Πώς έλεγε το άσμα “θέλω να δω τον Πάπα”; Ήταν σύνθεση του Θεόφραστου Σακελλαρίδη από την ομώνυμη οπερέτα του, με ερμηνευτή τον Τέτο Δημητριάδη. Φωνογραφήθηκε στη Νέα Υόρκη, το 1922, αλλά στις ημέρες μας, που η υπερβολή κάλυψης του θανάτου του Φραγκίσκου από τα ελληνικά ΜΜΕ έχει ξεπεράσει και τα ιταλικά, σε βαθμό που να αναρωτιέσαι μήπως ο Καθολικισμός έχει υπερβεί στη χώρα την Ορθοδοξία, μάλλον το ορθόν πλέον είναι “θέλω να δω τον νέο Πάπα”.
Λιγότεροι οι Ευρωπαίοι
Λιγότερους από κάθε άλλη φορά εκπροσώπους από Ευρώπη και Ιταλία θα έχει το Κονκλάβιο που θα εκλέξει τον διάδοχο του Πάπα Φραγκίσκου. Απαρτίζεται από 135 καρδιναλίους με μέση ηλικία τα 70 χρόνια.
Οι περισσότεροι από τους 135 “εκλέκτορες” είχαν διοριστεί καρδινάλιοι από τον εκλιπόντα ποντίφικα. Καθώς το ανώτατο όριο ηλικίας για τη συμμετοχή στο Κολέγιο των Καρδιναλίων είναι τα 80 χρόνια, 117 καρδινάλιοι δεν μπορούν να συμμετάσχουν στη διαδικασία της ψηφοφορίας για την εκλογή του νέου ποντίφικα που θα διεξαχθεί στις αρχές Μαΐου.
Πόσοι από κάθε ήπειρο
Μεταξύ των εκλεκτόρων, εκείνοι που εκπροσωπούν τη Γηραιά Ήπειρο είναι συνολικά 53 (το 39%). Το 2013, στο Κονκλάβιο που εξέλεξε τον Φραγκίσκο, οι Ευρωπαίοι καρδινάλιοι ήταν 60 σε σύνολο 115 (ποσοστό 52%). Μετά τους Ευρωπαίους, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που ανακοίνωσε το Βατικανό, οι μεγαλύτερες ομάδες είναι εκείνες των Ασιατών (23) και των Κεντροαμερικανών (21).
Ακολουθούν οι Αφρικανοί (18), οι Βορειοαμερικανοί (16) και εκείνοι που προέρχονται από την Ωκεανία (4). Η Ιταλία είναι η χώρα με τους περισσότερους καρδινάλιους, συνολικά 17. Το 2013 είχε εκπροσωπηθεί με 28 εκλέκτορες. Οι ΗΠΑ με 10 καρδινάλιους και η Βραζιλία με 7 συμπληρώνουν το “βάθρο” των χωρών με τη μεγαλύτερη εκπροσώπηση. Γαλλία και Ισπανία έχουν από 5 καρδινάλιους η καθεμία.
Η γενέτειρα του Φραγκίσκου, η Αργεντινή, εκπροσωπείται από τέσσερις καρδινάλιους, όπως επίσης και ο Καναδάς, η Ινδία, η Πολωνία και η Πορτογαλία.
Η Ακτή Ελεφαντοστού, με δύο εκλέκτορες, είναι η μοναδική αφρικανική χώρα που εκπροσωπείται με περισσότερους από έναν καρδινάλιο.
Στη λίστα θα πρέπει να προστεθεί και η Ιερουσαλήμ, που θα εκπροσωπηθεί από τον Λατίνο πατριάρχη Πιερμπατίστα Πιτσαμπάλα, ο οποίος είχε γενέθλια χθες και έκλεισε τα 60 του χρόνια.
Οι ηλικίες των εκλεκτόρων
Η μέση ηλικία των εκλεκτόρων είναι 70 χρόνια και 4 μήνες. Ο μεγαλύτερος σε ηλικία είναι ο Κάρλος Οσόρο Σιέρα, ο Αρχιεπίσκοπος της Μαδρίτης, που θα κλείσει τα 80 του στις 16 Μαΐου. Ο νεότερος είναι ο Αρχιεπίσκοπος της Μελβούρνης, Μίκολα Μπίτσοκ, 45 ετών, 2 μηνών και 69 ημερών, ο οποίος ανακηρύχθηκε καρδινάλιος από τον Φραγκίσκο μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο.
Συνολικά, από τους 135 εκλέκτορες, οι 108 διορίστηκαν καρδινάλιοι από τον Φραγκίσκο: 40 στην Ευρώπη, 20 στην Ασία, 19 στην Κεντρική και Νότια Αμερική, 15 στην Αφρική, 10 στη Βόρεια Αμερική και 4 στην Ωκεανία. Ο Βενέδικτος ΙΣτ’ διόρισε 22 και ο Ιωάννης-Παύλος Β’ τους υπόλοιπους πέντε.
Τα διαδικαστικά της διαδοχής
Οι διαδικασίες της διαδοχής του καθορίζονται από ένα σύνταγμα κανόνων που φέρει την ονομασία Universi Dominici Gregis και θα πρέπει να ξεκινήσουν μεταξύ της τέταρτης και της έκτης ημέρας μετά τον θάνατό του. Ο Καμεράριος κλειδώνει και σφραγίζει την προσωπική κατοικία του Πάπα και διευθύνει τις υποθέσεις της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας μέχρι την εκλογή νέου Πάπα, χρονικό διάστημα που ονομάζεται “sede vacante” (η έδρα είναι κενή).
Μετά τον θάνατο του ποντίφικα, οι καρδινάλιοι ανά τον κόσμο συγκεντρώνονται στη Ρώμη. Σε καθημερινές συναντήσεις, συζητούν θέματα της Εκκλησίας και εκφράζουν την άποψή τους για τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ο νέος Πάπας. Στις διαδικασίες μπαίνει ένα αυστηρό όριο ηλικίας. Οι καρδινάλιοι ηλικίας 80 ετών και άνω δικαιούνται να παρευρίσκονται στις γενικές συναθροίσεις, αλλά δεν μπορούν να συμμετάσχουν στο Κονκλάβιο που αποφασίζει την επιλογή του νέου Πάπα.
15νθήμερο πένθος
Παραδοσιακά, τηρείται μια περίοδος πένθους 15 ημερών πριν από την έναρξη ενός Κονκλαβίου. Το Κονκλάβιο πραγματοποιείται στην Καπέλα Σιστίνα. Η λέξη Κονκλάβιο προέρχεται από τα Λατινικά και σημαίνει “με κλειδί”. Η παράδοση έχει τις απαρχές της τον 13ο αιώνα, όταν κλείδωναν τους καρδινάλιους για να τους αναγκάσουν να αποφασίσουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και να αποτρέψουν τις έξωθεν παρεμβάσεις. Κατά τη διάρκεια του Κονκλαβίου απαγορεύεται στους συμμετέχοντες κάθε μορφής επικοινωνία με τον έξω κόσμο. Κατά την πρώτη ημέρα του Κονκλαβίου γίνεται μία ψηφοφορία. Στη συνέχεια, οι καρδινάλιοι ψηφίζουν δύο φορές την ημέρα.
Πλειοψηφία 2/3 + 1
Για την εκλογή του νέου ποντίφικα απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων συν μία ψήφος. Εάν δεν υπάρξει αποτέλεσμα μετά από 13 ημέρες, ακολουθεί δεύτερος γύρος, όπου συμμετέχουν οι δύο επικρατέστεροι υποψήφιοι. Η πλειοψηφία των δύο τρίτων συν μία ψήφος συνεχίζει υφισταμένη.
Όταν, τελικά, το Κονκλάβιο καταλήξει στο πρόσωπο του νέου Πάπα, τον ρωτούν αν αποδέχεται την εκλογή του και ποιο όνομα επιθυμεί να λάβει. Εάν αρνηθεί, ξαναρχίζει η διαδικασία. Μετά από κάθε ατελέσφορη ψηφοφορία αναδύεται μαύρος καπνός από την καμινάδα του παρεκκλησίου όπου συνέρχεται το Κονκλάβιο.
Ο λευκός καπνός
Οι πιστοί και ο κόσμος μαθαίνουν ότι έχει, επιτέλους, εκλεγεί νέος Πάπας, όταν ένας αξιωματούχος κάψει τα ψηφοδέλτια με ειδικά χημικά, ώστε να βγει λευκός καπνός από την καμινάδα του παρεκκλησίου. Τότε, ο Καμεράριος ανεβαίνει στον κεντρικό εξώστη της βασιλικής του Αγίου Πέτρου και ανακοινώνει στο πλήθος που αδημονεί στην πλατεία: «Habemus Papam!» («Έχουμε Πάπα»). Ακολούθως, ο νέος Πάπας εμφανίζεται και δίνει στο πλήθος την πρώτη του ευλογία.
Και τώρα, σε απευθείας σύνδεση με τα ελληνικά κανάλια μπορείτε να μάθετε ακόμη και για το τι δέρμα έχουν τα υποδήματα των καρδιναλίων ή πόσα καράτια είναι τα χρυσά δαχτυλίδια τους... Άντε και “θέλω να δω τον Πάπα, τον Πάπα, τον νέο Πάπα”.