Την προωθούμενη ηλεκτρική διασύνδεση με την Αίγυπτο, που δεν περνά από την Κρήτη, με βάση τουλάχιστον τα τωρινά δεδομένα (δηλαδή το πρότζεκτ “GREGY” του Ομίλου Κοπελούζου), έναντι της έτερης προωθούμενης ηλεκτρικής διασύνδεσης, που θα “κουμπώσει” μέσω Αθερινόλακκου στο ηλεκτρικό σύστημα της Κρήτης (δηλαδή το πρότζεκτ Greece-Africa Power Interconnector της Eunice), επέλεξε τελικά να στηρίξει η Ελλάδα.
Αυτό αποτυπώθηκε με καθαρό τρόπο στην προ ημερών παρουσίαση που έγινε στις Βρυξέλλες με αντικείμενο τα προτεινόμενα έργα των κρατών-μελών, για τα οποία επιδιώκεται ένταξη χρηματοδότησης στη λίστα PCI/PMI των έργων κοινού ενδιαφέροντος.
Σύμφωνα με τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, στο πλαίσιο της παρουσίασης, η ελληνική πλευρά εξέφρασε την υποστήριξή της στο έργο “GREGY”, το οποίο συγκέντρωσε επίσης την υποστήριξη της Αιγύπτου και της Βουλγαρίας.
Μάλιστα, πέρα από το προβάδισμα σε επίπεδο μελετητικής ωριμότητας, σημαντικό ρόλο για την επικράτηση, σε επίπεδο υποστήριξης πάντοτε, του σχεδίου “GREGY” έναντι του σχεδίου Gap Interconnector φέρεται να έπαιξε το γεγονός ότι το τελευταίο προβλέπει την ηλεκτρική διασύνδεση Αιγύπτου-Κρήτης με σημείο υποδοχής τον Αθερινόλακκο. Κάτι που προσμετράται αρνητικά, καθώς οι αρμόδιοι φορείς, ΡΑΕ και ΑΔΜΗΕ, έχουν διαμηνύσει ότι το νησί μας, λόγω μεγέθους και τεχνικών ζητημάτων, δεν μπορεί να υποδεχτεί με ασφάλεια άλλες ηλεκτρικές διασυνδέσεις πλην των τριών υπό εξέλιξη διασυνδέσεων. Εν προκειμένω, των δύο ηλεκτρικών διασυνδέσεων με την ηπειρωτική Ελλάδα (δηλαδή το “μικρό” καλώδιο Χανιά-Πελοπόννησος, που λειτουργεί εδώ και μερικά χρόνια, και το “μεγάλο” καλώδιο Κορακιά-Αττική, που είναι σε πλήρη εξέλιξη από τη θυγατρική του ΑΔΜΗΕ “Αριάδνη Interconnection”) και της υποθαλάσσιας ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου Κρήτης, που είναι σε αφετηρία υλοποίησης στο πλαίσιο του ευρύτερου διακρατικού έργου EuroΑsia Interconnector για τη διασύνδεση Ισραήλ- Κύπρου- Ελλάδας.
Μάλιστα, αυτό φέρεται να είχαν επισημάνει προσφάτως στελέχη του ΑΔΜΗΕ και στους ίδιους στους εκπροσώπους του πρότζεκτ Gap Interconnector, πως δηλαδή με τη διασύνδεση εναλλασσόμενου ρεύματος με την Πελοπόννησο, το διπλό καλώδιο συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης (HVDC) με την Αττική, καθώς και την αντίστοιχη με την Κύπρο, η Κρήτη “φτάνει στα όριά της” και ως εκ τούτου, αν θέλουν να προχωρήσουν με το σχέδιό τους, θα ήταν μάλλον προτιμότερο να αλλάξουν την όδευση του υποθαλάσσιου καλωδίου.
Θυμίζουμε ότι η σχεδίαση του GAP Interconnector (Greece-Africa Power), που αφορά την εισαγωγή “πράσινης” ενέργειας από την Αίγυπτο στην Ελλάδα, μέσω της Κρήτης, προβλέπει την πόντιση δύο καλωδίων συνεχούς ρεύματος, χωρητικότητας 2.000 MW (2 GW), που θα ξεκινούν από το Matruh της Αιγύπτου και θα καταλήγουν στον Αθερινόλακκο της Κρήτης, σε απόσταση περίπου 450 χιλιομέτρων.
Το σχέδιο “GREGY”, που δεν περνά από την Κρήτη
Το στηριζόμενο από την Ελλάδα πρότζεκτ “GREGY” προβλέπει την ανάπτυξη μέχρι το 2035 στην Αίγυπτο αιολικών και φωτοβολταïκών, συνολικής ισχύος 61 GW, μέρος της οποίας θα εξάγεται μέσω Ελλάδας προς την Ευρώπη. Το έργο, στο οποίο έχουν δηλώσει συμμετοχή τόσο ο ΑΔΜΗΕ, όσο και ο αντίστοιχος Διαχειριστής της Αιγύπτου, προβλέπει την πόντιση υποθαλάσσιου καλωδίου μήκους 950 χλμ., με χωρητικότητα σε πρώτη φάση 3.000 MW και θα είναι αμφίδρομης ικανότητας. Η διασύνδεση της Αιγύπτου με την Αττική θα γίνεται σε δύο σημεία - προς αποφυγή της τοπικής υπερφόρτωσης δικτύου - δίχως ενδιάμεσους σταθμούς για τεχνικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς λόγους.
Το πρότζεκτ έχει ενταχθεί στο 10ετές Σχέδιο Ανάπτυξης (TYNDP 2022) του Entso-e και έχει ήδη προσελκύσει το ενδιαφέρον αρκετών μεγάλων ελληνικών και ξένων χρηματοδοτικών οργανισμών.
Το πρότζεκτ GAP Interconnector, που περνά από την Κρήτη
Το προωθούμενο από την Eunice Energy Group πρότζεκτ του “Greece-Africa Power Interconnector” (GAP), που δεν έτυχε ελληνικής υποστήριξης στη μάχη για την ένταξη στα ευρωπαϊκά έργα κοινού ενδιαφέροντος, προβλέπει την ηλεκτρική διασύνδεση της Αιγύπτου με την Κρήτη.
Το συγκεκριμένο πρότζεκτ προβλέπει μια συντομότερη διασύνδεση της Αιγύπτου από την περιοχή Mersa Matruh με την Ελλάδα στον Αθερινόλακκο Λασιθίου Κρήτης, με πόντιση καλωδίου μήκους μόλις 400 χιλιομέτρων, μέσω ασφαλούς διαδρομής από σεισμική άποψη στον πυθμένα της Μεσογείου.
Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει η εταιρεία, το καλώδιο θα ακολουθεί μια υποθαλάσσια διαδρομή εντός της επίσημα οριοθετημένης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης Ελλάδας-Αιγύπτου (ΑΟΖ).
Σύμφωνα με το σχέδιο του GAP, ένας νέος σταθμός μετατροπής HVDC κοντά στον υφιστάμενο θερμοηλεκτρικό σταθμό του Αθερινόλακκου στη νοτιοανατολική Κρήτη θα είναι το σημείο σύνδεσης με την Ελλάδα, ενώ το σημείο σύνδεσης στην Αίγυπτο θα βρίσκεται στη βόρεια ακτή της (νότια της Κρήτης), όπου είναι και το μεγαλύτερο μέρος του ηλεκτρικού φορτίου της και της υποδομής του δικτύου μεταφοράς HV. Όλες οι εγκαταστάσεις (σταθμοί μετατροπέων, υποσταθμοί κ.λπ.) θα είναι κλειστού τύπου με τεχνολογία GIS.
Το πρότζεκτ, ισχύος 2.000 μεγαβάτ (2GW), ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία της ενεργειακής ανασφάλειας και αβεβαιότητας, αποκτά διεθνές και ευρωπαϊκό υπόβαθρο, καθώς εξυπηρετεί τη διασύνδεση της Ευρώπης με την Αφρική, προσφέροντας μια σημαντική πηγή τροφοδοσίας της Γηραιάς Ηπείρου με ηλεκτρική ενέργεια.
