Θυμάμαι χρονιές που το ελαιόλαδο είχε κατρακυλήσει στα 2,50 ευρώ... Οι παραγωγοί τότε πραγματικά άφηναν στα λιόφυτα “τα κόκκαλά τους”, παλεύοντας να μαζέψουν τις ελιές χωρίς εργάτες, αφού δεν μπορούσαν να τους πληρώσουν... Πολλά λιόφυτα έμεναν αμάζευτα γιατί δεν προλάβαιναν... Περνούσαν πολλοί και κουνούσαν το κεφάλι... «Κάθονται στα καφενεία και πίνουν ρακές», έλεγαν για τους αγρότες...
Πολλοί παραγωγοί στο χωριό, κυρίως ηλικιωμένοι, περίμεναν το Σάββατο... Να έρθουν τα παιδιά τους στο χωριό για να τους βοηθήσουν... Πολλές φορές ο καιρός ήταν βροχερός, αλλά ήταν αναγκασμένοι να ρισκάρουν... Και άμα ξέσπαγε βροχή, έφευγαν όπως-όπως... Ακόμα και μόνοι τους κάποιοι αγρότες έπαιρναν τα πανιά και το ραβδιστικό και έβγαιναν στο λιόφυτο... Ή ο άνδρας με τη γυναίκα του έβγαιναν μες στην εβδομάδα, μόνοι τους, να παλεύουν μέχρι να νυχτώσει... «Τα δύσκολα λιόφυτα θα τα αφήσουμε για το Σάββατο, που θα ’ρθούνε τα κοπέλια»...
Όταν το λάδι είχε την τιμή μιας κουταλιάς καφέ...
Όταν το λάδι “έπιανε” τα 3 και τα 3,5 ευρώ το κιλό προς τον παραγωγό, θυμάμαι ότι υπήρχε στον κόσμο μία σχετική ικανοποίηση... Την πρώτη χρονιά που το προϊόν ξεπέρασε τα 3 ευρώ, είδα ελαιόδεντρα εντός της πόλης του Ηρακλείου, που ήταν ξεχασμένα και χρησιμοποιούνταν μόνο για τη σκίαση σε χώρους στάθμευσης, να έχουν... ραβδιστεί... Τότε υπήρχαν και οι πρώτοι “ψίθυροι” για το “ακριβό” λάδι και τους παραγωγούς... Δεν άκουσα όμως μέχρι τότε, στα προηγούμενα χρόνια, να πουν πόσο αδικημένοι ήταν οι παραγωγοί όταν έπρεπε να πουλήσουν δύο κιλά ελαιολάδου για να πιουν έναν καφέ...
Αλλά δεν άκουσα επίσης και από τον αστό καταναλωτή να διερωτάται «πώς είναι δυνατόν να πληρώνω 5 ευρώ δύο κουταλάκια καφέ, όταν ο αγρότης στο χωριό μαζεύει ένα κιλό λάδι και το πουλάει όσο εγώ πληρώνω... το ένα κουταλάκι με καφέ;»...
Πάντοτε ήταν “θησαυρός”
Όλο αυτό το πλιάτσικο στους ελαιώνες δείχνει φοβερή κακομοιριά... Το «φάρμακο για τον κορωνοϊό βρίσκεται στη γη μας», είχα γράψει όταν ήμασταν στην καραντίνα... Ειδικά για το ελαιόλαδο... Μπορεί να δώσει δουλειά σε όλο τον κόσμο, ώστε να μην υπάρχουν άνεργοι και πεινασμένοι...
Είναι μεγάλη κακομοιριά, λοιπόν, κάποιοι που δεν πήγαν ποτέ τους στις ελιές, να βγαίνουν σήμερα και να κόβουν τα δέντρα κάποιων αγροτών, για να τους κλέψουν τον καρπό... Εκείνων των αγροτών, μάλιστα, που ακόμα και με χαμηλές τιμές πάλευαν να μη χάσουν τη σοδειά και φρόντιζαν τα δέντρα τους, αρνούμενοι τις λογικές... «καλύτερα να αγοράζω το λάδι για το σπίτι μου»...
Βέβαια, ισχύει και το άλλο... Με τις σημερινές τιμές πολλοί θα είναι εκείνοι που ίσως να στραφούν προς τα σπορέλαια... Καλό θα είναι, λοιπόν, να υποχωρήσουν κάπως οι τιμές, αλλά όχι στα παλιά επίπεδα... Γιατί το λάδι ήταν πάντα “θησαυρός”... Αρκεί να είναι της ελιάς...
Χ.Π.
