Όπου κι αν στρέψετε το βλέμμα σας (παραφράζοντας τον ποιητή) σε οποιοδήποτε μέρος της χώρας μας, ορεινό, πεδινό, νησιωτικό ή ηπειρωτικό, δεν μπορεί παρά κάποια στιγμή και καθόλου σπάνια θα αντικρίσετε ανεμογεννήτριες ή ατέλειωτους καθρέφτες εδάφους, να στέκουν αγέρωχα και να δεσπόζουν...
Να δεσπόζουν ανεξάρτητα αν αποτελούν παραφωνία και αισθητικά αποστροφή για το φυσικό ανάγλυφο και περιβάλλον της πατρίδας μας. Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή έχουμε σπείρει χιλιάδες ανεμογεννήτριες, εκ των οποίων πάνω από 3 χιλιάδες μεγάλου τύπου κυρίως σε ορεινούς όγκους, κορυφογραμμές, δασικές εκτάσεις, περιοχές Natura, σε νησιά, σχεδόν παντού, χώρια τις ερχόμενες υπεράκτιες-θαλάσσιες, από την Κρήτη και τα όρια της πανέμορφης Δαδιάς μέχρι τα Τζουμέρκα, τον Θεσσαλικό Κάμπο, τη Σάμο και την Τήνο. Αν πεις δε για τους καθρέφτες των φωτοβολταϊκών, κάμποι, παραλίμνια και καλλιεργήσιμες εκτάσεις μετατρέπονται σε “γυαλιά ηλίου” γίγας επί του εδάφους. Στο ίδιο μοτίβο, δηλαδή, και τα φωτοβολταϊκά χαλιά-στρέμματα σε πολλές περιοχές (και μάλιστα καλλιεργήσιμες).
Όλα αυτά τα λαμπρά, όχι για να το πρόβλημα ενέργειας της χώρας, αλλά για να γίνει η “πράσινη μετάβαση” και να συνδεθεί το ηλεκτρικό δίκτυο με τις ανάγκες της Ευρώπης. Η καταστροφή που προκαλούν στο περιβάλλον και στη βιοποικιλότητα είναι τεράστια. Αυτό όμως δεν ενδιαφέρει τις 5-10 εταιρείες που έχουν αναλάβει την “αναδάσωση” της χώρας με ανεμογεννήτριες.
Την ίδια ώρα, διαστάσεις λαμβάνουν ανά την Ελλάδα οι αντιδράσεις των πολιτών για τα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα βιομηχανικού τύπου, που ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια...
Αλλά το θέμα πλέον αποκτά ευρύτερες διαστάσεις και οι δημοσιεύσεις ερευνών και μελετών, ακόμη και από θερμούς θιασώτες του συγκεκριμένου μοντέλου στη λεγόμενη πράσινη ανάπτυξη πυκνώνουν ακόμη και στην επενδυτική τους διάσταση, με ό,τι συνεπάγεται αυτό σε δομικούς πυλώνες της οικονομίας, αφού η ενέργεια είναι το “χρυσό κλειδί” της υπόθεσης.
Οι εκτιμήσεις
Αν διαβάσετε τις αναφορές και εκθέσεις, τις πιο πρόσφατες τόσο του κορυφαίου διεθνώς πολυεθνικού ομίλου Allianz, αλλά και της επίσης κορυφαίας διεθνώς γνωστής αμερικανικής νομικής εταιρείας Morgan Legal Group, με ειδίκευση σε ζητήματα πράσινης ανάπτυξης, θα αντιληφθείτε ότι θέτουν όχι δευτερεύοντα ζητήματα, για τις ανεμογεννήτριες ιδίως μεγάλου τύπου, αναφέροντας ότι οι επιπτώσεις είναι ιδιαίτερα σοβαρές.
Οι τουρμπίνες έχουν μέση διάρκεια ζωής περίπου 20 χρόνια - αν και εάν συντηρηθούν σωστά, μπορούν να διαρκέσουν έως και 25. Όσο μεγαλώνουν, η απόδοσή τους γίνεται λιγότερο αποτελεσματική - επομένως οποιαδήποτε ζημιά μπορεί να είναι δαπανηρή. Οι στρόβιλοι απαιτούν διαφορετικούς βαθμούς επισκευής και ανακαίνισης - από ανταλλακτικά έως πλήρη ανακατασκευή. Η γήρανση του εξοπλισμού μπορεί να είναι δαπανηρή για την αντικατάσταση και ορισμένες βλάβες, όπως το βραχυκυκλώματα, μπορεί να έχουν συνέπειες όπως την πρόκληση πυρκαγιών.
Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι σε μια πυρόπληκτη χώρα όπως η Ελλάδα, αυτός ο κίνδυνος θα έπρεπε να τυγχάνει προσοχής... Στη συνέχεια, η Allianz επισημαίνει πως το 2022 ισχυροί άνεμοι προκάλεσαν την κατάρρευση μιας ανεμογεννήτριας αξίας 20 εκατομμυρίων λιρών, προκαλώντας ζημιά στα πτερύγιά της. Οι ανεμογεννήτριες είναι σχεδιασμένες να λειτουργούν σε ανέμους, ωστόσο ακραίες ταχύτητες, υψηλότερες από το μέγιστο όριο λειτουργίας των ανεμογεννητριών έχουν ως αποτέλεσμα τη διακοπή λειτουργίας τους. Αυτές οι αναποτελεσματικότητες είναι συχνά απρόβλεπτες, πράγμα που σημαίνει ότι είναι δύσκολο να εκτιμηθούν οι λειτουργικοί κίνδυνοι για ασφαλιστικούς σκοπούς.
Σε ό,τι αφορά τη συντήρηση, οι ανεμογεννήτριες είναι πολύπλοκα μηχανήματα και υπάρχουν πολλά που μπορεί να πάνε στραβά μαζί τους. Τα πτερύγια του στροβίλου, οι γεννήτριες και τα κιβώτια ταχυτήτων συχνά παθαίνουν βλάβες - πράγμα που σημαίνει ότι η τακτική συντήρηση είναι πολύ σημαντική.
Ωστόσο, λόγω των απομακρυσμένων τοποθεσιών των αιολικών πάρκων, μπορεί να είναι δύσκολο να εκτελεστούν τα καθήκοντα συντήρησης. Το μέγεθος και το ύψος των ανεμογεννητριών καθιστούν, επίσης, δύσκολη τη συντήρηση, πράγμα που σημαίνει ότι τα αιολικά πάρκα εκτίθενται συχνά σε κίνδυνο διακοπής εργασιών λόγω κακής συντήρησης των μηχανημάτων και των καλωδίων. Τα περισσότερα αιολικά πάρκα βρίσκονται σε απομακρυσμένες τοποθεσίες, γεγονός που καθιστά την κλοπή μια σοβαρή ανησυχία.
Η κλοπή χαλκού είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα ασφαλείας για τους ιδιοκτήτες ανεμογεννητριών. Η αφαίρεση καλωδίων μπορεί να προκαλέσει διακοπή λειτουργίας επί μακρόν, ενώ επιφέρει μεγάλα κόστη. Σε αυτό το πλαίσιο, επισημαίνει η ασφαλιστική εταιρεία, τα επόμενα χρόνια προβλέπεται να παροπλιστούν μόνο στις ΗΠΑ πάνω από 8.000 πτερύγια στροβίλων, και αυτός ο αριθμός πιστεύεται ότι θα αυξηθεί, καθώς τα αιολικά πάρκα αυξάνονται σε αριθμό.
Οι τουρμπίνες είναι κατασκευασμένες από υαλοβάμβακα και εξαιτίας αυτού δεν είναι προς το παρόν οικονομικά αποδοτικό να ανακυκλωθούν.
Κίνδυνοι για την υγεία, λέει η Morgan Legal...
Από την άλλη, σε report της, η γνωστή αμερικανική εταιρεία Legal Group αναφέρεται στους κινδύνους που ελλοχεύουν για την ανθρώπινη υγεία από την εκτεταμένη εγκατάσταση ανεμογεννητριών... Όπως επισημαίνει, με τα αιολικά πάρκα συνδέονται αρκετοί κίνδυνοι. Ο θόρυβος που παράγεται από τις ανεμογεννήτριες μπορεί να προκαλέσει διαταραχές ύπνου στους ανθρώπους που ζουν κοντά τους.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο θόρυβος μάλιστα είναι τόσο δυνατός που μπορεί να προκαλέσει απώλεια ακοής. Η συνεχής έκθεση στην ηχορύπανση προκαλεί πολλά προβλήματα, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιοπάθεια, στρες, άγχος και κατάθλιψη.
Επίσης, υπάρχει και το ζήτημα του υπερήχου... Ο υπέρηχος είναι ήχος που έχει συχνότητα κάτω από 20 Hz. Δεν είναι ανιχνεύσιμος από το ανθρώπινο αφτί, αλλά μπορεί να έχει επίδραση στο σώμα. Επηρεάζει το σώμα δονώντας τα όργανα. Αυτές οι δονήσεις είναι επιβλαβείς επειδή μπορούν να προκαλέσουν ναυτία, ζάλη, πονοκεφάλους και άγχος. Τέλος, η σκιά που ρίχνουν τα πτερύγια των ανεμογεννητριών μπορεί να προκαλέσει τρεμόπαιγμα και να προκαλέσει ημικρανίες και επιληπτικές κρίσεις. Αυτό συμβαίνει πιο συχνά σε οριζόντιους στροβίλους...
Τέλος, ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η έκθεση σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία από ανεμογεννήτριες μπορεί να είναι επιβλαβής για την ανθρώπινη υγεία.
Την ίδια ώρα, θα “απορρίπτουμε” πλέον του 30% της πράσινης ενέργειας
Ταυτόχρονα, αίσθηση προκαλεί και μία άλλη παράμετρος, όπως με στοιχεία και πίνακες παραθέτει το δίκτυο ενημέρωσης euro2day.gr, από τα εγκυρότερα στον χώρο της μακρο-οικονομίας και των ενεργειακών θεμάτων. Το ρεπορτάζ υπογράφει ένας από τους πλέον ειδικούς σε θέματα ενέργειας συντάκτης και θιασώτης της λεγόμενης πράσινης οικονομίας, ο Γιώργος Φιντικάκης.
Παρ’ όλα αυτά, από συγκεκριμένα επίσημα στοιχεία και πίνακες διαπιστώνεται πως «η ξέφρενη υπερανάπτυξη των φωτοβολταϊκών συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό και τον Σεπτέμβρη. Σαν να μην υπάρχει αύριο, οι υποψήφιοι επενδυτές συνεχίζουν να καταθέτουν μαζικά φακέλους για νέα έργα, τρομάζοντας τους φορείς του χώρου που παρακολουθούν την αγορά να “φουσκώνει” και ζητούν να μπει “φρένο” από την κυβέρνηση, η οποία παρακολουθεί σε ρόλο “ουδέτερου παρατηρητή”.
Αθροίζοντας τα νέα αιτήματα για όρους σύνδεσης που κατατέθηκαν στον κύκλο του Σεπτεμβρίου (1,35 MW), ο οποίος ολοκληρώθηκε προ ημερών, μαζεύεται πλέον στην “ουρά” του ΑΔΜΗΕ ένας δυσθεόρατος πράσινος όγκος 48 GW και αφορά πάνω από 11.000 μικρά και μεγάλα έργα.
Συνυπολογίζοντας και τα ώριμα έργα ΑΠΕ που αναμένεται να συνδεθούν του χρόνου στο σύστημα, τότε όλα αυτά μαζί αντιστοιχούν σε μια συνολική παραγόμενη πράσινη ενέργεια πάνω από 110 TWh, όταν η εκτίμηση για τη ζήτηση ηλεκτρισμού στην Ελλάδα το 2030 δεν υπερβαίνει τις 58 TWh.
Δύο... και πλέον Ελλάδες σε ό,τι αφορά την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στριμώχνονται πλέον στην “ουρά” του ΑΔΜΗΕ, με δεκάδες μικρούς και μεσαίους “επενδυτές” να συνεχίζουν να τρέφουν ψευδαισθήσεις ότι θα λύσουν το οικονομικό τους πρόβλημα, δεσμεύοντας χρήματα σε εγγυητικές για έργα, με ελάχιστες πιθανότητες να γίνουν. Όταν, ήδη, η πράσινη εγκατεστημένη ισχύς της χώρας το 2030 υπολογίζεται ότι θα φτάνει τα 34,5 GW, καλύπτοντας και με το παραπάνω την εκτιμώμενη για τότε ζήτηση ηλεκτρισμού (58 TWh), όπως φαίνεται στον Πίνακα 1.
Στην κυβέρνηση, κάθε φορά που τίθεται το ερώτημα για ποιο λόγο αφήνει να δημιουργείται μια κατάσταση που έχει όλα τα στοιχεία αυτού που συνέβη πριν από 25 χρόνια, όταν έσκασε η “φούσκα” του Χρηματιστηρίου, η απάντηση είναι ότι τυχόν “φρένο” στην υποβολή νέων αιτήσεων θα στείλει λάθος “επενδυτικό σινιάλο”.
Στα αρμόδια στελέχη, η κρατούσα άποψη είναι ότι το τοπίο θα ξεκαθαρίσει από μόνο του, ότι πολλά έργα θα κοπούν από τα αυστηρά όρια των τραπεζών και επειδή δεν ενσωματώνουν μπαταρίες, παραγνωρίζοντας ότι όσο δεν μπαίνει “φρένο”, τόσο καλλιεργούνται φρούδες ελπίδες, ότι κάποιος μαγικός τρόπος θα βρεθεί για να χωρέσουν κι άλλοι στο παιχνίδι, οι οποίες μπορεί να γυρίσουν “μπούμερανγκ” στην κυβέρνηση.
Στο καλό σενάριο περικοπές 30%, στα “σκουπίδια” πράσινη ενέργεια
Στο παράλογο αυτό σκηνικό, ίσως το τοπίο στο επενδυτικό κοινό να γίνει πιο σαφές όταν γίνει γνωστό, κάτι που κανείς ακόμη δε θέλει να χωνέψει, οι τεράστιες ποσότητες πράσινης παραγόμενης ενέργειας που θα περικόπτονται, δηλαδή θα καταλήγουν στα “σκουπίδια”, αφού δεν υπάρχει η ζήτηση, ούτε οι διασυνδέσεις για να εξαχθούν. Στην ανάλυση του Συνδέσμου Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά (ΣΠΕΦ) γύρω από το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, δίνεται μια πρόγευση των όσων έρχονται.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις για τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, οι περικοπές πράσινης ενέργειας στα τέλη της δεκαετίας αναμένεται ότι θα ξεπερνούν το 25% της συνολικής παραγόμενης ενέργειας από κάθε είδους τεχνολογία ΑΠΕ, όπως δείχνει και ο πίνακας του ΣΠΕΦ (βλ. Πίνακα 2).
Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια άκρως αισιόδοξη εκτίμηση, όπως παραδέχονται και οι άνθρωποι του χώρου, που έχει λάβει υπόψη το σενάριο της κάλυψης του συνόλου των αναγκών της χώρας από μπαταρίες. Ακριβώς επειδή αυτό δεν πρόκειται να συμβεί, οι περικοπές θα είναι ακόμη μεγαλύτερες, όπως αναγνωρίζει στην ανάλυσή του ο πρόεδρος του ΣΠΕΦ, δρ. Στέλιος Λουμάκης.
Στο καλό σενάριο, η ενέργεια που εκτιμάται ότι θα μένει στα αζήτητα θα ξεπερνά το 30%. Αυτό σημαίνει για ένα φωτοβολταϊκό, ισχύος 1 MW, με ετήσια παραγωγή γύρω στις 1.500 MWh, ότι για το 30%, δηλαδή τις 450 MWh, ο επενδυτής θα έχει μηδενικά έσοδα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το αρχικό του business plan. Και θα έχει επιπλέον απώλεια εσόδων για τις ώρες που, παρότι δε θα έχει περικοπεί η παραγωγή του, εντούτοις η τιμή στο χρηματιστήριο ενέργειας θα είναι μηδενική, οπότε δε θα εισπράττει ούτε την εγγυημένη “ταρίφα” που έχει κλειδώσει.
Στις δε ώρες με αρνητικές τιμές στα χρηματιστήρια, οι ευρωπαϊκοί κανόνες προβλέπουν ως αντικίνητρο, ότι για να συνεχίζει να παράγει και να πουλάει κάποιος ενέργεια, θα πρέπει να πληρώνει με βάση την αρνητική χρηματιστηριακή τιμή, χάνοντας παράλληλα και τη στήριξη που εισπράττει, δηλαδή τη λειτουργική ενίσχυση (βλ. Διάγραμμα 1).
Το γεγονός ότι στο πρώτο οκτάμηνο του έτους οι περικοπές ξεπέρασαν τις 500 GWh (έναντι 228 GWh όλου του 2023) και οι ώρες με μηδενικές, σχεδόν μηδενικές και αρνητικές τιμές, υπερέβησαν τις 170, δεν είναι παρά μια μικρή πρόγευση των όσων έρχονται, δηλαδή της διόγκωσης του φαινομένου, που βιώνουν καιρό τώρα μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αγορές.
Οι μόνοι που αντέχουν οικονομικά να πωλούν με αρνητικές τιμές στα χρηματιστήρια είναι οι καθετοποιημένοι παίκτες. Από τη μια ζημιώνονται ως παραγωγοί πουλώντας ρεύμα σε αρνητικές τιμές, από την άλλη ωφελούνται ισόποσα ως προμηθευτές, καθώς αγοράζουν πολύ φθηνά το ρεύμα στη χονδρική και το πωλούν στη λιανική με καλύτερα περιθώρια.
Τι δείχνει η αριθμητική - Τι θα απογίνει όλη αυτή η υπερβάλλουσα δυναμικότητα της “πράσινης”
Σε αδρές γραμμές, αυτά περιμένουν πολλούς από τους χιλιάδες μικρούς επενδυτές του χώρου, με την επίσημη αριθμητική, που συνεχίζουν αρκετοί να αγνοούν, να δείχνει ότι:
- Σήμερα στην Ελλάδα λειτουργούν συνολικά 16 GW έργων ΑΠΕ, εκ των οποίων τα 10 GW φωτοβολταϊκά.
- Επιπλέον υφίστανται περί τα 15 GW έργων ΑΠΕ με όρους σύνδεσης, απολύτως ώριμα αδειοδοτικά, έτοιμα προς κατασκευή.
- 2,4 GW περίπου είναι όσα αφορούν διμερή συμβόλαια με ενεργοβόρες επιχειρήσεις, δηλαδή βιομηχανικά PPAs, τα οποία άμεσα και κατά προτεραιότητα θα λάβουν όρους σύνδεσης.
- 48 GW περίπου είναι οι συνολικές αιτήσεις έργων ΑΠΕ στον ΑΔΜΗΕ, που αναμένουν όρους σύνδεσης.
- 100 GW είναι τα έργα ΑΠΕ με βεβαίωση παραγωγού από τη ΡΑΑΕΥ, των οποίων προχωρά η περιβαλλοντική τους αδειοδότηση και εν συνεχεία θα καταλήξουν και αυτά στον ΑΔΜΗΕ για όρους σύνδεσης.
- Ποικίλα είναι τα προγράμματα αυτοπαραγωγής- αυτοκατανάλωσης- συμψηφισμού που αποτείνονται και στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, τα περισσότερα χωρίς καν συνολική ποσόστωση σε επίπεδο χώρας.
Στην αγορά των ΑΠΕ ισχύει ό,τι και στο χρηματιστήριο. Όσο πιο αργά μπαίνεις σε μια αγορά που βρίσκεται σε κατάσταση υπερθέρμανσης, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος να χάσεις πολλά, όταν το παιχνίδι γυρίσει.
Στην κυβέρνηση μέχρι τώρα διατηρούν την πόρτα ανοικτή και περιορίζονται κατά καιρούς σε δηλώσεις για βεβιασμένες επενδυτικές επιλογές που μπορεί να τιμωρηθούν, ωστόσο υπάρχουν και φωνές ότι θα χρειαστούν πιο δραστικά μέτρα.
Διαμορφώνονται, πλέον, συνθήκες συστημικής παραγωγικής υπερδυναμικότητας ως προς την τελική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, κάτι που δεν μπορεί να θεραπευτεί από την αποθήκευση ή τα δίκτυα. Η αποθήκευση μόνο ετεροχρονίζει (δηλαδή μεταφέρει) την έγχυση της παραγωγής σε άλλες ώρες, αλλά δεν αυξάνει την ετήσια κατανάλωση, όπως εξηγούν εδώ και καιρό οι γνώστες του χώρου. Τα δίκτυα το μόνο που κάνουν είναι να μεταφέρουν την ενέργεια σε διαφορετική τοποθεσία για κατανάλωση, εφόσον υπάρχει ζήτηση.
Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι σε μια χώρα δίχως εκρηκτική ανάπτυξη ή μια βιομηχανία να απορροφά μεγάλα φορτία, η ζήτηση για ενέργεια παραμένει περίπου σταθερή. Από 53 TWh το 2025 αναμένεται να αυξηθεί σε 58 TWh το 2030. Είναι προφανές τι θα απογίνει όλη αυτή η υπερβάλλουσα δυναμικότητα της πράσινης παραγωγής, που για το 2030 υπολογίζεται σε 10 TWh, όπως δείχνει ο Πίνακας 2.
Μελέτη για αύξηση της θερμοκρασίας εδάφους
Οι ανεμογεννήτριες αυξάνουν τη θερμοκρασία εδάφους της Γης; Τουλάχιστον μια ευρεία επιστημονική μελέτη δεν το υπαινίσσεται έτσι απλά, αλλά σημαίνει και “καμπανάκι” από το κορυφαίο αμερικανικό πανεπιστήμιο, το Harvard, μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Joule”.
«Ιδιαίτερα οι μεγάλες ανεμογεννήτριες προκαλούν τοπικές αυξήσεις στη θερμοκρασία της επιφάνειας της Γης», αναφέρει η μελέτη σχετικά.
Οι ανεμογεννήτριες αυξάνουν δραματικά την επιφανειακή θερμοκρασία εδάφους στις περιοχές όπου βρίσκονται, σύμφωνα με τη μελέτη του Πανεπιστημίου Harvard, μάλιστα ειδικά οι μεγάλες ανεμογεννήτριες προκαλούν τοπικές αυξήσεις στη θερμοκρασία της επιφάνειας της Γης, με τη θερμότητα να αναμειγνύεται σε τμήματα της ατμόσφαιρας και να επηρεάζουν τον γύρω χώρο.
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι ανεμογεννήτριες μεταξύ 100-150 μέτρων, που λειτουργούν τη νύχτα, μπορούν να τραβήξουν θερμότερο αέρα μέχρι και 550 μέτρα σε ύψος, σπρώχνοντάς τον στην επιφάνεια κάτω τους, θερμαίνοντας το έδαφος της Γης. Αυτό επηρεάζει ανθρώπους, φυτά και ζώα που ζουν κοντά τους.
Η μελέτη έγινε προκειμένου να εξετάσει τις επιπτώσεις εάν οι ΗΠΑ παρήγαγαν όλη τους την ενέργεια από ανεμογεννήτριες. Καταδεικνύει πως η ανάμειξη θερμότερου αέρα με ψυχρότερο, λόγω των τουρμπινών θα ανέβαζε τη θερμοκρασία 0,54 βαθμούς Κελσίου, στις περιοχές που θα βρίσκονταν οι ανεμογεννήτριες.
Σε κάποιες από τις περιοχές είδαν πως η αύξηση θα ήταν ακόμα μεγαλύτερη. Για παράδειγμα στη Νοτιοδυτική Μινεσότα, θα μπορούσε να καταγραφεί αύξηση μέχρι και 0,8 βαθμούς Κελσίου, λόγω των ανεμογεννητριών. Παρατήρησαν, δε, πως η μεγαλύτερη αύξηση στις θερμοκρασίες θα συμβαίνει τη νύχτα (βλ. γράφημα 1).
Μεγάλος ο αντίκτυπος
«H περιοχή του αιολικού πάρκου παρουσιάζει υψηλότερες μέσες θερμοκρασίες (εικόνα 1a), με περίπου διπλάσια επίδραση θέρμανσης τη νύχτα σε σύγκριση με την ημέρα (εικόνες 1b και 1c). Η θέρμανση ήταν γενικά ισχυρότερη πιο κοντά στο κέντρο της περιοχής του αιολικού πάρκου», αναφέρεται στη μελέτη.
Η εν λόγω έρευνα αξιολογεί τον αντίκτυπο που έχουν οι ανεμογεννήτριες και το κόστος που έχουν στη γύρω ζωή, μαζί με τα υποτιθέμενα οφέλη τους.
Μέσω της μελέτης γίνεται μια προσπάθεια να υπολογίσει το κόστος και το όφελος, ώστε να βρεθεί ποια πηγή ενέργειας έχει τις μικρότερες περιαυτολογικές επιπτώσεις. Αυτό γίνεται ώστε να βρεθεί η βέλτιστη πηγή ενέργειας πέραν του άνθρακα, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον.
Οι κλιματικές επιπτώσεις
Οι κλιματικές επιπτώσεις διαφέρουν σε (τουλάχιστον) δύο σημαντικές διαστάσεις. Πρώτον, ο άμεσος κλιματικός αντίκτυπος της αιολικής ενέργειας είναι άμεσος, αλλά θα εξαφανιζόταν εάν αφαιρούνταν οι ανεμογεννήτριες. Δεύτερον, οι άμεσες κλιματικές επιπτώσεις της αιολικής ενέργειας είναι κατά κύριο λόγο τοπικές στην περιοχή του “αιολικού πάρκου”. Όλα δείχνουν πως η επίδραση της θερμότητας των ανεμογεννητριών είναι άμεση και εντοπίζεται εύκολα σε μεγάλο βαθμό στις περιοχές που τις φιλοξενούν. Η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα έχει παγκόσμιο αντίκτυπο και όχι μόνο τοπικό, όπως συμβαίνει με της ανεμογεννήτριες.
Το παράδειγμα της Μινεσότα
Σύμφωνα με την Υπηρεσία Ελέγχου Ρύπανσης της Μινεσότα, η πολιτεία εξέπεμψε περίπου 150 εκατομμύρια μετρικούς τόνους αερίων θερμοκηπίου το 2016.
Με βάση το σχέδιο Καθαρής Ενέργειας της κυβέρνησης Obama, το όφελος θα ήταν πολύ μικρό, αφού και να μηδενίζονταν οι εκπομπές, αυτό θα επέφερε μία απειροελάχιστη μείωση 0,004 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2100, που είναι πολύ μικρό για να μετρηθεί (βλ. γράφημα 2).
Σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, η πιο καθαρή ενέργεια είναι η πυρηνική, ιδίως όπως ανοίγει δρόμους η νέα τεχνολογία της σύντηξης, καθώς σήμερα υπάρχουν οι απαραίτητες γνώσεις και η τεχνολογία ώστε να γίνει ασφαλής. Αλλά για την ώρα εδώ το μεγάλο θέμα, που δεν μπορεί ουδείς να το προσπεράσει, είναι τα πυρηνικά απόβλητα μιας τέτοιας μορφής ενέργειας. Αν δε λυθεί, τότε τα πυρηνικά απόβλητα, όχι μόνο μολύνουν το περιβάλλον για χιλιάδες χρόνια, αλλά είναι και θανατηφόρα (βλ. γράφημα 3).
Αντί επιλόγου: Η απόρριψη, το θάψιμο και η ανακύκλωσή τους
Αλλά ομοίως και στις ΑΠΕ, όπως οι ανεμογεννήτριες, το άλλο μεγάλο θέμα, που με την ελληνική “εκδοχή” της διαχείρισης απορριμμάτων και αποβλήτων μπορεί να αποδειχτεί η νέα μεγάλη “μπίζνα”, είναι η τύχη τους, μετά την ολοκλήρωση του κύκλου ζωής τους σε 15-20 χρόνια. Η απόρριψη, το θάψιμο και η ανακύκλωσή τους, που περιέχουν και μολυσματικά για το περιβάλλον και τον άνθρωπο στοιχεία, είναι το άλλο μεγάλο κεφάλαιο, που δεν συζητείται στη χώρα. Ίσως να είναι η “μπίζνα” του μέλλοντος, με άλλο κερδοφόρο κύκλο υπηρεσιών για τους 5-10 γνωστούς ομίλους με αξιοποίηση τότε ακόμη και των αθρόων, όπως θα εμφανιστούν και σε αυτή την περίπτωση πτυχιακών εργασιών, για μάστερ και διδακτορικά εκατοντάδων φοιτητών.
Διευκρινίζεται συναφώς ότι η μελέτη του Harvard, μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Joule”, δε λέει ότι οι ανεμογεννήτριες αυξάνουν τη θερμοκρασία της Γης τουλάχιστον άμεσα, αλλά της γης (του εδάφους) δηλαδή, και μόνο τοπικά. Έτσι κατά βάση αξιολογείται σαν αρνητική επίπτωση για μια εγκατάσταση βιομηχανικού τύπου. Αλλά τα στοιχεία αυτά προστίθενται στον κρίκο των αντιδράσεων ανά την Ελλάδα, από κατοίκους που, όπως σημειώσαμε και προλογικά, σε οποιοδήποτε μέρος της χώρας μας, ορεινό, πεδινό, νησιωτικό ή ηπειρωτικό, δεν μπορεί παρά κάποια στιγμή και καθόλου σπάνια θα αντικρίσετε ανεμογεννήτριες ή ατέλειωτους καθρέφτες εδάφους να στέκουν αγέρωχα και να δεσπόζουν...
Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή έχουμε σπείρει χιλιάδες ανεμογεννήτριες, εκ των οποίων πάνω από 3 χιλιάδες μεγάλου τύπου κυρίως σε ορεινούς όγκους, κορυφογραμμές, δασικές εκτάσεις, περιοχές Natura, σε νησιά, σχεδόν παντού, χώρια τις ερχόμενες υπεράκτιες-θαλάσσιες. Αν πεις δε για τους καθρέφτες των φωτοβολταϊκών, κάμποι, παραλίμνια και καλλιεργήσιμες εκτάσεις μετατρέπονται σε “γυαλιά ηλίου” γίγας επί του εδάφους...
