Ο χαμός των δύο παιδιών στη Σάμο από την κατάρρευση ενός ερειπωμένου κτίσματος την ώρα του μεγάλου σεισμού ήταν «μαχαιριά στην καρδιά» μιας πολιτείας που εδώ και χρόνια αδιαφορεί για την εγκατάλειψη του αστικού περιβάλλοντος.
Ένα νέο πρόγραμμα, το «Διατηρώ κατ’ οίκον», ραμμένο στο μοτίβο του «Εξοικονομώ» έχει ετοιμάσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για τις αποκαταστάσεις των ερειπωμένων κτιρίων. Η σχετική πρόταση μάλιστα, η οποία περιλαμβάνει ολοκληρωμένες δράσεις για την αναγέννηση αξιόλογων αλλά επικίνδυνων για τη δημόσια ασφάλεια κτισμάτων έχει ήδη υποβληθεί για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ωστόσο, των επιδοτήσεων θα ωφελούνται και αρχιτεκτονικά «διαμάντια» του Μεσοπολέμου, ή και μεταγενέστερες κατασκευές που ανεγέρθησαν έως και τη δεκαετία του ’60, υπό την προϋπόθεση ότι εντάσσονται σε μια ιστορική γειτονιά, ή σε έναν παραδοσιακό οικισμό.
Το πρόγραμμα θα καλύπτει την πλήρη αποκατάστασή τους, αλλά και τις άμεσα μόνο αναγκαίες σωστικές επεμβάσεις ώστε να μην καταρρεύσουν. Επίσης, έχει προβλεφθεί να επιδοτούνται εργασίες αποκλειστικά για τις προσόψεις των κτιρίων, στις οποίες θα περιλαμβάνεται ακόμη και το πλύσιμο.
Έπειτα από μια δεκαετία ύφεσης, και κουβαλώντας ήδη τη φθορά δεκαετιών εγκατάλειψης, χιλιάδες παλιά κτίρια αποτελούν δημόσια απειλή. Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών του ΤΕΕ σε όλη τη χώρα υπολογίζονται στις 120.000, εκ των οποίων 20.000 είναι χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα. Από όλα αυτά τουλάχιστον 10.000 εκτιμάται ότι είναι επικινδύνως ετοιμόρροπα.
Αρχιτεκτονικά Στολίδια
Αν πάρει κανείς στα χέρια του 2-3 φωτογραφίες της Αθήνας, μία σημερινή και μία προ 80ετίας, θα αντιληφθεί πως η πόλη έχει αλλάξει.
Εκεί που τώρα βρίσκονται οι μεγάλες , άχαρες και γκρίζες πολυκατοικίες, παλιότερα στεγάζονταν μερικά από τα πιο όμορφα νεοκλασικά και μέγαρα της πόλης, διάσημα για τους μεγάλους κήπους και τις μαρμάρινες αυλές τους.
Και ενώ από τα τέλη του 19ου αιώνα ο νεοκλασικισμός γνώριζε μεγάλες δόξες στα αθηναϊκά κτίρια, μετά και το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου η αισθητική άλλαξε και τα νεοκλασικά άρχισαν να γκρεμίζονται και να ερημώνουν . Πολλά απ αυτά έρημα κουφάρια μισογκρεμισμένα εδώ και χρόνια καταρρέουν πάνω απ τα κεφάλια μας .
Τα περιστατικά αυτά φέρνουν στο προσκήνιο τους κινδύνους που συνιστούν για τους πολίτες αλλά και τους τουρίστες, τα νεοκλασικά που ρημάζουν και τα ερείπια που στέκουν παρατημένα στους πολυσύχναστους δρόμους των πόλεων .
Δεν χρειάζεται να περιπλανηθούμε στα άδυτα της παλιά πόλης των Χανίων του Ρεθύμνου ή του Ηράκλειου για να εντοπίσουμε τέτοια παραδείγματα, καθώς μόλις με μια γρήγορη ματιά στη πιο εμπορική περιοχή κάθε πόλης και οικισμού επιβεβαιώνεται η εικόνα των ετοιμόρροπων κτιρίων που συν τοις άλλοις αποτελούν εστίες μόλυνσης και εικόνες παρακμής.
Τα κτήρια αυτά εντοπίζονται κυρίως στα ιστορικά κέντρα των πόλεων, ή στις πυκνοδομημένες περιοχές τους αλλά και στους περισσότερους μικρούς ή μεγάλους οικισμούς της χώρας.
Μόνο στην Αθήνα, κυμαίνονται μεταξύ 1.400 και 1.800 (ανάλογα με τη μελέτη), εκ των οποίων περίπου τα μισά είναι διατηρητέα, αρχιτεκτονικά στολίδια που καταρρέουν ή απογυμνώνονται από επιτήδειους οι οποίοι αφαιρούν οτιδήποτε μπορεί να πουληθεί – από ακροκέραμα και κάγκελα μέχρι πόμολα και πλακάκια.
Πηγή: Το Βήμα
