Με την αρχή του Μάη, ειδικά εδώ στην Κρήτη, ο καιρός έχει αλλάξει και σιγά-σιγά ο αέρας φέρνει το μεθυστικό άρωμα του καλοκαιριού και ο κόσμος βγαίνει να κάνει τα πρώτα του μπάνια, παρότι η θάλασσα είναι ακόμη λίγο παγωμένη. Υπάρχει όμως ένα πράγμα το οποίο δεν μπορούμε να αγνοήσουμε, όπως τη θερμοκρασία του νερού.
Ανάμεσα στις ομπρέλες, τις καρέκλες, τα γήπεδα beach volley και τα μπαρ, οι θαλάσσιες χελώνες προσπαθούν να φτιάξουν τις φωλιές τους. Τα μικρά γλυκά θαλάσσια χελωνάκια, που γεννιούνται στις θάλασσες της Κρήτης και όλης της υπόλοιπης Ελλάδας, του είδους Καρέττα-Καρέττα, το οποίο κατατάσσεται ως προστατευόμενο από το 1973, έχουν ελάχιστα ποσοστά επιβίωσης: Μόλις 1 στα 1.000 χελωνάκια φτάνει στην ενηλικίωση. Όμως υπάρχει ελπίδα, την οποία φέρνουν οι εθελοντές της χώρας κάθε χρόνο.
Καθώς λοιπόν άρχισε η περίοδος ωοτοκίας των θαλάσσιων χελωνών, η “Νέα Κρήτη” μίλησε με τους πλέον ειδικούς, με τους εθελοντές που δραστηριοποιούνται εδώ στο νησί και προστατεύουν τις Καρέττα-Καρέττα, για να μας μάθουν, για ακόμη μία φορά, πώς να τα προστατεύουμε κι εμείς.
Οι ομάδες του “Αρχέλων” στην Κρήτη
Κατέφτασαν μόλις λοιπόν οι ομάδες του Συλλόγου για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας στην Ελλάδα “Αρχέλων” στην Κρήτη. Όπως ενημέρωσε τη “Νέα Κρήτη” ο υπεύθυνος για τις δράσεις στο Ηράκλειο και το Ρέθυμνο, κ. Γιώργος Βράμπας, η δράση ενός εθελοντή είναι πολύπλευρη και η συνεργασία του “Αρχέλων” με τους τοπικούς φορείς εξίσου.
«Βασικός στόχος των εθελοντών είναι να παρακολουθήσουμε τις μαμάδες χελώνες που βγαίνουν στις παραλίες ωοτοκίας, να ακολουθήσουμε τα ίχνη τους, να βρούμε τη φωλιά τους και να την προστατεύσουμε, αφενός για να είναι “εμφανείς” έτσι ώστε να μην τις καταστρέψει κανένας κατά λάθος, αφετέρου δε για να καταχωρήσουμε το πλήθος των φωλιών για φέτος», μας είπε.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως ο “Αρχέλων” από το 1983 καταγράφει συστηματικά την ωοτοκία της χελώνας Καρέττα-Καρέττα και προστατεύει τις φωλιές στις σημαντικότερες παραλίες ωοτοκίας της Ελλάδας, και έτσι τα προγράμματα καταγραφής και προστασίας της αναπαραγωγικής δραστηριότητας των θαλάσσιων χελωνών του “Αρχέλων” συγκαταλέγονται ανάμεσα στα μακροβιότερα παγκοσμίως. Μάλιστα, ήδη τα τελευταία χρόνια τα νούμερα για τις θαλάσσιες χελώνες γίνονται όλο και περισσότερα.
Μετά από τρία χρόνια εμπειρίας στα προγράμματα, ο κ. Βράμπας συμπεραίνει πως ο βασικός κίνδυνος για τις θαλάσσιες χελώνες ήταν και παραμένει η αυξημένη ανθρώπινη παρουσία στις παραλίες
Σύμφωνα με τον κ. Βράμπα, «τα τελευταία δύο χρόνια ήταν και τα καλύτερα από θέμα ποσοστών, με 1.000 φωλιές να απαριθμούνται μόνο στις θάλασσες της Κρήτης» και όταν λέει εδώ ο υπεύθυνος «τις θάλασσες της Κρήτης», βεβαίως δεν εννοεί όλες τις όμορφες θάλασσες το νησιού, αλλά τις τρεις βασικές περιοχές ωοτοκίας που βρίσκονται στα Χανιά, το Ρέθυμνο και εδώ στο Ηράκλειο, στον κόλπο της Μεσαράς. Μετά από τρία χρόνια εμπειρίας στα προγράμματα, ο κ. Βράμπας συμπεραίνει πως ο βασικός κίνδυνος για τις θαλάσσιες χελώνες ήταν και παραμένει η αυξημένη ανθρώπινη παρουσία στις παραλίες, ειδικά τις νυχτερινές ώρες.
«Εμείς ως σύλλογος υποστηρίζουμε ακράδαντα την τουριστική ανάπτυξη του νησιού. Όμως πρέπει να αναγνωρίσουμε πως αυτή φέρνει τρομερή πίεση στις θαλάσσιες χελώνες. Τουρίστες και λουόμενοι, είτε άθελά τους, είτε εσκεμμένα δυστυχώς πολλές φορές, τις τρομάζουν, είτε επειδή τις ακολουθούν, επειδή τις φωτογραφίζουν, είτε απλά επειδή είναι εκεί στην παραλία, καθώς αυτές προσπαθούν να βγουν από το νερό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μία χελώνα να αγχωθεί και να αφήσει τα αβγά της μέσα στο νερό, γεγονός που δε θα τα αφήσει να εκκολαφθούν. Τις βλέπουμε να πηγαίνουν μέχρι τις ξαπλώστρες και να γυρίζουν τρομαγμένες», σημείωσε ο κ. Βράμπας.
“Κλείστε τις κουρτίνες”
Εκτός από τον υπεύθυνο για τη Μεσαρά και το Ρέθυμνο, μίλησε στη “Νέα Κρήτη” η υπεύθυνη για τον νομό Χανίων κ. Δανάη Τσαπαρλή, η οποία μας ενημέρωσε για ένα εξαιρετικό εγχείρημα του συλλόγου, με τον τίτλο “Κλείστε τις κουρτίνες”, το οποίο καλεί οργανωμένα επιχειρηματίες, ιδιώτες και επισκέπτες να μεριμνούν για τα μικρά χελωνάκια, τα οποία είναι ευαίσθητα στο φως, με το να μειώνουν τη φωτορρύπανση των επιχειρήσεων ή των καταλυμάτων τους την περίοδο της ωοτοκίας και κατ' επέκταση της γέννησης των μικρών.
Η εν λόγω καμπάνια άρχισε πέρυσι, υπό την αιγίδα του TUI Foundation, σε 4 ξενοδοχεία στο Ρέθυμνο και αντίστοιχα 4 στα Χανιά, τα οποία συνεργάστηκαν με τους εθελοντές, ώστε τα μωρά χελωνάκια να βρουν τον δρόμο τους προς τη θάλασσα με ασφάλεια. Όπως δήλωσε η κ. Τσαπαρλή, «έχουμε δει χελωνάκια ακόμη και μέσα σε πισίνες επειδή έχουν χάσει τον προσανατολισμό τους».
Φέτος το εγχείρημα συνεχίζεται κατ' αποκλειστικότητα από τον “Αρχέλων”, με τους εθελοντές να συνεργάζονται, να συνομιλούν και να συμβουλεύουν ενεργά τους επιχειρηματίες και τους επισκέπτες της παραλιακής ζώνης.
Οι πολίτες της Κρήτης
“Βάζουν το λιθαράκι τους” στο έργο των εθελοντών
Βέβαια, όπως τόνισε ο κ. Βράμπας, η δράση των εθελοντών δεν τελειώνει στην καταγραφή ωοτοκίας, αλλά επεκτείνεται στην ενημέρωση και τη συνεργασία με τους κατά τόπους Δήμους, τους ιδιώτες και τους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται παραλιακά. Μιλώντας ενδεικτικά για τον Δήμο Ρεθύμνης, ο κ. Βράμπας επιβεβαίωσε πως μέχρι τώρα η συνεργασία τους με τον σύλλογο είναι άψογη, ενώ ο Δήμος καλεί τους εθελοντές να συμμετέχουν στις εκδηλώσεις της κοινωνίας, κάθε φορά που βρίσκονται στο νησί.
«Μπορούμε μόνο ευγνωμοσύνη να δείξουμε στους Δήμους της Κρήτης που συνεργάζονται μαζί μας για την ενημέρωση που κάνουν στους δημότες τους και για το σημαντικό “λιθαράκι” που οι ίδιοι βάζουν στο να προστατεύουν τις ενήλικες χελώνες τώρα, και αργότερα μέσα στο καλοκαίρι τα νεογνά χελωνάκια», σημείωσε.
Μάλιστα, όπως φαίνεται, δε θα είναι μόνο οι Δήμοι που αυτό το καλοκαίρι θα μπορούν να συμβάλουν στο τεράστιο έργο των εθελοντών. Ήδη μπορεί κάθε πολίτης, επισκέπτης και ενδιαφερόμενος να κάνει έναν περίπατο στις διάφορες παραλίες ωοτοκίας μαζί με τους εθελοντές, για να μάθει περισσότερα για τις Καρέττα-Καρέττα, αλλά και για να δει από κοντά τις παραλίες ωοτοκίας.
«Από τα Χανιά μέχρι το Ρέθυμνο και αργότερα οι εθελοντές προγραμματίζουν στον κόλπο της Μεσαράς, ο καθένας θα μπορεί να κάνει μία βόλτα 45 λεπτών με έναν από εμάς, ανάμεσα σε αυτά τα απίστευτα πλάσματα που προστατεύονται διεθνώς. Αυτή η βόλτα είναι άλλη μία πρωτοβουλία και μέρος του προγράμματος περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης του “Αρχέλων” και με απώτερο σκοπό την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις παραλίες ωοτοκίας, τους αμμόλοφους και τη θετική συνύπαρξη των κατοίκων της Κρήτης με τις θαλάσσιες χελώνες», μας είπε ο κ. Βράμπας και παραπέμπει τους αναγνώστες της “Ν.Κ.” να κλείσουν θέση για ένα “Beach Walk”, όπως έχουν ονομάσει το πρόγραμμα, στην ιστοσελίδα: https://archelon.gr/support-us/beach-walk, μέχρι και το τέλος της καλοκαιρινής σεζόν.
