Στην πόλη του Dolisie, στο νότιο Κονγκό-Μπραζαβίλ, λειτουργεί από το έτος 2007 το ορθόδοξο ορφανοτροφείο "Άγιος Ευστάθιος". Στο ίδρυμα αυτό, που ίδρυσε ο Σεβ. Μητροπολίτης Πενταπόλεως κ. Ιγνάτιος, τότε Ποιμενάρχης της Ιεράς Μητροπόλεως Κεντρώας Αφρικής στην πνευματική δικαιοδοσία της οποίας υπήγετο έως το 2010 και η τοπική Εκκλησία του Κονγκό-Μπραζαβίλ, σήμερα φιλοξενούνται 24 μικρά αγόρια ηλικίας 5 έως 17 ετών, τις ανάγκες των οποίων διακονούν 8 έμμισθοι υπάλληλοι.
Αποστολή του Ιδρύματος είναι η προστασία και η χριστιανική ανατροφή των εικοσιτεσσάρων απορφανισθέντων παιδιών, πάντοτε όμως υπό τις κοινωνικές αρχές, αξίες και πεποιθήσεις της πατρίδος τους, εφόσον εναρμονίζονται με τις διαχρονικές επιταγές του Ευαγγελίου. Επιτρέψτε μου να διασαφηνίσω ότι τα παιδιά αυτά, ως μελλοντικοί ορθόδοξοι πολίτες της χώρας τους, οφείλουν να γνωρίζουν, να σέβονται και να εφαρμόζουν τις αρχές του τόπου τους, που δεν διαφέρουν εν πολλοίς από τις αντίστοιχες ηθικές αρχές της Ελλάδος, τουλάχιστον όπως οι περισσότεροι τις διδαχθήκαμε σε παλαιότερες εποχές, όπου ο σεβασμός προς τους γονείς, τους διδασκάλους, την οικογενειακή και κοινωνική ιεραρχία, τα ιερά και τα όσια, τα ήθη, τα έθιμα και τις πατρώες παραδόσεις αποτελούσε αξία αδιαπραγμάτευτη.
Ωστόσο, η προσπάθεια αυτή δεν είναι εύκολη. Η έλλειψη του οικογενειακού περιβάλλοντος από την αρχή της ζωής αυτών των παιδιών, η διαφορετική προέλευση ενός εκάστου, η ηλικιακή και πνευματική ανομοιογένεια, ο κοινοβιακός τρόπος ζωής, το πολύπλοκο ψυχολογικώς στάδιο της εφηβείας, οι σύγχρονες επιρροές και ο δυτικός τρόπος ζωής, όπως προβάλλεται από τα επικοινωνιακά πολυμέσα, ενίοτε δημιουργούν προβλήματα στην αγωγή και την συμπεριφορά των παιδιών αυτών. Η αγάπη, ο διάλογος, οι κανόνες συμπεριφοράς, τα απαραίτητα παιδαγωγικώς όρια, η τάξ η και η πειθαρχία, πάντοτε υπό το φως της πίστεως, αποτελούν τα κριτήρια διαπαιδαγωγήσεως των μικρών ορφανών, χωρίς να λείπουν ασφαλώς και οι δύσκολες στιγμές των παιδικών προστριβών και των νεανικών εντάσεων.
Πέραν τούτων των ουσιαστικών θεμάτων, η λειτουργία ενός ιδρύματος στο Κονγκό-Μπραζαβίλ είναι μία πολύπλοκη διαδικασία. Η Δημοκρατία του Κονγκό-Μπραζαβίλ, ως πρώην γαλλική αποικία, ακολουθεί τα νομικά πρότυπα της Γαλλίας. Συνεπώς, η νόμιμη μισθοδοσία, η αδιάκοπη καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών υπέρ των εργαζομένων και τα αυστηρώς περιφρουρούμενα δικαιώματα όσων έχουν συνάψει συμβόλαια εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου, οι κατά καιρούς τροποποιήσεις στη σχετική με τα ευαγή ιδρύματα νομοθεσία και οι περιοδικοί κρατικοί έλεγχοι επιβάλλουν τη σύννομη λειτουργία του ορφανοτροφείου και την προσαρμογή του σε κάθε μεταβολή που το κράτος αποφασίζει. Τούτο καθίσταται επιβεβλημένο, τόσο για λόγους νομιμότητος, όσον και για λόγους εντίμου και σοβαρής παρουσίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας εντός του κράτους του Κονγκό, αφού αυτή αποτελεί μία εκ των επισήμως αναγνωρισμένων τεσσάρων χριστιανικών Εκκλησιών της χώρας. Η επίσκεψη, την 9η Αυγούστου 2014, της Εξοχ. Υπουργού Κοινωνικών Υποθέσεων Κας. Emilienne Raoul στο ορφανοτροφείο, η οποία δημοσίως εξέφρασε συγχαρητήριες ευχές για τις άριστες συνθήκες λειτουργίας και διαβιώσεως που επικρατούν σε αυτό, καθώς και η παράδοση στον διευθυντή π.Παύλο Diafouka της εγγράφου ανανεώσεως της αδείας λειτουργίας, ως ενός πλέον εκ των τριών επισήμων ορφανοτροφείων του Κονγκό-Μπραζαβίλ και ο χαρακτηρισμός του ως το καλύτερο όλων, επιβεβαιώνει την σωστή πορεία του.
Όμως, η εύρυθμη λειτουργία του ορφανοτροφείου απαιτεί και μεγάλα χρηματικά ποσά. Η πλήρης διατροφή των εικοσιτεσσάρων παιδιών με τρία ημερήσια γεύματα, η ένδυση και η υπόδυσή τους, οι σχολικές δαπάνες, η αγορά φαρμάκων για την αντιμετώπιση των ασθενειών και επιδημιών που εύκολα μεταδίδονται μεταξύ παιδιών που συγχρωτίζονται διαρκώς (η δωρεάν νοσηλεία των παιδιών στο Γενικό Νοσοκομείο της πόλεως Dolisie, όταν επιβάλλεται, εξασφαλίσθηκε κατόπιν της αμέσου ανταποκρίσεως του ευγενεστάτου Διευθυντού του, Δρ. Matthia Kassay, στο σχετικό παρακλητικό αίτημα του Επισκόπου), οι τεχνικές βλάβες και η συντήρηση του οικοδομικού συγκροτήματος, οι μισθοί των εργαζομένων, αλλά και τα δίδακτρα των τεχνικών σχολών για την φοίτηση των μεγαλυτέρων ηλικιακώς παιδιών (σύστημα που καθιερώσαμε από το 2013, ώστε κατά την ενηλικίωσή τους να έχουν τις απαιτούμενες γνώσεις για την επαγγελματική τους ζωή), σε συνδυασμό με την κατά πολύ υψηλότερη της Ελλάδος ακρίβεια των αγαθών, αποτελούν μία ατελεύτητη ανησυχία για τον ποιμένα. Η εξασφάλιση του συνολικού ποσού των 2.500 ευρώ που απαιτούνται μηνιαίως για τη? αντιμετώπιση των παραπάνω δαπανών - μόνον για το Ορφανοτροφείο της Ιεράς Επισκοπής - πέραν της πατρικής αγωνίας για τη σωστή ανατροφή και την χριστιανική διαπαιδαγώγηση των μικρών παιδιών, καθώς και την απρόσκοπτη συνολικώς λειτουργία του ιδρύματος, συνιστούν διαρκή αγώνα για τον Επίσκοπο.
Εύκολα, λοιπόν, γίνεται αντιληπτό ότι οι επαινετικοί λόγοι, οι εκφράσεις συμπαραστάσεως και κατανοήσεως, οι ευχές προς πρόοδο, ενδυνάμωση και καρποφορία του παραπάνω ακροθιγώς περιγραφέντος αγώνος, παρά τις απολύτως αγαθές προθέσεις των ευχομένων, δυστυχώς δεν επαρκούν...
Ποιος μπορεί να κατανοήσει την αγωνία του Ποιμενάρχη, όταν η νύχτα τον βρίσκει κατάκοπο και ένδακρυ να αδημονεί προσευχόμενο προς τον Θεό για την φανέρωση εκείνης της πρακτικής λύσεως που θα εξασφαλίσει την επομένη ημέρα τουλάχιστον την τροφή αυτών των εικοσιτεσσάρων ορφανών παιδιών…
Ποιος μπορεί να αισθανθεί τον ψυχικό του πόνο, όταν εκλιπαρεί για λίγα χρήματα υπέρ των ορφανών προς πρόσωπα ή φορείς που θα μπορούσαν ίσως να συνεισφέρουν στο μέτρο του δυνατού, αλλά εισπράττει αρνητικές ή και απαξιωτικές απαντήσεις ή ακόμη και εμπαιγμούς εξαιτίας της απουσίας συναισθημάτων στο απροσπέλαστο κέλυφος του εγωισμού…
Πόσες ψυχές που κατέχουν την αγάπη αντιλαμβάνονται ότι ένα ορθόδοξο ορφανοτροφείο δεν είναι μόνον ένας χώρος επιβίωσης και προστασίας παιδικών υπάρξεων από τους γνωστούς κινδύνους που ελλοχεύουν στην Αφρική (πορνεία, διακίνηση ανθρώπων/human trafficking, εξαθλίωση, ασθένειες, πείνα, εμφύλιες συρράξεις, θάνατος), αλλά μία, κατά κυριολεξία, χριστιανική οικογένεια στην οποία το εμπερίστατο κι εγκαταλελειμένο παιδί πρέπει να διαμορφωθή σε υπεύθυνο πρόσωπο και τίμιο μέλος της τοπικής κοινωνίας...
Η μεστή αγάπης οικονομική αρωγή κάποιων ιεραποστολικών συλλόγων, λίγων Ιερών Μητροπόλεων και ελαχίστων ιδιωτών στηρίζει θυσιαστικά τις ανάγκες των μικρών παιδιών κατά ένα μέρος. Παρ'όλη την φιλάδελφη συνδρομή τους αυτή η ευλογημένη συμπαράσταση δεν επαρκεί, αφού οι δαπάνες είναι μεγάλες και συνεχείς, οι καιροί οικονομικώς χαλεποί και οι ανάγκες της ανά την οικουμένη ορθόδοξης ιεραποστολής πάμπολλες και επιτακτικές.
Αδελφοί μου,
Επιτρέψτε μου να διατυπώσω την ταπεινή άποψη, όπως αυτή διαμορφώνεται στο μικρό διάστημα της διετούς ποιμαντορίας μου στον αφρικανικό ισημερινό, ότι η ιεραποστολή δεν αποτελεί μία ρομαντική ιστορία ή μία περιπετειώδη διήγηση, ούτε ένα πεδίο συλλογής εμπειριών στην πάντοτε δελεαστική εξ επόψεως φυσικού κάλλους Αφρική. Επίσης, η ιεραποστολή δεν αποτελεί πεδίο ναρκισιστικής αυτοεπιβεβαιώσεως, ούτε ιδιωτικό χώρο επιλύσεως προσωπικών αναζητήσεων, διαφορών ή επιβολής αυθαίρετων απόψεων και εγωκεντρικών αυτοσχεδιασμών. Η ιεραποστολή αποτελεί κοινό καθήκον του υπ'ουρανόν εκκλησιαστικού Σώματος, σύμφωνα με τους Κυριακούς λόγους, την Αποστολική και Πατερική παράδοση και τη δισχιλιετή εκκλησιαστική ιστορία, τάξη και εμπειρία, χωρίς διακρίσεις. Άλλωστε αυτό ομολογούμε λέγοντας «Ελθέτω η βασιλεία Σου, γεννηθήτω το θελημά Σου ως εν ουρανώ και επί της γης»!
Κι επειδή ο Βασιλέας Χριστός κατά την Ημέρα της Κρισέως θα μας κρίνει επί τη βάσει της άδολης, πηγαίας και ανυπόκριτης αγάπης προς τον συνάνθρωπο, της εριδομένης επί των λόγων Του «επείνασα γαρ και εδώκατε μοι φαγείν, εδίψησα, και εποτίσατε με, ξένος ήμην και συνηγάγετέ με, γυμνός και περιεβάλετέ με...» (Ματθ. κε' 35-39), ας αναλογιστούμε με ειλικρίνεια το μέγεθος της αγάπης που κυριαρχεί στην καρδιά μας, αγάπης που αν πραγματικά αποδεχόμαστε ως τρόπο υπάρξεως και φυσική απόρροια του χριστιανικού φρονήματος που διατρανώνουμε, γνωρίζ? ι να υπερβαίνει χιλιομετρικές αποστάσεις, φυσικά εμπόδια, οικονομικές συγκυρίες και ατομικές προτεραιότητες... «ιλαρόν γαρ δότην αγαπά ο Θεός» (Β΄ Κορ. θ΄ 7)!
†Ο Μπραζαβίλ και Γκαμπόν Παντελεήμων
Υ.Γ. Εάν κρίνετε ότι η προσφορά της οικονομικής σας βοήθεια, όποιου μεγέθους κι αν είναι, θα σας προσφέρει χαρά και πνευματική αγαλλίαση, στην ιστοσελίδα www.orthodoxchurchcongo.com θα βρείτε τα απαραίτητα στοιχεία.
