Στην Ολομέλεια της Βουλής συζητείται σήμερα η “Κύρωση Σύμβασης Παραχώρησης του έργου της μελέτης, κατασκευής, χρηματοδότησης, λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), στο τμήμα Χανιά-Ηράκλειο”.
Δείτε live τη συζήτηση στη Βουλή:
►Διαβάστε επίσης: Καλοκαιρινός για ΒΟΑΚ: «Το Ηράκλειο καλείται να κάνει τη μεγαλύτερη παραχώρηση – Άνευ ανταλλάγματος;» - Οι απαιτήσεις του Δήμου Ηρακλείου στη Βουλή
►Διαβάστε επίσης: ΒΟΑΚ: Η Κρήτη ζητά δίκαιη ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς – Κραυγή ενότητας και τεκμηριωμένα αιτήματα
Η Σύμβαση πέρασε χθες κατά πλειοψηφία από την Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, μετά από μια συζήτηση με έντονη παρουσία των τοπικών φορέων - αυτοδιοικητικών, οικονομικών και επιστημονικών - απ’ όλη την Κρήτη, κατά την οποία εκφράστηκαν σοβαρές επιφυλάξεις τόσο για την επιβολή διοδίων, όσο και για τη συνολική πρόβλεψη του έργου.
Την έλλειψη διαλόγου με τις τοπικές κοινωνίες τόνισε ο περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης.
«Το έργο του ΒΟΑΚ δεν μπορεί να είναι αποσπασματικό ή τμηματικό, αλλά οφείλει να καλύψει το σύνολο του νησιού, από την Κίσσαμο έως τη Σητεία, με όρους ισόρροπης ανάπτυξης και κοινωνικής δικαιοσύνης», τόνισε ο κ. Αρναουτάκης, που ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «δεν μπορεί η Κρήτη να παραμείνει διαιρεμένη και ο ΒΟΑΚ πρέπει να είναι ενιαίος και να καλύπτει όλο το νησί. Για εμάς, ΒΟΑΚ σημαίνει από την Κίσσαμο έως τη Σητεία».
Στο πλαίσιο αυτό, ζήτησε την άμεση δρομολόγηση της μελέτης για την υλοποίηση του έργου μέχρι τη Σητεία και την υλοποίηση των ώριμων μελετών που υπάρχουν έως την Παχιά Άμμο.
«Δε θέλουμε εμπλοκή στο έργο αλλά...», σημείωσαν οι δήμαρχοι Ηρακλείου και Μαλεβιζίου, που τόνισαν ότι εξακολουθούν να υποστηρίζουν τις προσφυγές στο ΣτΕ.
Ο Αλέξης Καλοκαιρινός τόνισε ότι ο ΒΟΑΚ διέρχεται από τον αστικό ιστό του Ηρακλείου, διχοτομεί την πόλη σε ένα μήκος επτά χιλιομέτρων και σήμερα δεν υπάρχει καμιά “παράκαμψη Ηρακλείου”, ούτε και πρόκειται να υπάρξει όπως δημοπρατήθηκε το έργο, επισημαίνοντας: «Τη μεγαλύτερη παραχώρηση καλείται να κάνει το Ηράκλειο. Άνευ ανταλλάγματος; Το αντάλλαγμα για το άμεσο μέλλον θα είναι η κατά το δυνατόν θεραπεία, όπως θα δείξουμε παρακάτω. Ωστόσο, ο Δήμος Ηρακλείου δεν παραιτείται από το αίτημα της πραγματικής νότιας παράκαμψης της πόλης σε εύλογο χρόνο και ζητούμε μια πολιτική δέσμευση για την άμεση έναρξη των σχετικών μελετών».
Παράλληλα, ο Αλέξης Καλοκαιρινός επισήμανε την ανάγκη να αναβαθμιστεί η κυκλοφοριακή λειτουργία του συστήματος αυτοκινητόδρομος- τοπικό οδικό δίκτυο- πόλη- λιμάνι, ώστε να αποφευχθούν χαοτικές καταστάσεις σε ώρες αιχμής και σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Το ζήτημα των διοδίων “κόκκινη γραμμή” για όλους
Ταυτόχρονα, ο δήμαρχος Ηρακλείου επισήμανε την ανάγκη μη επιβολής διοδίων για τις αστικές μετακινήσεις στην περιοχή, που θα συμπεριλαμβάνει και τον κόμβο του υφιστάμενου αεροδρομίου “Νίκος Καζαντζάκης”, ζήτησε επιτακτικά πολιτική δέσμευση και για εναλλακτική οδική σύνδεση του Ηρακλείου με το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι, καθώς και την επέκταση του ΒΟΑΚ στην ανατολική Κρήτη.
Δείτε ΕΔΩ το υπόμνημα που κατέθεσε στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής ο δήμαρχος Ηρακλείου Αλέξης Καλοκαιρινός.
Την απαλλαγή των δημοτών του Μαλεβιζίου από την καταβολή διοδίων κατά την κυκλοφορία τους στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), εντός των ορίων του Δήμου και του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Ηρακλείου-Γαζίου, ζήτησε ο δήμαρχος Μαλεβιζίου Μενέλαος Μποκέας, στο πλαίσιο της τοποθέτησής του στη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, για την κύρωση της σύμβασης παραχώρησης του τμήματος “Χανιά-Ηράκλειο” του ΒΟΑΚ.
Ο δήμαρχος υπογράμμισε με έμφαση ότι «ο Δήμος Μαλεβιζίου έχει σηκώσει και εξακολουθεί να σηκώνει δυσανάλογα βάρη, φιλοξενώντας επί δεκαετίες οχλούσες εγκαταστάσεις στην περιοχή των Ληνοπεραμάτων - το εργοστάσιο της ΔΕΗ, τον μεγαλύτερο ΧΥΤΑ της Κρήτης και το κομβικό έργο της Μεγάλης Ενεργειακής Διασύνδεσης. Αυτό που ζητάμε είναι σεβασμός και δικαιοσύνη».
«Να μην πληρώνουν διόδια οι Κρητικοί», ζήτησε ο δήμαρχος Χερσονήσου, υπενθυμίζοντας την ανάγκη προστασίας της νησιωτικότητας. Ο Ζαχαρίας Δοξαστάκης διατύπωσε συγκεκριμένες προτάσεις, σημειώνοντας πως «οι κάτοικοι της Κρήτης δικαιούνται την απαλλαγή από τα διόδια, λόγω των ειδικών χαρακτηριστικών, ελλείψεων υποδομών σε βασικά έργα υποδομής, αλλά και λόγω της συνεισφοράς της Κρήτης στην εθνική οικονομία. Οι υποχρεώσεις του κράτους για το έργο αυτό να καλυφθούν είτε με τη ρήτρα διαθεσιμότητας είτε με τη συνεισφορά άλλων έργων παραχώρησης που έχουν θετικό ισοζύγιο (Εγνατία, Αττική οδός)».
Επιμέρους ζητήματα έθεσαν δήμαρχοι και τοπικοί φορείς. Ρέθυμνο, Πλατανιάς, Μυλοπόταμος και Κίσσαμος μίλησαν για έλλειψη ημικόμβων, παράκαμψης, υποδομών και δικαιολογημένων παρεκκλίσεων, εκφράζοντας φόβους για τοπικές αρνητικές συνέπειες.
«Με την επίφαση “να μη χάνουμε χρόνο”, το έργο αυτό “σχεδιάστηκε για εμάς, χωρίς εμάς”» σημείωσε ο πρόεδρος της ΠΕΔ Κρήτης Γιώργης Μαρινάκης, ο οποίος παράλληλα σημείωσε πως ο δικός του “φόβος” δεν αφορά στα προβλήματα κατά την κατασκευή. Ο ίδιος, που σαφώς τοποθετήθηκε και με την ιδιότητα του δημάρχου Ρεθύμνου, περιέγραψε την “ασφυξία” που θα υποστεί η πόλη, εξαιτίας βασικών ελλείψεων στον σχεδιασμό.
Αιχμηρή παρέμβαση έκανε και ο δήμαρχος Σητείας Γιώργος Ζερβάκης, καταγγέλλοντας κατάφωρη αδικία σε βάρος της περιοχής του Λασιθίου, που μένει εκτός σύγχρονου αυτοκινητόδρομου.
«Είναι αδιανόητο και αδύνατο για εμάς να αποδεχτούμε ότι θα εκτελεστεί το μεγαλύτερο αναπτυξιακό έργο του νησιού εξαιρώντας μια ολόκληρη περιοχή, η οποία δε θα έχει δικαίωμα ισονομίας και ισοπολιτείας όπως η υπόλοιπη Κρήτη», τόνισε κλείνοντας ο δήμαρχος Σητείας.
Οι φορείς της Κρήτης
Σοβαρές παρατηρήσεις για την οικονομική διαφάνεια της σύμβασης και τη μονομετοχική φύση του παραχωρησιούχου χωρίς συμμετοχή του Δημοσίου κατέθεσαν τα Τεχνικά Επιμελητήρια Κρήτης. Οι πρόεδροι των ΤΕΕ Ανατολικής και Δυτικής Κρήτης, Γ. Ταβερναράκης και Β. Κοντεζάκης, υπογράμμισαν ότι, χωρίς πλήρη οικονομικά δεδομένα, η κύρωση της σύμβασης δεν μπορεί να είναι υπεύθυνη.
Ανάλογη κριτική άσκησε και ο πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ανατολικής Κρήτης, Β. Γκλάκας, προτείνοντας παρακολούθηση της υλοποίησης και μελέτες που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες του νησιού.
«Ο ΒΟΑΚ δεν είναι απλώς μια υποδομή. Είναι στρατηγικό εργαλείο με δυνατότητα να αναδείξει την Κρήτη ως πρωταγωνιστή στην ευρύτερη αναπτυξιακή ατζέντα», σημείωσε ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηρακλείου Βαγγέλης Καρκανάκης, τονίζοντας πως «ο ΒΟΑΚ δεν πρέπει να περιορίζεται στις ανάγκες του σήμερα, αλλά να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της επόμενης δεκαετίας». Ο ίδιος κατέθεσε υπόμνημα θέσεων και απόψεων του Επιμελητηρίου Ηρακλείου για το μείζον αυτό θέμα.
Στον ίδιο τόνο, το Επιμελητήριο Χανίων ζήτησε πρόδρομες εργασίες για βελτίωση της οδικής ασφάλειας στον υφιστάμενο άξονα.
«Αναμφίβολα, στο Επιμελητήριο Χανίων κρίνουμε ως θετικό το γεγονός ότι τουλάχιστον δε θα επιβαρύνονται με διόδια οι διαδρομές των χρηστών μεταξύ κόμβων που εξυπηρετούν τις μικρής απόστασης αστικές μετακινήσεις: Στην παράκαμψη Χανίων: Βαμβακόπουλο, Μουρνιές, Σούδα (Νέος, Προαίρεση), Σούδα. Δυστυχώς όμως διαπιστώνουμε την άνιση μεταχείριση των πολιτών της πιο ευαίσθητης επαρχίας του νησιού μας. Γιατί να μη δικαιούται ανάλογης απαλλαγής από τα διόδια και ο κάτοικος που θα εισέλθει στον νέο Βόρειο Οδικό Άξονα της Κρήτης από κάποιο περιφερειακό κόμβο της ενδοχώρας και θα εξέλθει από κοντινό κόμβο του ίδιου Δήμου;», αναρωτήθηκε ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Χανίων Αντώνης Ροκάκης.
Εκπρόσωποι του τουριστικού κλάδου, όπως ο Μ. Βλατάκης και ο Σ. Μαγκουσάκης, εξέφρασαν τον φόβο ότι τα διόδια και οι καθυστερήσεις θα πλήξουν
Οι εισηγητές των κομμάτων
Για ένα ιστορικό ορόσημο για την Κρήτη έκανε λόγο ο βουλευτής Ν.Δ. Ηρακλείου και εισηγητής της πλειοψηφίας, Μάξιμος Σενετάκης.
«Δεν πρόκειται απλώς για την ολοκλήρωση μιας διαγωνιστικής διαδικασίας. Πρόκειται για την υλοποίηση ενός έργου με αναπτυξιακό, κοινωνικό, γεωπολιτικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Έργο που αποκαθιστά καθυστερήσεις δεκαετιών και απαντά σε ένα πάνδημο κοινωνικό αίτημα των κρητικών: να αποκτήσουν ένα σύγχρονο και ασφαλή αυτοκινητόδρομο που θα ενώσει απ’ άκρη σ’ άκρη την Κρήτη», τόνισε στην εισήγησή του ο πρώην υφυπουργός.
«Είναι προσβλητική η στάση της κυβέρνησης της Ν.Δ. να μην παρουσιάζει στη Βουλή τα 17 παραρτήματα της σύμβασης, τα οποία σε 240 σελίδες περιλαμβάνουν το κόστος του έργου, τους υπεργολάβους κ.ά., όταν ο ίδιος ο υπουργός δεσμεύτηκε πριν λίγες μέρες ότι θα τα παρέχει στους βουλευτές, τονίζοντας: “Είναι τακτική σας η αδιαφάνεια, είναι χαρακτηριστικό σας στοιχείο η προσβολή στον Κοινοβουλευτισμό. Έχω την αίσθηση ότι δεν είναι τυχαία η απόκρυψη των παραρτημάτων”», τόνισε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., βουλευτή Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης. «Ο ΒΟΑΚ είναι ένας ιδιωτικός αυτοκινητόδρομος, που γίνεται για να καλύψει τις απαιτήσεις του ξενοδοχειακού, τουριστικού, εμπορικού και κατασκευαστικού κεφαλαίου και όχι τις ανάγκες του λαού, των κατοίκων και επισκεπτών της Κρήτης», επισήμανε, μεταξύ άλλων, ο βουλευτής του ΚΚΕ, Μανόλης Συντυχάκης.