Η υπόθεση των καταχρηστικών πρακτικών που σχετίζονται με τη διαχείριση των κοινοτικών αγροτικών επιδοτήσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, αναδεικνύεται και πάλι, καθώς νέα στοιχεία έρχονται στο φως. Η διερεύνηση των παρατυπιών, η οποία ξεκίνησε ουσιαστικά το 2017, αποκάλυψε την ύπαρξη ενός βαθιά προβληματικού συστήματος ελέγχου και πληρωμών, που επί χρόνια λειτουργούσε χωρίς επαρκείς μηχανισμούς διαφάνειας.
Το πληροφοριακό και ελεγκτικό σύστημα του Οργανισμού, που διαχειρίζεται ετησίως περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ σε ευρωπαϊκά κονδύλια για λογαριασμό 680.000 αγροτών και κτηνοτρόφων, αποδείχθηκε ευάλωτο και εύκολα εκμεταλλεύσιμο από επιτήδειους, που αξιοποίησαν τα κενά για προσωπικό όφελος.
►Διαβάστε επίσης: Κώστας Τσιάρας: «Σε συνεργασία με τις ευρωπαϊκές αρχές η κάθαρση στον ΟΠΕΚΕΠΕ – Τα τρία βήματα για την πλήρη εξυγίανση»
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, έπειτα από διεξοδική εξέταση φακέλων παρελθόντων ετών, κατέληξε στο συμπέρασμα πως η κακοδιαχείριση των αγροτικών ενισχύσεων αποτελεί χρόνια παθογένεια. Εικονικά βοσκοτόπια, υπερεκτιμημένα ζωικά κεφάλαια και ανύπαρκτες καλλιέργειες είναι μόνο μερικές από τις τακτικές που χρησιμοποιήθηκαν για την άντληση παράνομων χρηματοδοτήσεων.
Παραγωγικοί φορείς του αγροτικού χώρου είχαν επανειλημμένα καταγγείλει την πρακτική δήλωσης ανύπαρκτων βοσκοτόπων, που δεν συνοδεύονταν από πραγματικά ζώα
Παραγωγικοί φορείς του αγροτικού χώρου είχαν επανειλημμένα καταγγείλει την πρακτική δήλωσης ανύπαρκτων βοσκοτόπων, που δεν συνοδεύονταν από πραγματικά ζώα. Το σύστημα αυτό, όπως σχολιάζουν γνώστες της υπόθεσης, κατέρρευσε τελικά κάτω από το βάρος των ίδιων των αδυναμιών του. Η εποπτεία στην οποία τέθηκε ο ΟΠΕΚΕΠΕ από τον Σεπτέμβριο του 2024, μετά τις παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, καταδεικνύει το βάθος του προβλήματος.
Όπως αναφέρουν αγροτικοί εκπρόσωποι, στελέχη της διοίκησης και άλλοι εμπλεκόμενοι είχαν καταφέρει να ελέγχουν την κατανομή των ενισχύσεων προς ίδιον όφελος, εξυπηρετώντας συγκεκριμένα συμφέροντα και διατηρώντας ένα κλίμα αδιαφάνειας, μέχρι που η κατάσταση ξέφυγε και ήρθε στο φως.
Η απαίτηση πλέον από την αγροτική κοινότητα είναι ξεκάθαρη: να αποδοθούν ευθύνες και να ληφθούν ουσιαστικά μέτρα για να μην επαναληφθούν ανάλογα περιστατικά στο μέλλον.
Συνεχιζόμενη διερεύνηση και δικαστικές εξελίξεις
Η αρχική φάση της έρευνας που άρχισε το 2017 αποκάλυψε ένα πλέγμα υποθέσεων στις οποίες πολίτες φέρονται να έλαβαν ευρωπαϊκές ενισχύσεις χωρίς να πληρούν τα απαιτούμενα κριτήρια. Βοσκοτόπια χωρίς καμία κατοχή ή μίσθωση, επιδοτήσεις για ανύπαρκτες εργασίες και ψευδείς δηλώσεις δραστηριοτήτων οδήγησαν σε μαζική καταστρατήγηση των ευρωπαϊκών κανονισμών, ζημιώνοντας τους πραγματικούς παραγωγούς.
Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τον ΟΤ, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει ερευνήσει εκατό περιπτώσεις που σχετίζονται με την περίοδο 2017–2020, με συνολικό ύψος της απάτης να φτάνει τα 2,9 εκατομμύρια ευρώ. Οι εμπλεκόμενες υποθέσεις αποτελούν, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν την υπόθεση, μόνο την κορυφή ενός εκτεταμένου φαινομένου, του οποίου το πλήρες εύρος αποκαλύπτεται σταδιακά.
►Διαβάστε επίσης: Ανακοίνωση κόλαφος της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για τις έρευνες στον ΟΠΕΚΕΠΕ σε Αθήνα και Κρήτη
Η κρίσιμη τριετία 2019–2022 και το σχέδιο εξαπάτησης
Καταλυτική υπήρξε η επιχείρηση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στις 19 Μαΐου 2025, κατά την οποία πραγματοποιήθηκαν αιφνιδιαστικοί έλεγχοι στα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ σε Αθήνα και Κρήτη, με τη συνδρομή των ειδικών υπηρεσιών της ΕΛ.ΑΣ. Κατά την επιθεώρηση των φακέλων για την περίοδο 2019–2022, εντοπίστηκε νέος κύκλος παρατυπιών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, σημαντικός αριθμός προσώπων παρουσιάστηκαν ως νεοεισερχόμενοι αγρότες και με χρήση πλαστών ή παραπλανητικών δηλώσεων εξασφάλισαν δικαιώματα ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα, το οποίο καλύπτεται από κονδύλια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Οι δηλώσεις αυτές περιλάμβαναν εικονικά μισθωτήρια ή ανύπαρκτες ιδιοκτησίες βοσκοτόπων, δημιουργώντας ψευδές προφίλ αγροτικής δραστηριότητας.
►Διαβάστε επίσης: ΟΠΕΚΕΠΕ: Έφοδος και αιφνιδιαστικοί έλεγχοι του Εσωτερικών Υποθέσεων στα γραφεία του Οργανισμού σε Κρήτη και Αθήνα
Σε πολλές περιπτώσεις, οι εκτάσεις που δηλώθηκαν ανήκαν σε δημόσια γη, η οποία είχε παραχωρηθεί προσωρινά σε κτηνοτρόφους χωρίς ιδιόκτητες εκτάσεις. Οι επίδοξοι επιδοτούμενοι δήλωναν την εκμετάλλευση βοσκοτόπων πολύ μακριά από τον τόπο κατοικίας τους, χωρίς ουσιαστική σύνδεση με την πραγματικότητα.
Τα επόμενα χρόνια (έως και το 2024), τα ίδια πρόσωπα συνέχισαν να υποβάλλουν ψευδή στοιχεία για ζωικό κεφάλαιο, διατηρώντας το δικαίωμα χρήσης των δημόσιων εκτάσεων και των σχετικών επιδοτήσεων, ενισχύοντας έτσι ένα διαρκές σχήμα παράνομης εκμετάλλευσης.
