Το λεξικό της Οξφόρδης δίνει δύο ετυμολογίες στη λέξη “πολιτικός”: η πρώτη είναι απλή, “ο πολιτικός είναι ένας άνθρωπος που ασχολείται επαγγελματικά με τα πολιτικά πράγματα”. Η δεύτερη ετυμολογία μιλάει για ένα άτομο που ξέρει να χρησιμοποιεί τις διάφορες καταστάσεις μέσα στην κοινωνία προς όφελός του, ώστε να πάρει ή να κρατήσει την εξουσία για τον εαυτό του. Αυτή τη στάση κρατούν πλέον και οι πολιτικοί ηγέτες ανά τον κόσμο: παραδίδουν “μαθήματα” ασύστολης πολιτικής διαφθοράς και είμαστε αρκετά τυχεροί να τους βλέπουμε να το κάνουν σε πραγματικό χρόνο.
Ο Ερντογάν... ξέρει
Κρατήστε λοιπόν σημειώσεις, αγαπητοί αναγνώστες, γιατί αυτό το άκρως επιμορφωτικό σεμινάριο θα το προλογίσει ο πρόεδρος της Τουρκίας. Γνωστός για τη “διατριβή” του στις δημοκρατικές αξίες και τη δεκαετία εμπειρίας καθισμένος στην προεδρική καρέκλα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παραδίδει μαθήματα για το “Πώς να αφανίσετε τον ανταγωνισμό μέσα σε δύο απλά βήματα”, με το tagline “γιατί όποιος διαφωνεί πρέπει να εξαφανιστεί”.
Η προφυλάκιση του αρχηγού της τουρκικής αντιπολίτευσης Εκρέμ Ιμάμογλου, μέσα σε λίγες ώρες μετά την κατάργηση του πτυχίου του από το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, είναι μία πρωτοφανής κίνηση και συνάμα μία αναμενόμενη εξέλιξη για το καθεστώς Ερντογάν. Η “σβελτάδα” των εξελίξεων δεν είναι χαρακτηριστική για τον 71 ετών πρόεδρο, φαίνεται όμως πως η ηλικία πραγματικά δεν παίζει καμία σημασία όταν κάποιος “διψά” για να κρατήσει κάθε νήμα εξουσίας στα χέρια του. Η κίνηση φαίνεται πως έπρεπε να γίνει, γιατί ο Εκρέμ Ιμάμογλου θα ονομαζόταν διάδοχος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος την Κυριακή και ταυτόχρονα θα έπαιρνε τον τίτλο του “μεγαλύτερου αντιπάλου” του Ερντογάν και επίσημα. Βέβαια, ο κ. Ερντογάν δεν είναι ξένος σε τέτοιου είδους ακραίες βλέψεις. Από τον λόγο για “γαλάζιες πατρίδες” μέχρι τις προχθεσινές εξελίξεις, ο πρόεδρος της Τουρκίας μάς πάει ένα ταξίδι πίσω στα μέσα του 20ού αιώνα.
Εξελίξεις
Από την Τρίτη το βράδυ που ανακοινώθηκε η ακύρωση του πτυχίου του κ. Ιμάμογλου μέχρι τώρα οι εξελίξεις και σημαντικότερα οι αντιδράσεις έχουν “πέσει βροχή”. Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης περιμένει να αποφασιστεί η “μοίρα” του, που, όπως όλα δείχνουν, θα είναι χλωμή: Η Γενική Εισαγγελία προτείνει ποινή φυλάκισης από δύο έως τέσσερα χρόνια και βεβαίως αποκλεισμό από την ενεργό πολιτική, μετά τις κατηγορίες που το βαρύνουν για το αδίκημα της «απόπειρας επηρεασμού δικαστικού λειτουργού, πραγματογνώμονα ή μάρτυρα». Όμως αυτό είχε ήδη ουσιαστικά κατοχυρωθεί, αφού πλέον το πτυχίο του αρχηγού της αντιπολίτευσης έχει παύσει να ισχύει και, σύμφωνα με την τουρκική νομοθεσία, αυτό τον θέτει “ανάξιο” για την οποιαδήποτε θέση στο κοινοβούλιο.
Η “δημοκρατία Ερντογάν”
O πρόεδρος της Τουρκίας απαγόρευσε οποιαδήποτε δημόσια συγκέντρωση για τέσσερις μέρες. Αυτό δείχνει πόσο “δημοκρατικό” είναι το καθεστώς Ερντογάν, ο οποίος είχε εκλεγεί με 49,5% το 2023. Μαζί με τον Ιμάμογλου, άλλοι 105 άνθρωποι συνελήφθησαν, και σε αυτόν τον αριθμό συμπεριλήφθηκαν δύο δήμαρχοι περιφερειακών δήμων της Κωνσταντινούπολης.
Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς έχουν καταδικάσει τις πράξεις της κυβέρνησης, με την επικεφαλής του παραρτήματος του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Τουρκία, Έμα Σινκλέρ-Γουέμπ, να υποστηρίζει πως η σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου και των υπόλοιπων προσώπων από τη δημοτική Αρχή της Κωνσταντινούπολης έχουν φέρει «κατάφωρη παραβίαση του συστήματος δικαιοσύνης». Και η ειρωνεία του πράγματος, πως η κυβερνητική ομάδα του Ερντογάν ονομάζεται “Κόμμα της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης”. Άλλα όλοι ξέρουμε πως η δικαιοσύνη είναι ρευστή σε αυτόν τον κόσμο.
“Σουλτάνος” για πάντα
Πολλές θεωρίες έχουν “ξεπηδήσει” για να ερμηνεύσουν τις κινήσεις του προέδρου και επιλέξαμε να σας πούμε την πιο μακάβρια: «Είναι μια πολύ μεγάλη και δραματική εξέλιξη, που αποδεικνύει ότι ο πρόεδρος Ερντογάν είναι αποφασισμένος να παραμείνει στην εξουσία για πάντα», ανέφερε σε δήλωσή του ο βουλευτής της Ν.Δ. και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων κ. Δημήτρης Καιρίδης χθες το πρωί.
Όμως ο κ. Ερντογάν δεν έχει μπει στο X για να του απαντήσει, όπως οι περισσότεροι πολιτικοί. Η προεδρία του τον υπερασπίστηκε ενάντια σε αυτό που ονόμασε ο ίδιος «παράλογη εκστρατεία δυσφήμησης». Αυτός που απάντησε όμως ήταν ο κόσμος, που βγήκε από το πρωί στους δρόμους, παρά τους περιορισμούς, με κάλεσμα του κόμματος Ιμάμογλου για να διαμαρτυρηθεί και να απαιτήσει την άμεση απελευθέρωση του πολιτικού. Για «απόπειρα πραξικοπήματος» μίλησε ο πλέον κρατούμενος πολιτικός, λέγοντας: «Η Τουρκία υφίσταται πραξικόπημα κατά του επόμενου προέδρου. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια απόπειρα πραξικοπήματος εδώ». Μπορεί το καθεστώς να μην έπεσε ακόμη, όμως σίγουρα έπεσε η αξία της τουρκικής λύρας, με μία πρωτοφανή “βουτιά” στο χαμηλότερο επίπεδό της αντί του δολαρίου. Το δολάριο “σκαρφάλωσε” στις 40 λίρες χθες, λίγο πριν από τις 11, τοπική ώρα.
Καημένη δημοκρατία
Τι μάθαμε, λοιπόν, από αυτό το περιστατικό στην Τουρκία; Μία νοσηρή πραγματικότητα εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια του κόσμου και ο αέρας “μυρίζει μπαρούτι” για το ευαίσθητο ιδανικό που ονομάσαμε κάποτε “δημοκρατία”. Γιατί σίγουρα δεν μπορούμε να παραβλέψουμε αυτά που γίνονται στην Τουρκία ως ένα μεμονωμένο περιστατικό σε ένα κράτος “εκτός της σφαίρας της Δύσης”, άρα μίας “απολίτιστης” χώρας. Η κουρτίνα της “πολιτικής ορθότητας” δεν καλύπτει τα σημερινά ακραία καθεστώτα, αφού πολλά “εξευγενισμένα” κράτη της Δύσης έχουν πέσει στην ίδια “φάκα” της διαφθοράς στην εξουσία: η Ιταλία, η Ουγγαρία, παραλίγο η Γερμανία και κάποιος ανίδεος θα έλεγε και η προσωποποίηση του δυτικού κόσμου, οι ΗΠΑ.