Χτίστηκαν για να φιλοξενήσουν ανθρώπους που κατάφεραν να επιζήσουν από το Ολοκαύτωμα της Βιάννου ,τότε που σφαγιάστηκαν από τους Γερμανούς 461 ανθρωπινες ψυχές.
Ωστόσο οι κάτοικοι της Σύμης και του Πεύκου για τους οποίους και προορίζονταν, όχι μόνο δεν τα ήθελαν, όχι μόνο δεν επεδίωξαν να εγκατασταθούν σε αυτά για φύγουν από τα καμένα και κατεστραμμένα χωριά τους ,παρά τις υπερβολικές ανάγκες για στέγη που είχαν , αλλά ήταν σαν να επρόκειτο για κατοικίες στοιχειωμένες που αρνούνταν κατηγορηματικά να μείνουν σε αυτές.
Τα ημιτελή αυτά σπίτια κατασκευάστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1950 με χρήματα από το σχέδιο της Αμερικανικής βοήθειας MARSHALL που είχε να κάνει με την ανασυγκρότηση της χώρας.Μάλιστα ενεργό ρόλο είχε αναλάβει η Βασίλισσα Φρειδερίκη η οποία και είχε εκφράσει την έντονη επιθυμία της να στεγαστούν εκεί οι κάτοικοι των 2 γειτονικών χωριών Σύμη και Πεύκος που είχαν καταστραφεί ολοσχερώς από τους Γερμανούς στα θλιβερά γεγονότα του Σεπτεμβρίου το 1943.
"Ωστόσο ο οικισμός ποτέ δεν αποπερατώθηκε καθώς τα χρήματα σύμφωνα και με τους ντόπιους ,φαγώθηκαν ενώ το Υπουργείο όπου υπήρχαν αρχεία με έγγραφα-φωτιά για πιθανούς υπαίτιους πήρε φωτιά εν μια νυκτί" όπως εξηγεί στο neakriti.gr ο κ. Στέλιος Μπαρμαγαδάκης ,κάτοικος της περιοχής που γνωρίζει πολύ καλά την ιστορία του τόπου του.
Εκτός από τη Σύμη όμως η Βασίλισσα είχε δώσει εντολή για να φτιαχτούν αντίστοιχές κατοικίες και στα Βορίζια κοντά στη μονή Βροντησίου όπου και εκεί οι κάτοικοι δεν επεδίωξαν ποτέ να αφήσουν τις κατεστραμμένες κατοικίες τους για κάτι καινούριο, προτιμώντας να μείνουν στα σπίτια ερείπια όπως είχαν μετατραπεί μετά τον πόλεμο.
Και στις δύο περιπτώσεις και στη Σύμη και στα Βορίζια οι κάτοικοι των χωριών προτίμησαν να αναστηλώσουν τα καμένα τους σπίτια κάτω από πραγματικά αντίξοες συνθήκες και κακουχίες ,παρά να εγκαταλείψουν τα χωριά τους.
"Είναι κρίμα να παραμένουν αναξιοποίητα τα σπίτια ,τονίζει ο κ. Μπαρμπαγαδάκης .Θα μπορούσαν να αναστηλωθούν και να χρησιμοποιηθούν για διάφορες δραστηριότητες από το Δήμο μας με επίκεντρο τη νεολαία"προσθέτει ο συνταξιούχος πρώην διευθυντής της Ενθικής Τράπεζας Ελλάδος στο Ηράκλειο.
65 χρόνια μετά οι πετρόχτιστες αυτές κατοικίες μπορεί να παραμένουν ημιτελείς ,αναξιοποίητες, σε κάθε περίπτωση ωστόσο παραμένουν επιβλητικές και μόνο στη θέα για όποιον τις αντικρύζει.
Αγέρωχες, μέσα στο πράσινο, κεντρίζοντας τα βλέμματα των επισκεπτών και την έκπληξη κυρίως των ξένων επισκεπτών που ζητάνε να μάθουν την ιστορία τους ,μία ιστορία που χάνεται στο πέρασμά των ετών και όπως όλα δείχνουν, τελικά θα μείνει και αυτή ημιτελής.
Παρακολουθήστε τη δήλωση του κ. Μπαρμπαγαδάκη στην εκπομπη Καλό Μεσημέρι της ΚΡΗΤΗ TV
Ρεπορτάζ: Βάλια Μπούη
