Το θανατηφόρο στα Χανιά με θύμα τον 22χρονο Παναγιώτη με το “καλημέρα” του 2025, οι ευθύνες των αστυνομικών που άφησαν ένα μεθυσμένο οδηγό να φύγει, η παρέμβαση του πρωθυπουργού και το ξήλωμα της Αστυνομικής Διεύθυνσης Χανίων ανοίγουν εκ νέου τη συζήτηση για τις ευθύνες μας, τις ευθύνες της Πολιτείας, την εφαρμογή των νόμων, τα... στραβά μάτια, μια κουβέντα που γίνεται κατά κόρον τα τελευταία δέκα χρόνια αλλά δυστυχώς παραμένει σε εξαγγελίες, μέτρα, προτάσεις, δεδομένα και κώδικες, καθώς η ουσία τους και η εφαρμογή τους “αραχνιάζει” στα συρτάρια υπουργών-υπουργείων, αν και καθετί νέο εξακολουθεί να κινείται σε γνωστές και αναποτελεσματικές διαδρομές.
«Τα τροχαία δυστυχήματα είναι μια “πληγή” για την κοινωνία μας, η οποία όμως μπορεί να επουλωθεί. Με τη σωστή εκπαίδευση, την πρόληψη, την αυστηρή τήρηση των κανόνων κυκλοφορίας, την υποστήριξη των θυμάτων και την ενίσχυση των υποδομών μπορούμε να σώσουμε ζωές. Ας αναλάβουμε όλοι την ευθύνη που μας αναλογεί, δημιουργώντας έναν πιο ασφαλή και βιώσιμο τρόπο μετακίνησης του πληθυσμού. Είναι υποχρέωσή μας απέναντι στην κοινωνία. Το οφείλουμε και το μπορούμε», σημείωσε ο Μακάριος Λαζαρίδης, πρόεδρος της Μόνιμης Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας της Βουλής.
«Ελπίδα μας τα παιδιά», πρόσθεσε, «κι ενθαρρυντικό ότι είναι αυτά που μας διορθώνουν σε πραγματικό χρόνο για ό,τι στραβό κάνουμε».
«Τα τροχαία δυστυχήματα είναι μια “πληγή” για την κοινωνία μας, η οποία όμως μπορεί να επουλωθεί. Με τη σωστή εκπαίδευση, την πρόληψη, την αυστηρή τήρηση των κανόνων κυκλοφορίας, την υποστήριξη των θυμάτων και την ενίσχυση των υποδομών μπορούμε να σώσουμε ζωές»
Επισήμανε ότι, πέραν της πιστής εφαρμογής του ΚΟΚ και των αιτημάτων-προτάσεων προς την Πολιτεία, ο ανθρώπινος παράγοντας φέρει το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης στην πρόκληση ενός τροχαίου, κι επανέλαβε ότι το μάθημα κυκλοφοριακής αγωγής-οδικής ασφάλειας απαιτείται να είναι υποχρεωτικό κι όχι προαιρετικό.
«Αν είχαν ληφθεί τα μέτρα 10 χρόνια πριν, ίσως τα πράγματα να ήταν διαφορετικά»
«Με πολύ πόνο ψυχής, έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, λέω ότι καθυστερήσαμε. Και μία ζωή να είχαμε σώσει θα ήταν σημαντικό. Πρέπει να κινηθούμε άμεσα. Έχουμε μπροστά μας έναν Στρατηγικό Σχεδιασμό οδικής ασφάλειας έως το 2030 και της μείωσης δραστικά των τροχαίων έως το 2050, με την εμπλοκή έξι υπουργείων, εφαρμογή του νόμου και επένδυση από τις μικρές ηλικίες», δήλωσε ο κ. Λαζαρίδης και διεμήνυσε προς πάσα κατεύθυνση ότι «η Δημόσια Διοίκηση πρέπει να έχει συνέχεια, το τροχαίο είναι εκτός χρωμάτων και κομμάτων» και πως οι ευθύνες είναι διαχρονικές και διακομματικές.
Και ναι, αν είχαν πάρει “σάρκα και οστά” ανακοινώσεις και σχέδια, αν ακούγονταν όλες οι επισημάνσεις, θα είχαν γίνει άλματα, θα είχαν σωθεί δεκάδες ζωές, δε θα βρισκόμασταν στο θεωρητικό πεδίο δράσης.
Για παράδειγμα, όποιος το επιθυμεί μπορεί να ανατρέξει σε εξαγγελίες, μαρτυρίες, “πρέπει”, σχέδια, διαδικτυακά κι από το ημερολόγιο του Ράδιο 98,4 με τον τίτλο “Στη μάχη κατά των τροχαίων”.
Ενδεικτικά υπενθυμίζω κάποιες συνεντεύξεις:
* 6 Ιουνίου 2018 - Νίκος Μαυραγάνης, υφυπουργός Μεταφορών: Οι αλλαγές στο εξεταστικό των υποψηφίων οδηγών θα εφαρμοστούν...
* 26 Μαρτίου 2018 - Άρης Ζωγράφος στο Ράδιο 98,4: «Εθελοτυφλούν. Τα πρόστιμα πρέπει να συνοδεύονται με κατάρτιση αντί να έχουν φοροεισπρακτικό χαρακτήρα...».
* 14 Φεβρουαρίου 2018 - Διήμερο οδικής ασφάλειας 2-3 Μαρτίου στον Δήμο Χερσονήσου με τη συνεργασία της Γενικής Περιφερειακής Αστυνομικής Διεύθυνσης Κρήτης και της Περιφέρειας. Τίτλος της “Δρόμος Ζωής” στην κατεύθυνση αφύπνισης όλων μας, όταν βρισκόμαστε στον δρόμο ως οδηγοί και ως πεζοί...
* 18 Ιανουαρίου 2018 - Σωκράτης Βαρδάκης: «Το 3ο τρίμηνο της τρέχουσας σχολικής χρονιάς θα ενταχθεί τελικά το μάθημα της κυκλοφοριακής αγωγής σε 100 Δημοτικά Σχολεία της Αττικής και από την επόμενη σχολική περίοδο στα Δημοτικά και Γυμνάσια όλης της χώρας», είπε στο Ράδιο 98,4 ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Βαρδάκης.
* 20 Δεκεμβρίου 2017 - Παναγιώτης Κασσιανός, συνεργάτης του υπουργού Παιδείας και προϊστάμενος του Τμήματος Ειδικής Αγωγής: «Στα Δημοτικά Σχολεία της χώρας και τα Γυμνάσια από τις 26 Οκτωβρίου βρίσκεται η εγκύκλιος για την ένταξη του μαθήματος της κυκλοφοριακής αγωγής. Ζητούμενο είναι τώρα η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στο συγκεκριμένο αντικείμενο, με το απαραίτητο υλικό να έχει ήδη αποσταλεί στα σχολεία, σύμφωνα με τον ίδιο...
* 8 Νοεμβρίου 2017 - Ελένη Παπαθανασίου, εκπρόσωπος Τύπου της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Κρήτης: «Μέσα από τα παιδιά μας πρέπει να μάθουμε και να δούμε πόσο κοστολογούμε τελικά τη ζωή μας, αναφερόμενη στην προσπάθεια της Ελληνικής Αστυνομίας και της “Συμμαχία για την Ελλάδα”, για τη μείωση των τροχαίων...».
* 31 Οκτωβρίου 2017 - Νίκος Μαυραγάνης, υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών: «Στα Δημοτικά Σχολεία της χώρας εισάγεται από φέτος το μάθημα της Κυκλοφοριακής Αγωγής. Μόλις χθες το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Αγωγής γνωστοποίησε την απόφασή του, το μάθημα να διδάσκεται μία ώρα την εβδομάδα μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας σε όλα τα Δημοτικά»...
* 3 Απριλίου 2017 - Λευτέρης Αυγενάκης, γραμματέας της Νέας Δημοκρατίας: «Ο φόρος αίματος στην άσφαλτο είναι ο υψηλότερος και βαρύτερος που πληρώνουμε, θέτουμε πολύ ψηλά στις πολιτικές μας προτεραιότητες το ζήτημα της οδικής ασφάλειας. Το σχέδιο “Προσέχω” σύντομα θα ανακοινωθεί από τον πρόεδρο του κόμματος. Μεταξύ των προτάσεων η αναδιαμόρφωση των ορίων ταχύτητας, συστήματα παρακολούθησης ταχύτητας, αλλά και αντιμετώπιση του προβλήματος οδήγησης άνευ διπλώματος με αλλαγές στον ΚΟΚ...».
Ο κατάλογος είναι μακρύς... Οι κουβέντες επίσης πολλές
Σήμερα, αρχές του 2025, η Μόνιμη Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας της Βουλής στην έκθεσή της επεξεργάζεται τα εξής: «Παρά το ότι ο ρόλος μας είναι γνωμοδοτικός, πιέζουμε και προωθούμε ένα πυραμιδικό σχήμα με την εμπλοκή και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης... Για την επίτευξη των στόχων της μείωσης των θανατηφόρων ατυχημάτων υιοθετείται ένα νέο σύστημα διακυβέρνησης για την οδική ασφάλεια, που μπορεί να απεικονιστεί με το πυραμιδικό σχήμα: Στην κορυφή βρίσκεται η Κυβερνητική Επιτροπή. Ακολουθεί η Εκτελεστική Επιτροπή. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση Α’ και Β’ βαθμού και η κοινωνία των πολιτών...
Η διδασκαλία της κυκλοφοριακής αγωγής προτείνεται να γίνει υποχρεωτική... Μείζονα ζητούμενα για την επίτευξη των στόχων μας είναι η βελτίωση των υποδομών με την ύπαρξη των πλέον ασφαλών δρόμων, η πλήρης συνειδητοποίηση από τους οδηγούς της προσωπικής τους ευθύνης και η αυστηρή τήρηση της νομοθεσίας για όλους, δίχως εξαιρέσεις...
Τα θέματα οδικής ασφάλειας μπορούν να αντιμετωπιστούν, πείθοντας τους πολίτες να μεταβάλλουν τη συμπεριφορά τους, αλλά και με τη χρήση αποτελεσματικών οριζόντιων πολιτικών. Τέτοιων που στηρίζονται σε πραγματικά δεδομένα και με τον κατάλληλο συντονισμό, καθώς και τη διάκριση του ρόλου του καθενός από τους εμπλεκόμενους φορείς. Η ελληνική κοινωνία έχει ωριμάσει και εκτιμώ ότι μπορεί να προσαρμοστεί στις εξελίξεις και σε μια σειρά δράσεων που περιλαμβάνονται στο Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας 2021-2030», σημείωσε ο κ. Λαζαρίδης.
Ο νέος νόμος για την οδική ασφάλεια
Ο κ. Μακάριος Λαζαρίδης μίλησε για τον νέο νόμο οδικής ασφάλειας, το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Παραβάσεων, την εντατικοποίηση της επιτήρησης οδικής ασφάλειας από την Τροχαία, τις εκτεταμένες βελτιώσεις στο Υπεραστικό Δίκτυο, τις συστηματικές επεμβάσεις οδικής ασφάλειας στις πόλεις, το Εθνικό Ταμείο Οδικής Ασφάλειας, το Εθνικό Παρατηρητήριο Οδικής Ασφάλειας, τη δεκαετή Εθνική Επικοινωνιακή Πολιτική Οδικής Ασφάλειας και την ψηφιακή υποστήριξη Δράσεων Οδικής Ασφάλειας.
«Η Επιτροπή μας δε νομοθετεί, αλλά γνωμοδοτεί και μπορεί (και προσπαθούμε) να έχει σημαντικό ρόλο στον κοινό στόχο. Υπό το πρίσμα αυτό, ήρθαμε σε επαφή με την πολιτική ηγεσία και αρμόδιους υπαλλήλους έξι υπουργείων, προκειμένου να ανταλλαχθούν απόψεις και να διατυπωθούν συγκεκριμένες προτάσεις προς την κατεύθυνση της μείωσης των θυμάτων των τροχαίων δυστυχημάτων και ατυχημάτων», επισήμανε.
Ο κ. Λαζαρίδης ανέφερε ακόμη ότι φιλοξενήθηκαν άνθρωποι που ο καθένας σηκώνει το δικό του “σταυρό μαρτυρίου”, ώστε - ακούγοντάς τους - να σκεφτούν τι και με ποιο τρόπο μπορούν να αλλάξουν, ως αρμόδια Επιτροπή, ποιες πρωτοβουλίες θα μπορούσαν να πάρουν, ώστε να σταματήσουν να χάνονται άδικα τόσες ζωές και κάποιοι συνάνθρωποί μας να μην αναγκάζονται να συνεχίσουν την υπόλοιπη ζωή τους με βαριά σωματικά και ψυχικά τραύματα, εξαιτίας μιας κακιάς στιγμής.
Τέλος, είπε ότι με εξίσου ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον ακούστηκαν οι θέσεις και οι προτάσεις των εκπροσώπων αρκετών φορέων, με τους οποίους αντάλλαξαν ωφέλιμες, όπως θέλει να πιστεύει, απόψεις για το μείζον αυτό πρόβλημα.
Στον σκληρό επίλογο, ωστόσο, αυτής της συνέντευξης μένει η πρώτη αναφορά του προέδρου της Μόνιμης Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας της Βουλής: «Αν είχαν ληφθεί τα μέτρα 10 χρόνια πριν, ίσως τα πράγματα να ήταν διαφορετικά».