Αυτή η ανοιχτή προς κάθε πολίτη πλατφόρμα αξιολόγησης των υπηρεσιών του Δημοσίου - λέγε με δημόσιοι υπάλληλοι - μάλλον θα αναδειχθεί σε επικοινωνιακό αφήγημα κι όχι ουσία. Καλούμαστε όλοι εμείς να αξιολογήσουμε με βαθμολογία δομές και υπηρεσίες του Δημοσίου σε μια ευρεία γκάμα, ενώ κανονικά η ίδια η επιτελική κυβέρνηση, μετά από 6 χρόνια, θα έπρεπε να ξέρει πού το Δημόσιο “πετάει” και πού και κυρίως γιατί είναι για... “φούντο”.
Χρειάζονται, δηλαδή, αξιολόγηση το Κτηματολόγιο, η Πολεοδομία, ο ΕΦΚΑ ή τα νοσοκομεία; Η κυβέρνηση αυτή ασκεί 6 χρόνια εξουσία. Δεν ξέρει πού υποφέρει και κυρίως εξαιτίας ποιων πολιτικών επιλογών υποφέρουν οι υπηρεσίες του κράτους; Είναι δείκτης ευφυΐας η κυβέρνηση των αρίστων να ρωτάει τον πολίτη της για κάτι που η ίδια όφειλε να αντιληφθεί από την πρώτη στιγμή ανάληψης των καθηκόντων της;
Και μεθοδολογικό θέμα σε αυτήν την αξιολόγηση
Αλλά έχει και τα προβληματάκια της αυτή η μεθοδολογία αξιολόγησης του Δημοσίου, όπως χαρακτηριστικά γράφει ο δημοσιογράφος Κώστας Γιαννακίδης: «Εκτός των άλλων, αυτή η μέθοδος αξιολόγησης υστερεί και τεχνικά. Για παράδειγμα, δεν έχει νόημα το να βαθμολογήσεις την παιδική χαρά, αν τα αποτελέσματα δεν εξάγονται ανά δήμο. Το ίδιο ισχύει και για τους χώρους στάθμευσης.
Αν η αξιολόγηση της Φλώρινας συνυπολογίζεται με εκείνη της Αθήνας, το αποτέλεσμα θα είναι νοθευμένο. Επίσης, απουσιάζει μία κρίσιμη ερώτηση που θα ζητούσε από τον πολίτη να αξιολογήσει τη συνολική εμπειρία του από το Δημόσιο. Αλλά αυτή η ερώτηση, εκτός από κρίσιμη, θα ήταν και επικίνδυνη για την επικοινωνιακή διαχείριση των αποτελεσμάτων».
Ναι μεν χρήσιμη η αξιολόγηση, αλλά...
Η αξιολόγηση στο Δημόσιο, η αξιολόγηση στα πανεπιστήμια, η αξιολόγηση στους εκπαιδευτικούς, στην Υγεία είναι προφανώς ένα χρήσιμο εργαλείο στο κράτος για να βελτιώνει τις πολιτικές του, να βλέπει τα κενά, να επιβραβεύει ή να μην επιβραβεύει αποδόσεις και τα λοιπά. Είναι μια πολιτική που πρέπει να διαπνέεται από μία ενιαία αντίληψη. Τώρα έρχεται η κυβέρνηση και δίνει μία νέα έννοια στην αξιολόγηση, την έννοια της τιμωρίας.
Όποιος δεν αξιολογείται θα υποβάλλεται στο πειθαρχικό μέτρο της στέρησης του μισθού. Η ιδέα της αξιολόγησης είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.
Αλλά για να πείσεις ένα μεγάλο σώμα δημοσίων υπαλλήλων, που είναι εξαιρετικά καχύποπτο απέναντι στις κυβερνήσεις, οι οποίες τη μία το δελεάζουν με bonus και την άλλη το απειλούν με στέρηση μισθού να μετέχει, δεν αρκεί ένας νόμος. Θα πρέπει να τους πείσεις ότι εννοείς την εφαρμογή του, εντάσσοντας μέσα στον κύκλο της αξιολόγησης όχι απλώς μόνο τις υπηρεσίες, αλλά και τα υπουργεία ως διοικητικές μονάδες.
Κατά συνέπεια και τους υπουργούς. Το κράτος έχει αυτή τη στιγμή πολύ καθαρή εικόνα από τη μελέτη των στατιστικών στοιχείων υπηρεσιών του Συνηγόρου του Πολίτη σε ετήσια βάση, σε ποιες δημόσιες υπηρεσίες εντοπίζονται τα μεγαλύτερα προβλήματα κακοδιοίκησης. Πολεοδομίες, Δήμοι, νοσοκομεία, ασφαλιστικά ταμεία. Η δημοσκόπηση, που θα γίνεται μέσω του egov.gr, απλώς θα επιβεβαιώσει πού υπάρχουν τα προβλήματα. Αλλά θα κρύψει και πολλά άλλα, εάν περιοριστεί στο κεντρικό κράτος, καθώς τα περισσότερα παράπονα που έχουν οι πολίτες προέρχονται από τις ΔΕΚΟ.
Θα αξιολογηθούν και οι μετακλητοί;
Θα κρύψει και πολλά άλλα, γιατί αυτοί που δηλώνουν ότι θέλουν λιγότερο κράτος (για τις ιδιωτικοποιήσεις των “ασημικών του κράτους” και τη μετατροπή της χώρας σε fundland το εννοούν μόνο) έχουν διορίσει τα τελευταία έξι χρόνια, με τη μορφή σύμβασης έργου, στις ΔΕΚΟ 20.000 “μετακλητούς” σε διάφορους “κωδικούς”, που μετά τους διαθέτουν στα υπουργεία, με μισθούς πολύ μεγαλύτερους από δημόσιους υπαλλήλους που κοντεύουν στη σύνταξη!
Θα το περιλάβει αυτό η αξιολόγηση; Θα περιλάβει και τις κρυφές τριγωνικές προσλήψεις μέσω ιδιωτικών εταιρειών που έχουν κάνει προγραμματικές συμβάσεις με υπουργεία ή οι υπηρεσίες τους; Η αξιολόγηση θα κρύψει, επίσης, πολλά παράπονα που προέρχονται από την απουσία του κράτους στην περιφέρεια, από την οποία έχει αποσυρθεί. Εφορίες, τράπεζες, ταχυδρομεία, σχολεία, αστυνομικά τμήματα έχουν κλείσει σε πάρα πολλές περιφέρειες της χώρας και οι πολίτες ταλαιπωρούνται από μεγάλες μετακινήσεις. Πώς θα αξιολογήσουν το κενό του κράτους στην περιφέρεια οι πολίτες στα ερωτηματολόγια;
Κι όμως, εικόνα για το Δημόσιο υπάρχει
Στην πραγματικότητα λοιπόν το κράτος ζητά να μάθει από τους πολίτες με δημοσκόπηση αυτά τα οποία ήδη γνωρίζει από τις 10.000 αναφορές που δέχεται ετησίως ο Συνήγορος του Πολίτη στην τεράστια δημοσκόπηση που κάνει, όπως και από τις αναφορές στις λοιπές ανεξάρτητες Αρχές και στα σώματα επιθεωρητών της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μπορούσε να βάλει άνετα σε τάξη τις χιλιάδες αναφορές των πολιτών στις ανεξάρτητες Αρχές, χωρίς κανένα κόστος. Ωστόσο, η προβολή πυγμής και η εκτόξευση απειλών προς διάφορες κοινωνικές ομάδες, που είναι πλέον έμπειρες, δε διαβάζεται... ως δύναμη, διαβάζεται ως... αδυναμία. Αδυναμία άσκησης της επιτελικής διακυβέρνησης. Λόγω της απινομιμοποίησης; Οι κοινωνίες πάντως σε συνθήκες κανονικότητας κυβερνώνται με τη δικαιοσύνη και την πειθώ!
