Ήρθε το Πάσχα του καλοκαιριού και η Κρήτη γιορτάζει την Κοίμηση της Θεοτόκου. Ο Δεκαπενταύγουστος δεν είναι απλώς μία “ανάσα” από την αφόρητη ζέστη του καλοκαιριού και τον φόρτο εργασίας, για ολόκληρη την Ελλάδα είναι ημέρα πίστης, κατάνυξης και χαράς. Εκτός από την Παναγία της Τήνου και τους άλλους προορισμούς ανά την Ελλάδα, που είναι γνωστοί για τα προσκυνήματά τους, και η Κρήτη γιορτάζει στους ναούς της τη μητέρα όλων.
Τα γλέντια του Αυγούστου εδώ στο νησί αναμένεται να φτάσουν στο απόγειό τους απ’ άκρη σ’ άκρη και η “Νέα Κρήτη” παρουσιάζει κάποια από τα πανηγύρια που θα “ανοίξουν” το τριήμερο.
Πάνω από 50 γνωστά πανηγύρια καταμετρώνται κάθε χρόνο στην Κρήτη, χωρίς να έχουμε συμπεριλάβει σε αυτόν τον αριθμό τις εκδηλώσεις, τις συναθροίσεις και τα “τραπεζώματα”, που χωρίς αμφιβολία θα συνεχίσουν ακόμη και μετά τις 15 του Αυγούστου. Αυτός ο “ξεσηκωμός” του νησιού δε γίνεται χωρίς λόγο βέβαια, καθώς η Κρήτη τιμά με ευλάβεια την Κοίμηση της Θεοτόκου ως διαχρονικό σύμβολο προστασίας, κατανόησης και παρηγοριάς. Αυτή η σχέση παίρνει κάθε χρόνο “σάρκα και οστά” μέσα από τα γλέντια, τα τραγούδια, τις μαντινάδες και βεβαίως τις προσευχές που της αφιερώνουν οι Κρητικοί εδώ και αιώνες.
Η “Νέα Κρήτη” και το Neakriti.gr εύχεται στους αναγνώστες της “Καλή Παναγιά” και σας παρουσιάζει τα μεγαλύτερα προσκυνήματα για αύριο Παρασκευή.
Τα Χανιά με παλμό ευλαβικό
Αρχίζοντας από τα δυτικά, στα Χανιά, εκτός από τα πολλά γλέντια που θα πραγματοποιηθούν ανά τον νομό, την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου θα ηχήσουν οι καμπάνες της Ιεράς Μονής Κυρίας των Αγγέλων στο Γουβερνέτο, που δεσπόζει σαν φρούριο στο Ακρωτήρι Χανίων. Η περίοδος αυτή αποτελεί ένα πολύτιμο πρελούδιο για τους εορτασμούς του Σεπτεμβρίου και συνδυάζεται με τις ακολουθίες του Τιμίου Σταυρού, και λίγο πριν την κοινοβιοποίηση της μονής, που εορτάζεται στην 1η του Αυγούστου. Αυτή η εποχή λοιπόν για τη Μονή είναι εξαιρετικά ξεχωριστή, με εορταστικές λειτουργίες, αγρυπνίες και λατρευτικές δράσεις, στο πλαίσιο της ζωντανής μοναστηριακής ζωής. Το συγκρότημα, που ξεκίνησε να χτίζεται το 1537 και ολοκληρώθηκε κατά τον 19ο αιώνα σε στυλ φρουριακό με εξαιρετικά ενετικά στοιχεία, διατηρεί ακόμη δύο από τους τέσσερις πύργους του, τα 50 κελιά και το επιβλητικό καθολικό με ιταλικά γλυπτά και βεβαίως τον τρούλο του, που προκαλεί δέος σε όποιον τον επισκεφτεί.
Στο Ρέθυμνο η “όαση” ανάμεσα στο χάος του ΒΟΑΚ
Η Παναγία η Χαρακιανή βρίσκεται πάνω στον ΒΟΑΚ, ανάμεσα στο βουνό και τη θάλασσα, στο Μπαλί Ρεθύμνου. Είθισται οι περισσότεροι οδηγοί σε κάθε δρομολόγιο από το Ηράκλειο προς το Ρέθυμνο, και το αντίθετο, να κάνουν μία στάση στον ναό της Παναγίας της Χαρακιανής για να ανάψουν ένα κεράκι και να προσευχηθούν στη Χάρη της. Ο μικρός ναός με τις τοιχογραφίες και το ξυλόγλυπτο πέπλο έχει ιστορία χρόνων, καθώς έχει επιβιώσει μέχρι τώρα από την περίοδο της Ενετοκρατίας, με το ενετικό οικόσημο της οικογένειας των Καλλέργηδων που κοσμεί τη δυτική είσοδο του ναού ως απόδειξη.
Την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου, η Παναγία η Χαρακιανή μετατρέπεται σε έναν από τους πιο συγκινητικούς προορισμούς λατρείας στην Κρήτη μέχρι και σήμερα. Παλαιότερα οι πιστοί “έστηναν” πρόχειρες καλύβες γύρω από τον ναό, έμεναν εκεί ολόκληρη τη νύχτα και “δεκαπεντάριζαν” για να πάρουν την ευλογία από την εικόνα της Παναγίας, που κάθε Δεκαπενταύγουστο μεταφέρεται από την Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννη, όπου φυλάσσεται, στην εκκλησία. Παρά την πάροδο του χρόνου και τους ελάχιστους που κρατούν το έθιμο ζωντανό, πολλοί είναι εκείνοι που δε διστάζουν να διανύσουν την πορεία τους προς τη Χαρακιανή με τα πόδια για να πραγματοποιήσουν το τάμα τους.
Τα προσκυνήματα - Το Ηράκλειο στη Χάρη της
Το Ηράκλειο έχει πολλά μεγάλα προσκυνήματα για τον Δεκαπενταύγουστο. Λίγη ώρα από την πόλη με το αυτοκίνητο, η εκκλησία της Παναγίας Καλυβιανής στις Μοίρες έχει αναδειχθεί ως εστία πίστης και λατρείας για τους πιστούς της Μεσαράς, με καθιερωμένες ολονύκτιες ακολουθίες για την προσμονή της 15ης Αυγούστου. Το μοναστήρι, με αφετηρία τον εντοπισμό της θαυματουργής εικόνας του Ευαγγελισμού το 1873 σε ένα μικρό βυζαντινό εκκλησάκι, τρίκλιτη εκκλησία, που υψώνεται σήμερα στα ερείπια του παλιού μοναστηριού, είναι αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό, την Κοίμηση της Θεοτόκου και το Γενέσιο, και αποτελεί αναβιωμένο κέντρο πνευματικής και κοινωνικής δράσης, καθώς γύρω της έχουν αναπτυχθεί κοινωνικά έργα, όπως γηροκομείο, ορφανοτροφείο, σχολείο και εργαστήρια υφαντικής. Μολονότι εδώ και δύο δεκαετίες η εικόνα-σύμβολο του μοναστηριού είναι εξαφανισμένη καθώς κλάπηκε το 2003, η γιορτή πραγματοποιείται ακόμη και χωρίς την παρουσία της.
Στρεφόμαστε ανατολικά, στην ενδοχώρα, κοντά στο Σγουροκεφάλι και έναν καταπράσινο λόφο, όπου δεσπόζει ένα από τα αρχαιότερα και πιο σημαντικά μοναστήρια της Κρήτης, με βυζαντινές ρίζες. Η Μονή Αγκαράθου πήρε το όνομά της από την “αγκαραθιά”, ένα είδος θάμνου, κάτω από τον οποίο, σύμφωνα με την παράδοση, βρέθηκε η αρχαία εικόνα της Παναγίας, πάνω στην οποία ανεγέρθηκε αργότερα ο ναός. Σήμερα, μπροστά στο ιερό υπάρχει μια ροδιά, η “ροδιά της Αγκαράθου”, η οποία θεωρείται ότι προήλθε από σπορά της αρχικής αγκαραθιάς και φυτεύτηκε με θαυματουργό τρόπο από τους μοναχούς. Η δίκλιτη εκκλησία - με δύο κλίτη, το ένα αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου και το άλλο στον Άγιο Μηνά - ανεγέρθηκε το 1894 στη θέση παλαιότερου ναού, ενώ κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας υπήρξε ένα από τα πλουσιότερα και πιο ιεραρχικά μοναστήρια στο νησί.
