Όλοι οι δορυφόροι... «κοιτάζουν» το Σκίνακα

Κρήτη
Όλοι οι δορυφόροι... «κοιτάζουν» το Σκίνακα

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το κρητικό αστεροσκοπείο σε πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, που μετατρέπει σε τηλεπικοινωνιακό κόμβο την Κρήτη

Σε διεθνή τηλεπικοινωνιακό κόμβο κορυφαίας σημασίας μετατρέπεται η Κρήτη μέσω του Αστεροσκοπείου του Σκίνακα του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας και του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) να εντάξει στο πρόγραμμα “Fibre in the sky” το Αστεροσκοπείο στον Σκίνακα του Ψηλορείτη και τον Αστρονομικό Σταθμό Χολομώντα στη Χαλκιδική δεν αποτελεί απλώς μια ακόμα αναγνώριση στο πλούσιο, γεμάτο διακρίσεις και επιτυχίες “βιογραφικό” του, αλλά ανοίγει νέους δρόμους στην έρευνα, διευρύνει τους ορίζοντες του κρητικού αστεροσκοπείου και προσφέρει μια ιδανική ευκαιρία ανάπτυξης για την τοπική κοινωνία σε πολλά επίπεδα.

Πρακτικά, το πρόγραμμα συνίσταται στη μεταφορά δορυφορικών δεδομένων στη γη μέσω οπτικών ινών, αντί των ραδιοκυμάτων που χρησιμοποιούνται ως τα σήμερα, με τρόπο κατά πολύ ταχύτερο και οικονομικότερο, αξιοποιώντας την υπάρχουσα υποδομή του κρητικού αστεροσκοπείου και επεκτείνοντάς την. Μέσω αυτής της καινοτομίας όχι απλά θα γίνει ευκολότερη η διασύνδεση και ενοποίηση δορυφορικών συστημάτων στο πρότυπο της διασύνδεσης που επιτυγχάνεται σήμερα στα επίγεια δίκτυα σταθερών και κινητών επικοινωνιών, αλλά θα προκύψουν πολλαπλά οφέλη και σε άλλα επίπεδα. Υψηλές ταχύτητες σημαίνουν καλύτερη ποιότητα δεδομένων, μικρότερο χρόνο και λιγότερο κόστος με παράλληλη υποστήριξη επίγειων δικτύων και παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών σε μεγάλες εκδηλώσεις που απαιτούν ισχυρές τηλεπικοινωνιακές υποδομές, όπως για παράδειγμα αθλητικές διοργανώσεις σαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, καθώς και σε περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται σημαντική αύξηση του φόρτου στα επίγεια δίκτυα. Εύκολα συνειδητοποιεί κανείς τι σημαίνει αυτό όχι μόνο για την τοπική κοινωνία της Κρήτης, αλλά και για ολόκληρη την Ελλάδα.

Παράλληλα, μέσω της αξιοποίησης του Σκίνακα στα πλαίσια του προγράμματος “Fibre in the sky” του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος θα παρέχονται υπηρεσίες σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης και σε έκτακτες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα φυσικές καταστροφές. Επίσης, θα γίνεται κάλυψη απομακρυσμένων περιοχών με υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών υψηλών ταχυτήτων και χειρισμός από απόσταση εξοπλισμού που βρίσκεται σε σημεία όπου δεν προσφέρεται κάλυψη από τα επίγεια δίκτυα. Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη, που έρχεται σε συνέχεια της προσπάθειας που καταβάλλεται για την αναβάθμιση και περαιτέρω αξιοποίηση του αστεροσκοπείου και των υποδομών του τόσο από τις τοπικές Αρχές όσο και σε κεντρικό επίπεδο, και μάλιστα διακομματικά, γεγονός που καταδεικνύει, σύμφωνα με τον διευθυντή του και επικεφαλής του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του ΙΤΕ κ. Βασίλη Χαρμανδάρη, πόσο η Κρήτη έχει αγκαλιάσει το αστεροσκοπείο και τους ανθρώπους του, αναγνωρίζοντας τη δουλειά που γίνεται. Και παράλληλα δικαιώνεται για μια ακόμη φορά ο άνθρωπος που οραματίστηκε τον μεγάλο αυτό στόχο, ο επί χρόνια επικεφαλής του Σκίνακα, αστροφυσικός κ. Γιάννης Παπαμαστοράκης.

Σύμφωνα με τον κ. Χαρμανδάρη, με την ένταξη του αστεροσκοπείου στο δίκτυο της ESA θα αλλάξει ριζικά και εδώ ο τρόπος με τον οποίο θα γίνεται η μεταφορά των δεδομένων από τους δορυφόρους στη Γη. Αντί για τον μέχρι σήμερα τρόπο με ραδιοκύματα, θα αξιοποιούνται δέσμες ακτινών λέιζερ που θα αποστέλλουν τα δεδομένα σε επίγειους σταθμούς σε οπτικά τηλεσκόπια, γεγονός που εξηγεί το γιατί επελέγη η θέση του Σκίνακα και της Κρήτης, αξιοποιώντας το στρατηγικό γεωγραφικό και κλιματικό πλεονέκτημα. Ένας τόπος με μεγάλη ηλιοφάνεια σχεδόν όλο τον χρόνο, που αποτρέπει το εμπόδιο των νεφώσεων που θα δημιουργούσε προβλήματα στη λήψη από τους δορυφόρους. Αυτό σημαίνει αύξηση της ποσότητας της πληροφορίας, μείωση του χρόνου “κατεβάσματος” και φυσικά του κόστους.

Η ευρεία γκάμα εφαρμογών του νέου τρόπου λήψης των δορυφορικών δεδομένων όχι μόνο για επιστημονικούς, εκπαιδευτικούς σκοπούς, την πολιτική προστασία και τις τηλεπικοινωνίες, αλλά και για επιχειρηματικούς μετατρέπει εύλογα την Κρήτη σε κόμβο σε αυτόν τον τομέα υψηλής τεχνολογίας, με αντίκτυπο σε όλη την κοινωνία. Για την υλοποίηση του στόχου θα αξιοποιηθεί το υφιστάμενο δίκτυο, το οποίο θα επεκταθεί δίνοντας ώθηση και στο ίδιο το αστεροσκοπείο και τη δουλειά που γίνεται εκεί, παρέχοντας τη δυνατότητα στους ερευνητές να κάνουν και άλλα πράγματα από αυτά που συνοδεύουν την επιστημονική καθημερινότητα των ανθρώπων του Σκίνακα. Επέκταση των υποδομών σημαίνει αυτονόητα νέες θέσεις εργασίας, όπως και η αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της νέας μεθόδου από την τοπική κοινωνία, και βεβαίως νέους ορίζοντες για τη δράση και ανάπτυξη του ίδιου του αστεροσκοπείου.

Ο στόχος είναι φιλόδοξος και για τον ίδιο τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, στελέχη του οποίου μαζί με προσωπικό του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης επισκέφτηκαν το προηγούμενο καλοκαίρι το Αστεροσκοπείο Σκίνακα και είδαν από κοντά τις υποδομές και το έργο που παράγεται εκεί. Το “Fibre in the sky” εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική του Euro QCI (Quantum Communication Infrastructure) για την ανάπτυξη ασφαλών, κρυπτογραφημένων επικοινωνιών στην Ε.Ε., και συνοδεύεται από υψηλές προσδοκίες σε όλα τα επίπεδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για την εξέλιξη αυτή ενημέρωσε με επιστολή της τον γενικό γραμματέα Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, Θανάση Στάβερη, η διευθύντρια Τηλεπικοινωνιών και Ενοποιημένων Εφαρμογών του ESA Elodie Viau, σημειώνοντας ότι μετά το τηλεσκόπιο “Αρίσταρχος” του Αστεροσκοπείου Χελμού, στο εν λόγω πρόγραμμα εντάσσονται επίσης το Αστεροσκοπείο Σκίνακα στην Κρήτη και ο Αστρονομικός Σταθμός Χολομώντα στη Χαλκιδική. Όπως σημειώνεται, στα δύο αστεροσκοπεία θα εγκατασταθεί νέος εξοπλισμός που θα επιτρέψει την αποστολή και λήψη δεδομένων σε υπερυψηλές ταχύτητες με τη χρήση συστημάτων λέιζερ αντί ραδιοκυμάτων.

(Φωτογραφία Unsplash)

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News