Η εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία αποτελεί μια “καμπή” στη σύγχρονη ιστορία της Ευρώπης.
*Του Κωνσταντίνου Κεφαλογιάννη
Ένα γεγονός που ξυπνάει τους εφιάλτες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τότε, μια άλλη αναθεωρητική δύναμη, η ναζιστική Γερμανία, προσπαθούσε με την ισχύ να επανασχεδιάσει τον παγκόσμιο χάρτη. Το αποτέλεσμα ήταν καταστροφικό. Πάνω στις εκατόμβες των νεκρών του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου οικοδομήθηκε το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης. Ένα όραμα που στο επίκεντρο είχε την εξασφάλιση της Ειρήνης. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο και οδηγεί τις γενιές μας σε επικίνδυνες ατραπούς. Πολύ φοβάμαι πως ο πρόεδρος της Ρωσίας άνοιξε “την πόρτα του φρενοκομείου”.
Φαίνεται πως το μακρόπνοο σχέδιο του Πούτιν είναι να αποκαταστήσει το χαμένο κύρος της Ρωσίας και να επαναφέρει την ισχύ της στη γεωπολιτική “σκακιέρα”. Για να γίνει, όμως, αυτό θεωρεί ότι πρέπει να βάλει φρένο στην επέκταση του ΝΑΤΟ προς την Ανατολή. Μην ξεχνάμε ότι πολλές χώρες του τέως συμφώνου της Βαρσοβίας έχουν γίνει μέλη του ΝΑΤΟ τα τελευταία χρόνια. Το ζήτημα, λοιπόν, για τον Πούτιν μάλλον μοιάζει υπαρξιακό. Γι’ αυτό είναι, άλλωστε, διατεθειμένος να θυσιάσει τόσα πολλά για να πετύχει το σχέδιό του. Ένα σχέδιο που περιλαμβάνει την προσάρτηση ρωσόφωνων περιοχών, την αποστρατικοποίηση της Ουκρανίας και την ανατροπή της νόμιμα εκλεγμένης κυβέρνησης Ζελένσκι. Περνάει, όμως, και ένα ξεκάθαρο μήνυμα σε οποιαδήποτε γειτονική χώρα θελήσει στο μέλλον να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Γιατί, όμως, ο Πούτιν επέλεξε τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή; Η Ρωσία θεωρεί ότι είναι ο κατάλληλος χρόνος να ανοίξει μια συνολική συζήτηση. Βλέπει ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν έχει καμία διάθεση να εμπλακεί σε πολεμικές διαμάχες εκτός των συνόρων της. Τρανό παράδειγμα η απόσυρση αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν. Από την άλλη, η Ε.Ε. είναι μεν ένας οικονομικός “γίγαντας”, αλλά και ένας πολιτικός “νάνος”. Χωρίς κοινή εξωτερική πολιτική, χωρίς κοινή πολιτική άμυνας και ασφάλειας. Πολύ μακριά από τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Στρατού. Πάνω απ’ όλα, όμως, αντιλαμβάνεται το έλλειμμα ηγεσίας που υπάρχει στη Δύση και προσπαθεί να το εκμεταλλευτεί. Το “στοίχημα”, βέβαια, για τον Πούτιν δεν είναι να καταλάβει το Κίεβο και τις άλλες μεγάλες πόλεις της Ουκρανίας. Το στοίχημα είναι η επόμενη μέρα. Όπως φάνηκε, εξάλλου, και από την εισβολή των Αμερικανών στο Αφγανιστάν, είναι ευκολότερο να καταλάβεις μια χώρα παρά να την κρατήσεις.
Οι σκληρές, επίσης, οικονομικές κυρώσεις της Δύσης είναι ικανές να “γονατίσουν” τη ρωσική οικονομία. Η υποτίμηση του ρουβλιού, η αύξηση των επιτοκίων, η άνοδος του πληθωρισμού και ο αποκλεισμός ρωσικών τραπεζών από το διεθνές διατραπεζικό σύστημα θα δημιουργήσουν μεγάλες πιέσεις στο εσωτερικό της Ρωσίας.
Οι συνέπειες, όμως, του πολέμου “χτυπούν” την πόρτα της Ευρώπης και της Ελλάδας. Ο ξεριζωμός εκατομμυρίων ανθρώπων από τις πατρογονικές τους εστίες και η ανθρωπιστική καταστροφή δημιουργούν ένα τεράστιο κύμα προσφύγων. Η Ε.Ε. οφείλει να φιλοξενήσει αυτούς τους ανθρώπους. Είναι απαραίτητη η δίκαιη κατανομή των προσφύγων σε όλες της χώρες. Ένας μόνιμος μηχανισμός μετεγκατάστασης που θα κατανείμει τους πρόσφυγες στα κράτη-μέλη ανάλογα με το ΑΕΠ, τον πληθυσμό και την ανεργία τους. Ταυτόχρονα, η αύξηση των τιμών στην ενέργεια κάνει επιτακτική την ανάγκη ενός νέου ευρωπαϊκού ενεργειακού σχεδίου. Το σχέδιο αυτό θα περιλαμβάνει ένα Ευρωπαϊκό Ταμείο για την ανάσχεση του κύματος αύξησης των τιμών στην ενέργεια, αλλά και μια συνεκτική πολιτική απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Η Ελλάδα διατρέχει, όμως, έναν ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο, τις επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ανοίγει την όρεξη άλλων αναθεωρητικών δυνάμεων, όπως η Τουρκία. Μια Τουρκία που παραβιάζει, συνεχώς, το Διεθνές Δίκαιο και συμπεριφέρεται ως “κράτος ταραξίας”. Όσο θα πλησιάζουν οι εκλογές στην Τουρκία, τόσο ο Ερντογάν θα προσπαθεί να εκτονώσει την εσωτερική δυσαρέσκεια, πουλώντας το όραμα ανασύστασης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Από τη μεριά μας, χρειάζεται διαρκή ετοιμότητα και επαγρύπνηση.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτελεί αναμφίβολα ένα από τα τραγικότερα γεγονότα της εποχής μας. Αποδεικνύει περίτρανα πως η Ειρήνη, αν και αποτελεί την υπέρτατη ηθική αξία, δεν είναι δεδομένη. Υπάρχουν, δυστυχώς, στιγμές στην Ιστορία που δε διαλέγεις τον εχθρό σου, αλλά σε διαλέγει εκείνος. Τότε, έχεις μόνο μια επιλογή: Να τον αντιμετωπίσεις με όλες σου τις δυνάμεις. Ο Θουκυδίδης έλεγε: «Κανένα κράτος δεν μπορεί να κρατηθεί ελεύθερο αν δεν είναι στον ίδιο βαθμό ισχυρό με τα γειτονικά του κράτη». H χώρα μας πρέπει να συνεχίσει να θωρακίζεται αμυντικά και να επιδεικνύει εθνική αυτοπεποίθηση. Η προάσπιση της πατρίδας δεν είναι απλώς ένας στόχος, είναι ο υπέρτατος εθνικός αυτοσκοπός. Η μόνη εγγύηση για την Ειρήνη και την Ελευθερία.
Φωτογραφία αρχείου ΙΝ ΤΙΜΕ
