Πρώτα-πρώτα, να είναι σαφές στους αναγνώστες ότι η υπόθεση έχει βάθος χρόνου, αποτελούσε για πολλούς στη Μεσαρά “κοινό μυστικό”, οι ευθύνες είναι πολυεπίπεδες και επειδή η υδροκλοπή προς άρδευση ήταν κανονική “φάμπρικα” χρόνων, μάλλον όσο και η ζωή του ίδιου του φράγματος της Φανερωμένης, η υπόθεση δικαστικά και όχι μόνο έχει απίστευτες προεκτάσεις.
Κι αν τις εποχές που το φράγμα ήταν γεμάτο μέχρι πάνω και με 12 εκατομμύρια έως και 15 εκατομμύρια, με μάξιμουμ τα 18, η κλοπή δύσκολα θα έκανε το “μπαμ”, τώρα που πέσαμε σε ανομβρία και τα 7 εκατομμύρια κυβικά μετρά έπρεπε να φυλαχθούν “ως κόρη οφθαλμού”, ο φαταουλισμός δεν κράτησε τους πρωταγωνιστές και η υπόθεση “έσκασε”.
Γιατί σε πρώτο φόντο είναι σαφές πως δικαιώθηκαν τόσο ο δήμαρχος Φαιστού Γρηγόρης Νικολιδάκης, ο πρόεδρος της Φανερωμένης Γιώργος Θεοδωράκης, όσο και εκείνοι οι παράγοντες της Μεσαράς που είχαν καταγγείλει ότι, από μια ποσότητα περίπου 7 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού, τα 3 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού από το φράγμα της Φανερωμένης είχε “εξαφανιστεί” σταθερά και σταδιακά προς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Μάλιστα, αυτή η θηριώδης απώλεια-κλοπή νερού σημειώθηκε ενώ έγκαιρα είχαν βγει αποφάσεις, συμφωνίες και έλεγχοι όλων των αρμοδίων σε όλα τα επίπεδα, ΤΟΕΒ της περιοχής (Τυμπακίου- Μοιρών- Πόμπιας), Δήμος, Περιφέρεια, Αποκεντρωμένη Διοίκηση, να διατηρηθούν στο ακέραιο τα υπάρχοντα αποθεματικά νερού, των 7 εκατομμυρίων περίπου κυβικών, όπως είχε αποφανθεί η Διαχειριστική Αρχή του Φράγματος εδώ κι ένα 10μηνο από τον περασμένο Σεπτέμβριο, με καθημερινό έλεγχο και καταγραφή των ποσοτήτων, ώστε σε μια περίοδο έντονης ανομβρίας, να δοθούν κλιμακωτά για άρδευση, αρξάμενοι από τις καλλιέργειες πρώτιστα, όπως είναι και το σωστό, των ξηρικών ζωνών αναδασμού (Γαλιά, Σκούρβουλα, Βώροι, Φανερωμένη), αφού δεν είχαν άλλο τρόπο άρδευσης πλην του φράγματος.
Υπενθυμίζεται ότι εξαρχής η συμφωνία για τη διαχείριση των υδάτων του φράγματος προέβλεπε το 49% για τον ΤΟΕΒ Μοιρών, το 35% για τον ΤΟΕΒ Τυμπακίου και το 16% για τον ΤΟΕΒ Πόμπιας.
Εδώ είναι σαφές ότι από την κατανομή περίπου το 60% με την κλοπή κατέληγε στα δίκτυα του ΤΟΕΒ Τυμπακίου (!).
Οι αποκαλυπτικές εκσκαφές
Οι καταγγελίες και η ανάδειξη του θέματος υποχρέωσε την Περιφέρεια Κρήτης σε παρέμβαση και μετά από έρευνα και υποδείξεις που έγιναν από ποια σημεία γινόταν η κλοπή του νερού, οι εκσκαφές επιβεβαίωσαν αυτό που για πολλούς τελικά ήταν μάλλον “κοινό μυστικό”. Τουλάχιστον σε τρία σημεία είχε παραβιαστεί ο κεντρικός αγωγός που εξυπηρετεί τους τρεις ΤΟΕΒ της περιοχής, και με bypass υπόγειες σωληνώσεις, κυρίως μέσω των εξαερώσεων του κεντρικού αγωγού, το νερό οδηγούταν παράνομα σε δίκτυα του ενός ΤΟΕΒ, της Α’ Ζώνης Τυμπακίου.
Η δουλειά αυτή δεν έγινε τώρα, αφού προϋπέθετε εργασίες ακόμη και σε οδόστρωμα, κάτι που γινόταν αντιληπτό αμέσως από τη χρήση και μόνο μηχανημάτων και σωληνώσεων βάθους. Άρα, η “φάμπρικα” πρέπει να στήθηκε σχεδόν παράλληλα χρονικά με την ολοκλήρωση του φράγματος και του κεντρικού αγωγού διανομής του νερού του.
Οι μηνύσεις
Μετά την επαλήθευση από τις εκσκαφές που έκανε η Περιφέρεια Κρήτης, ο δήμαρχος Φαιστού, Γρηγόρης Νικολιδάκης, κατέθεσε μήνυση στον εισαγγελέα κατά του ΤΟΕΒ Α’ Ζώνης, αλλά και κατά παντός υπευθύνου. Μετά τη μήνυση, συνελήφθη αρχικά το περασμένο Σάββατο ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ Τυμπακίου, οδηγήθηκε στον εισαγγελέα, αλλά στη συνέχεια αφέθηκε ελεύθερος και πλέον θα κληθούν να καταθέσουν μάρτυρες που γνωρίζουν και σχετίζονται με την υπόθεση.
Η αντίδραση του προέδρου του ΤΟΕΒ Τυμπακίου
Ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ Τυμπακίου, που είναι εκλεγμένος για 3η συνεχόμενη θητεία, όπου μια θητεία είναι 4 χρόνια, σε ανάρτησή του στο διαδίκτυο, πάντως, αντέδρασε άμεσα με το εξής σχόλιο: «Όσοι κακόβουλα και συκοφαντικά εμπλέκουν τον ΤΟΕΒ Α’ Ζώνης Μεσαράς, τη διοίκηση και το προσωπικό του σε ευφάνταστα σενάρια κλοπής ή έστω λήψης νερού από το φράγμα της Φανερωμένης θα λογοδοτήσουν ενώπιον της Δικαιοσύνης για συκοφαντική δυσφήμηση και ψευδή καταμήνυση. Οι κατηγορίες αυτές δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Όσοι ανυπόστατα πετούν λάσπη, καλύτερα να εξηγήσουν στον κόσμο τι έχουν κάνει οι ίδιοι προκειμένου να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία και να μη μεταθέτουν αλλού τις ευθύνες τους».
Άρα, κατ’ αυτόν, είναι άγνωστο ποιος έφτιαξε τα bypass δίκτυα στον κεντρικό αγωγό, που κατέληγαν στα δίκτυα του ΤΟΕΒΕ ευθύνης του, άρα και άγνωστο ποιος έχει κλέψει τόση ποσότητα νερού, μόνο το τελευταίο 10μηνο κοντά στα 3 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Γιατί οι ελεγκτικές εκσκαφές της Περιφέρειας κατέδειξαν ότι οι εργασίες για τα 3 τουλάχιστον bypass δίκτυα, που κατέληγαν στα δίκτυα του ΤΟΕΒ Τυμπακίου, δεν είναι του τελευταίου 10μήνου, αλλά υποδομή πολύ παλιότερης παράνομης παρέμβασης. Προφανώς οι έξτρα ποσότητες νερού δεν μπαίνανε για λογαριασμό κάποιων του ΤΟΕΒ Τυμπακίου, αλλά όλοι οι συμμετέχοντες σε αυτόν είχαν απρόσκοπτη πρόσβαση σε αυτές.
Από την άλλη, την ώρα που οι άλλοι δύο ΤΟΕΒ της περιοχής μόνο για το ακριβό ρεύμα των αντλιοστασίων τους, τη συντήρηση ηλεκτροβανών και δικτύων ήταν ζημιογόνοι και ακόμη πιο κοστοβόροι σε περίοδο ανομβρίας όπως τώρα, ο ΤΟΕΒ Τυμπακίου με αυτή τη “φάμπρικα” έβγαζε και κέρδος χωρίς τα υπερβολικά, όπως έχουν καταντήσει, κόστη του ρεύματος για τις βάνες και τα αντλιοστάσια, με το έξτρα “τζάμπα” νερό να μην του κάνει απλά απόσβεση, αλλά να είναι και “κερδοφόρος”.
Πληροφορίες και για “μαύρες” εισπράξεις
Όμως το θέμα δε φαίνεται να σταματά στις προεκτάσεις του ευρύτερα. Οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν την ύπαρξη και δικτύων παροχής νερού σε ιδιώτες εκτός ΤΟΕΒ Τυμπακίου, σε περιοχές που η φυσική ροή του νερού με “bypass” από τον κεντρικό αγωγό δεν μπορούσε να φτάσει. Με αντλιοστάσια που φτιάχτηκαν επίσης παράνομα, όπως σε ευρύτερες περιοχές στο Μαγαρικάρι, όπου ιδιωτικές γεωτρήσεις έχουν “εκπνεύσει”, νερό έφτασε με τιμή από 0,50 έως 0,60 λεπτά του ευρώ και σε ιδιωτικές παροχές εκτός μελών του ΤΟΕΒ Τυμπακίου, με τις εισπράξεις αδήλωτες στον ΤΟΕΒ, δηλαδή επί της ουσίας “μαύρα” ενδεχομένως επιπλέον έσοδα για τον φορέα, όταν οι άλλοι δύο ΤΟΕΒ στην περιοχή είναι λειτουργικά ζημιογόνοι.
Οι ευρύτερες προεκτάσεις - Στις εποχές των “παχιών αγελάδων” ουδείς ασχολούταν
Από τη μέχρι τώρα προσέγγιση του θέματος τι προκύπτει λοιπόν; Την εποχή των “παχιών αγελάδων” σε διαθέσιμες ποσότητες νερού στο φράγμα Φανερωμένης, ουδείς ασχολούνταν επαρκώς για το αν υπήρχε “κλοπή” ποσοτήτων, αφού νερό υπήρχε και η κατανομή στους τρεις ΤΟΕΒ της περιοχής απέδιδε το 49% για των Μοιρών, το 35% για του Τυμπακίου και το 16% για της Πόμπιας, επισήμως τουλάχιστον.
Με επάρκεια νερού σε αυτό που έπρεπε να πάρουν οι ΤΟΕΒ Μοιρών και Πόμπιας, καμία υποψία δεν υπήρχε. Όταν όμως προ 10μήνου ο Φορέας Διαχείρισης του Φράγματος στη Φανερωμένη, εξαιτίας της επερχόμενης ανομβρίας “σφράγισε” τα μόλις 7 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, με προτεραιότητα απόληψης για τις ξηρικές ζώνες του αναδασμού και βρέθηκαν να λείπουν σε ένα 5μηνο 3 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, που με bypass αγωγούς κατέληγαν στα δίκτυα του ΤΟΕΒ Τυμπακίου, ήταν προφανές ότι η επίσημη κατανομή 49%- 35%- 16% επισήμως στα χαρτιά είχε ήδη “λάθρα” ανατραπεί στην πράξη.
Μετά την επαλήθευση από τις εκσκαφές που έκανε η Περιφέρεια Κρήτης, ο δήμαρχος Φαιστού, Γρηγόρης Νικολιδάκης, κατέθεσε μήνυση στον εισαγγελέα κατά του ΤΟΕΒ Α’ Ζώνης, αλλά και κατά παντός υπευθύνου
Αλλά εδώ ανακύπτει μείζον θέμα και για υπερκείμενους φορείς. Υπενθυμίζουμε ότι καθημερινά - το τονίζουμε, καθημερινά - εκδίδεται ημερήσιο δελτίο για την ενιαία διαχείριση των υδάτων στην Περιφέρεια Κρήτης, τις διαθέσιμες ποσότητες, τις απολήψεις και τα αποθέματα. Δηλαδή κάθε μέρα, όχι κάθε βδομάδα ή μήνα, Περιφέρεια Κρήτης και Αποκεντρωμένη Διοίκηση έχουν την πλήρη λεπτομερή “ακτινογραφία” του υδατικού δυναμικού στο νησί και των αποθεμάτων του, εκδίδοντας καθημερινά τα πληροφορικά στοιχεία γι’ αυτό. Είναι δυνατόν, λοιπόν, μέσα σε 10 μήνες να έχουν κάνει “φτερά”, από “σφραγισμένες” ποσότητες 7 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, 3 εκατομμύρια κυβικά μέτρα του φράγματος της Φανερωμένης και οι αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες των υπηρεσιών να κινητοποιούνται πριν λίγο διάστημα, μετά τις καταγγελίες του δημάρχου Φαιστού και του προέδρου της Φανερωμένης; Αυτοί τι έκαναν, τι αποτύπωναν και πώς εξηγούσαν μέσα σε 10 μήνες, στα καθημερινά ενημερωτικά δελτία ενιαίας διαχείρισης του υδατικού δυναμικού και των αποθεμάτων του, τη χασούρα των 3 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων σε ένα 10μηνο από το φράγμα Φανερωμένης;
Δεν το έβλεπαν την πρώτη μέρα, την πρώτη βδομάδα, την τέταρτη, στον 1,5 μήνα, στους 5 μήνες, και χρειάστηκε μετά από ένα 10μηνο να υπάρξουν καταγγελίες για να καταλάβουν τι είχε συμβεί; Γνώριζαν μήπως την κατάσταση και τη χρόνια “φάμπρικα” και σιωπούσαν και αν ναι, γιατί; Δεν έχουν ευθύνες; Δεν τη γνώριζαν, δεν την πήραν ποτέ χαμπάρι, ούτε καν αυτό το τελευταίο 10μηνο και χρειάστηκαν οι επίσημες καταγγελίες για να το καταλάβουν;
Αυτό είναι ακόμη χειρότερο, δηλαδή τι αποθέματα νερού σε όλη την Κρήτη ελέγχουν και καθημερινά καταγράφουν σε επίσημα δελτία; Είναι βέβαιοι ότι δε συμβαίνουν ανάλογα κι αλλού ή μήπως είναι επικίνδυνα ακατάλληλοι για τόσο νευραλγικές θέσεις, που αφορούν την επιβίωση του πρωτογενούς τομέα και ιδίως στις ξηρικές περιοχές, και μάλιστα σε τέτοιες συνθήκες ανομβρίας;
Τουλάχιστον σε τρία σημεία είχε παραβιαστεί ο κεντρικός αγωγός που εξυπηρετεί τους τρεις ΤΟΕΒ της περιοχής, και με bypass υπόγειες σωληνώσεις, κυρίως μέσω των εξαερώσεων του κεντρικού αγωγού, το νερό οδηγούταν παράνομα σε δίκτυα του ενός ΤΟΕΒ, της Α’ Ζώνης Τυμπακίου
Οι αγρότες και ιδιοκτήτες γεωργικών εκμεταλλεύσεων από τους ξηρικούς αναδασμούς, που πιθανόν θα χάσουν το εισόδημά τους από την έλλειψη νερού, πού θα πρέπει να στραφούν νομικά για αποζημιώσεις; Οι δύο ΤΟΕΒ για τις διαφυγούσες ποσότητες; Ο δήμαρχος Φαιστού, που κινδυνεύει να δει την καταρράκωση του κατά κεφαλήν εισοδήματος ενός σημαντικού τμήματος των δημοτών του και την υποβάθμιση εκτάσεων του δήμου του;
Μπορεί να αρκεστεί πλέον μόνο στο ότι το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας θέτει τον δήμο του σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, ελεώ της παρατεταμένης ανομβρίας; Και για τα 3 εκατομμύρια κυβικά μέτρα από τα 7 εκατομμύρια, που “φαγώθηκαν” από το φράγμα Φανερωμένης και κατέληξαν στα δίκτυα του ενός από τους τρεις ΤΟΕΒ του δήμου του, πού να στραφεί;