Την ώρα που πριν μερικές μέρες η αντιπροσωπεία των αγροτικών φορέων της Σητείας πρωτίστως και της Ιεράπετρας, έθεσαν επιτακτικά σε επίσκεψη τους στο ΥΠΑΑΤ, το αίτημα της αποζημίωσης ή της οικονομικής ενίσχυσης των ελαιοπαραγωγών που έχουν μείνει τα δύο τελευταία χρόνια χωρίς εισόδημα λόγω της παρατεταμένης περιόδου ξηρασίας, που έχει δημιουργήσει μη αναστρέψιμες ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο, εισπράττοντας την άρνηση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστα Τσιάρα, η πίεση προς την κυβέρνηση αυξάνεται από όλες τις ελαιοκομικές περιοχές της Ελλάδας, καθώς λίγες μέρες νωρίτερα η Ρουμανία κατέθεσε πλήρη φάκελο για αποζημιώσεις 39 διαφορετικών καλλιεργειών λόγω ξηρασίας και πέτυχε την έγκριση 400 εκατομμυρίων ευρώ που θα μοιραστούν στους αγρότες της Ρουμανίας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, την Πέμπτη (24/10/2024), το καθεστώς κρατικής ενίσχυσης της Ρουμανίας, ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ, για την αποζημίωση των αγροτών που επλήγησαν από σοβαρή ξηρασία. Βάσει των κανόνων της Ε.Ε., ενέκριναν ένα ρουμανικό πρόγραμμα 400 εκατομμυρίων ευρώ με το οποίο θα αποζημιωθούν οι Ρουμάνοι αγρότες για τις ζημιές που υπέστησαν λόγω της σοβαρής ξηρασίας, για την περίοδο μεταξύ Σεπτεμβρίου 2023 και Αυγούστου 2024.
Το πρόγραμμα αφορά την αποζημίωση σε παραγωγούς 39 επιλεγμένων καλλιεργειών που επηρεάστηκαν άμεσα από τη σοβαρή ξηρασία.
«Το αναχρονιστικό όμως πλαίσιο του ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνει την ξηρασία και τα ΠΣΕΑ δίνουν ψίχουλα, για το λόγο αυτό επιβάλλεται η κυβέρνηση να κάνει ότι έκανε η Ρουμανία και να αποζημιώσει τους ελαιοπαραγωγούς από τον κρατικό προϋπολογισμό στο 100% της ζημιάς που έπαθαν χωρίς όρους και προϋποθέσεις και φυσικά να τροποποιηθεί επιτέλους το αναχρονιστικό πλαίσιο του ΕΛΓΑ. Όπως έχει χρήματα πάντοτε όταν της ζητούν οι ολιγάρχες είτε της ενέργειας, είτε των αυτοκινητοδρόμων, είτε των αεροπορικών εταιρειών… έτσι πρέπει να αποζημιώσει επιτέλους και τους ελαιοπαραγωγούς και κάθε παραγωγό του πρωτογενή τομέα που έχει υποστεί ζημιά από τις καιρικές συνθήκες και τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον πρέπει να ολοκληρωθούν επιτέλους τα έργα υποδομής (φράγματα και δίκτυα) που εκκρεμούν εδώ και χρόνια. Να προχωρήσουν άμεσα μελέτες για να κατασκευαστούν άμεσα έργα υποδομής - άρδευσης στα ψηλά σημεία με μικροφράγματα χαμηλής ανάσχεσης για να γίνει συγκράτηση του νερού ώστε να υπάρχει νερό για άρδευση των καλλιεργειών.
Επειδή όμως η κυβέρνηση δεν έχει καμία πρόθεση να ενισχύσει την αγροτική οικονομία και τους παραγωγούς, είναι ευθύνη όλων ημών των ελαιοπαραγωγών και όλων των αγροτικών οργανώσεων να απαιτήσουμε και τις αποζημιώσεις και τα έργα υποδομής με μαζικές και δυναμικές κινητοποιήσεις. Είναι όμως και πρώτιστη ευθύνη και υποχρέωση των Περιφερειαρχών, των Δημάρχων και των Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων να πρωτοστατήσουν στην πίεση στη κυβέρνηση και στις κινητοποιήσεις. Να σταματήσουν τα όμορφα λόγια απλής συμπάθειας προς τους πληγέντες ελαιοπαραγωγούς, για να μην στεναχωρήσουν τη κυβέρνηση και τους «μαλώσει» και να δράσουν με δυναμισμό και σχέδιο. Οι στιγμές είναι κρίσιμες. Προέχει η στήριξη των ελαιοπαραγωγών και τα έργα υποδομής για το νερό και όχι οι αναπλάσεις πλατειών ή στήριξη της κυβέρνησης που συνήθως κάνουν. Οι ευθύνες τους είναι μεγάλες. Ας τις αναλάβουν επιτέλους», αναφέρει σε δημοσιεύματα του ο πρώην βουλευτής Μεσσηνίας κ.Θανάσης Πετράκος.
«Η κυβέρνηση γνωρίζει πολύ καλά ότι είναι απελπιστικά καταστροφική η κατάσταση στην ελαιοκαλλιέργεια στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας και ιδιαίτερα στη Μεσσηνία, στη Λακωνία κα στην Κρήτη από την παρατεταμένη ανομβρία και ξηρασία, αφού ο ίδιος ο προϊστάμενος του υποκαταστήματος του ΕΛΓΑ στην Τρίπολη παραδέχθηκε μετά την επίσκεψη του στη Μεσσηνία ότι έχουμε διαπιστώσει μη αναστρέψιμη κατάσταση σε ελαιώνες ξερικούς, σε επικλινή εδάφη, σε υψώματα με ανατολικομεσημβρινό προσανατολισμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο καρπός έχει αφυδατωθεί εντελώς και έχει αρχίσει η πτώση του. Είναι πολύ μεγάλα τα ποσά, που θα χαθούν από το εισόδημα των παραγωγών. Είναι θέμα επιβίωσης για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, γι’ αυτούς που ζουν από την ελαιοκαλλιέργεια. Υπάρχει κοινωνικό πρόβλημα. Η κυβέρνηση όχι μόνο σφυρίζει αδιάφορα, μπροστά στην καταστροφή, αλλά πρόσφατα η ηγεσία του Υπ.Α.Α.Τ. απέρριψε το αίτημα να αποζημιωθούν οι Έλληνες ελαιοπαραγωγοί λόγω της φετινής ξηρασίας, ενώ η Ρουμανική η ρουμανική κυβέρνηση κατέθεσε φάκελο στην Ε.Ε. και κέρδισε αποζημιώσεις 400 εκ ευρώ από την Ε.Ε.», προσθέτει ο κ. Πετράκος.
«Δεν έχει στρατηγικό σχεδιασμό η κυβέρνηση για να λύσει το πρόβλημα»
Στο μεταξύ ο Βουλευτής Ρεθύμνου του ΠΑΣΟΚ και Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Μανόλη Χνάρης και η Βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ, κ. Κατερίνα Σπυριδάκη, κατέθεσαν αναφορά στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Κωνσταντίνο Τσιάρα, αναδεικνύοντας την επιτακτική ανάγκη λήψης μέτρων για τη στήριξη των ελαιοπαραγωγών της Κρήτης.
Στην αναφορά του Υπομνήματος του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ) υπογραμμίζονται οι σοβαρές επιπτώσεις της παρατεταμένης ανομβρίας και των καυσώνων στη φετινή παραγωγή ελαιολάδου, επιδεινώνοντας την περσινή ιστορικά χαμηλή παραγωγή των 52.000 τόνων. Τα ελαιόδεντρα της Κρήτης, όπως αναφέρεται, υπέστησαν ανεπανόρθωτες ζημιές, με ορισμένους ελαιώνες να βρίσκονται σε κατάσταση μόνιμης μάρανσης και ξήρανσης.
Η ελαιοκαλλιέργεια, που αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομίας και της απασχόλησης στην Κρήτη, βρίσκεται πλέον σε κρίσιμη κατάσταση. Οι παραγωγοί βιώνουν τεράστιες οικονομικές απώλειες, καθώς η περσινή παραγωγή στο σύνολο της Κρήτης σημείωσε πτώση άνω του 40%. Επιπλέον, ζημιές από προηγούμενα έτη, όπως το 2013/14 και το 2016/17, δεν έλαβαν ούτε ένα σεντ για αποζημίωση λόγω του ισχύοντος «αναχρονιστικού» κανονισμού του ΕΛΓΑ που αποκλείει ζημιές πριν από το δέσιμο του καρπού.
Οι Βουλευτές μεταφέρουν τα αιτήματα του ΣΕΔΗΚ ο οποίος ζητά άμεση δράση με τα εξής μέτρα: Άμεση έναρξη διαδικασιών χορήγησης αποζημιώσεων για τις φετινές ζημιές μέσω άμεσης τροποποίησης του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, πιστώσεων de minimis ή Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων.Τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε να καλύπτει όλες τις ζημιές από ακραία και ασυνήθιστα καιρικά φαινόμενα, με προτεραιότητα στην αναθεώρηση του άρθρου 6 παρ. 4 και την απαλοιφή της πρόβλεψης του άρθρου 3 παρ. 8ε για την καταγραφή ζημιών από καύσωνες μόνο όταν η θερμοκρασία υπερβαίνει τους 40°C.
Είναι αδιανόητο, το 2024, όταν τα ακραία φαινόμενα της κλιματικής κρίσης έχουν πλέον καθιερωθεί ως η νέα πραγματικότητα, να παραμένουν εκτός πλαισίου αποζημίωσης ζημιές που πλήττουν καίρια το βασικό εισόδημα χιλιάδων παραγωγών.
Η οικονομική ζημία των ελαιοκαλλιεργητών, χωρίς την άμεση παρέμβαση του Κράτους ή τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν μπορεί να αποκατασταθεί. Η αδυναμία αυτή καταδεικνύει την έλλειψη σχεδιασμού της Κυβέρνησης και προσαρμογής της πολιτικής της στις σύγχρονες προκλήσεις που θέτουν οι ακραίες κλιματικές συνθήκες και την επιτακτική ανάγκη για άμεσες θεσμικές αλλαγές στον τομέα της γεωργικής ασφάλισης.
Με την αναφορά τους οι βουλευτές καλούν το υπουργείο να προχωρήσει άμεσα στις απαιτούμενες ενέργειες για την προστασία και τη στήριξη των ελαιοπαραγωγών της Κρήτης.