Πολλές και έντονες είναι οι κοινωνικές παθογένειες στην Ελλάδα, πράγμα που διαμορφώνει ένα ομιχλώδες τοπίο για την επόμενη μέρα. Η Ελλάδα, όπως φαίνεται μέσα από στοιχεία της Κομισιόν, είναι η πρώτη χώρα στην ανεργία των νέων ανθρώπων και την ίδια στιγμή (σχεδόν αναπόφευκτα) είναι η τελευταία χώρα στην απασχόληση των πτυχιούχων. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις των χωρών του ΟΟΣΑ που η ανεργία στους πτυχιούχους χτυπάει «κόκκινο», ενώ η θέση της γυναίκας είναι απαξιωμένη στον εργασιακό στίβο.
Η χώρα μας φαίνεται πως έχει να αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα που αφορούν τον εργασιακό και κοινωνικό της ιστό. Όπως διαφαίνεται, δεν αντιμετωπίζει τους πολίτες της με τρόπο ισότιμο και αξιοκρατικό, καθώς, όπως αποδεικνύεται, οι ευάλωτες ομάδες στην εργασία είναι οι νέοι πτυχιούχοι και οι γυναίκες.
Πιο συγκεκριμένα, πρώτη είναι η Ελλάδα στην ανεργία των νέων σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Κομισιόν, με τη διαφορά να είναι αρκετά μεγάλη από το δεύτερο κράτος-μέλος.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον μήνα Νοέμβριο, το σχετικό ποσοστό διαμορφώθηκε για τη χώρα μας στο 39,1%, γεγονός που σημαίνει ότι κάτι παραπάνω από ένας στους τρεις νέους δεν έχει δουλειά.
Στη δεύτερη θέση, αλλά με διαφορά 10 μονάδων, ακολουθεί η Ισπανία με 29,2%, ενώ την τριάδα κλείνει η Ιταλία με 28%, έτσι ώστε να καταδειχθεί ότι το πρόβλημα είναι πιο έντονο στον ευρωπαϊκό Νότο.
Αντιθέτως, ο Βορράς καταγράφει εξαιρετικές επιδόσεις, με τη Γερμανία να είναι προτελευταία στη λίστα με 6,4% και την Τσεχία να ακολουθεί με 6,5%.
Τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ.
Ενόψει και των νέων στοιχείων που θα δώσει την ερχόμενη Τετάρτη 19 Ιανουαρίου η ΕΛ.ΣΤΑΤ. για την ανεργία του Νοεμβρίου 2021, σημειώνεται ότι το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας τον Οκτώβριο του 2021 ανήλθε σε 13,3%, έναντι 16,4% τον Οκτώβριο του 2020 και 13% τον Σεπτέμβριο του 2021.
Αναλυτικά, οι απασχολούμενοι ανήλθαν σε 4.027.050 άτομα, σημειώνοντας αύξηση κατά 97.774 άτομα σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2020 (+2,5%) και μείωση κατά 47.982 άτομα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2021 (-1,2%).
Οι άνεργοι ανήλθαν σε 617.511 άτομα, σημειώνοντας μείωση κατά 154.587 άτομα σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2020 (-20,0%) και αύξηση κατά 5.994 άτομα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2021 (+1,0%).
Τα άτομα που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό ή «άτομα εκτός του εργατικού δυναμικού», δηλαδή τα άτομα που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία, ανήλθαν σε 3.208.499, σημειώνοντας αύξηση κατά 25.547 άτομα σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2020 (+0,8%) και κατά 39.166 άτομα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2021 (+1,2%).
Οι νέοι
Σε ηλικιακό επίπεδο, και συγκεκριμένα για τις ηλικίες 15-24 ετών, η ανεργία εκτιμάται από την ΕΛΣΤΑΤ. - τον Οκτώβριο του 2021 - στο 32,1%, από 35,4% που ήταν πριν από ένα έτος, τον Οκτώβριο του 2020.
Στις νεαρές αυτές ηλικίες πάντως, και λόγω της λήξης της τουριστικής περιόδου - κατά τη διάρκεια της οποίας απασχολούνται σε διάφορες ειδικότητες του τουρισμού και του επισιτισμού κυρίως νέοι - παρατηρείται αύξηση κατά 4,1 μονάδες τον Οκτώβριο, σε σχέση με το 28% που είχε καταγραφεί τον Σεπτέμβριο του 2021.
«Τα στατιστικά δεδομένα και στοιχεία έρχονται να επιβεβαιώσουν όσα υποστηρίζουμε τόσο καιρό και πιο συγκεκριμένα πως οι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού είναι οι νέοι και οι γυναίκες. Είναι ο βασικός λόγος που υπάρχει αυτή η “διαρροή εγκεφάλων” ή αλλιώς brain drain στο εξωτερικό. Έχουμε δημιουργήσει απαράδεκτες εργασιακές συνθήκες για τους νέους ανθρώπους, που, αντί να τους βοηθάμε και να τους στηρίζουμε, είμαστε μια χώρα που ενθαρρύνει τον εργασιακό Μεσαίωνα και την εκμετάλλευση», ανέφερε από την πλευρά του ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου, Στέλιος Βοργιάς.
Τι ψάχνουν οι εργαζόμενοι
Την ίδια ώρα, το 62% των εργαζομένων που συμμετείχαν σε πρόσφατη έρευνα της Randstad στην Ελλάδα επιθυμεί να αλλάξει εργασία, καθώς θεωρεί ότι δεν αμείβονται ικανοποιητικά τα προσόντα τους. Τα βασικότερα κριτήρια επιλογής εργασίας/νέας εργασίας είναι οι αποδοχές-παροχές, η ασφάλεια του εργασιακού περιβάλλοντος, η φήμη του εργοδότη και το αντικείμενο της εργασίας. Οι αποδοχές και οι προοπτικές εξέλιξης είναι με διαφορά οι δύο σημαντικότεροι λόγοι για τους οποίους αποχωρούν οικειοθελώς οι εργαζόμενοι από τις επιχειρήσεις που εργάζονται, σύμφωνα και με έρευνα της Adecco.
Τελευταία στην απασχόληση πτυχιούχων
Παράλληλα, με βάση την ετήσια έκθεση για την ποιότητα της Ανώτατης Εκπαίδευσης για το 2020, που υπέβαλε τον περασμένο Δεκέμβριο ο πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) Περικλής Μήτκας στη Βουλή και την υπουργό Παιδείας, γίνεται λόγος για υψηλή ανεργία πτυχιούχων.
Η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις των χωρών του ΟΟΣΑ τόσο στην απασχόληση των πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ηλικίας 25-64 (76%), όσο και των νέων αποφοίτων ηλικίας 25-34 (73%), απέχοντας 12 ποσοστιαίες μονάδες από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Το 2020 οι απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αναλογούσαν στο 40,19% του συνόλου των ανέργων της χώρας, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με το 38,07%, το οποίο καταγράφηκε την προηγούμενη χρονιά.
Την περίοδο 2016-2020, το ποσοστό των ανέργων πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης επί του συνόλου των εγγεγραμμένων ανέργων της χώρας παρουσίασε αύξηση κατά 3,31%, από 36,88% το 2016 σε 40,19% το 2020. Σε ό,τι αφορά τις αποδοχές των πτυχιούχων, η Ελλάδα απέχει 16 ποσοστιαίες μονάδες από τον μέσο όρο.
Ωστόσο, η κατοχή μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, σύμφωνα πάντα με την έκθεση, αυξάνει τις πιθανότητες απασχόλησης κατά 7%, σε σύγκριση με τις πιθανότητες των κατόχων πρώτου πτυχίου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ η κατοχή διδακτορικού τίτλου κατά 13%. Όμως ακριβώς αυτό το στοιχείο συνιστά ξεκάθαρα τη σταδιακή υποβάθμιση της αξίας του βασικού πανεπιστημιακού πτυχίου, το οποίο, όπως φροντίζει να υπονοήσει η έκθεση, δεν επαρκεί.
Πτυχιούχοι χωρίς δουλειά - Γυναίκες οι περισσότεροι
Ο κ. Στέλιος Βοργιάς τόνισε πως η απαξίωση των πτυχιούχων είναι μια κοινωνική και πολιτική παθογένεια που περνάει απαρατήρητη από «τα μάτια» της Πολιτείας.
«Δυστυχώς, είναι μια πολιτική και κοινωνική παθογένεια το γεγονός πως δεν εκτιμάται και δεν αναγνωρίζεται ο κόπος των Ελλήνων και των Ελληνίδων. Δεν αναγνωρίζονται οι θυσίες από τους εργοδότες, με άμεση συνέπεια οι νέοι άνθρωποι να φεύγουν για το εξωτερικό. Πλέον το πτυχίο έχει απωλέσει σημαντικό μέρος της αξίας του, αλλά οι νέοι θέλουν να αισθάνονται πως εκτιμώνται οι ικανότητες, οι δεξιότητες και οι γνώσεις τους. Στην Ελλάδα κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατόν. Η έλλειψη ειδικά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, που “προστάτευαν” τα πτυχία και τα έξτρα επιδόματα στους πτυχιούχους, δημιουργεί χειρότερες εργασιακές συνθήκες για τη νεολαία», ανέφερε ο κ. Βοργιάς, ενώ συνέχισε: «Η Πολιτεία οφείλει να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, ευκαιρίες για θέσεις εργασίας και συνθήκες αξιοπρέπειας. Πρέπει να δώσει κίνητρα στους νέους ανθρώπους. Να τους κοιτάξει κατάματα, γιατί ένας νέος που σπούδαζε πριν έξι χρόνια και λαμβάνει ένα μισθό πείνας πολύ εύκολα μπορεί να φύγει για το εξωτερικό. Η Πολιτεία πρέπει να δει τέτοια προβλήματα».
Η θέση των γυναικών πτυχιούχων στην αγορά εργασίας παραμένει διαχρονικά δυσμενής, καθώς το ποσοστό των ανδρών επί των ανέργων πτυχιούχων ΑΕΙ είναι κατά σχεδόν 20 ποσοστιαίες μονάδες μικρότερο από το αντίστοιχο ποσοστό των γυναικών.
(φωτογραφία Intime)
