμα και οι παλιές, είναι ακόμα καλύτερες για να ζεστάνουμε τον χώρο μας και να έχουμε και απόσβεση σύντομα από τη χρησιμοποίηση των συγκεκριμένων μέσων θέρμανσης, εφόσον πάντα διαθέτουμε ξύλα δικής μας παραγωγής»...
