Σε τροχιά υλοποίησης μπαίνει για 1η φορά ένα οργανωμένο, εκτεταμένο “λίφτινγκ” κατά μήκος της πεπαλαιωμένης, επικίνδυνης παλιάς εθνικής οδού της Κρήτης, ή όπως είναι ο επίσημος τίτλος της, της ΠΕΟ 90, που εκτείνεται από την Κίσσαμο Χανίων ως το Καλό Χωριό στο Λασίθι και σε αρκετά τμήματά της (εκείνα, δηλαδή, στα οποία δεν έχει αναβαθμιστεί από τον ΒΟΑΚ) μετρά κοντά στον ένα... αιώνα ζωής!
Το “λίφτινγκ” θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο μιας μεγάλης παρέμβασης βελτίωσης της οδικής ασφάλειας, ύψους 27.300.000 ευρώ, που έχει προκηρύξει η Περιφέρεια Κρήτης, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, στο πλαίσιο του “Προγράμματος βελτίωσης οδικής ασφάλειας” του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας “Ελλάδα 2.0”. Ήδη, μάλιστα, ανακηρύχθηκε και ο προσωρινός ανάδοχος, ο οποίος και προσέφερε τη μεγαλύτερη εργολαβική έκπτωση, ύψους 43,68%, κατά τη δημοπράτηση της εργολαβίας, όπου το εργολαβικό ενδιαφέρον χτύπησε πραγματικά “κόκκινο”, καθώς κατατέθηκαν 8 συνολικά προσφορές...
Ο προσωρινός ανάδοχος
Στη συνεδρίασή της τις προάλλες, η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας Κρήτης αποφάσισε ομόφωνα: «Εγκρίνει το Πρακτικό Ι του διαγωνισμού που διενεργήθηκε στις 07/03/2023 για την ανάδειξη του αναδόχου του έργου “Βελτίωση οδικής ασφάλειας στο οδικό δίκτυο αρμοδιότητας Περιφέρειας Κρήτης”, υποέργο “Βελτίωση οδικής ασφάλειας της ΠΕΟ 90 στο οδικό τμήμα από Καστέλι Κισσάμου έως Καλό Χωριό Λασιθίου”, προϋπολογισμού 27.300.000,00 € με ΦΠΑ, δηλαδή την ανάθεση της σύμβασης στον προσωρινό ανάδοχο, οικονομικό φορέα “Δομική Κρήτης Ανώνυμος Τεχνική- Εμπορική- Ξενοδοχειακή- Βιομηχανική Εταιρεία”, ο οποίος προσέφερε μέση έκπτωση 43,68% και συνολική προσφερόμενη δαπάνη εργασιών το ποσό των 12.454.474,34 € χωρίς ΦΠΑ και 15.443.548,18 € με ΦΠΑ 24%».
Το προφίλ της παρέμβασης
Αντικείμενο της μεγάλης σε μέγεθος και σημασία εργολαβίας, ύψους 27,3 εκατομμυρίων ευρώ, για την αναβάθμιση της οδικής ασφάλειας σε τμήματα της Παλιάς Εθνικής Οδού 90 από την Κίσσαμο Χανίων ως το Καλό Χωριό στο Λασίθι, είναι η βελτίωση οδικής ασφάλειας (συμπλήρωση σήμανσης, στηθαία ασφαλείας, αποκατάσταση βλαβών οδοστρώματος, διαβάσεις πεζών, κλαδοκοπές, καθαρισμός τεχνικών, κατασκευή πεζοδρομίων με παροχές για ΑμεΑ σε αστικά τμήματα, κ.λπ.).
Η υλοποίηση των παραπάνω επεμβάσεων δεν απαιτεί άλλες μελέτες (περιλαμβανομένης της τοπογραφικής αποτύπωσης) ή/και απαλλοτριώσεις, ή/και εγκρίσεις ή/και αδειοδοτήσεις από άλλους φορείς, ενώ περιλαμβάνει συγκεκριμένες εργασίες μικρής κλίμακας. Η συνολική προθεσμία εκτέλεσης του έργου ορίζεται σε 22 μήνες από την ημέρα υπογραφής της σύμβασης.
Παλιά εθνική οδός ηλικίας 100 σχεδόν ετών!
Το πόσο αναγκαίο είναι να προχωρήσουν παρεμβάσεις αναβάθμισης της οδικής ασφάλειας στην παλιά εθνική οδό, που διατρέχει το βόρειο παραλιακό μέτωπο, μαρτυρά από μόνη της η πολύ μεγάλη “ηλικία” του δρόμου. Όπως περιγράφεται χαρακτηριστικά στη διακήρυξη της προς ανάθεση εργολαβίας των 27,3 εκατ. ευρώ, «Η ΠΕΟ 90 αποτελεί υφιστάμενη οδό, που εκτείνεται κατά μήκος της βόρειας ακτογραμμής του νησιού, από το Καστέλι Κισσάμου Χανίων έως το Καλό Χωριό Λασιθίου. Η ΠΕΟ 90 κατά τμήματα έχει αναβαθμιστεί από τον ΒΟΑΚ. Έχει συνολικό μήκος 275 χλμ. περίπου και συνδέει τις πρωτεύουσες των 4 Περιφερειακών Ενοτήτων (Χανιά, Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Άγιος Νικόλαος) και τα αεροδρόμια, καθώς και τα σπουδαιότερα λιμάνια της Κρήτης. Η ΠΕΟ ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1911 και ολοκληρώθηκε το 1925. Η κατασκευή του ΒΟΑΚ ξεκίνησε την περίοδο 1967-1972, με υλοποίηση δίιχνης διατομής 12,50 μ. στο τμήμα “Χανιά-Ηράκλειο” και στενότερων στα υπόλοιπα τμήματα. Ο σκοπός της κατασκευής της οδού επετεύχθη, αφού βοήθησε στη συνδεσιμότητα των περιοχών και στην οικονομική ανάπτυξη της Κρήτης.
Η ΠΕΟ 90 έχει βαρύ ιστορικό θανάτων και βαριών τραυματισμών, που οφείλονται σε τροχαία ατυχήματα. Η ανάγκη λήψης μέτρων για τη βελτίωση του παρεχόμενου επιπέδου οδικής ασφάλειας της ΠΕΟ κρίνεται επιτακτική λόγω:
α) του υψηλού αριθμού ατυχημάτων που έχουν καταγραφεί στην ΠΕΟ τα τελευταία χρόνια,
β) των ιδιαίτερα δυσμενών επιπτώσεων των ατυχημάτων αυτών (μεγάλο ποσοστό νεκρών και βαριά τραυματιών) και
γ) της εν γένει κακής κατάστασης της ΠΕΟ κατά τμήματα.
Το συνολικό μήκος στο οποίο αφορά το προς εκτέλεση έργο εκτείνεται σε 122 χλμ.».
Τι θα αλλάξει - Το αντικείμενο των εργασιών και παρεμβάσεων
Στα σχέδια της μελέτης καταγράφεται το σύνολο των προτεινόμενων επεμβάσεων, με σκοπό τη βελτίωση των χαρακτηριστικών της οδικής ασφάλειας στην περιοχή. Στις εισόδους των οικισμών-οικιστικών πυκνώσεων έχει προβλεφθεί ειδική διαμόρφωση, με πρόσθετα μέτρα προειδοποίησης και περιορισμού της ταχύτητας, όπως ακουστικές ταινίες, κατάλληλη κατακόρυφη σήμανση και περιορισμό των λωρίδων κυκλοφορίας σε μία λωρίδα ανά κατεύθυνση. Προβλέπεται πλήρης αποκατάσταση/πλήρωση ρωγμών που εμφανίζονται είτε στους αρμούς διάστρωσης είτε σε οποιοδήποτε άλλο σημείο της επιφάνειας του οδοστρώματος.
Σε θέσεις όπου το οδόστρωμα είναι πλήρως κατεστραμμένο, θα εκτελείται αποξήλωση του ασφαλτοτάπητα και θα αποκαθίσταται η επιφάνεια του οδοστρώματος. Για την αποκατάσταση του οδοστρώματος θα λαμβάνεται η ακόλουθη ενδεικτική σύνθεση ασφαλτοτάπητα, η οποία θα καθορίζεται τελικά λαμβάνοντας υπόψη το υφιστάμενο/παλαιό οδόστρωμα.
- Όπου είναι απαραίτητο για τη βελτίωση της ορατότητας και για λόγους συντήρησης προτάθηκαν κλαδοκοπές και φυτοκοπές της παράπλευρης βλάστησης και καθαρισμός των τάφρων κατά μήκος της ΠΕΟ 90.
- Όπου οι υφιστάμενες πληροφοριακές πινακίδες κρίθηκαν ανεπαρκείς ή δεν είναι σε καλή κατάσταση, προτείνεται η αντικατάσταση/συμπλήρωσή τους.
Η διάταξη και η διαστασιολόγηση των πληροφοριακών πινακίδων είναι σύμφωνη με τις Πρότυπες Τεχνικές Προδιαγραφές του τ. υπουργείου Δημόσιων Έργων, “Πινακίδες Σημάνσεως Οδών”, 1974 (Σχέδια κατασκευής), ΦΕΚ 676/Β/06.07.1974 και είναι αντίστοιχη των υφιστάμενων πληροφοριακών πινακίδων της οδού.
- Σε όλο το μήκος τού υπό μελέτη τμήματος θα εφαρμοστούν νέες διαγραμμίσεις για τη σωστή καθοδήγηση των οδηγών και τη βελτίωση της αναγνωρισιμότητας της οδού.
- Όσον αφορά στα στηθαία ασφαλείας, η μελέτη διαστασιολόγησης και τοποθέτησής τους βασίστηκε στην αυτοψία και τα βίντεο ανά άξονα. Όπου απαιτείται στηθαίο ασφαλείας, θα είναι σύμφωνο με τις οδηγίες ΟΜΟΕ-ΣΑΟ και πιστοποιημένο σύμφωνα µε το Πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 1317-2. Θα τοποθετηθούν σύγχρονα στηθαία ασφαλείας όπου αυτά δεν υπάρχουν, προκειμένου να προστατευτούν εμπόδια όπως οι υφιστάμενοι ιστοί οδοφωτισμού, οι μεγάλες πληροφοριακές πινακίδες που στηρίζονται με δικτυώματα, κολόνες ΟΚΩ κ.λπ. Σε θέσεις με παραμορφωμένα ή και κατεστραμμένα υφιστάμενα στηθαία ασφαλείας θα αντικατασταθούν από νέου τύπου με τήρηση των οδηγιών ΟΜΟΕ-ΣΑΟ.
Στις περιπτώσεις που δεν είναι εφικτή η τοποθέτηση στηθαίου ασφαλείας θα λαμβάνονται άλλα μέτρα για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, όπως περιορισμός της μέγιστης επιτρεπόμενης ταχύτητας στη θέση γεφύρωσης σε 50Km/h, πινακίδες Ρ-52δ/Π-77, Ρ-52α/Π78, τοποθέτηση κιγκλιδώματος, ανακλαστήρες οδοστρώματος, οριοδείκτες, κ.ά. Όπου εντοπίζεται υφιστάμενο φθαρμένο κιγκλίδωμα θα αντικαθίσταται.
- Σε κάποιους από τους κόμβους χωρίς επαρκή οδοφωτισμό προτείνεται η προσθήκη οδοφωτισμού, προκειμένου να βελτιωθεί η αναγνωρισιμότητα του κόμβου. Τα φθαρμένα φωτιστικά θα αντικατασταθούν με φωτιστικά τύπου LED.
