Αν και έχουν περάσει 19 ολόκληρα χρόνια από το πρώτο Διεθνές Συνέδριο με θέμα «Τα Κηπευτικά στο Μέλλον» το οποίο οργανώθηκε και πραγματοποιήθηκε στην Ιεράπετρα, με εμπνευστή και διοργανωτή τον αείμνηστο γεωπόνο Μιχάλη Κεχαγιαδάκη και αν ανατρέξουμε στα συμπεράσματα αυτού του συνεδρίου, θα διαπιστώσουμε ότι ελάχιστα πράγματα από πολύ λίγους, έχουν εφαρμοστεί μέχρι σήμερα στην πράξη.
Ο πρωτοπόρος και καινοτόμος γεωπόνος Μιχάλης Κεχαγιαδάκης, έφυγε από τη ζωή λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας το Σεπτέμβριο του 2014, έχοντας αφήσει μια μεγάλη παρακαταθήκη γνώσεων και εμπειριών πίσω του, καθώς και άξιους συνεργάτες που μέχρι και σήμερα συνεχίζουν να προσφέρουν στον κλάδο των κηπευτικών. Είναι οι γεωπόνοι Χρήστος Λάβδας, Χρήστος Γκόγκας, Γρηγόρης Δαμουλάκης, Γιώργος Αγγελάκης, Μανόλης Παπαδάκης και άλλοι νεότεροι.
«Ο αείμνηστος Μιχάλης Κεχαγιαδάκης ήταν πάντα πρωτοπόρος γιατί πίστευε στην καινοτομία και πάσχιζε να στρέψει τον κλάδο των κηπευτικών στην εξωστρέφεια. Θεωρούσε ότι το μέλλον των κηπευτικών βρισκόταν κατά βάση στο εξαγωγικό εμπόριο κάτω από κάποιες προϋποθέσεις. Εργαζόταν πάντα στοχεύοντας στον εξαγωγικό προσανατολισμό της Ιεράπετρας και ολόκληρης της Κρήτης.
Ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος από τον οποίο εμείς οι μαθητές του μάθαμε πάρα πολλά πράγματα. Ήταν ο δάσκαλός μας. Ξεκίνησα να εργάζομαι σαν γεωπόνος μαζί του το 1988 και το 1995 με έκανε διευθυντή των γεωπονικών του επιχειρήσεων.
Το διεθνές συνέδριο για το μέλλον των κηπευτικών που διοργανώσαμε το 2006 στην Ιεράπετρα ήταν δική του έμπνευση και έχει μείνει στην ιστορία ως το πιο σημαντικό συνέδριο του κλάδου, παρότι ο στόχος της δημιουργίας του κρητικού σήματος ποιότητας των πιστοποιημένων κηπευτικών Cretacert, που αναδείχτηκε από αυτό το τριήμερο του Ιούλη του 2006, δεν επετεύχθη παρά την προσπάθεια που κάναμε.
Τα συμπεράσματα αυτού του συνεδρίου ενώ υιοθετήθηκαν από όλους, στην πράξη δεν εφαρμόστηκαν παρά μόνο μεμονωμένα και όχι οργανωμένα. Εμείς πάντως είμαστε συνεχιστές των προσπαθειών και των στόχων που είχε βάλει τότε ο δάσκαλος μας Μιχάλης Κεχαγιαδάκης», μας είπε ο γεωπόνος κ. Χρήστος Λάβδας.
Τα κηπευτικά στο μέλλον
Κάνοντας μια αναδρομή στα χρήσιμα συμπεράσματα για την ποιότητα και την εμπορία των κηπευτικών, τα οποία εξήχθησαν από το Διεθνές Συνέδριο «Τα Κηπευτικά στο Μέλλον» που πραγματοποιήθηκε στις 6, 7 και 8 Ιουλίου του 2006 στην Ιεράπετρα και συγκρίνοντας την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην τοπική Κρητική παραγωγή και εμπορία των κηπευτικών, μπορούμε να πούμε ότι 19 χρόνια μετά δεν έχει υπάρξει η αναμενόμενη πρόοδος.
Σε εκείνο το τριήμερο των εργασιών του συνεδρίου οι συμμετέχοντες ανέλυσαν την κατάσταση που επικρατούσε τότε στον τομέα της καλλιέργειας κηπευτικών, επεσήμαναν τα προβλήματα, ενώ στη συνέχεια κατέθεσαν και συγκεκριμένες προτάσεις για τις αλλαγές που πρέπει να επέλθουν στο μέλλον.
Μεταξύ άλλων τα προβλήματα που επισημάνθηκαν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου ήταν: Η έλλειψη σοβαρής έρευνας τόσο στα προβλήματα της αγοράς (marketing) όσο και στην ποιότητα των προϊόντων. H έλλειψη συντονισμού των εξαγωγικών φορέων και η αδυναμία τους για άμεσο εφοδιασμό των αλυσίδων, η συνεχιζόμενη διακίνηση ατυποποίητων προϊόντων παρά την ύπαρξη μηχανισμών ελέγχου, που συμβάλλει στην ανωνυμοποίηση των προϊόντων, το έλλειμμα ενημέρωσης του Έλληνα καταναλωτή αναφορικά με το τι είναι συμβατικό, πιστοποιημένο και τι βιολογικό προϊόν.
Επίσης η ελλιπής ενημέρωση των καταναλωτών όσον αφορά την έκταση και το μέγεθος των πραγματικών κινδύνων από τα υπολείμματα των φυτοπροστατευτικών ουσιών. Μερικές από τις πιο σημαντικές προτάσεις που είχαν γίνει στο συνέδριο είναι η δημιουργία περιφερειακής διεπαγγελματικής οργάνωσης των κηπευτικών προϊόντων στην Κρήτη, η ανάπτυξη του marketing και η δημιουργία αρχείου πληροφοριών της αγοράς στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η δημιουργία ενός φορέα διαχείρισης της φήμης των κρητικών προϊόντων, που θα έχει στόχο την δημιουργία ενός συλλογικού σήματος ποιότητας για τα υψηλών προδιαγραφών κρητικά προϊόντα που θα έχουν ταυτότητα και συνεπώς «διαβατήριο» για την καταξίωσή τους στην αγορά.
Η στελέχωση με ικανό προσωπικό των μηχανισμών ελέγχου διακίνησης των προϊόντων σύμφωνα με τους κανόνες τυποποίησης-συσκευασίας και η πάταξη του φαινομένου των ελληνοποιήσεων των προϊόντων τρίτων χωρών, η επιτάχυνση των διαδικασιών συμβατότητας των εθνικών προτύπων ποιότητας με τα πρότυπα της αγοράς, η πρόσβαση όλων στο καθεστώς ενίσχυσης και ο ενεργός ρόλος του ΟΠΕΓΕΠ στην επιτήρηση της ποιότητας.
Επίσης ο εκσυγχρονισμός των συνεταιρισμών και η στελέχωση τους με εξειδικευμένο προσωπικό με βασικό προσανατολισμό την μεταποίηση και την εμπορία των προϊόντων τους, αλλά και η περαιτέρω ανάπτυξη της δημιουργίας ομάδων παραγωγών.
Ως Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου τότε ο αείμνηστος Μιχάλης Κεχαγιαδάκης είχε επισημάνει ότι «χρειάζεται μια σωστή στρατηγική και προετοιμασία για μια νέα εποχή, όπου ο παγκόσμιος ανταγωνισμός θα είναι εντονότερος, αφού τα εισαγόμενα προϊόντα από τις τρίτες χώρες θα είναι φθηνότερα.
Αυτή η στρατηγική είναι η αλλαγή πολιτικής από τον ανταγωνισμό των τιμών που ήταν μέχρι τώρα, στον ανταγωνισμό της ποιότητας.
Η ποιότητα όμως δεν αξιολογείται από τον παραγωγό, αλλά από τον καταναλωτή. Ένα προϊόν σωστό ποιοτικά στην παραγωγή υποβαθμίζεται όταν η διαλογή, η συσκευασία και η μεταφορά δεν είναι σωστή. Και αντίστροφα, ένα προϊόν με σωστές ποιοτικές προδιαγραφές στη συσκευασία, δεν είναι ποτέ καλό ποιοτικά, αν η παραγωγή και η μεταφορά του δεν είναι ποιοτική».
Σύμφωνα με τον ίδιο, τον Μιχάλη Κεχαγιαδάκη , «για την ποιότητα πρέπει να συνεργαστούν όλοι οι ενδιάμεσοι κρίκοι. Αυτό σημαίνει, ότι όλοι όσοι εμπλέκονται στο κύκλωμα από την παραγωγή, την εμπορία, τη συσκευασία και τη διακίνηση του προϊόντος, πρέπει να ορίσουν τους κοινά αποδεκτούς κανόνες που θα τηρηθούν στο μέλλον».
Το συνέδριο αυτό ήταν ένα ενωτικό κάλεσμα, όπου το ατομικό συμφέρον θα έπρεπε να προκύψει από το συλλογικό.
«Ήταν ένα συνέδριο που απ’ την αρχή που ξεκίνησε σαν ιδέα σύλληψης, είχε όραμα, σκοπό και στόχο. Σκοπός του ήταν να βρει κοινή γλώσσα συνεννόησης μεταξύ των εμπλεκομένων σε όλο το κύκλωμα διακίνησης από την παραγωγή μέχρι την κατανάλωση» είχε δηλώσει ο Μιχάλης Κεχαγιαδάκης.
Ως καινοτόμος γεωπόνος ο Μιχάλης Κεχαγιαδάκης κουβαλούσε τα στοιχεία της πρωτοπορίας πάνω του. Από την εισαγωγή γενετικού υλικού, τον πειραματισμό, τις υπηρεσίες και το εμπόριο.
Πέρα από αυτά, θα μείνει στη μνήμη μας ως ο Άνθρωπος που αγάπησε τη γενέτειρά του και αγωνίστηκε να προσδώσει αξία στα αγροτικά προϊόντα της Κρήτης μέσω του Οργανισμού Διαχείρισης της Φήμης των Κρητικών Αγροτικών Προϊόντων με το όνομα CRETACERT.
