Οξύνεται ολοένα και περισσότερο το στεγαστικό πρόβλημα στην Κρήτη, αφού οι τιμές των ενοικίων είναι απλησίαστες και οι ανακαινίσεις ή οι κατασκευές νέων κατοικιών είναι “άπιαστο όνειρο” για τους ιδιοκτήτες, την ώρα που τα Airbnb πολλαπλασιάζονται, δυσχεραίνοντας ακόμα περισσότερο την εύρεση μόνιμης κατοικίας.
Πιο συγκεκριμένα, η εξασφάλιση στέγης στο νησί της Κρήτης έχει γίνει ένα απλησίαστο όνειρο τα τελευταία χρόνια, καθώς οι τιμές αυξάνονται τόσο στα ενοίκια όσο και στην αγορά ακινήτων, ταυτόχρονα οι ανοδικές τιμές των οικοδομικών υλικών έχουν προκαλέσει μεγάλο πρόβλημα στην κατασκευή νέων σπιτιών ή στην ανακαίνισή τους. Σαφώς, οι ανατιμήσεις των οικοδομικών υλικών επηρεάζουν τις οικοδομικές διαδικασίες, με αποτέλεσμα οι εργασίες που πραγματοποιούνται στις κατοικίες είτε ολοκληρώνονται πολύ αργότερα, είτε δεν ολοκληρώνονται ποτέ. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως οι καθυστερημένες ή ανεκπλήρωτες οικοδομικές κατασκευές χαλάνε την εικόνα της ευρύτερης περιοχής, δίνοντας μια αίσθηση εγκατάλειψης.
Την ίδια στιγμή, τα Airbnb έχουν κατακτήσει τα αστικά κέντρα της Κρήτης, καθώς η βραχυχρόνια μίσθωση εξυπηρετεί κυρίως τον τουρισμό, με αποτέλεσμα οι ντόπιοι, οι φοιτητές και οι οικογένειες να μη βρίσκουν στέγη.
Οι αυξημένες τιμές στα οικοδομικά υλικά
Ανεξέλεγκτες οι τιμές των οικοδομικών υλικών, καθώς μέσα σε έναν χρόνο η μέση αύξηση των υλικών έχει φτάσει το 5,5%, καθιστώντας την ανακαίνιση και την κατασκευή νέων κατοικιών μια διαδικασία πολυδάπανη, αν όχι αδύνατη. Βέβαια, αυτή η κατάσταση δημιουργεί μια σειρά από προβλήματα, καθώς αρχικά πολλά σπίτια μένουν ανεκμετάλλευτα αφού δεν ανακαινίζονται, ενώ ταυτόχρονα η αγορά ακινήτων δεν ανανεώνεται, δημιουργώντας οξυμένο πρόβλημα στο στεγαστικό της Κρήτης.
Όλα τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα την ακρίβεια των ήδη υπαρχουσών κατοικιών, με τους ντόπιους, τους φοιτητές και τις οικογένειες να αδυνατούν να βρουν στέγη σε προσιτή τιμή. Γίνεται, λοιπόν, αντιληπτό πως οι τιμές των οικοδομικών υλικών δημιουργούν μια γενικότερη αναστάτωση, ενώ ταυτόχρονα οι ανοδικές ανατιμήσεις φαίνεται να μην έχουν σταματημό και τα νούμερα να είναι σταθερά ανοδικά. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες, οι τιμές αυξήθηκαν από πέρυσι σχεδόν σε όλα τα υλικά, ενώ μερικές αυξήσεις ξεχωρίζουν από άλλες, όπως είναι για παράδειγμα τα τούβλα με 12,1% αύξηση και η ηλεκτρική ενέργεια με 11,3%.
Στη συνέχεια η Ελληνική Στατιστική Αρχή αναφέρει πως ο γενικός δείκτης τιμών υλικών κατασκευής των νέων κτηρίων κατοικιών συνέχισε την αυξητική του πορεία, μικρότερος βέβαια φαίνεται να είναι ο φετινός δείκτης από τον περυσινό, ο οποίος ήταν 6,4%. Ωστόσο, το ενδεχόμενο ανακαίνισης ή κατασκευής νέων κατοικιών δεν εξετάζεται καν από τους ιδιοκτήτες, αφού δεν τους συμφέρει.
Δείτε το ρεπορτάζ της ΚΡΗΤΗ TV:
Έτσι λοιπόν οι ανοδικές τιμές των ενοικίων, μέχρι ένα σημείο, έχουν ως αιτία την περιορισμένη διαθεσιμότητα των κατοικιών, καθώς υπάρχει τεράστια ζήτηση και λίγες επιλογές σπιτιών. Με αυτόν τον τρόπο, λοιπόν, ο ιδιοκτήτης ή μεσίτης θεωρεί πως μπορεί να κοστολογήσει το σπίτι πολύ πιο υψηλά απ’ ό,τι ενδείκνυται. Παράλληλα, πολλοί ιδιοκτήτες δεν ολοκληρώνουν τις οικοδομικές κατασκευές, αφού τις αξιολογούν «ανούσιες», καθώς οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν αποκλείσει από την αγορά ένα σωρό ακίνητα.
Συγκεκριμένα, το Ρέθυμνο αντιμετώπιζε τεράστιο πρόβλημα με τις τιμές των διαμερισμάτων, αφού η ακρίβεια των ενοικίων έχει χτυπήσει τους κατοίκους. Παράλληλα, το τοπικό πολεοδομικό σχέδιο στο Ηράκλειο απομακρύνει από την αγορά πολλούς ιδιοκτήτες ακινήτων και σταδιακά το στεγαστικό πρόβλημα πλέον παρουσιάζεται ως στεγαστική κρίση. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες πολλοί προϋπολογισμοί αναπροσαρμόστηκαν προς τα πάνω, λόγω της δυσκολίας δανειοδότησης από το τραπεζικό σύστημα.
Διογκώνεται το πρόβλημα στέγης στην Κρήτη: Απλησίαστες οι τιμές των ενοικίων, ενώ ανακαινίσεις ή κατασκευές νέων κατοικιών αποτελούν... άπιαστο όνειρο
Στη συνέχεια γίνονται αναφορές και για πωλήσεις ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν στα αρχικά σχέδια της οικοδομής και τελικά αποκλίνουν σημαντικά από τις τιμές που ισχύουν κατά την πορεία της κατασκευής, εξαιτίας των αυξήσεων. Τέλος, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως δεν είναι μόνο τα οικοδομικά υλικά που έχουν γνωρίσει αύξηση στις τιμές, αλλά και η εύρεση εξειδικευμένου προσωπικού στα τεχνικά επαγγέλματα που σχετίζονται με την οικοδομή είναι εξίσου μια πολυδάπανη υπηρεσία.
AIRBNB: Απλησίαστη η στέγαση λόγω κυριαρχίας τους
Η έλλειψη ανακαινισμένων και διαθέσιμων στην αγορά κατοικιών έχει δημιουργήσει ένα τεράστιο κενό στην εύρεση στέγης, αλλά ταυτόχρονα έχει επιτρέψει και στους ιδιοκτήτες ή μεσίτες να κοστολογούν τα σπίτια τους με βάση τη ζήτηση και όχι τις προδιαγραφές που διαθέτει η εκάστοτε κατοικία. Ωστόσο, τα Airbnb κλονίζουν την αγορά ακινήτων και ενοικιάσεων, καθώς πια οι φοιτητές, οι ντόπιοι και οι οικογένειες δεν μπορούν να βρουν στέγη μακροχρόνιας μίσθωσης. Συγκεκριμένα, στα Χανιά οι γκαρσονιέρες και τα μικρά διαμερίσματα είναι συνήθως στην πλατφόρμα του Airbnb, ενώ ακόμη και για τα διαθέσιμα προς ενοικίαση σπίτια, οι τιμές παραμένουν στα ύψη, καθώς γκαρσονιέρες και δυάρια από 25-35 τετραγωνικά σε κεντρικές περιοχές των Χανίων, ανάλογα με το έτος κατασκευής, ενοικιάζονται έως και 600 ευρώ.
Τα Airbnb, λοιπόν, δημιουργούν ένα διττό πρόβλημα, το οποίο όμως κινείται προς την ίδια κατεύθυνση, τη στεγαστική κρίση. Αρχικά φαίνεται να είναι το πρόβλημα της εύρεσης και εξασφάλισης στέγης, ενώ ταυτόχρονα είναι φανερό πως οι τιμές είναι απλησίαστες για τα ελληνικά δεδομένα.
Όπως προκύπτει μέσα και από την έρευνα που έκανε το πανελλήνιο δίκτυο Ε-Real Estates, οι τιμές των φοιτητικών ενοικίων εκτινάχτηκαν από το 2019 έως το 2024. Στην Κρήτη καταγράφεται η μεγαλύτερη αύξηση σε πανελλαδικό επίπεδο και ένας από τους λόγους είναι ότι μεγάλο μέρος των μισθωμάτων είναι βραχυχρόνιας διάρκειας, αφού πολλά σπίτια χρησιμοποιούνται ως τουριστικά καταλύματα. Η περιοχή που πλήττει περισσότερο φαίνεται να είναι τα Χανιά, με αύξηση από 50%-100%.
Ένα σύμπλεγμα παραγόντων στην ουσία οδηγούν στο οξυμένο στεγαστικό πρόβλημα της Κρήτης, αφού αρχικά πηγή του προβλήματος φαίνεται να είναι η ασταμάτητη αύξηση των οικοδομικών υλικών, η οποία εμποδίζει την κατασκευή νέων κατοικιών και την ανακαίνιση παλαιότερων σπιτιών, με αποτέλεσμα η αγορά ακινήτων τόσο στην πώληση όσο και στην ενοικίαση να μην μπορεί να πάρει... ανάσα. Ταυτόχρονα, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις εμποδίζουν τους φοιτητές και τις οικογένειες να βρουν μια μόνιμη κατοικία σε προσιτή τιμή, δημιουργώντας έτσι τη γνωστή σε όλους στεγαστική κρίση.
