Στη σκιά της παρατεταμένης ανομβρίας, η λήψη επιπλέον μέτρων για την αντιμετώπιση του εφιάλτη της λειψυδρίας ακόμη και στην “καρδιά” του χειμώνα αποτελεί μονόδρομο σε δήμους της ενδοχώρας που βρίσκονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Δήμου Βιάννου, ο οποίος “σφίγγει” ακόμη περισσότερο τον κλοιό γύρω από τη χρήση τόσο του πόσιμου, όσο και του αρδευτικού νερού, καθώς διογκώνονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν δημότες και αγρότες από το περασμένο καλοκαίρι, με τον δήμαρχο κ. Παύλο Μπαριτάκη να παραδέχεται ότι λαμβάνονται αυστηρότερα μέτρα το 2025 σε σύγκριση με τις προηγούμενες χρονιές.
Και όλα αυτά συμβαίνουν με φόντο τις άκρως ανησυχητικές διαστάσεις του προβλήματος της λειψυδρίας και της συνεχιζόμενης αισθητής υποχώρησης του υδροφόρου ορίζοντα, την παύση λειτουργίας 12 γεωτρήσεων, οι οποίες στέρεψαν από νερό, αλλά και τη μεγάλη αδυναμία κάλυψης των αρδευτικών αναγκών.
Συνέπεια, η Δημοτική Επιτροπή να εισηγείται προς το Δημοτικό Συμβούλιο Βιάννου την έγκριση έκτακτων μέτρων αντιμετώπισης της λειψυδρίας και κατά το έτος 2025!
Μεταξύ των μέτρων που αναμένεται να τεθούν σε ισχύ στον Δήμο Βιάννου είναι η απαγόρευση της χρήσης του νερού ύδρευσης σε όλες τις κολυμβητικές δεξαμενές-πισίνες, η μη χορήγηση νερού άρδευσης για το έτος 2025 σε νέες θερμοκηπιακές και υπαίθριες καλλιέργειες, η αφαίρεση υδρομέτρων, όπως και η επιβολή προστίμων στους παραβάτες των μέτρων για τη λειψυδρία, ενώ μπαίνουν ακόμη πιο αυστηροί περιορισμοί για τη χρήση νερού στις ελιές και σε άλλες καλλιέργειες.
«Ακόμα κι αν υπάρξουν έντονες βροχοπτώσεις το επόμενο χρονικό διάστημα, θα είναι αρκετά δύσκολο να αντιστραφεί η ανησυχητική κατάσταση που επικρατεί στον υδροφόρο ορίζοντα», δήλωσε ο κ. Παύλος Μπαριτάκης, ο οποίος περιέγραψε τις δραματικές πτυχές του προβλήματος.
«Είμαστε σε εγρήγορση έτσι ώστε να μπορέσουμε να διαχειριστούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις μικρές ποσότητες νερού. Γι’ αυτόν τον λόγο εισηγούμαστε στο Δημοτικό Συμβούλιο την επέκταση των μέτρων περιορισμού της κατανάλωσης νερού στην ύδρευση και στην άρδευση για το 2025, στο πλαίσιο των στοιχείων που έχουμε στη διάθεσή μας.
Πολλές γεωτρήσεις είναι εκτός λειτουργίας διότι έχουν στερέψει, ενώ σε άλλες γεωτρήσεις έχει μειωθεί σημαντικά η στάθμη του νερού», ανέφερε ο κ. Μπαριτάκης, προσθέτοντας ότι «δεν έχουν πλέον τη δυνατότητα να αρδεύσουμε θερινές καλλιέργειες (όπως τα πρώιμα κηπευτικά) καθώς αυτές απαιτούν μεγάλες ποσότητες νερού».
Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, οι διερευνητικές γεωτρήσεις που πραγματοποιεί ο Δήμος Βιάννου δεν έχουν φέρει μέχρι στιγμής ικανοποιητικά αποτελέσματα, ενώ μεγάλο “αγκάθι” αποτελεί και η εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων για την ανόρυξη νέων γεωτρήσεων.
Μεγάλη είναι η αγωνία αρκετών δημάρχων της ενδοχώρας του νομού Ηρακλείου, καθώς, όπως είπαν με νόημα, «αν δεν έχουμε φέτος βαρύ χειμώνα, τότε δε θα δούμε... άσπρη μέρα το καλοκαίρι, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις αγροτικές καλλιέργειες», ενώ ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες των επόμενων μηνών, θα λάβουν τις τελικές τους αποφάσεις σε σχέση με τη λήψη έκτακτων μέτρων για την άρδευση.
Η κανονιστική για τη λειψυδρία
Σύμφωνα με τη νέα κανονιστική απόφαση για έγκριση έκτακτων μέτρων αντιμετώπισης της λειψυδρίας και κατά το έτος 2025, προβλέπονται μεταξύ άλλων τα παρακάτω:
Α. Ύδρευση
- Το νερό της ύδρευσης θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο για την κάλυψη υδρευτικών αναγκών. Απαγορεύεται η χρήση του για άλλο σκοπό (π.χ. πλύσιμο δρόμων, αυτοκινήτων, πότισμα κήπων). Θα υπάρξει αυστηρός έλεγχος για την τήρηση της διάταξης αυτής.
- Συστάσεις προς τους καταναλωτές για τον έλεγχο των υδρομετρητών ύδρευσης και των δικτύων τους σχετικά με τις καταναλώσεις και τις διαρροές.
- Στις περιοχές που υφιστάμενα υδρευτικά δίκτυα εξυπηρετούν μη ανθρώπινες ανάγκες, αλλά και σε περιοχές που δεν υπάρχουν υδρευτικά δίκτυα, αλλά οι υπάρχουσες υποδομές, πλην αυτών της άρδευσης, εξυπηρετούνται μέσω των αρδευτικών δικτύων (π.χ. αγροικίες, ποιμνιοστάσια, στάβλοι, κοτέτσια), οι καταναλώσεις ορίζονται ως εξής: α. αγροικίες με μη μόνιμους κατοίκους: 50 κυβικά/έτος, συμπεριλαμβανομένης και της κατανάλωσης για το πότισμα γλαστρών και β. αγροικίες με μόνιμους κατοίκους: 150 λίτρα/ ημέρα/ άτομο, συμπεριλαμβανομένης και της κατανάλωσης για το πότισμα γλαστρών.
- Απαγορεύεται η χρήση του νερού ύδρευσης σε όλες τις κολυμβητικές δεξαμενές-πισίνες.
Β. Άρδευση
- Ελιές: α) Ορεινή ζώνη αρδεύσιμη ποσότητα 04 κυβικά/ δέντρο/ έτος και β) παραλιακή ζώνη αρδεύσιμη ποσότητα 06 κυβικά/ δέντρο/ έτος.
- Θερμοκήπια κηπευτικών: αρδεύσιμη ποσότητα 700 κυβικά/στρέμμα.
- Καλλιέργεια μπανανών: Θερμοκήπια και υπαίθρια: αρδεύσιμη ποσότητα 850 κυβικά/στρέμμα.
- Να μη χορηγείται νερό άρδευσης για το έτος 2025 σε νέες θερμοκηπιακές ή υπαίθριες καλλιέργειες, και ως τέτοιες νοούνται οι νέες καλλιεργητικές εκμεταλλεύσεις που αυξάνουν το μέγεθος της καλλιέργειας σε στρέμματα σε σχέση με τις προηγούμενες καλλιεργητικές περιόδους χωρίς την έγκριση του Δήμου, καθώς και σε δεύτερη καλοκαιρινή θερμοκηπιακή ή υπαίθρια καλλιέργεια σε όλα τα είδη καλλιεργειών.
- Περιορισμός των κήπων για οικιακή χρήση στα 20 τετραγωνικά/άτομο και άρδευση δύο φορές την εβδομάδα με 3 κυβικά/στρέμματα ανά πότισμα.
- Διακοπή άρδευσης από μικτές γεωτρήσεις ή από πηγές, στις περιπτώσεις που παρουσιαστεί μείωση στάθμης ή παροχής αντίστοιχα, προκειμένου να δίδεται προτεραιότητα στην εξασφάλιση νερού για ύδρευση.
- Απαγορεύεται και για το 2025 η σύνδεση νέων παροχών για φυτεύσεις νέων καλλιεργειών. Υφιστάμενες δενδρώδεις καλλιέργειες εντός αρδευτικής ζώνης θα εξετάζονται κατά περίπτωση.
- Αφαίρεση υδρομετρητών στους παραβάτες των μέτρων για τη λειψυδρία.
- Πρόστιμο το διπλάσιο της αξίας του μέσου όρου της κατανάλωσης νερού της τελευταίας τριετίας σε κάθε παραβάτη.
- Αυστηρή σύσταση στις περιοχές με έλλειψη νερού άρδευσης, όπως Βαχουδιανός Ξερόκαμπος, Κόρνιας και Τροχάλοι, και προς τους καλλιεργητές θερμοκηπίων για τη μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων εάν δεν υπάρχει η αναγκαία ποσότητα νερού για να καλύψει τις αρδευτικές τους ανάγκες.
- Σύσταση σε κατοίκους οικισμών με προβλήματα στην ύδρευση λόγω έλλειψης νερού, όπως Βαχός, Άγιος Βασίλειος, Πεύκος, Μέση και Αφρατί, να τοποθετήσουν δεξαμενές αποθήκευσης σε περίπτωση που δεν υπάρχει ομαλή τροφοδοσία στο δίκτυο.
- Ισχυρή σύσταση στους ελαιοκαλλιεργητές για χρήση στάγδην άρδευσης, αλλά και ελλειμματική άρδευση, σύμφωνα με τις οδηγίες της αρμόδιας Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, αφαίρεση υδρομετρητή».
