Μετρούν αντίστροφα τις μέρες για την έναρξη της νέας τουριστικής σεζόν οι ξενοδοχοϋπάλληλοι, με την ελπίδα για βιώσιμες συνθήκες εργασίας, μακριά από τις εξαντλητικές υπερωρίες και τα σκληρά μεροκάματα να σβήνει κάθε χρόνο όλο ένα και περισσότερο. Είναι γνωστό άλλωστε, πως η εποχική εργασία αντιμετωπίζει εδώ και πολλές σεζόν τα ίδια διαχρονικά προβλήματα, καθώς όσοι απασχολούνται σε δραστηριότητες παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης βρίσκονται αντιμέτωποι με την εργασία χωρίς ρεπό και ξεκούραση. Την ίδια ώρα που οι ίδιοι ζητούν για ακόμη μια χρόνια το αυτονόητο, θέτοντας πάγια αιτήματα, τα οποία έχουν σκοπό να υποστηρίξουν τους εργαζομένους.
Έρευνα Ινστιτούτου Εργασίας
Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Εργασίας με δείγμα 1.305 ατόμων, άνω των 17 ετών την χρονιά 2023, η εργασία που απαιτεί την σημαντικότερη σωματική καταπόνηση είναι εκείνη των ξενοδοχοϋπαλλήλων και όσων απασχολούνται με τις υπηρεσίες εστίασης, με ποσοστό 64%.
Αντίστοιχα με το 83% του δείγματος, τοποθετείται και πάλι στην πρώτη θέση η εποχιακή εργασία σχετικά με την εργασία «μέχρι τελικής πτώσεως». Την ίδια στιγμή, η εργασιακή κόπωση επιβαρύνει και την υγεία των ξενοδοχοϋπαλλήλων, καθώς οι ίδιοι στην ερευνά του Ινστιτούτου βρίσκονται στην πεντάδα, με 63% των συνολικών θετικών απαντήσεων στην ερώτηση αναφορικά με τη: «σύνδεση της φύσης της εργασίας με τη σωματική υγεία». Ωστόσο, αυτό που προκύπτει από την έρευνα είναι ότι το αναπτυξιακό υπόδειγμα της Ελλάδας, που βασίζεται κυρίως στις δραστηριότητες έντασης εργασίας και στα ξεχειλωμένα ωράρια, παράγει εξουθενωμένους εργαζόμενους, που δουλεύουν πολύ και υπό αντίξοες συνθήκες, αμειβόμενοι πλημμελώς και πληρώνοντας βαρύ τίμημα με επιβάρυνση της υγείας τους.
Διαχρονικά και διαρκώς αυξανόμενα προβλήματα
Τα πρωτεία φυσικά στην εργασιακή εξουθένωση εν έτει 2025 έχει ακόμα ο επισιτισμός και ο τουρισμός, αφού ετησίως οι ξενοδοχοϋπάλληλοι όλο ένα και περισσότερο εγκαταλείπουν την εποχιακή εργασία λόγω των όλο και χειρότερων συνθηκών εργασίας, που καταπατούν βάναυσα τα κάποτε εδραιωμένα (και “ιερά”) εργασιακά δικαιώματα τους. Οι ίδιες και αν όχι και χειρότερες είναι ωστόσο οι συνθήκες εργασίας στους συγκεκριμένους κλάδους, όπως επιβεβαιώνει και ο πρόεδρος του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων Ηρακλείου.
Αυξήσεις στους μισθούς, πενθήμερη εργασία και οκτάωρη απασχόληση τα βασικά αιτήματα των εργαζομένων
Ωστόσο, η σωστή λειτουργία των ξενοδοχειακών μονάδων απαιτεί και την επαρκή κάλυψη θέσεων εργασίας, αντί της διαδεδομένης και πάγιας πρακτικής της υποστελέχωσης, ιδίως τους μήνες αιχμής. Παρ' όλα αυτά, σε πολλά «πόστα» υπάρχουν κενά, τα οποία δημιουργούν τεράστια και διαχρονικά προβλήματα, όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Σωματείου: «υπάρχουν περιπτώσεις ξενοδοχοϋπαλλήλων που μπορεί να νιώσουν αδιαθεσία και να εξακολουθούν να εργάζονται, καθώς δεν υπάρχει προσωπικό να τους αντικαταστήσει». Ακριβώς, αυτό το παράδειγμα επαληθεύει και την παραπάνω ερευνά, καθώς τα ποσοστά οξείας εργασιακής κόπωσης προβλέπεται να αυξηθούν ακόμη περισσότερο σε περίπτωση που οι ξενοδόχοι αποφασίσουν να διατηρήσουν την ίδια γραμμή αντιμετώπισης, ενώ ταυτόχρονα υπενθυμίζεται πως η φύση της εργασίας μπορεί να συνδεθεί άμεσα με την σωματική και ψυχική υγεία.
Παρότι, το Σωματείο έχει κάνει ορισμένες προτάσεις, ο φόρτος εργασίας σε συγκεκριμένα “χέρια” ξενοδοχοϋπαλλήλων εξακολουθεί να είναι τεράστιος, ξεκαθαρίζει ο κ. Κοκολάκης.
Πιο συγκεκριμένα, το Σωματείο Ξενοδοχοϋπαλλήλων Ηρακλείου είχε προτείνει και στο παρελθόν μια νομοθέτηση, η οποία θα είχε σκοπό να επιβάλλει στους ξενοδόχους να κάνουν τις απαραίτητες προσλήψεις υπαλλήλων ανάλογα με την αστεροποίηση και την πληρότητα των μονάδων. Βέβαια, τα αιτήματα των ξενοδοχοϋπαλλήλων δεν εισακούστηκαν, καθώς παραμένουν ακόμα αναπάντητα. Παράλληλα, δίπλα από την επιβάρυνση της σωματικής υγείας στέκονται και τα εργατικά ατυχήματα, τα οποία μερικές φορές δεν δηλώνονται, με αποτέλεσμα να εντείνονται ακόμα περισσότερο οι συνέπειες της εντατικοποιημένης εργασίας. Ωστόσο, πέρα από τις δυσχερείς συνθήκες εργασίας όσο αναφορά τη σωματική κόπωση, οι εργαζόμενοι έρχονται αντιμέτωποι και με τις αμίσθωτες υπερωρίες, και τα ανύπαρκτα επιδόματα, χωρίς ρεπό και ξεκούραση φυσικά. Επομένως, μια σειρά από διαρκώς αυξανόμενες δυσκολίες ωθούν τους ξενοδοχοϋπαλλήλους προς την εγκατάλειψη της εποχιακής εργασίας, αφού οι συνθήκες, οι αμοιβές και ο φόρτος εργασίας δεν τους επιτρέπουν να παραμείνουν στον συγκεκριμένο κλάδο.
Τι ζητούν οι εργαζόμενοι του τουριστικού κλάδου
Την ίδια στιγμή οι εργαζόμενοι του τουριστικού κλάδου ζητούν τα αυτονόητα και πιο συγκεκριμένα αυξήσεις τη τάξης του 8% + 8% για το 2026, πενθήμερο, οκτάωρο, με τον κ. Νίκο Κοκολάκη να δηλώνει πως «πιστεύουμε ότι οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν αμοιβές τέτοιες που να μπορούν να ζήσουν την οικογένειά τους, αλλά και καλύτερες συνθήκες εργασίας».
Ωστόσο, οι ξενοδοχοϋπάλληλοι, και όχι μόνο, εναποθέτουν τις ελπίδες τους στην εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας, όπως επισήμανε και ο κ. Γιώργος Χοτζόγλου, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στον Επισιτισμό - Τουρισμό: «Δε θα μπορεί να κρυφτεί κανείς, αρκεί οι συνάδελφοί μου να καταλάβουν ότι η ψηφιακή κάρτα είναι ένα προσωπικό δεδομένο, είναι όπως η αστυνομική ταυτότητα. Δεν την παραχωρούμε σε προϊστάμενο, λογιστή ή εργοδότη να κάνει χρήση εκείνος για εμάς, είναι αποκλειστικά δικό μας προνόμιο το πότε να “χτυπάμε” την έναρξη της βάρδιας και πότε τη λήξη».
