Η ανθόβια γενιά του πυρηνοτρήτη, τα ακάρεα και η βαμβακάδα βρίσκονται στο επίκεντρο του δελτίου γεωργικών προειδοποιήσεων του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου. Όσο για τη δακοκτονία, η αρμόδια αντιπεριφερειάρχης Ηρακλείου-γεωπόνος Ειρήνη Χουδετσανάκη, ξεκαθάρισε στο neakriti.gr ότι είναι νωρίς ακόμα για να κάνουμε οποιαδήποτε εκτίμηση ως προς τον αναμενόμενο πληθυσμό, ενώ διαβεβαίωσε τους παραγωγούς ότι δε δύο εβδομάδες από τώρα «θα είμαστε καθ’ όλα έτοιμοι να ξεκινήσουν τη φετινή καταπολέμηση του δάκου».
Συγκεκριμένα, η Ειρήνη Χουδετσανάκη αποκάλυψε στο neakriti.gr ότι φέτος από πολύ νωρίς έχουμε έτοιμο το “οπλοστάσιο” κατά του δάκου της ελιάς, όπως και το προσωπικό που απαιτείται για να ριχτεί στη μάχη και να έχουμε ακόμα καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με πέρυσι.
Ο πυρηνοτρήτης είναι “εδώ”...
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με το νέο δελτίο του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών με χθεσινή ημερομηνία, έχουμε τώρα τον πυρηνοτρήτη, ο οποίος «προσβάλλει διαδοχικά τα άνθη, τους καρπούς και τα φύλλα της ελιάς σε τρεις διαφορετικές γενιές: ανθόβια, καρπόβια και φυλλόβια. Αυτή την εποχή οι προνύμφες τρέφονται στα κλειστά και στα ανοιχτά άνθη. Όταν η ανθοφορία είναι μεγάλη, τότε η πραγματική ζημιά στην παραγωγή δεν είναι σημαντική, αφού στην ελιά ένα μικρό ποσοστό, μόλις 5% των ανθέων, εξασφαλίζει μια καλή καρποφορία. Όμως σε μέτρια έως μικρή ανθοφορία ένας μεγάλος πληθυσμός του πυρηνοτρήτη μπορεί να προκαλέσει ζημιά. Στο δίκτυο παγίδευσης των πρώιμων περιοχών η πτήση ακμαίων της ανθόβιας είναι σε εξέλιξη με σημαντικούς πληθυσμούς.
- Στις πρώιμες περιοχές σε ελαιώνες με χαμηλή ανθοφορία συστήνεται αντιμετώπιση κατά την έναρξη της άνθισης με εκλεκτικά εγκεκριμένα σκευάσματα. Σε ελαιώνες με ικανοποιητική ανθοφορία δε χρειάζεται να γίνει καμία επέμβαση στη γενιά αυτή.
- Στους ελαιώνες βιολογικής καλλιέργειας, ανεξαρτήτως του μεγέθους της ανθοφορίας, συστήνεται μία επέμβαση όταν έχουν ανοίξει 5-25% των ανθέων με σκευάσματα του βακίλου της Θουριγγίας (Bacillus thuringiensis).
Στη βιολογική γεωργία η αντιμετώπιση του πυρηνοτρήτη γίνεται κατά κανόνα στην ανθόβια γενιά για τη μείωση του πληθυσμού του εντόμου στην επόμενη, την καρπόβια, όπου τα επιτρεπόμενα μέσα βιολογικής αντιμετώπισης είναι περιορισμένα.
- Η άνθιση συμπίπτει με την περίοδο δραστηριότητας των περισσότερων ωφέλιμων εντόμων, παρασιτοειδών και αρπακτικών, που μειώνουν σημαντικά τους πληθυσμούς αυτής της γενιάς (προνύμφες και αβγά) και για τον λόγο αυτό προτείνεται να χρησιμοποιούνται σκευάσματα του βακίλου ή άλλο εγκεκριμένο εκλεκτικό εντομοκτόνο. Σε επόμενο δελτίο θα ενημερωθείτε για την αντιμετώπιση στις περιοχές μέσης πρωιμότητας και στις όψιμες περιοχές».
Αλλά υπάρχουν στην παρούσα φάση και τα ακάρεα, που απειλούν την ελιά: «Την άνοιξη τα ακάρεα προσβάλλουν τα αναπτυσσόμενα νέα φύλλα και τις ανθοταξίες και, όταν οι πληθυσμοί είναι μεγάλοι, προσβάλλουν και τους νεαρούς καρπούς. Εξαιτίας της τροφικής τους δραστηριότητας, προκαλούν παραμορφώσεις στην κάτω επιφάνεια των φύλλων, που σταδιακά στα ώριμα φύλλα φαίνονται σαν ανάγλυφες καστανές κηλίδες και αντίστοιχα διάστικτη χλώρωση και κιτρίνισμα στην πάνω επιφάνεια.
Διαπιστώσεις: Οι ήπιες καιρικές συνθήκες είναι εξαιρετικά ευνοϊκές στην ανάπτυξη μεγάλων πληθυσμών. Κατά το στάδιο του σχηματισμού των ανθοταξιών, τα ακάρεα βρίσκονται σε μεγάλη κινητικότητα και αναπτύσσουν πυκνούς πληθυσμούς. Αργότερα θα μεταναστεύσουν διαδοχικά στα άνθη και στους νεαρούς καρπούς. Σοβαρές προσβολές προκαλούν φυλλόπτωση, ανθόπτωση ή καρπόπτωση και εξασθένιση των δέντρων.
Οδηγίες: Συστήνεται προστασία της νεαρής βλάστησης, που είναι ευαίσθητη στις προσβολές, στα νεαρά δέντρα σε φυτώρια και σε νέες φυτεύσεις, όπως και στα αυστηρά κλαδεμένα δέντρα. Η επέμβαση γίνεται με παραφινικά λάδια, όταν η ακραία βλάστηση αποκτήσει μήκος 6-8 εκ., δηλαδή 3-4 ζεύγη νέων αναπτυγμένων φύλλων, πριν την άνθιση (βλαστικά στάδια D, Ε, κλειστά άνθη).
Τα παραφινικά λάδια αυτήν την περίοδο καταπολεμούν παράλληλα τα νεαρά προνυμφικά στάδια των κοκκοειδών (πολλίνια, παρλατόρια, ασπιδιωτός) και της ψύλλας (βαμβακάδα)».
Όσο για τη βαμβακάδα, η ανακοίνωση αναφέρει: «Μυζητικό έντομο που προσβάλλει τη νέα βλάστηση. Λευκά βαμβακώδη εκκρίματα και κολλώδες μελίτωμα καλύπτουν τις προσβεβλημένες κορυφές των νέων βλαστών και τις ανθοταξίες, παρεμποδίζοντας τη γονιμοποίηση.
Οδηγίες: Συνιστάται αντιμετώπιση μόνο σε ελαιώνες με μικρή ανθοφορία και έντονη προσβολή (ποσοστό προσβεβλημένων ανθοταξιών μεγαλύτερο από 30%) κατά προτίμηση με παραφινικά λάδια. Οι επεμβάσεις που γίνονται για άλλα έντομα της ελιάς παρέχουν προστασία και από την ψύλλα».
«Γεμάτο το “οπλοστάσιο” κατά του δάκου»
Εκτός από το βιολογικό “Success”, στο “οπλοστάσιο” κατά του δάκου, έχουμε φέτος και το σκεύασμα “Exirel”. Μιλώντας στο neakriti.gr, η αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα στο Ηράκλειο-γεωπόνος Ειρήνη Χουδετσανάκη ξεκαθάρισε ότι «έχουμε στη διάθεσή μας τις ποσότητες που χρειαζόμαστε και στα δύο φάρμακα για να κάνουμε τουλάχιστον τον πρώτο δολωματικό ψεκασμό στο Ηράκλειο. Και πιστεύουμε ότι φέτος θα πάμε ακόμα καλύτερα σε σχέση με πέρυσι».
Συγκεκριμένα, για την παρούσα φάση, η Ειρήνη Χουδετσανάκη μάς είπε: «Τώρα είμαστε στη διαδικασία ανάδειξης των εργολάβων. Η επιτροπή διαγωνισμού, δηλαδή, θα συνεδριάσει για να δούμε ποιοι θα αναλάβουν το έργο της δακοκτονίας. Πιστεύουμε ότι το αργότερο σε δύο εβδομάδες θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία. Και θα είμαστε φέτος πολύ νωρίς έτοιμοι να ξεκινήσουμε».
Στο ερώτημά μας για την παγιδοθέτηση στον νομό Ηρακλείου, η Ειρήνη Χουδετσανάκη μάς είπε πως «είναι νωρίς ακόμα για να βάλουμε τις παγίδες. Αλλά από τη στιγμή που υπάρχουν οι ανάδοχοι, είμαστε σε ετοιμότητα ανά πάσα στιγμή. Όλα αυτά γίνονται ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Διότι, αυτό που πρέπει να έχουμε υπόψη μας είναι ότι, όταν χρειάζεσαι τα εργαλεία, θα πρέπει να τα έχεις. Και τα “εργαλεία” είναι και οι εργολάβοι και οι παγιδοθέτες».
Βέβαια, όπως λέει και η ίδια, συνήθως οι παγίδες τοποθετούνται τον Μάιο και ο πρώτος ψεκασμός γίνεται τον Ιούνιο. «Αλλά αυτό εξαρτάται πάντα από τις κλιματολογικές συνθήκες. Φέτος, για παράδειγμα, λόγω της ξηρασίας, δεν μπορούμε να μιλήσουμε για συνθήκες που ευνοούν τον δάκο της ελιάς στην Κρήτη. Η υγρασία είναι αυτή που τον ευνοεί», όπως ξεκαθάρισε.
Όσο για τη δυνατότητα της άρδευσης της ελιάς, η αρμόδια αντιπεριφερειάρχης κάλεσε τους ελαιοπαραγωγούς να κάνουν όσο γίνεται λιγότερα ποτίσματα, γιατί φέτος η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη ως προς την επάρκεια του νερού. «Να μην κάνουμε αλόγιστη χρήση. Να μην ανοίγουμε τα νερά και να τα αφήνουμε να τρέχουν στα λιόφυτα. Γιατί κάποια στιγμή δε θα έχουμε καθόλου νερό ούτε για να πιούμε. Μην ξεχνάμε ότι η πρώτη προτεραιότητα είναι πάντα να έχει νερό να πίνει ο άνθρωπος. Δεύτερα έρχονται τα ζώα και τρίτα τα φυτά».
