Αποτελεί μια από τις πιο χαρακτηριστικές και δυναμικές προσωπικότητες στα συλλαλητήρια και στους δρόμους του αγώνα, με μια ντουντούκα στο χέρι, με τον ίδιο να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των κινητοποιήσεων εδώ και αρκετά χρόνια.
Από το 1992 ξεκίνησε να εργάζεται στο ΠΑΓΝΗ, έχοντας όνειρα και ελπίδες, όμως άλλη ήταν η... πραγματικότητα που αντίκρισε και συνεχίζει να... βιώνει καθώς αυτή είναι... εφιαλτική, με φόντο τις τραγικές ελλείψεις σε προσωπικό, την εξουθένωση των υγειονομικών, τη... “γύμνια” του συστήματος, τις βάρδιες... τρόμου και τη διαχρονική αδιαφορία των υπουργείων να δρομολογήσουν λύσεις- “οξυγόνο” στο δημόσιο Σύστημα Υγείας που καταρρέει.
Εδώ και 32 χρόνια αγωνίζεται για λύσεις στα “καυτά” προβλήματα στον χώρο της δημόσιας Υγείας, αναδεικνύοντας παράλληλα τα ζητήματα που ταλανίζουν τους υγειονομικούς, και όχι μόνο.
Ο λόγος για τον πρόεδρο του Σωματείου Εργαζομένων στο ΠΑΓΝΗ κ. Δημήτρη Βρύσαλη, ο οποίος παραχώρησε συνέντευξη στη “Νέα Κρήτη” και το neakriti.gr.
* Καταρχάς, πόσα χρόνια ο Δημήτρης Βρύσαλης βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των αγώνων διεκδίκησης των αιτημάτων στον χώρο των υγειονομικών;
«Από την ημέρα που διορίστηκα το 1992 έγινα μέλος του Σωματείου Εργαζομένων ΠΑΓΝΗ και ένιωθα αυτονόητη υποχρέωσή μου, αλλά και δικαίωμα να αγωνιστώ, όπως έκανα και τα προηγούμενα χρόνια της ζωής μου ως μαθητής και φοιτητής».
* Από τις 30 Ιανουαρίου του 1992 εργάζεστε στο ΠΑΓΝΗ. Τι δε θα ξεχάσετε ποτέ στα πρώτα σας βήματα και στον χώρο εργασίας; Υπήρξαν περιστατικά που θα σας μείνουν για πάντα “χαραγμένα” στο μυαλό;
«Διορίστηκα τότε μαζί με αρκετούς πρώην συμφοιτητές μου, με άγχος και ανασφάλεια για τα νέα μας καθήκοντα, αλλά και πολλά όνειρα, ελπίδες να εφαρμόσουμε ό,τι είχαμε μάθει στη σχολή, να βοηθήσουμε τους ασθενείς μας, κάτι που, δυστυχώς, οι νέοι απόφοιτοι της Νοσηλευτικής στερούνται, αφού από την πρακτική τους ακόμα έρχονται αντιμέτωποι με τη “γύμνια” του δημόσιου Συστήματος Υγείας, την εντατικοποίηση και τις ελλείψεις προσωπικού.
Ο Δημήτρης Βρύσαλης με συνέπεια υπηρετεί τους λαϊκούς αγώνες και βρίσκεται στην πρώτη γραμμή κάθε κινητοποίησης
Οι πιο δυνατές και έντονες αναμνήσεις από την αρχή της εργασίας μου ως υγειονομικός, όσο κι αν φαίνεται περίεργο, έρχονται από την πανδημία: η αδιάκοπη προσπάθεια του Σωματείου να εμψυχώσει, να ενημερώσει, να δώσει κουράγιο στους εργαζόμενους, τηρώντας τα μέτρα προστασίας, αλλά ταυτόχρονα χωρίς να “φιμώνει” κάτω από τη μάσκα τη φωνή του. Ο πρωτόγνωρος αγώνας που έδωσαν οι υγειονομικοί για την προστασία της υγείας. Η απάντηση που δέχτηκαν, βέβαια, μετά τα “χειροκροτήματα” ήταν οι απαγορεύσεις για τον εορτασμό της επετείου του Πολυτεχνείου, οι κλούβες της Αστυνομίας μέσα στο ΠΑΓΝΗ κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού, η ειρωνεία προς το πρόσωπό μου της πρώην αναπληρώτριας υπουργού Υγείας Γκάγκα, αλλά και η επίθεση της Αστυνομίας στους εργαζόμενους του Σωματείου και σε εμένα προσωπικά στην επίσκεψη του υφυπουργού Βαρτζόπουλου.
Προφανώς χαραγμένη στη μνήμη μου είναι και η επίθεση που δέχτηκα και συνεχίζω να δέχομαι από τον διοικητή του νοσοκομείου, με απειλές, ύβρεις και ειρωνείες, προσπαθώντας μέσα από εμένα να “χτυπήσει” τους ίδιους τους εργαζόμενους, που συσπειρώνονται στο Σωματείο και αγωνίζονται».
* Από πότε οι συνθήκες εργασίας έπαψαν να είναι “ανθρώπινες”; Πόσες είναι οι ελλείψεις σε προσωπικό στα νοσοκομεία της Κρήτης και συγκεκριμένα στο ΠΑΓΝΗ;
«Η έλλειψη προσωπικού έχει όντως φτάσει στο... αμήν, όμως και τα προηγούμενα χρόνια, με μικρότερες ελλείψεις, υπήρχε ένα κοινό στοιχείο που διέτρεχε όλες τις κυβερνήσεις, όλες τις διοικήσεις και όλες τις διευθύνσεις των Υ.ΠΕ.: Η Υγεία οργανωνόταν με κριτήριο την εξοικονόμηση κόστους. Άρα ποτέ οι ανάγκες του κόσμου δεν καλύπτονταν, αφήνοντας χώρο για τις μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες της Υγείας να θησαυρίζουν πάνω στον πόνο των ασθενών. Ποτέ δεν ήταν προτεραιότητα η ασφάλεια, η ολόπλευρη αποκατάσταση για τους ασθενείς και οι υγιεινές και ανθρώπινες συνθήκες εργασίας για τους υγειονομικούς. Άλλωστε, το burn out και η εξουθένωση των υγειονομικών δεν προκύπτουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Οι πολιτικές υποβάθμισης του δημόσιου χαρακτήρα της Υγείας και ενίσχυσης του ιδιωτικού τομέα υπήρχαν πάντα γιατί βρίσκονται στο DNA του συστήματος αυτού... επιταχύνθηκαν όμως από την πανδημία και φτάσαμε γρηγορότερα στη σημερινή απαράδεκτη κατάσταση της δημόσιας Υγείας.
Δεν μπορούμε να ανεχτούμε την εποχή της ΑΙ και της ρομποτικής χειρουργικής, το 49% των ασθενών μας να μη βρίσκει γιατρό και το 24% να μην μπορεί να κάνει αναγκαίες εξετάσεις. Την ώρα που οι δημόσιες δομές Υγείας έχουν συρρικνωθεί κατά 40% συγκριτικά με το 2009 και το προσωπικό τους έχει απομείνει μισό, γερασμένο και εξουθενωμένο, οι ιδιωτικοί όμιλοι της Υγείας κάνουν “τρελό πάρτι” κερδών.
Σήμερα, παρότι γίνεται προσπάθεια ο υπουργός Υγείας να παρουσιάσει το άσπρο-μαύρο, η κατάσταση είναι η εξής: Στο ΠΑΓΝΗ υπάρχουν πάνω από 700 κενές μόνιμες θέσεις εργαζομένων, πάνω από 500 είναι οι συμβασιούχοι εργαζόμενοι με ημερομηνία λήξης σε καθεστώς εργασιακής ομηρίας, 60 είναι οι κενές θέσεις γιατρών, ενώ έχουμε κλειστές κλινικές λόγω έλλειψης προσωπικού, όπως η Καρδιοχειρουργική, η ΩΡΛ, η Οφθαλμολογική, αλλά και κλειστά κρεβάτια ΜΕΘ και κλειστά χειρουργικά τραπέζια».
* Στα μέσα Δεκεμβρίου του 2015 αναλάβατε πρώτη φορά το “τιμόνι” στο Σωματείο Εργαζομένων ΠΑΓΝΗ. Σε λίγες ημέρες συμπληρώνονται 10 χρόνια εντατικών αγώνων για τα διαχρονικά αιτήματα των υγειονομικών και για τα αυτονόητα στον χώρο της Υγείας. Τι άλλαξε ουσιαστικά όλα αυτά τα χρόνια;
«Αρχικά, στο Σωματείο ενισχύθηκε η αγωνιστική ρότα (χωρίς να παραβλέπω τη συνεισφορά των προηγούμενων διοικήσεων), καθιερώθηκε ως αποκούμπι των εργαζομένων στα δύσκολα, έγινε φάρος αγώνα για τα υγειονομικά σωματεία σε επίπεδο νησιού, αποτελεί τη φωνή διεκδίκησης όλων των συμπολιτών μας. Αυτό από μόνο του δεν είναι αμελητέο, σε μια περίοδο υποχώρησης του εργατικού κινήματος, κρίσης, εφησυχασμού και απογοήτευσης, που η βασική επιδίωξη ήταν οι εργαζόμενοι να κλειστούν στον εαυτό τους, να κρεμάσουν τις ελπίδες τους στη μία ή την άλλη κυβέρνηση, να αποτραβηχτούν από τον αγώνα. Το Σωματείο Εργαζομένων ΠΑΓΝΗ έδρασε κόντρα σε αυτό το ρεύμα και με πολύ κόπο και καθημερινή προσπάθεια πάλευε και παλεύει συνεχώς να μαζικοποιείται, να αφυπνίζει, να κινητοποιεί τους εργαζόμενους να πάρουν πάνω τους τη διεκδίκηση, να συμμετέχουν στον αγώνα.
Αυτό που άλλαξε, λοιπόν, με την “Αγωνιστική Συσπείρωση Υγειονομικών” στο “τιμόνι” του Σωματείου είναι ότι ανέβηκε η απαίτηση των εργαζομένων από τη δουλειά τους, από την ποιότητα ζωής τους. Οι εργαζόμενοι έμαθαν και μαθαίνουν, να μη συμβιβάζονται με το άδικο και να ζητάνε το δίκιο τους στον αγώνα».
* Τι έπαιξε καθοριστικό ρόλο για εσάς και ασχοληθήκατε στον συνδικαλιστικό χώρο αλλά και με τα κοινά, καθώς έχετε ενεργό ρόλο και στον χώρο της Αυτοδιοίκησης; Τα προηγούμενα χρόνια, ως δημοτικός σύμβουλος και επικεφαλής της “Λαϊκής Συσπείρωσης” και από τις αρχές του έτους ως περιφερειακός σύμβουλος.
«Η πραγματικότητα είναι ότι “τα κοινά” ασχολούνται μαζί μας, ακόμα κι αν εμείς δε θέλουμε να ασχοληθούμε μαζί τους. Η ζωή περιέχει την πολιτική σε όλες τις εκφράσεις της και τους τομείς. Νομίζω απλά ότι εγώ, όπως και πολλοί άλλοι, το συνειδητοποιήσαμε αυτό από νωρίς. Έτσι, από τη μία τα ίδια τα προβλήματα και από την άλλη οι συζητήσεις και αναζητήσεις μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον χάραξαν τον δρόμο που ακολουθώ ακόμα και σήμερα.
Η πρώτη επαφή μου με τη συλλογική δράση ήταν η επίσκεψή μου στο 4ο Φεστιβάλ της ΚΝΕ-ΟΔΗΓΗΤΗ στην Αθήνα. Εκεί ήρθα σε επαφή για πρώτη φορά και είδα από πρώτο χέρι τι σημαίνει συλλογικά να “χτίζεται” μια πολιτεία, ήρθα σε επαφή με συνομηλίκους μου, που ήταν ήδη οργανωμένοι στην ΚΝΕ και αποτέλεσαν παράδειγμα για μένα. Τότε, στις 10 Σεπτέμβρη του 1981 οργανώθηκα στην ΚΝΕ και μετέπειτα το 1986 στο ΚΚΕ. Από εκείνη την περίοδο μέχρι και σήμερα θυμάμαι τον εαυτό μου να παλεύω από όποιο χώρο δραστηριοποιούμενος επαγγελματικά και κοινωνικά».
* Πολλές φορές έχετε αναφερθεί σε δραματικές καταστάσεις με φόντο τη δημόσια Υγεία, που νοσεί. Θα ήθελα όμως να μας πείτε αν υπήρξαν θετικές κινήσεις από πλευράς του υπουργού Άδωνι Γεωργιάδη. Αν ναι, θέλω να μας αναφέρετε τις πιο χαρακτηριστικές. Επίσης, θα θέλαμε να μας πείτε και τρεις αρνητικές εξελίξεις στον χώρο της δημόσιας Υγείας, οι οποίες προκάλεσαν “θύελλα” αντιδράσεων στις τάξεις των υγειονομικών.
«Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε μια σειρά παλιότερων και νεότερων νόμων, που η υλοποίησή τους θα ενισχύσει και θα δυσκολέψει ακόμα περισσότερο από τη μια την πρόσβαση στις υπηρεσίες Υγείας στους συμπολίτες μας, και από την άλλη τις εργασιακές συνθήκες των υγειονομικών.
Τέτοιες είναι:
* Η επιστροφή στον παρελθόν του στίγματος στους ψυχικά πάσχοντες, ξεχωρίζοντάς τους από το υπόλοιπο ΕΣΥ, με απώτερο στόχο να παραδοθεί αυτό το ευαίσθητο κομμάτι της Ψυχικής Υγείας στους εμπόρους της Υγείας, η ενίσχυση της εμπορευματικής λειτουργίας των νοσοκομείων σαν επιχειρήσεις με την εφαρμογή του μέτρου των απογευματινών επί πληρωμή χειρουργείων, σε συνέχεια των επί πληρωμή απογευματινών ιατρείων.
* Το “σμπαράλιασμα” της ΠΦΥ και το “βάπτισμα” ανειδίκευτων πτυχιούχων ιατρικών σχολών σε “προσωπικούς” γιατρούς, αντί για τη στελέχωση των Κ.Υ. με μαζικές προσλήψεις μόνιμων ειδικευμένων γιατρών.
* Η ολοκλήρωση του “εγκλήματος” της παράδοσης της μοναδικής δημόσιας Παιδοογκολογικής Μονάδας της χώρας στο ιδιωτικού-επιχειρηματικού χαρακτήρα ΝΠΙΔ “Ογκολογικό Νοσοκομείο Παίδων Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη - Ελπίδα”.
Και βέβαια η προσπάθεια πλέον να επιβληθεί η αντίληψη μια κανονικότητας, που λέει ότι δε χρειάζονται ειδικότητες στους γιατρούς, στους νοσηλευτές, δε χρειάζεται να υπάρχει συγκεκριμένο αντικείμενο δουλειάς, όλοι είναι για όλα.
Και τέλος, η προσπάθεια να κατηγοριοποιηθούν δομές Υγείας, ασθενείς και εργαζόμενοι με βάση την πώληση των παροχών.
Οδηγώντας με μαθηματική ακρίβεια νοσοκομεία και κλινικές σε οικονομικό “στραγγαλισμό” και δεδομένα σε απολύσεις αν τα έσοδα είναι μικρά».
* Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τον υπουργό Υγείας;
«“Η συμμορία της μιζέριας”, που ειρωνικά, υποτιμητικά και με περίσσιο θράσος αποκαλεί τους μαχόμενους υγειονομικούς, είναι οι άνθρωποι που πριν μερικά χρόνια υποκριτικά χειροκροτούσε, οι υγειονομικοί που κρατάνε τα νοσοκομεία όρθια, που στις... πλάτες τους στήνει φιέστες και κόβει κορδέλες σε νέα τμήματα- “φαντάσματα”. Επειδή όμως είμαστε στην πρώτη γραμμή και βλέπουμε κάθε μέρα το ψέμα του, δε θα μας ξεφορτωθεί τόσο εύκολα».
* Τέλος, θα ήθελα να μας πείτε μια από τις κορυφαίες στιγμές μαζικών κινητοποιήσεων στον χώρο της δημόσιας Υγείας, που για εσάς ξεχώρισε τόσο σε συμμετοχή όσο και σε παλμό.
«Οι συγκλονιστικότερες στιγμές ήταν τα πανυγειονομικά συλλαλητήρια σε όλη την Κρήτη, που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια. Ο παλμός των υγειονομικών και όλου του λαού χτυπούσε στη Σητεία, στην Ιεράπετρα, στο Ρέθυμνο, στα Χανιά, στον Άγιο Νικόλαο, στη Νεάπολη και αυτό το “ποτάμι” κατέληγε στο Ηράκλειο, σε ένα συγκλονιστικό παγκρήτιο συλλαλητήριο, με χιλιάδες Κρητικούς που αγωνίζονται για υψηλού επιπέδου δωρεάν παροχές υγείας για όλους. Από αυτούς τους αγώνες κρατάμε το σύνθημα που ακούστηκε από χιλιάδες λαού: “Όλοι η Κρήτη μια γροθιά, θέλουμε Υγεία για όλους δωρεάν”!».
Απογευματινά χειρουργεία: «Είναι ένα τερτίπι της κυβέρνησης»
* Θέλουμε να μας πείτε την άποψή σας για τα δωρεάν απογευματινά χειρουργεία μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.
«Τα απογευματινά χειρουργεία, όχι μόνο δε μείωσαν τις λίστες αναμονής, όπως ψευδά ισχυρίζεται η κυβέρνηση, αλλά τις αύξησαν (στην Κρήτη αυτή τη στιγμή περιλαμβάνουν πάνω από 9.000 ασθενείς). Κατηγοριοποίησαν ακόμα περισσότερο τους ασθενείς σε έχοντες και μη, και τους εργαζόμενους σε έξτρα αμειβόμενους και μη.
Τα 30 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, που θα τσεπώσουν οι κλινικάρχες για να πραγματοποιήσουν μέρος των “δωρεάν” απογευματινών χειρουργείων, θα πρέπει να τα πληρώσει από την τσέπη του ο λαός μέσω των “προαπαιτούμενων” του Ταμείου Ανάκαμψης. Συνεπώς, μόνο δωρεάν δεν είναι. Είναι ένα τερτίπι της κυβέρνησης να... “χρυσώσει το χάπι”.
Με τα 56 αυτά εκατομμύρια ευρώ του αμαρτωλού Ταμείου Ανάκαμψης θα μπορούσε να προσληφθεί όλο το απαραίτητο προσωπικό, για να ανοίξουν το 30% των κλειστών χειρουργικών αιθουσών στο ΕΣΥ, ώστε όλα τα χειρουργεία να γίνονται δωρεάν και με επάρκεια προσωπικού».
ΕΣΥ: Οι “βάρδιες του τρόμου”
* Έχουμε κάνει πολλά ρεπορτάζ για την “εκρηκτική” κατάσταση και τις τραγικές ελλείψεις στον χώρο της δημόσιας Υγείας. Θέλουμε να μας περιγράψετε μια βάρδια τρόμου, από τη δική σας “ματιά”, όπως τη ζήσατε.
«Δυστυχώς κάθε βάρδια σχεδόν είναι βάρδια που περιλαμβάνει τον τρόμο, γιατί ξεκινώντας, δε γνωρίζεις πώς θα εξελιχθεί, όχι μόνο λόγω βαρύτητας περιστατικών, αλλά κυρίως λόγω των ελλείψεων τόσο του ανθρώπινου δυναμικού, όσο των υλικών και υποδομών. Δεν μπορεί κανένας υγειονομικός να μην αισθάνεται τη συναισθηματική πίεση όταν βλέπει στα μάτια ασθενών και συγγενών την αγωνία αν θα μπορέσει να ξεπεράσει τον κίνδυνο ή το πρόβλημα που τον έκανε να έρθει στο νοσοκομείο. Τον πόνο της μάνας όταν μαθαίνει ότι δεν υπάρχει ελπίδα, των παιδιών που μαθαίνουν ότι έχασαν τον πατέρα ή τη μητέρα τους. Την αγωνία τους για το αν υπάρχει κρεβάτι ΜΕΘ ή αν χειρουργηθεί έγκαιρα ο δικός τους άνθρωπος. Δυστυχώς, αυτά τα φαινόμενα είναι καθημερινότητα για τους υγειονομικούς και σε συνδυασμό με τις ελλείψεις και την εντατικοποίηση της εργασίας μας, οδηγούν σταδιακά στο “burn out”, τη σωματική, ψυχολογική και συναισθηματική εξουθένωση».
* Τα βασικά αιτήματα διεκδίκησης εδώ και αρκετά χρόνια είναι μόνιμες προσλήψεις προσωπικού, αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης, αναβάθμιση υποδομών, αξιοπρεπείς μισθοί και ανθρώπινες συνθήκες εργασίας. Στα παραπάνω αιτήματα βρήκατε κάποια στιγμή θετική ανταπόκριση;
«Η αλήθεια είναι ότι όποια κατάκτηση έχει γίνει τα τελευταία χρόνια στα μισθολογικά ή άλλα επιμέρους αιτήματα ήταν κάτω από το βάρος της αντίδρασης, των αγώνων και των κινητοποιήσεων. Αν ξεσκέπαζαν συστηματικά οι υγειονομικοί την απαράδεκτη κατάσταση στο δημόσιο Σύστημα Υγείας, αν δεν κατέδειχναν τις αιτίες, αν δεν ξεσπούσαν μαζικοί αγώνες με δίκαια αιτήματα, δε θα υπήρχε καν η ανάγκη να αυξήσουν τους μισθούς των γιατρών, να φορολογήσουν αυτοτελώς τις εφημερίες, που ήταν πάγια αιτήματα της ΟΕΝΓΕ. Αν οι μαχόμενοι υγειονομικοί δεν αγωνίζονταν, οι συμβασιούχοι θα είχαν απολυθεί εδώ και καιρό. Μάλιστα, οι πρώτοι επικουρικοί εργαζόμενοι μονιμοποιήθηκαν με τον αγώνα τους και τη συμβολή του Σωματείου μας σε αυτόν. Αν δεν ήταν αυτοί οι μικροί και μεγάλοι αγώνες, οι καρκινοπαθείς θα πλήρωναν τις εβδομαδιαίες εξετάσεις που κάνουν, ασθενείς και εργαζόμενοι θα ξεπάγιαζαν λόγω περικοπών στη θέρμανση, θα είχε περάσει το διαχρονικό σχέδιο όλων των κυβερνήσεων για συγχωνεύσεις νοσοκομείων και κλινικών, θα είχαν μπει από το 2012 οι ασφαλιστικές εταιρείες, θα είχε μπει ο εργολάβος στο ΠΑΓΝΗ στον τομέα της καθαριότητας και της σίτισης».