Μετά τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, πολλοί ζήτησαν αλλαγή ηγεσίας, με το επιχείρημα ότι ο επικεφαλής του κόμματος από το 2021 - όταν κατανίκησε έναν Παπανδρέου - δεν... τραβάει. Προέκυψαν μάλιστα άλλες 5 υποψηφιότητες εκτός της δικής του, ενδεικτικό του κλίματος. Εκλογές είπε κατευθείαν ο επικεφαλής του κόμματος, δίχως δεύτερη σκέψη. Τις οργάνωσαν άψογα και προέκυψε ο ίδιος επικεφαλής. Κανένα πρόβλημα, ό,τι θέλει ο λαός. Ή αλλιώς: παιχνίδια της πολιτικής.
Σε φόντο προσωπικών κι όχι πολιτικών σχεδίων
Στην προεκλογική εσωκομματική κονίστρα δεν κατατέθηκε από καμία πλευρά πολιτικό σχέδιο, δε σημειώθηκε ιδεολογική αναβάθμιση και δεν υπήρξαν προϊδεασμός για μεγάλες πολιτικές πρωτοβουλίες, εμπνευσμένος λόγος και όραμα. Οι διεκδικητές της ηγεσίας πρόσφεραν κυρίως - με κυνισμό σε κάποιες περιπτώσεις - το δέλεαρ επιστροφής στην κυβέρνηση, διαβεβαιώνοντας ο καθένας ότι την προσωποποιεί επαρκώς. Αφού δεν υπήρξε διαγκωνισμός ιδεολογίας και πολιτικής - ούτε και σκηνικής παρουσίας - ευλόγως επικράτησε αυτός που ήταν καλύτερος στα οργανωτικά. Έτσι το ΠΑΣΟΚ απλώς έκανε μια περιστροφή γύρω από τον εαυτό του.
Το πολιτικό κέντρο
Τώρα ο αναβαπτισθείς κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα: Ξαναστήνει το παιχνίδι για λογαριασμό του, εισάγοντας στην κομματική λειτουργία την έννοια του «πολιτικού κέντρου». Ένα άτυπο όργανο, στο οποίο ο ίδιος διατηρεί τον απόλυτο αριθμητικό έλεγχο. Είναι εμφανές ότι το ίδιο θα επιχειρήσει να διασφαλίσει και στο συνέδριο, όπου οι εσωκομματικές ισορροπίες θα επαναδιαμορφωθούν και νέοι συσχετισμοί θα αναδείξουν νέα καθοδηγητικά όργανα, με καταστατική κατοχύρωση. Συνεπώς το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. θα παραμείνει “κόμμα του Ανδρουλάκη”. Με αναφορά κυρίως στον ίδιο, θα κριθεί το εκλογικό μέλλον του. Έτσι συμβαίνει στα κόμματα: η προσέλκυση οπαδών και ψηφοφόρων κρίνεται πρωτίστως από το βεληνεκές που έχει το προφίλ του αρχηγού.
Οι εντυπώσεις και η ουσία
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. προσπάθησε να δημιουργήσει την εντύπωση ότι «τους έβαλε όλους στο παιχνίδι». Όχι και όλους και όχι και τόσο. Ο Δούκας - μένοντας και μετεκλογικά εκτός κουλτούρας ΠΑΣΟΚ - διαμαρτύρεται, ο Μιχάλης Κατρίνης - που είχε δώσει επιτυχώς εξετάσεις στη Βουλή, ως κοινοβουλευτικός αρχηγός στη θέση του αρχηγού, όταν ο Ανδρουλάκης δεν ήταν βουλευτής - υποβαθμίστηκε και ο νεοπαπανδρεϊσμός εξοβελίστηκε. Από τους υπόλοιπους, ο Γερουλάνος θα χρειαστεί να αποδείξει ότι, εκτός από καλός υποψήφιος πρόεδρος, είναι και καλός κοινοβουλευτικός, και η Διαμαντοπούλου παραμένει ιδιαίτερη και υπό, ανομολόγητη, αξιολόγηση. Ο «πολιτικός σχεδιασμός» - για τον οποίο παλαιότερα ο Ανδρουλάκης είχε επιλέξει τον Χρ. Πρωτόπαπα - στην πράξη σημαίνει «κατάρτιση προγράμματος» και η κυρία έχει την προϊστορία του 2007, που έκανε την ίδια δουλειά για τον Γ. Παπανδρέου και τον “έφαγε λάχανο” ο Καραμανλής.
Στοίχημα με λυμένα χέρια
Ο Ανδρουλάκης - που ως τώρα πιάνει τους εσωκομματικούς στόχους του, αλλά όχι και τους εκλογικούς, αν κριθεί από τις ευρωεκλογές - στα οργανωτικά δείχνει να λαμβάνει υπόψη τους συσχετισμούς του πρώτου γύρου των αρχαιρεσιών. Αλλά στα πολιτικά, θα πρέπει να λειτουργήσει με το αποτέλεσμα του δεύτερου. Τον διευκολύνει ότι δεν υπάρχει πλέον ανταγωνιστής του ΠΑΣΟΚ στον χώρο της αντιπολίτευσης. Αλλά πρέπει να αποδείξει ότι, εκτός από την ευχέρεια να εκλέγεται πρόεδρος, διαθέτει και τη γοητεία που χρειάζεται για να είναι ηγέτης.
Ο κεντρικός στόχος
Το ΠΑΣΟΚ δεν έχει πλέον ως στόχο τη δεύτερη θέση, αυτήν πιστεύει ότι την έχει οριστικά καπαρώσει. Έτσι, δεν του απομένει τίποτα άλλο από το να πετύχει αυτό που έλεγαν όλοι οι υποψήφιοι αρχηγοί του στην προεκλογική περίοδο και το επανέλαβε εμφατικά ο επανεκλεγείς Νίκος Ανδρουλάκης στην επινίκια δήλωσή του: να νικήσει στις επόμενες εκλογές, δηλαδή να αναδειχθεί πρώτο κόμμα. Δεν του αρκεί να αυξήσει το ποσοστό του και απλώς να πλησιάσει τη Ν.Δ., διότι κυβέρνηση σχηματίζει μόνο το πρώτο κόμμα, είτε αυτοδύναμο είτε με συνεργασίες. Το ΠΑΣΟΚ δε θα αποσπάσει ψηφοφόρους από τη Ν.Δ. στο όνομα κάποιας “κεντροδεξιάς” πολιτικής ή επειδή θα έχει “πρώτα βιολιά” κάποια δεξιόστροφα στελέχη του. Θα το προτιμήσουν συντηρητικοί ψηφοφόροι μόνο αν πιστέψουν ότι μπορεί να λύσει βασικά προβλήματά τους, τα οποία απέτυχε να λύσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Επομένως, ένα ΠΑΣΟΚ χωρίς στίγμα, κάτι σαν “κεντρώα σούπα”, θα αποτύχει. Πρέπει να έχει μπούσουλα, πυξίδα, να ξέρει προς τα πού - και γιατί - τραβάει. Αλλιώς κινδυνεύει να χάσει κι αυτήν την ευκαιρία.
Τα δύσκολα είναι άλλα και αλλού
Κι εδώ ξεκινάνε τα δύσκολα. Πώς να εμπνεύσεις, όταν σε όλα τα επίπεδα εξουσιών των τοπικών και ειδικών, των μαζικών και κοινωνικών χώρων, των επιστημονικών φορέων και συλλόγων, το μόνο που δείχνει ο χώρος είναι να καίγεται για νομή θέσεων-καρεκλών, μισθών και προνομίων σε “συγκυβέρνηση” με τη Ν.Δ. Ρίξτε μια ματιά τι γίνεται σε Δήμους, Περιφέρειες, τεχνικά, οικονομικά, εμπορικά, βιοτεχνικά, επιμελητήρια, ιατρικούς, δικηγορικούς, φοιτητικούς και συλλόγους εργαζομένων είτε δημόσιους, είτε ιδιωτικούς. Καμία ώσμωση με την κοινωνία και φορείς της σε επίπεδο βάσης, διεκδικήσεων και μαζικών κινητοποιήσεων, ούτε φυσικά προτάσεις-τομή, με και για την κοινωνία, αλλά σε διαχειριστική λογική που σε όλα τα επίπεδα γίνεται συνδιαχείριση με τη Ν.Δ. Ναι, αλλά έτσι πώς ηγείσαι μίας άλλης πρότασης που να αφορά τα χαμηλά στρώματα, τα μικρομεσαία και μεσαία που καταβυθίζονται με φιλολαϊκές πολιτικές ως αντιπρόταση; Όλα αυτά τα στρώματα το μόνο που βλέπουν είναι συνδιαχείριση των στελεχών σου με αυτά της Ν.Δ. για θέσεις, αξιώματα, μισθούς και απολαβές, ως μηχανισμός διατήρησης προνομίων και μια κομματική γραφειοκρατία σε αναπαραγωγή της ύπαρξής της, μέσα σε μικρούς, μεσαίους και μεγάλους μηχανισμούς προσωπικής επιβίωσης και ανέλιξης, μακριά από τον λαό και τις ανάγκες του.
Έτσι, γιατί να μην επιλέγει ο λαός το πρωτότυπο του κυνισμού και της αναλγησίας των επαγγελματιών της πολιτικής, αλλά να ρισκάρει με τα αντίτυπα;
