Είναι πλέον ευρέως διαδεδομένο ότι ο πληθωρισμός έχει σαρώσει τα πάντα, οδηγώντας σε μεγάλες αυξήσεις σχεδόν το σύνολο των προϊόντων και των υπηρεσιών. Φυσικά, απ' όλες αυτές τις ανατιμήσεις που παρατηρούμε κατά καιρούς, δε θα μπορούμε να μείνει ανεπηρέαστο και το αγαπημένο street food των Ελλήνων, αλλά και των τουριστών που επισκέπτονται κατά κύματα τη χώρα μας, που δεν είναι άλλο από το σουβλάκι.
Πλέον, η αγαπημένη γαστρονομική συνήθεια γίνεται είδος πολυτελείας για τους καταναλωτές, οι οποίοι πρέπει να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για ένα αγαθό που κάποτε είχε χαρακτηριστεί ως μία από τις πιο χορταστικές και οικονομικότερες επιλογές φαγητού των Ελλήνων.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η τυλιχτή αθηναϊκή πίτα με γύρο χοιρινό ή γύρο κοτόπουλο έχει φτάσει αισίως τα 5 ευρώ, ενώ στο Ηράκλειο της Κρήτης, που φημίζεται πανελλαδικά για τις μεγάλες ποσότητες, η τιμή αγγίζει τα 6,50 ευρώ. Εξίσου υψηλές είναι οι τιμές και στο καλαμάκι, χοιρινό ή κοτόπουλο, που ξεκινάει από 2,40 και σε πολλές περιπτώσεις αγγίζει τα 3,70 ευρώ. Αντίστοιχα, η μερίδα με γύρο χοιρινό ή κοτόπουλο ξεκινάει από 11 ευρώ και φτάνει έως και τα 13,50 ευρώ.
Ωστόσο, οι αυξήσεις που επιβαρύνουν οικονομικά ένα προϊόν δεν είναι μία απλή διαδικασία, αλλά περιλαμβάνει πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες, οι οποίοι λειτουργούν προσθετικά μέχρι την τελική διαμόρφωση της τιμής που απευθύνεται στους καταναλωτές. Η εφημερίδα "Νέα Κρήτη" και το neakriti.gr επικοινώνησαν με έναν άνθρωπο που γνωρίζει όσο κανένας την αγορά του street food στο Ηράκλειο, τον κ. Γιώργο Σωμαράκη, η εταιρεία του οποίου έχει αναλάβει τη διαφήμιση και την τροφοδοσία σε πολλά καταστήματα εστίασης της πόλης. Ο κ. Σωμαράκης τονίζει ότι η ραγδαία άνοδος στο συνολικό κόστος του street food δεν οφείλεται αποκλειστικά στις προθέσεις των ιδιοκτητών, αντιθέτως πίσω από τις ανατιμήσεις κρύβεται ένα ντόμινο εξελίξεων, που καταλήγουν στους επιχειρηματίες και τους καταναλωτές, οι οποίοι στην τελική ανάλυση αποτελούν τους δύο τελευταίους σταθμούς αυτής της περίπλοκης ιστορίας.
►Διαβάστε επίσης: Ελληνικός γύρος: Στην κορυφή του... κόσμου - Δείτε ποια άλλα τυλιχτά τον συναγωνίζονται
Οι επιχειρήσεις που απορροφούν τις ανατιμήσεις δεν είναι πλέον βιώσιμες
«Τα ψητοπωλεία στο Ηράκλειο έχουν ακολουθήσει μία δική τους πορεία τα τελευταία χρόνια. Δηλαδή, προσφέρουν μεγάλες ποσότητες και εξασφαλίζουν συγκεκριμένο ποσοστό κέρδους. Δηλαδή, οι επιχειρηματίες πηγαίνουν μεσοσταθμικά για ένα κέρδος της τάξης του 25-33%, ειδικότερα στις πίτες ίσως είναι λίγο μεγαλύτερο, προσεγγίζοντας το 40%.
Να επισημάνουμε εδώ ότι υπάρχει ένας ανεξέλεγκτος πληθωρισμός στις τιμές, που οι επαγγελματίες όλα τα προηγούμενα χρόνια προσπαθούσαν να απορροφήσουν και εν μέρει το κατάφεραν. Δυστυχώς, όμως, μία επιχείρηση για να επιβιώσει πρέπει με κάποιο τρόπο να καλύψει τις αυξήσεις στις πρώτες ύλες ή στα λειτουργικά έξοδα, τα οποία αναγκαστικά θα περάσουν στον καταναλωτή. Από την άλλη, δεν πρέπει να μας διαφύγει ούτε μία στιγμή ότι ο Έλληνας καταναλωτής έχει περιορισμένες εισοδηματικές αντοχές. Άλλωστε, η χώρα μας είναι μεταξύ των 4 τελευταίων της Ευρώπης στο κομμάτι της καταναλωτικής δύναμης», είπε ο κ. Σωμαράκης.
Ξέφυγαν οι τιμές στην πρώτη ύλη
Μεγάλη "πληγή" για τους ιδιοκτήτες street food, σύμφωνα με τον κ. Σωμαράκη, είναι οι εξωφρενικές αυξήσεις στις πρώτες ύλες, οι οποίες, όπως σημειώνει ο ίδιος, είναι εντελώς απρόβλεπτες ακόμα για τους ανθρώπους που ασχολούνται συστηματικά με το "επιχειρείν".
«Ας μιλήσουμε με παραδείγματα. Κατάστημα με το οποίο συνεργαζόμαστε και έχει επιλέξει ως πρώτη ύλη ποιοτικά προϊόντα, πριν λίγα χρόνια πλήρωνε το φιλέτο το κοτόπουλο 5 ευρώ το κιλό και το μοσχάρι 6 ευρώ. Σήμερα, η ίδια επιχείρηση πληρώνει για το φιλέτο κοτόπουλου 6,78 ευρώ το κιλό, ενώ το μοσχάρι έχει εκτοξευθεί στα 9,20 ευρώ. Κυριολεκτικά κι εμείς που είμαστε άνθρωποι της αγοράς δυσκολευόμαστε να παρακολουθήσουμε την ταχύτητα με την οποία κινούνται οι ανατιμήσεις. Να σας δώσω ακόμα ένα παράδειγμα. Στις αρχές του καλοκαιριού παρατηρήθηκε μία ραγδαία αύξηση στην τιμή του κοτόπουλου, που υπολογίζεται γύρω στο 30%. Ειδικότερα, για το φιλέτο, το κόστος του οποίου μεσοσταθμικά άγγιζε τα 3,50 ευρώ, σκαρφάλωσε απότομα στα 5,50 ευρώ. Στην προκειμένη περίπτωση, πείτε ποια είναι η θέση του ιδιοκτήτη και κυρίως του καταναλωτή; Πολύ φοβάμαι ότι με τέτοιους ρυθμούς θεωρείται σχεδόν δεδομένη η περαιτέρω αύξηση στο σουβλάκι για τα επόμενα 1-2 χρόνια, που πολύ πιθανό να το δούμε ακόμα και στα 7,50 ευρώ».
Στις πλατφόρμες πηγαίνει το 1/3 του κέρδους
Ο κ. Σωμαράκης μίλησε και για τις περιβόητες πλατφόρμες παραγγελιών, οι οποίες, όπως υποστηρίζουν οι καταστηματάρχες, εισπράττουν, και μάλιστα χωρίς να γίνεται άμεσα αντιληπτό, σημαντικό μέρος των κερδών τους.
«Οι πλατφόρμες παραγγελιών σήμερα αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα έξοδα για τους καταστηματάρχες. Με πρόχειρους υπολογισμούς, καταλήγουμε ότι αποκομίζουν συνολικά το 1/3 του κέρδους, δηλαδή περίπου ένα 35%. Να σας αναφέρω εδώ ότι δικός μου άνθρωπος, ιδιοκτήτης εστιατορίου με αρκετά ικανοποιητική κατανάλωση, μου αποκάλυψε ότι μόνο από τις πλατφόρμες έχασε κάπου στα 80.000 ευρώ από το κέρδος του. Αν λοιπόν συνυπολογίσουμε όλα εκείνα που σας έχω ήδη αναφέρει, όπως οι αυξήσεις των πρώτων υλών, τα λειτουργικά έξοδα, τα κόστη από τις διάφορες πλατφόρμες, τότε μιλάμε για ένα κουτσουρεμένο κέρδος, που φτάνει στο 8-12%», σημείωσε.
Οι λύσεις για τους καταναλωτές, όπως υπογραμμίζει ο κ. Σωμαράκης, είναι πολύ περιορισμένες, γι' αυτό σήμερα «έχουν καταλήξει στις μικρές ποσότητες, ώστε να μη βγουν εκτός προϋπολογισμού» και προσθέτει: «Οι καταναλωτές λένε "εμείς διαθέτουμε 5 ευρώ και τόσα θα διαθέσουμε", και σωστά πράττουν. Πολύ φοβάμαι πως, όταν τα πράγματα ξεφύγουν, φτάνουμε στο άλλο άκρο, που είναι να κοπούν κάποιες καταναλωτικές συνήθειες. Οπότε χαμένοι είναι εις διπλούν και οι επιχειρηματίες και οι καταναλωτές, που στερούνται βασικές απολαύσεις και το δικαίωμά τους να ζουν αξιοπρεπώς».
Τι ισχύει στην υπόλοιπη Ελλάδα - Τι λένε γνωστοί ιδιοκτήτες street food
Σύμφωνα με τους προμηθευτές και τους ιδιοκτήτες καταστημάτων, οι αυξημένες πρώτες ύλες και τα λειτουργικά έξοδα των επιχειρήσεων ευθύνονται για τις υψηλές τιμές, ενώ προβλέπουν νέο "ράλι" στο κόστος.
«Τα κρέατα έχουν πάει 100% πάνω. Το μοσχάρι και το αρνί έχουν πάει +100%. Το προσωπικό, τα ένσημα, το ρεύμα, το γκάζι είναι όλα πάνω. Δεν υπάρχει τίποτα φθηνό πλέον», τόνισε ο Σπύρος Μπαϊρακτάρης, ιδιοκτήτης της γνωστής ταβέρνας στο Μοναστηράκι.
«Δυστυχώς, μάλλον θα γίνουν κι άλλες ανατιμήσεις, τα νέα δεν είναι καλά από την αγορά, μειώσεις τιμών στην αγορά δεν υπάρχουν. Δεν μπορούν να κρατήσουν πλέον τιμές, φοβάμαι μην ξεφύγουν τα πράγματα», υπογράμμισε ο Ανδρέας Ανδριανάκης, αντιπρόεδρος ψητοπωλών Αττικής, εξηγώντας πως ο κόσμος πλέον σκέφτεται διπλά και τριπλά για να αγοράσει ακόμη και ένα τυλιχτό, καθώς το κόστος είναι απλησίαστο.
