Την οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με την Ιταλία υπέγραψαν σήμερα Τρίτη το μεσημέρι ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας μετά τη συνάντηση που είχε με τον Ιταλό ομόλογό του Λουίτζι Ντι Μάιο.
Οι συνομιλίες των δύο Υπουργών Ελλάδας - Ιταλίας επικεντρώθηκαν σε θέματα διμερούς, ευρωπαϊκού και περιφερειακού ενδιαφέροντος, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών.
Τι προβλέπει η συμφωνία
-Η Συμφωνία έχει ασφαλώς συναφθεί στη βάση της UNCLOS (οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών βάσει διμερών συμφωνιών) όπως αναφέρει το www.militaire.gr
-Η Συμφωνία αυτή επιβεβαιώνει το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, καθώς και τη μέση γραμμή της συμφωνίας του 1977 για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ Ελλάδας-Ιταλίας ως οριογραμμή της ΑΟΖ Ελλάδας- Ιταλίας. Με τη σημερινή Συμφωνία, η μέση αυτή γραμμή θα ισχύει και για τα υπερκείμενα της υφαλοκρηπίδας ύδατα.
-Σήμερα υπογράφηκε επίσης η Κοινή Δήλωση Ελλάδας-Ιταλίας για τους Πόρους της Μεσογείου. Με τη δήλωση αυτή, τα δυο κράτη εκφράζουν την προσήλωσή τους στην ισόρροπη και βιώσιμη διαχείριση των πόρων αυτών και συμφωνούν να διεξαγάγουν διαβουλεύσεις για την εκτίμηση τυχόν επιπτώσεων διαφόρων παραγόντων στις υφιστάμενες πρακτικές των αλιέων των δύο κρατών. (Βιώσιμη διαχείριση)
-Υπογράφηκε, τέλος, Κοινή Γνωστοποίηση προς την Ε. Επιτροπή, με την οποία τα δύο κράτη ζητούν την μελλοντική τροποποίηση του κανονισμού περί κοινής αλιευτικής πολιτικής ώστε, όταν η Ελλάδα αποφασίσει να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της έως τα 12 ν.μ., να διατηρηθεί η υπάρχουσα αλιευτική δραστηριότητα των Ιταλών αλιέων στην περιοχή μεταξύ 6-12 ν.μ., η οποία σήμερα αποτελεί διεθνή ύδατα. Επισημαίνεται ιδιαίτερα η αυτονόητη σημασία της αναφοράς στην Κοινή Γνωστοποίηση του δικαιώματος επέκτασης παντού της αιγιαλίτιδας ζώνης μας.
-Τα υπάρχοντα δικαιώματα των Ιταλών αλιέων περιγράφονται με σαφήνεια αλλά πλέον περιοριστικά, τόσο ως προς τον αριθμό των σκαφών όσο και ως προς τα είδη που δύνανται να αλιεύσουν και εξαιρούνται τα είδη που αλιεύουν οι Έλληνες αλιείς.
Δηλώσεις Νίκου Κοτζιά
"H Συμφωνία Ελλάδας και Ιταλίας κρίνεται σε δύο σημεία, διότι κατά τα άλλα ήταν έτοιμη από το 2016. Το πρώτο αν διορθώνει το βαρύ λάθος της κυβέρνησης της ΝΔ το 1977 -στη συμφωνία που έκανε με Ιταλία για την υφαλοκρηπίδα- να αποδώσει σε ελληνικά μικρά νησιά του Ιουνίου περιορισμένη επήρεια από 32 μέχρι 70% και το δεύτερο αν εκχωρεί ελληνική κυριαρχία στο Ιόνιο, στη γραμμή της εν δυνάμει Αιγιαλίτιδας από 6-12 μίλια. Αυτός ήταν και ο λόγος που δεν υπογράψαμε την έτοιμη συμφωνία προκειμένου προηγούμενα να επεκτείνουμε την Αιγιαλίτιδα ζώνη στο Ιόνιο. Τυχόν εκχώρηση κυριαρχίας και κυρίαρχων δικαιωμάτων στο όνομα δικαιωμάτων αλιείας που ζητάνε οι Ιταλοί σε αυτή τη ζώνη θα είναι ανεπίτρεπτη. Πρώτα έπρεπε να διασφαλιστούν με την επέκταση της ελληνικής Αιγιαλίτιδας τα κυρίαρχα δικαιώματά μας και μετά να γίνει η συμφωνία για την ΑΟΖ. Αλλιώς πρόκειται για επικοινωνιακό κόλπο για χάρη του οποίου παραχωρείται κυριαρχία".
Δήλωση του τομεάρχη Εξωτερικών της ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργου Κατρούγκαλου "Θετική η Συμφωνία – Άμεση επέκταση της Αιγιαλίτιδας Ζώνης στο Ιόνιο"
"Η Συμφωνία υπογραφής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με την Ιταλία αποτελεί αναμφισβήτητα θετική εξέλιξη. Η Συμφωνία άλλωστε παίρνει το νήμα της διαπραγμάτευσης από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, που, θυμίζω, ήταν ενταγμένη σε ένα συνολικό σχέδιο στρατηγικής διπλωματίας που περιλάμβανε την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο και την σύναψη Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης όχι μόνο με την Ιταλία αλλά και την Αλβανία και την Αίγυπτο. Θα μελετήσουμε προφανώς τη συμφωνία για να αξιολογήσουμε σημαντικά ζητήματα, όπως είναι η επήρεια των νησιών, όπως είναι τα δικαιώματα αλιείας. Το επόμενο βήμα όμως θα πρέπει αφενός να είναι η άμεση επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο και αφετέρου η συνέχιση της προσπάθειας σύναψης συμφωνίας ΑΟΖ και με την Αίγυπτο, κομβική χώρα για την υπεράσπιση των εθνικών μας συμφερόντων. Ο ΣΥΡΙΖΑ όπως έχει δηλώσει επανειλημμένα, και πρόσφατα, ο Αλέξης Τσίπρας, θα βάλει πλάτη σε αυτή την εθνική προσπάθεια. Πρέπει όμως να είναι ενταγμένη σε μια συστηματική στρατηγική που αυτή τη στιγμή λείπει. Για αυτό τον λόγο είναι επίκαιρο όσο ποτέ το αίτημα για σύγκληση Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών".
"Η συμφωνία με την Ιταλία για την ΑΟΖ είναι σημαντική… όμως μην την υπερεκτιμάμε"
Σε άρθρο του στο www.defence-point.gr ο Ζαχαρίας Β. Μίχας Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας (ΙΑΑΑ / ISDA), σχολιάζει:
"Έκδηλη είναι η ικανοποίηση της ελληνικής πλευράς για τη συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Ιταλία. Ενδεχομένως δε να αποτελεί πρόκριμα για συμφωνία και με την Αίγυπτο, αν και σ’ αυτή την περίπτωση υπάρχουν εμπόδια. Πρόκειται για κίνηση στη διπλωματική σκακιέρα, η οποία αναμφισβήτητα δημιουργεί ένα θετικό διπλωματικό προηγούμενο, σε μία περίοδο που η Τουρκία δεν αναγνωρίζει ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Τούρκος πρόεδρος προχώρησε σε τηλεοπτικό μάθημα για τα “δικαιώματα” της Τουρκίας, παρουσιάζοντας χάρτες, αλλά και σε απειλές προς την Ελλάδα. Στο ίδιο μήκος κύματος είχαν προηγηθεί υπουργοί του. Οι τουρκικές επεκτατικές διεκδικήσεις είναι τόσο παράνομες, που αδυνατούν να βρουν υποστήριξη στη διεθνή σκηνή. Παρόλα αυτά, η Άγκυρα δεν πτοείται. Είναι πλέον σαφές πως είναι αποφασισμένη να προχωρήσει στην υλοποίηση του επεκτατικού σχεδιασμού της.
Ήδη ακόμα και στο εσωτερικό της Τουρκίας διατυπώνονται ενστάσεις για το αν και κατά πόσον η μετωπική επίθεση της κυβέρνησης Ερντογάν μπορεί να επιβάλλει τετελεσμένα, χωρίς τον κίνδυνο αυτή η πολιτική να γυρίσει μπούμερανγκ.
Το ενδεχόμενο αντισυσπείρωσης σε αντιτουρκική βάση δεν είναι θεωρητικό. Εάν, μάλιστα, λάβει και μορφή στρατιωτικής “συνεννόησης”, αυτό θα έφερνε σε δυσχερή θέση την Τουρκία και θα σήμανε τον ενταφιασμό του μεγαλοϊδεατισμού της.
Ο Ερντογάν επιδιώκει να παρασύρει, διά του στρατιωτικού καταναγκασμού, την Αθήνα σε σφάλματα, τα οποία η τουρκική διπλωματία θα αξιοποιήσει με στόχο να στηρίξει τη θέση της περί ειδικών περιστάσεων στην περιοχή. Είναι γνωστή η θέση, άλλωστε, ότι το ισχύον διεθνές δίκαιο δεν είναι κατάλληλο να καλύψει τις γεωγραφικές “ιδιαιτερότητες” της περιοχής.
Στο ίδιο πλαίσιο εγγράφεται και η αντίδραση του Τούρκου πρεσβευτή στην Αθήνα, ο οποίος με ανάρτηση στο Twitter, χωρίς να κατονομάζει, εμφανίζεται να μέμφεται τις ΗΠΑ για αποσπασματική-βολική ανάγνωση του διεθνούς δικαίου, αναφερόμενος στις επίσημες δηλώσεις οι οποίες ξεκαθαρίζουν ότι τα νησιά δικαιούνται θαλασσίων ζωνών. Αυτή η αμερικανική θέση τινάζει στον αέρα την τουρκική επιχειρηματολογία, οπότε είναι λογικό να εκνευρίζει την Άγκυρα.
Ο Ερντογάν επιχειρεί να θέσει το θέμα στο ανώτατο γεωστρατηγικό επίπεδο, εμπλέκοντάς το στις ισορροπίες της περιοχής. Στόχος του είναι να εδραιώσει το καθεστώς που έχει δημιουργήσει αφ’ ενός η στρατιωτική εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη, αφ’ ετέρου η παράνομη οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με βάση το μνημόνιο Άγκυρας-Τρίπολης.
Σ’ αυτή τη συγκυρία, η συμφωνία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών της Ελλάδας με την Ιταλία είναι σημαντική, αν και θα έπρεπε να συνοδευτεί από την κατάθεση συντεταγμένων στον ΟΗΕ για τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας-ΑΟΖ και στις άλλες περιοχές. Αυτό που θα δημιουργούσε πραγματικά διπλωματικό ρήγμα στο μνημόνιο Άγκυρας-Τρίπολης θα ήταν μία συμφωνία οριοθέτησης Ελλάδας-Αιγύπτου.
Η Ελλάδα από την πλευρά της αποδεικνύει στην πράξη πως παραμένει προσηλωμένη στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με διμερείς διαπραγματεύσεις που θα στηρίζονται στις πρόνοιες του Δικαίου της Θάλασσας. Ο τουρκικός ισχυρισμός ότι τα νησιά δεν δικαιούνται υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ δεν αφήνει περιθώρια ελληνοτουρκικής διαβούλευσης για το συγκεκριμένο ζήτημα. Ωστόσο, η Αθήνα θα διαπράξει σφάλμα εάν θεωρήσει ότι το πρόβλημα με την Άγκυρα επιλύεται με συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ. Το κομβικό ζήτημα είναι η ανάσχεση του τουρκικού στρατιωτικού καταναγκασμού. Αυτό πρακτικά σημαίνει, ότι το νούμερο ένα πρόβλημα που καλείται να επιλύσει η Ελλάδα είναι η δυνατότητά της, αλλά και η πολιτική αποφασιστικότητά της να εμποδίσει τη δημιουργία τουρκικών τετελεσμένων με την πραγματοποίηση σεισμικών ερευνών έξω από τα χωρικά ύδατα στον άξονα Ρόδος-Κάρπαθος-Κρήτη. Με απλά λόγια, η προσπάθεια πρέπει να εστιαστεί αφ’ ενός στην ταχεία ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων, αφ’ ετέρου την εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου πολιτικού σχεδίου δράσης σ’ όλα τα επίπεδα".
Φωτογραφία: IN TIME
