Ένα σημαντικό περιβαλλοντικό-αυτοδιοικητικό εύσημο έχει να επιδείξει πλέον το Ηράκλειο, καθώς το προωθούμενο Περιβαλλοντικό Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας-ECO Park (μια συνεργασία του Δήμου Ηρακλείου και του ΕΣΔΑΚ, που εντάσσεται στο σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων της δημοτικής Αρχής Ηρακλείου) συμπεριλήφθηκε ως έργο αναφοράς στην εθνική πολιτική κυκλικής οικονομίας της χώρας μας!
Πρόκειται για μια σημαντική αναγνώριση, που βεβαίως δεν προξενεί έκπληξη αφού, όπως έχει σχεδιαστεί, το εγχείρημα του περιβαλλοντικού πάρκου, που θα αναβαθμίσει μια μεγάλη έκταση 270 στρεμμάτων στη Ν. Αλικαρνασσό, αποτελεί ορόσημο της φιλοσοφίας της λεγόμενης “κυκλικής οικονομίας”, που επιχειρεί να προωθήσει τώρα η χώρα μας.
Το Περιβαλλοντικό Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας-ECO Park, που σχεδιάζεται από το Δήμο Ηρακλείου και τον ΕΣΔΑΚ, καλύπτει απόλυτα τις ανάγκες και δημιουργεί προσδοκίες για θεαματικά αποτελέσματα κυκλικής οικονομίας. Είναι ένα πραγματικά οραματικό έργο, το πρώτο στη φιλοσοφία της ολιστικής διαχείρισης των απορριμμάτων στη χώρα, που συνδυάζει και τη βιομηχανική ενοποίηση αποβλήτων, με σκοπό τα παραγόμενα απορρίμματα να δέχονται επεξεργασία σε σύντομο χρονικό διάστημα, βελτιώνοντας την ποιότητα των παραγόμενων υλικών.
Παράλληλα, το εγχείρημα προωθεί και τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα, αφού εκεί θα δοκιμάζονται νέες τεχνολογίες διαχείρισης, σε συνεργασία με τα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Τα παραπάνω, μαζί και με τον εκπαιδευτικό αλλά και διαδραστικό χαρακτήρα που θα έχει μέσω των επισκέψιμων για τους πολίτες χώρους, το καθιστούν έργο-πρότυπο σε εθνικό επίπεδο. Γι’ αυτό ακριβώς και αναγνωρίστηκε ως τέτοιο από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Όπως αναφέρει η σχετική εισήγηση του αν. υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτη Φάμελλου, «η κυκλική οικονομία αποτελεί ευκαιρία και ανάγκη για την Ελλάδα. Εντάσσεται στη σχετική ευρωπαϊκή στρατηγική - που προχωράει ταχύτατα - και ανταποκρίνεται στα ελληνικά χαρακτηριστικά της οικονομίας. Αποτελεί μια μείζονα και επιτακτική αναγκαιότητα εξαιτίας της μεγάλης καθυστέρησης που παρουσιάζει η Ελλάδα, αλλά και των περιορισμένων διαθέσιμων πόρων και των ιδιαίτερων γεωγραφικών χαρακτηριστικών της χώρας (π.χ.. νησιωτικότητα, απομακρυσμένες-ορεινές περιοχές).
Η κυκλική οικονομία μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για την παραγωγική ανασυγκρότηση και έχει σαφή περιφερειακή διάσταση. Στηρίζεται στην ορθή αξιοποίηση των πόρων, στην ιδέα της ανακύκλωσης-επαναχρησιμοποίησης και στο μοντέλο της βιομηχανικής συμβίωσης. Επιδιώκει και ενθαρρύνει τη χρήση δευτερογενών υλικών και αποβλήτων, ως παραγωγικών πόρων και χρήσιμων υλικών, προσδίδοντας μια αειφορική διάσταση στο παραγωγικό μοντέλο».
Στο πλαίσιο προετοιμασίας της δημόσιας πολιτικής έγινε μια πρώτη χαρτογράφηση δράσεων των υπουργείων που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στην εφαρμογή στρατηγικών κυκλικής οικονομίας.
Στην καταγραφή αυτή περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων:
(α) Έρευνα και καινοτομία, Δράσεις ΓΓΕΤ & ΕΣΠΑ: 39 ολοκληρωμένες ερευνητικές προτάσεις διετίας 2016-17.
Σημειώνονται δύο σημαντικές δράσεις που είναι σε εξέλιξη:
- Ηλεκτρονική πλατφόρμα αγοράς δευτερογενών υλικών σε βαλκανικό επίπεδο (Interreg) με πρωτοβουλία του ΕΔΣΝΑ και συμμετοχή του ΥΠ.ΕΝ.
- Περιβαλλοντικό Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας Δήμου Ηρακλείου (UIA), με πρωτοβουλία του ΕΣΔΑΚ.
Το προφίλ του πάρκου
Πρόκειται για ένα πάρκο που σχεδιάζεται έτσι ώστε να συνδυάζει την περιβαλλοντική εκπαίδευση με την αναψυχή, να οργανώνει σε μια ενιαία έκταση πολλές διαφορετικές χρήσεις, να είναι ανοιχτό σε επισκέψεις σχολείων, συλλόγων και φορέων, και να μπορεί να αναπτύσσει ταυτόχρονα διάφορες δράσεις προώθησης της κυκλικής οικονομίας.
Το Περιβαλλοντικό Πάρκο, το οποίο δημιουργεί 250 νέες θέσεις εργασίας, προτείνεται να αναπτυχθεί και να αναβαθμίσει μια περιοχή μεγαλύτερη των 270 στρεμμάτων στη Νέα Αλικαρνασσό, βόρεια της Βιομηχανικής Περιοχής, με τη λειτουργία του να έχει πρωτοποριακό χαρακτήρα στην Ελλάδα. Οι επιδιωκόμενοι στόχοι του Δήμου Ηρακλείου και του Ενιαίου Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης από τη δημιουργία του προτεινόμενου Περιβαλλοντικού Πάρκου είναι οι ακόλουθοι:
* Να είναι ανοιχτό και επισκέψιμο σε πολίτες, σχολεία, Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, παραγωγικούς φορείς εντός και εκτός Περιφέρειας Κρήτης.
* Να συνδυάσει την περιβαλλοντική διαχείριση με την ενημέρωση, την εκπαίδευση και την καινοτομία, καθώς και την αναψυχή.
* Να οργανώσει χωροταξικά το σύνολο των επιμέρους χρήσεων της ενιαίας έκτασης που βρίσκονται στη θέση “Μαύρος Σπήλιος” και να αναβαθμίσει περιβαλλοντικά την περιοχή.
* Να δώσει προτεραιότητα στις δράσεις ενημέρωσης κοινού, στην πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση, καθώς και στη χωριστή συλλογή για ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών.
* Να εκσυγχρονίσει την υφιστάμενη Μονάδα Προ-επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΠΑ) σε Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ), ώστε να την καταστήσει λειτουργικά ωφέλιμη με υψηλή ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών και ευέλικτη και προσαρμόσιμη τόσο σε αιχμές (εποχικότητας) όσο και σε μεταβολές νέων οδηγιών της Ε.Ε.
* Να αναπτύξει ερευνητικές-καινοτόμες-επιδεικτικές εφαρμογές κυκλικής οικονομίας.
* Να “δέσει” αρμονικά με υφιστάμενες χρήσεις, όπως η Λαχαναγορά και Ιχθυαγορά, ενισχύοντάς τις λόγω αύξησης της επισκεψιμότητας του Πάρκου.
Παράλληλα με τα παραπάνω, στο Περιβαλλοντικό Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας-ECO Park οι πολίτες θα μπορούν να παραδίδουν υλικά προς ανακύκλωση, αφού θα λειτουργεί και “Πράσινο Σημείο”, απολαμβάνοντας άμεσα οικονομικά και άλλα οφέλη μέσα από την “Πράσινη Κάρτα Δημότη”, στην οποία θα καταγράφεται η συμμετοχή τους.
Με το ECO Park, τέλος, το Ηράκλειο κινείται προς την κατεύθυνση της νέας οδηγίας της Ε.Ε. για τα απόβλητα, η οποία προβλέπει την αύξηση του όγκου επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης αστικών αποβλήτων τουλάχιστον κατά 65%, καθώς και τον περιορισμό της υγειονομικής ταφής τους έως 10% μέχρι το 2030.
Χάρης Μαμουλάκης: «Ανοίγουμε νέους δρόμους»
«Η κυκλική οικονομία είναι πλέον η κυρίαρχη φιλοσοφία στη διαχείριση των απορριμμάτων. Καθετί που απορρίπτουμε, που καταναλώνουμε, παύει να είναι “σκουπίδι” και του δίνουμε τη δυνατότητα να γίνει ένα νέο προϊόν. Το “τέλος”, δηλαδή, γίνεται η αρχή για κάτι καινούργιο.
Το Περιβαλλοντικό Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας του Δήμου Ηρακλείου και του ΕΣΔΑΚ θα είναι το πρώτο στην Ελλάδα πάρκο αναψυχής, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, διαλογής και ανάκτησης ανακυκλώσιμων υλικών, καινοτομίας και έρευνας. Και θα συμβάλει έτσι ώστε η χώρα μας από ουραγός στον τομέα της ορθολογικής διαχείρισης των απορριμμάτων να γίνει πρωταγωνιστής των ευρωπαϊκών εξελίξεων και να συμβάλει στην ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας», αναφέρει σε σχετική δήλωσή του ο πρόεδρος του ΕΣΔΑΚ και αντιδήμαρχος Καθαριότητας Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης, και σημειώνει ακόμα: «Αποδείξαμε ότι στην Ελλάδα έχουμε τις δυνατότητες, διαθέτουμε όραμα και με τη συνεργασία μιας μεγάλης ομάδας ειδικών επιστημόνων, φορέων και Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, προχωράμε πλέον όχι στο να “αλλάξουμε” απλώς σελίδα στη διαχείριση των απορριμμάτων, αλλά στο να ανοίξουμε ένα νέο κεφάλαιο για τη χώρα μας, να εξαγάγουμε τεχνογνωσία και πρακτικές που μπορούν να φανούν χρήσιμες σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να λειτουργήσουμε ως οδηγοί στις μελλοντικές εξελίξεις του τομέα»...
