Η αγορά του ελαιολάδου βρίσκεται σε φάση εξισορρόπησης, καθώς πλέον η συγκομιδή έχει ολοκληρωθεί σε μεγάλο βαθμό, με δύο στις τρεις ελιές να έχουν ήδη συλλεχθεί και ελαιοποιηθεί. Οι διεθνείς συνθήκες προσφοράς κινούνται σε φυσιολογικά επίπεδα, ενώ η ζήτηση αρχίζει να ενισχύεται σταδιακά, καθώς η αγορά αναπληρώνει τις ελλείψεις που προκάλεσαν οι δύο προηγούμενες ελλειμματικές σεζόν.
Στη μέση του Ιανουαρίου, η ισπανική αγορά ανέκαμψε φτάνοντας κατά μέσο όρο τα 4,50 ευρώ το κιλό, ενώ κάποιες υψηλής ποιότητας παρτίδες πωλήθηκαν ακόμη και στα 5,00 με 5,20 ευρώ το κιλό. Η εμπορική δραστηριότητα έχει πλέον ομαλοποιηθεί, υποδεικνύοντας ότι οι έντονες διακυμάνσεις των προηγούμενων εβδομάδων δεν πρόκειται να συνεχιστούν άμεσα. Οι τιμές φαίνεται να έχουν φτάσει σε ένα σημείο που θεωρείται ικανοποιητικό από αρκετούς παραγωγούς. Παρόλο που τα 4,50-5,00 ευρώ το κιλό στην Ανδαλουσία μπορεί να ακούγονται απογοητευτικά για τους Έλληνες παραγωγούς σε περιοχές όπως η Μεσσηνία, η Αχαΐα, η Κρήτη και η Λακωνία, η διαφορά στο κόστος παραγωγής επιτρέπει στους Ισπανούς να διατηρούν περιθώριο κέρδους έως και 1,5 ευρώ το κιλό, γεγονός που ευνοεί τις πωλήσεις.
►Διαβάστε επίσης: Σοκ για ηλικιωμένο: Άγνωστοι του έκλεψαν 300 κιλά λάδι - Δεν πίστευε στα μάτια του όταν επισκέφτηκε την αποθήκη του (vid)
Ωστόσο, το κόστος παραγωγής στην Ελλάδα είναι υψηλότερο, γεγονός που εξηγεί γιατί πολλοί επαγγελματίες ελαιοπαραγωγοί και συνεταιρισμοί δεν ανταποκρίνονται εύκολα στις προσφορές του εμπορίου, που εξακολουθούν να διαμορφώνονται κάτω από τα 5,00 ευρώ το κιλό. «Το θέμα δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά και ψυχολογικό. Η διαφορά των 20-30 λεπτών στο κιλό δεν θα καλύψει το κόστος μας, αλλά η απότομη πτώση από τα 7,50 ευρώ πέρυσι στα 4,50 ευρώ φέτος είναι δύσκολο να αποδεχθεί. Όταν οι τιμές φτάσουν ξανά στα 5,00 ευρώ στη Μεσσηνία και την Κρήτη, θεωρώ ότι αρκετοί παραγωγοί θα πουλήσουν», αναφέρει παραγωγός από την Τριφυλία.
Στη Λακωνία, η κατάσταση είναι καλύτερη από άποψη τιμών, αν και το ενδιαφέρον των Ιταλών αγοραστών δεν έχει εκδηλωθεί ακόμη στον βαθμό που αναμενόταν. Μέσα στην εβδομάδα, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Παλαιοπαναγιάς προχώρησε σε πώληση ενός βυτίου έξτρα παρθένου ελαιολάδου, οξύτητας 0.2, προς Έλληνα έμπορο στην τιμή των 5,61 ευρώ το κιλό. Τα 6 ευρώ φαίνεται να είναι εφικτά στο άμεσο μέλλον.
Ένα ακόμα ζήτημα που προβληματίζει τους παραγωγούς είναι η υψηλή τιμή του τυποποιημένου ελαιολάδου στα ράφια των καταστημάτων. «Η φετινή σοδειά είναι μεγαλύτερη, οι τιμές παραγωγού έχουν σχεδόν μειωθεί στο μισό σε σχέση με τις υψηλές τιμές του 2024, αλλά στα ράφια το λάδι εξακολουθεί να πωλείται 12-14 ευρώ το λίτρο. Πότε θα πέσει στα 8-9 ευρώ; Τη Σαρακοστή;» αναρωτιέται παραγωγός από τα Χανιά. Σύμφωνα με ειδικούς της αγοράς, αναμένεται μια δεύτερη μείωση τιμών μέσα στον Φεβρουάριο, η οποία πιθανώς θα φέρει τον μέσο όρο στα 10 ευρώ το λίτρο, σύμφωνα με το elaiaskarpos.gr.
►Διαβάστε επίσης: Τέλος στον ανώνυμο τενεκέ: Πρόστιμα έως 5.000 ευρώ από την ΑΑΔΕ για αδήλωτο ελαιόλαδο από το 2025
Η Ιταλία μπαίνει στη νέα χρονιά χωρίς αποθέματα
Τα στοιχεία από τα ιταλικά ελαιοτριβεία επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις που είχαν διατυπωθεί ήδη από τον Σεπτέμβριο, δείχνοντας πως η ιταλική παραγωγή θα κινηθεί γύρω στους 200.000 τόνους, καταγράφοντας πτώση σχεδόν 40% σε ετήσια βάση. Οι αποδόσεις λαδιού κυμάνθηκαν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, μεταξύ 5% και 8%, σε αντίθεση με προηγούμενες χρονιές που κυμαίνονταν στο 15%.
►Διαβάστε επίσης: Αδήλωτο ελαιόλαδο: Πυρ και μανία παραγωγοί και καταναλωτές – «Δεν αλλάζει κάτι στα νοικοκυριά», ξεκαθαρίζει η κυβέρνηση (vid)
Συγκρίνοντας τα ισοζύγια ελαιολάδου Δεκεμβρίου, παρατηρείται έντονη διαφορά μεταξύ Ισπανίας και Ιταλίας. Από τη μία πλευρά, η Ισπανία σημείωσε παραγωγή 600.000 τόνων τον τελευταίο μήνα του 2024 και διατηρεί ικανοποιητικά αποθέματα, με τη συνολική παραγωγή να εκτιμάται πλέον στα 1,4 εκατ. τόνους. Από την άλλη, η Ιταλία θα χρειαστεί να καλύψει ένα έλλειμμα περίπου 600.000 τόνων ελαιολάδου μέχρι τον Οκτώβριο, γεγονός που ενδέχεται να οδηγήσει σε αυξημένες εισαγωγές.
Ένα κρίσιμο στοιχείο που επηρεάζει την αγορά είναι οι ποσοστώσεις στην εξαγωγή ελαιολάδου από την Τυνησία, οι οποίες σύντομα θα περιορίσουν την προσφορά. Οι Ιταλοί έμποροι θα πρέπει να εξασφαλίσουν σημαντικές ποσότητες ελαιολάδου πριν από την έναρξη της τουριστικής περιόδου, με την Ελλάδα να αποτελεί έναν από τους βασικούς προμηθευτές τους.