Εκατό ένα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την ημέρα που η μαρξίστρια επαναστάτρια Ρόζα Λούξεμπουργκ δολοφονείται - μαζί με τον σύντροφό της Καρλ Λίμπκνεχτ - από μέλη εθνικιστικής παραστρατιωτικής οργάνωσης, στο Βερολίνο.
Η Ρόζα (Ροζαλία) Λούξεμπουργκ γεννήθηκε στις 5 Μαρτίου του 1870 στο ρωσοκρατούμενο - τότε - τμήμα της Πολωνίας. Και οι δύο γονείς της ήταν Εβραίοι. Σε ηλικία πέντε ετών, η Ρόζα χρειάστηκε να φορέσει γύψο για περίπου ένα χρόνο στο δεξί της πόδι. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο κούτσαινε ελαφρώς μέχρι το τέλος της ζωής της. Η Ρόζα Λούξεμπουργκ άρχισε να πολιτικοποιείται από την εφηβική της ηλικία. Τότε οργανώθηκε στην αριστερή πολιτική οργάνωση “Προλεταριάτο”.
Μετά την οργάνωση μιας γενικής απεργίας, πέντε από τα ηγετικά στελέχη του “Προλεταριάτου” συλλαμβάνονται και εκτελούνται. Μετά τη διάλυση της οργάνωσης, η Λούξεμπουργκ καταφεύγει στην Ελβετία. Η νεαρή Ρόζα ξεκινά να σπουδάζει στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης. Εκεί σπούδασε φιλοσοφία, ιστορία, πολιτική, οικονομικά και μαθηματικά.
Το 1893, η «Κόκκινη Ρόζα», όπως την αποκαλούσαν, ιδρύει μαζί με άλλους μαρξιστές την εφημερίδα “Εργατική Υπόθεση”. Ακολουθεί η ίδρυση του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος του Βασιλείου της Πολωνίας. Το 1898, η Λούξεμπουργκ μετακομίζει στη Γερμανία και το Βερολίνο. Γρήγορα εντάσσεται στην αριστερή “πτέρυγα” του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Γερμανίας (SPD). Η Λούξεμπουργκ γρήγορα ξεχώρισε - μεταξύ άλλων - για τη ρητορική της δεινότητα, ενώ δε δίστασε να καυτηριάσει τη “μαλθακότητα” του κόμματος απέναντι στην αστική τάξη. Από το 1904 έως το 1906, η Λούξεμπουργκ φυλακίζεται τρεις φορές εξαιτίας της πολιτικής της δράσης.
Το 1907 ταξιδεύει στο Λονδίνο, όπου συναντά τον Βλαντιμίρ Ίλιτς Λένιν, τον μετέπειτα ηγέτη της Οκτωβριανής Επανάστασης. Με το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και την έξοδο της Γερμανίας σε αυτόν, το Ράιχσταγκ αποφασίζει να συνάψει πολεμικά δάνεια. Όλοι οι εκπρόσωποι του SPD τάσσονται υπέρ αυτής της απόφασης. Εξάλλου, το SPD προέβη σε... ανακωχή με την κυβέρνηση, υποσχόμενο ουσιαστικά ότι δε θα προβεί σε απεργιακές κινητοποιήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου.
Οι εξελίξεις αυτές σκόρπισαν τεράστια απογοήτευση στη Ρόζα Λούξεμπουργκ. Γρήγορα, ωστόσο, αναθάρρησε και μαζί με τον Καρλ Λίμπκνεχτ, την Κλάρα Τσέτκιν και τον Φραντς Μέρινγκ δημιουργούν την “Ιnternationale”. Η “Ιnternationale” (σ.σ. Διεθνής) μετασχηματίστηκε τον Ιανουάριο του 1916 στη Σπαρτακιστική Ομοσπονδία (“Σπάρτακος”).
Μετά το ξέσπασμα τη γερμανικής επανάστασης το Νοέμβριο του 1918, η Λούξεμπουργκ - η οποία στο μεταξύ είχε φυλακιστεί στο Βρότσλαβ της Πολωνίας - απελευθερώνεται και συναντά ξανά τον Καρλ Λίμπκνεχτ. Οι δυο τους ξεκινούν να εκδίδουν την εφημερίδα “Die rote Fahne” (σ.σ. “Η κόκκινη σημαία”).
Λίγες μόνο εβδομάδες αργότερα, την Πρωτοχρονιά του 1919, η ομοσπονδία “Σπάρτακος” μαζί με άλλες κομμουνιστικές-σοσιαλιστικές ομάδες προχωρούν στην ίδρυση του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γερμανίας. Μερικές μέρες μετά, ξεσπά νέο επαναστατικό “κύμα” στη χώρα. Η Λούξεμπουργκ ήταν επιφυλακτική ως προς την αμέριστη στήριξή του, καθώς είχε προβλέψει την άσχημη κατάληξή του...
Μέσα σε λίγα 24ωρα, η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση ρίχνει στους δρόμους τα διαβόητα “Freikorps”, που ήταν παραστρατιωτικές εθνικιστικές ομάδες, προκειμένου να καταστείλει την επανάσταση. Τελικά, σαν σήμερα, πριν από ακριβώς έναν αιώνα, οι δύο ηγέτες του “Σπάρτακου” συλλαμβάνονται στο Βερολίνο: Στις 15 Ιανουαρίου του 1919, η Ρόζα Λούξεμπουργκ και ο Καρλ Λίμπκνεχτ δολοφονούνται με φρικτό τρόπο. Το πτώμα της Ρόζα πετάχτηκε σε ποτάμι και ξεβράστηκε στη στεριά, τον Ιούνιο του ίδιου έτους.
