Μετά τα όσα τρομακτικά σημειώθηκαν το 2022 σε ολόκληρο τον κόσμο, όπου οι φυσικές καταστροφές εξαφάνισαν από τον χάρτη ολόκληρες περιοχές, “θέρισαν” χιλιάδες ανθρώπινες ζωές και προκάλεσαν δυσθεώρητες οικονομικές ζημιές, θα περίμενε κανείς ότι οι ηγέτες αυτού του πλανήτη θα έθεταν ως βασική προτεραιότητά τους, όχι μόνο στα λόγια αλλά στα έργα, την αναστροφή της τάσης της κλιματικής αλλαγής και τη σιδηρά προστασία του περιβάλλοντος. Φευ...
Κάτι τέτοιο δε συνέβη (ούτε) το 2022, τουλάχιστον όχι σε επίπεδο δραστικών αποφάσεων που θα μπορούσαν να διασφαλίσουν ένα βιώσιμο μέλλον. Οι εκθέσεις έπεσαν “βροχή” για να στείλουν το μήνυμα της κατάστασης έκτακτης ανάγκης ακολουθούμενες από δηλώσεις που μοιάζουν προορισμένες να μείνουν απλά... δηλώσεις. Στη λίστα των προειδοποιήσεων των ειδικών ήρθε να προστεθεί τις τελευταίες ημέρες μια ακόμη από τη Μη Κυβερνητική Οργάνωση International Rescue Committee (IRC), η οποία, κοιτώντας το κοντινό μέλλον, βλέπει ακόμα περισσότερα δεινά.
Σύμφωνα με την έκθεση, η κλιματική αλλαγή θα επιτείνει τις ανθρωπιστικές κρίσεις σε όλο τον κόσμο το 2023 και θα προστεθεί στα προβλήματα που προκαλούν οι ένοπλες συγκρούσεις και οι οικονομικές αναταράξεις. Είναι ανατριχιαστική η εκτίμηση της ΜΚΟ με έδρα τη Νέα Υόρκη, της οποίας επικεφαλής είναι ο Βρετανός πρώην πολιτικός Ντέιβιντ Μίλιμπαντ, ότι ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν ανάγκη ανθρωπιστική βοήθεια εκτοξεύτηκε την τελευταία δεκαετία, πλησιάζοντας τα 339,2 εκατομμύρια, έναντι 81 εκατομμυρίων το 2014. Κι αυτό είναι απλά η κορυφή του παγόβουνου, καθώς η λίστα του τρόμου έχει πολλά δεινά να περιγράψει όχι μόνο για τις πλέον ευάλωτες χώρες, αλλά ακόμα και τις πιο ισχυρές και οικονομικά εύρωστες.
Ενδεικτικά και μόνο αναφέρεται η μελέτη του Εθνικού Κέντρου Ωκεανογραφίας του Ηνωμένου Βασιλείου, σύμφωνα με την οποία η στάθμη της θάλασσας στη Μεσόγειο Θάλασσα αυξήθηκε κατά περίπου 7 εκατοστά την περίοδο 2000-2018, ενώ τα επίπεδα της θάλασσας έχουν αυξηθεί τα τελευταία 20 χρόνια με πολύ υψηλότερους ρυθμούς σε σύγκριση με ολόκληρο τον 20ό αιώνα. Και ακόμα εκείνη του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετεωρολογίας (WMO), σύμφωνα με την οποία τα τελευταία 30 χρόνια οι μέσες θερμοκρασίες στην Ευρώπη αυξάνονται με ταχύτητα υπερδιπλάσια σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο, πιο γρήγορα απ’ ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη ήπειρο. Σε αυτές τις προειδοποιήσεις η International Rescue Committee έρχεται να προσθέσει τη δική της, που διαγιγνώσκει ότι η κλιματική αλλαγή είναι μεταξύ των βασικών παραγόντων που επιτείνουν τις ανθρωπιστικές έκτακτες ανάγκες, παρά το γεγονός ότι οι 20 χώρες που βρίσκονται στον κατάλογο της ΜΚΟ με τα κράτη που κινδυνεύουν περισσότερο, όπως η Αϊτή και το Αφγανιστάν, ευθύνονται μόλις για το 2% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Χαρακτηριστική είναι η επισήμανση των ειδικών που υπογράφουν την έκθεση με τίτλο “Emergency Watchlist 2023” ότι «το 2022 έδειξε πως ο ρόλος της κλιματικής αλλαγής στην επιδείνωση των παγκόσμιων ανθρωπιστικών κρίσεων είναι αναμφισβήτητος». Συγκεκριμένα αναφέρεται στις μακρές περιόδους βροχής, που «προκάλεσαν καταστροφική διατροφική ανασφάλεια στη Σομαλία και την Αιθιοπία» και σκότωσαν χιλιάδες ανθρώπους στο Πακιστάν.
Η IRC σημειώνει, επίσης, την ανάγκη να γίνουν «επενδύσεις για την πρόληψη της κλιματικής αλλαγής και τον μετριασμό» των επιπτώσεών της. Και σαν να μην έφταναν αυτά, έρχεται να προστεθεί και η διατροφική ανασφάλεια που έχουν προκαλέσει συγκρούσεις, καθώς και η οικονομική κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, και βεβαίως τα “απόνερα” του “τσουνάμι” της πανδημίας της COVID-19. Οι συντάκτες της έκθεσης προειδοποιούν ότι λείπουν 27 δισ. δολάρια, αναγκαία για τη χρηματοδότηση των ανθρωπιστικών αναγκών.
«Οι δωρητές αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν» στις ανάγκες, υπογραμμίζει η έκθεση. «Το αποτέλεσμα είναι ότι κοινότητες που επηρεάζονται από την κρίση δεν καταφέρνουν να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες τις οποίες έχουν ανάγκη για να επιβιώσουν, να ανακάμψουν και να ανοικοδομήσουν». Η έκθεση τόνισε, εξάλλου, ότι το 2022 αυξήθηκε σε περισσότερα από 100 εκατομμύρια ο αριθμός των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, έναντι 60 εκατομμυρίων το 2014.
Η ανθρωπότητα έχει μετατραπεί σε «όπλο μαζικής εξάλειψης»
Οι προειδοποιήσεις δεν έχουν τέλος και συνοψίζονται σε ένα από τα πολλά μηνύματα που έστειλε πρόσφατα στην ανθρωπότητα ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, με αφορμή τη Σύνοδο της COP15 για τη βιοποικιλότητα.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, η ανθρωπότητα έχει μετατραπεί σε «όπλο μαζικής εξάλειψης» και είναι καιρός να σταματήσει «τον πόλεμο» που διεξάγει «εναντίον της φύσης». Ο ίδιος απηύθυνε μια ακόμα έκκληση στις κυβερνήσεις του κόσμου να λάβουν θαρραλέες αποφάσεις, η οποία έρχεται λίγους μήνες μετά από ένα καλοκαίρι γεμάτο από εφιαλτικούς προλόγους των δεινών που έρχονται. Από το χειρότερο καταγεγραμμένο κύμα καύσωνα και τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 500 ετών που χτύπησαν την Ευρώπη, από το ιστορικό χαμηλό στο οποίο υποχώρησαν οι παγετώνες των Άλπεων και από τον ασυνήθιστα παρατεταμένο θαλάσσιο καύσωνα, ο οποίος ανέβασε τη θερμοκρασία της Μεσογείου μέχρι τους 30 βαθμούς Κελσίου!
