Έντονη είναι η ανησυχία των κτηνοτρόφων στην Κρήτη με το νησί να μπαίνει πλέον στο κάδρο των κρουσμάτων της λεγόμενης πανώλης στα μικρά μηρυκαστικά, δηλαδή της πανώλης στα αιγοπρόβατα. Έτσι μετά το πανδαιμόνιο στη Θεσσαλία από όπου πρωτο-εντοπίστηκε το γεγονός, που έγινε μάστιγα για δεκάδες κτηνοτροφικές μονάδες με σφαγή και ενταφιασμό αιγοπροβάτων (πάνω από 10 χιλιάδες αιγοπρόβατα), ζώνες αποκλεισμού και καραντίνας, την ορεινή Κορινθία και την Αττική, η Κρήτη μαζί με την Κομοτηνή είναι οι δύο νέες περιοχές που μπαίνουν στο κάδρο από σήμερα.
Με κατεπείγον σήμα, μέσα από τις διαδικασίες ιχνηλάτησης, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, ο ΟΠΕΚΕΠΕ και ο ΕΛΓΟ-Δήμητρα, ο ΕΦΕΤ και ο ΕΛΓΑ κατέγραψαν τα πρώτα κρούσματα και στη Κρήτη σε κοπάδια με πανώλη, σημαίνοντας συναγερμό στην Περιφέρεια Κρήτης, αργά το απόγευμα και τις Κτηνιατρικές της Υπηρεσίες, για ζώνες αποκλεισμού και καραντίνας.
Ειδικότερα, τα πρώτα κρούσματα με πανώλη εντοπίστηκαν και επιβεβαιώθηκαν σε κοπάδι αιγοπροβάτων στα Αστερούσια από το Κέντρο Αναφοράς Κρουσμάτων μετά από εργαστηρακή εξέταση, ενώ υπάρχει αναφορά για ύποπτα κρούσματα και σε δεύτερη εκμετάλλευση αιγοπροβάτων σε άλλη περιοχή της Κρήτης και πάλι στη Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου. Μάλιστα ο Γ.Γ. ενημέρωσε προσωπικά τον Περιφερειάρχη για την κατάσταση και για την έκτακτη κάθοδο του στην Κρήτη.
Σε Εθιά και Παρανύμφους
Πιο αναλυτικά, οι αρχικές πληροφορίες μιλούσαν για ένα επιβεβαιωμένο και ένα ύποπτο κρούσμα, τα οποία εντοπίστηκαν στην ευρύτερη περιοχή των Αστερουσίων - κατά μία εκδοχή- στις περιοχές Εθιάς και Παρανύμφους. Ωστόσο νωρίς το βράδυ της Τετάρτης, σύμφωνα με νεότερες πληροφορίες επιβεβαιώθηκε και το ύποπτο κρούσμα. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι πρόκειται για 348 πρόβατα και πιο συγκεκριμένα 195 στην μία κτηνοτροφική μονάδα και 153 στην δεύτερη.
Για την ακρίβεια σήμερα στο Ηράκλειο επικεφαλής πολυμελούς κλιμακίου με πρώτους -πρώτους τους κτηνιάτρους του ΕΛΓΑ, φτάνει ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος Στρατάκος για έκτακτη υπηρεσιακή σύσκεψη και σύσκεψη των εμπλεκόμενων φορέων στη Περιφέρεια Κρήτης αλλά και για επιτόπιες αυτοψίες για ζώνες αποκλεισμού στις επίμαχες περιοχές .
- Η ιχνηλάτηση και ο εντοπισμός εισαγωγών από την Ρουμανία με διασπορά σε 97 εκμεταλλεύσεις ανά την Ελλάδα από έμπορο.
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, ο εντοπισμός κρουσμάτων πανώλης σε εκμετάλλευση αιγοπροβάτων στα Αστερούσια, έγινε από ένα μικτό σύστημα ιχνηλάτησης, ελέγχου και αναφοράς εκδήλωσης συμπτωμάτων. Στο μικροσκόπιο μετά το ξέσπασμα της φονικής νόσου για τα αιγοπρόβατα που πάντως δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο, στη Θεσσαλία, μπήκε εισαγωγέας -έμπορος στην Αττική, όπου είχαν φτάσει από την Ρουμανία χώρα στην οποία πρωτοεκδηλώθηκε φέτος η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών , μεγάλες ποσότητες ζώντων αιγοπροβάτων.
Από τον έμπορο αυτό, φαίνεται να έχουν διακινηθεί προ της λήψης μέτρων και πάντως έχοντας χαλαρώσει οι έλεγχοι της προηγούμενης περιόδου, έλεγχοι που γίνονταν σε κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις μέχρι και τον Μάιο ακόμη και παρουσία εισαγγελέα, να έχουν διακινηθεί, μόνο από αυτό τον έμπορο- εισαγωγέα, χιλιάδες αιγοπρόβατα σε τουλάχιστον 97 κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις ανά την Ελλάδα, ανάμεσα τους δυστυχώς , όπως απέδειξε η ιχνηλάτηση και η εκδήλωση ήδη κρουσμάτων και περιοχές της Κρήτης, η μια στα Αστερούσια επιβεβαιωμένη και η άλλη ως ύποπτη σε άλλη περιοχή της Κρήτης.
Πανώλη: Συναγερμός στην Κρήτη - Η ανακοίνωση της Περιφέρειας
«Επιβεβαιώθηκε εργαστηριακά η προσβολή από, Πανώλη μικρών μηρυκαστικών, δύο Εκτροφών οι Όποιες και εισήγαγαν ζώα από το εξωτερικό και ήταν υπό επιτήρηση από την κτηνιατρική υπηρεσία της περιφέρειας Κρήτης», αναφέρει χαρακτηριστικά η Περιφέρεια Κρήτης, στην ανακοίνωση που εξέδωσε αργά το βράδυ της Τετάρτης (31/7).
Παράλληλα συμπληρώνει: «Έχουν ξεκινήσει ήδη οι διαδικασίες και ακολουθείται το πρωτόκολλο που ορίζει η νομοθεσία σε ανάλογες περιπτώσεις. Παρακαλούνται όλοι οι κτηνοτρόφοι της Κρήτης και όσοι εμπλέκονται στις δραστηριότητες της αιγοπροβατοτροφίας να προσαρμόζονται στα μέτρα που έχει ανακοινώσει το υπουργείο».
Επίσης, τονίζει πως «όλοι οι κτηνοτρόφοι της περιοχής των Αστερουσίων παρακαλούνται να περιορίσουν τα ζώα τους και σε περίπτωση ύποπτου κρούσματος να ενημερώσουν την κτηνιατρική υπηρεσία».
Τέλος επισημαίνει πως «απαγορεύονται όλες οι μετακινήσεις αιγοπροβάτων και επιπλέον των βοοειδών που συσταυλιζονται με αιγοπρόβατα».
Τι είναι η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών (PPR);
Η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών, είναι μια ιογενής ασθένεια των προβάτων και των αιγών (ιός Peste de Petits Ruminants -PPRV). Η ασθένεια είναι πιο σοβαρή στις αίγες και συχνά μολύνονται όλα τα ζώα της εκτροφής. Τα νεαρά ζώα είναι πολύ πιο ευαίσθητα από τα ενήλικα. Οι χοίροι και τα βοοειδή μπορούν και αυτά να μολυνθούν από τον ιό, δεν εμφανίζουν όμως κλινικά συμπτώματα και δεν μεταδίδουν την ασθένεια.
Τα άγρια μηρυκαστικά (π.χ. ελάφια, αίγαγροι) μπορούν να εκκρίνουν τον ιό ο ρόλος τους όμως στην εξάπλωση της νόσου δεν έχει διευκρινιστεί. Η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών χαρακτηρίζεται από υψηλά ποσοστά νοσηρότητας και θνησιμότητας (90 έως 100%), ιδιαίτερα στις χώρες όπου εμφανίζεται για πρώτη φορά. Προκαλεί μεγάλες οικονομικές απώλειες, καθώς το κοπάδι πρέπει να θανατωθεί αν μολυνθεί. Τα μολυσμένα πτώματα πρέπει να καταστραφούν και, όπως τα προϊόντα ακατέργαστου γάλακτος από μολυσμένα ζώα, δεν επιτρέπεται να διακινηθούν.
Τι μπορώ να κάνω;
• Ελέγχω καθημερινά τα ζώα μου
και αν παρατηρήσω ύποπτο σύμπτωμα σε κάποιο ζώο
ειδοποιώ τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές
• Καθαρίζω και απολυμαίνω τακτικά τους χώρους εκτροφής μου
• Τηρώ όλους τους κανόνες βιοασφάλειας (τροχολουτήρες, ποδολουτήρες)
• Καταπολέμηση των τρωκτικών
• Δεν δανείζομαι ζώα, εργαλεία, ή οχήματα από άλλες εκτροφές
• Δε φέρνω τα ζώα μου σε επαφή με ζώα άλλης εκτροφής
• Προσοχή στις αγοραπωλησίες ζώων
• Προσοχή στην αγορά ζωοτροφών (σανό, άχυρα)
• Προσοχή ! Ο ιός παραμένει στο γάλα για μεγάλο χρονικό διάστημα,
ακόμη και αν δεν διακινείται το γάλα, πρέπει να το καταστρέφουμε με βρασμό για να μη μολύνει το περιβάλλον.
Τι είναι η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών (PPR); Η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών, είναι μια ιογενής ασθένεια των προβάτων και των αιγών (ιός Peste de Petits Ruminants -PPRV). Η ασθένεια είναι πιο σοβαρή στις αίγες και συχνά μολύνονται όλα τα ζώα της εκτροφής. Τα νεαρά ζώα είναι πολύ πιο ευαίσθητα από τα ενήλικα.
Οι χοίροι και τα βοοειδή μπορούν και αυτά να μολυνθούν από τον ιό, δεν εμφανίζουν όμως κλινικά συμπτώματα και δεν μεταδίδουν την ασθένεια. Τα άγρια μηρυκαστικά (π.χ. ελάφια, αίγαγροι) μπορούν να εκκρίνουν τον ιό ο ρόλος τους όμως στην εξάπλωση της νόσου δεν έχει διευκρινιστεί.
Η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών χαρακτηρίζεται από υψηλά ποσοστά νοσηρότητας και θνησιμότητας (90 έως 100%), ιδιαίτερα στις χώρες όπου εμφανίζεται για πρώτη φορά. Προκαλεί μεγάλες οικονομικές απώλειες, καθώς το κοπάδι πρέπει να θανατωθεί αν μολυνθεί. Τα μολυσμένα πτώματα πρέπει να καταστραφούν και, όπως τα προϊόντα ακατέργαστου γάλακτος από μολυσμένα ζώα, δεν επιτρέπεται να διακινηθούν.
Η περίοδος από τη μόλυνση μέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων είναι 4-5 ημέρες
Τι συμπτώματα προκαλεί η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών;
Η ασθένεια συνήθως εμφανίζεται ξαφνικά με τα ακόλουθα κλινικά συμπτώματα:
• διαυγείς ρινικές εκκρίσεις
• υψηλό πυρετό (40 και 41,5 °C)
• απώλεια όρεξης - αδυναμία Καθώς η ασθένεια εξελίσσεται, μπορούν να παρατηρηθούν τα ακόλουθα επιπλέον συμπτώματα:
• παχύρευστη κίτρινη ρινική έκκριση που δημιουργεί κρούστες και φράζει τα ρουθούνια • σοβαρές λοιμώξεις των ματιών (επιπεφυκίτιδα)
• πρήξιμο στο στόμα-έλκη στα ούλα, στον ουρανίσκο, στα μάγουλα και στη γλώσσα
• έντονη διάρροια, που προκαλεί αφυδάτωση και σοβαρή απώλεια βάρους Η πνευμονία είναι συχνή στα τελευταία στάδια της νόσου. Τα έγκυα ζώα μπορεί να αποβάλουν. Η πρόγνωση της πανώλης των μικρών μηρυκαστικών είναι κακή - ο θάνατος μπορεί να επέλθει 3 έως 8 ημέρες μετά την έναρξη του πυρετού.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η ασθένεια μπορεί να υποπτευθεί με βάση
τα κλινικά συμπτώματα. Οι εργαστηριακές
δοκιμές επιβεβαιώνουν τη διάγνωση.
Αποτελεί η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία;
Όχι. Δεν υπάρχει κίνδυνος για την ανθρώπινη υγεία που να σχετίζεται με αυτήν την ασθένεια.
Πώς μεταδίδεται και εξαπλώνεται η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών; Η ασθένεια δεν είναι ιδιαίτερα μεταδοτική και η μετάδοση απαιτεί άμεση επαφή μεταξύ των ζώων.
Οι πηγές του ιού περιλαμβάνουν:
• κόπρανα από μολυσμένα ζώα
• ρινικές εκκρίσεις
• εκκρίσεις από βήχα
• δάκρυα
Η μετάδοση γίνεται κυρίως μέσω στενής άμεσης επαφής με μολυσμένα ζώα ή τα κόπρανά τους, αλλά μπορεί επίσης να συμβεί αερογενώς μέσω της εισπνοής μικρών σταγονιδίων που απελευθερώνονται στον αέρα όταν τα προσβεβλημένα ζώα βήχουν και φτερνίζονται.
Η απέκκριση του ιού είναι δυνατή πριν από την ανάπτυξη κλινικών συμπτωμάτων. Ο ιός μπορεί να ανιχνευθεί στα κόπρανα των αιγών μέχρι και 2 μήνες μετά την ανάρρωση τους. Τα ζώα που επιβιώνουν από τις μολύνσεις έχουν ανοσία και δεν αρρωσταίνουν ξανά. Στην εκτροφή οι ποτίστρες, οι ταΐστρες, η στρωμνή και τα διάφορα εργαλεία μπορούν να αποτελέσουν εστίες μόλυνσης (μολύνονται από εκκρίσεις ζώων). Η μετάδοση του ιού μέσω του γάλακτος είναι δυνατή. Δεν υπάρχει κάθετη μετάδοση του ιού μέσω του πλακούντα.
Υπάρχει θεραπεία;
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για αυτήν την ασθένεια. Στην Ευρώπη δεν κυκλοφορούν εμβόλια.
Τι μπορώ να κάνω;
• Ελέγχω καθημερινά τα ζώα μου και αν παρατηρήσω ύποπτο σύμπτωμα σε κάποιο ζώο ειδοποιώ τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές
• Καθαρίζω και απολυμαίνω τακτικά τους χώρους εκτροφής μου
• Τηρώ όλους τους κανόνες βιοασφάλειας (τροχολουτήρες, ποδολουτήρες)
• Καταπολέμηση των τρωκτικών
• Δεν δανείζομαι ζώα, εργαλεία, ή οχήματα από άλλες εκτροφές
• Δε φέρνω τα ζώα μου σε επαφή με ζώα άλλης εκτροφής
• Προσοχή στις αγοραπωλησίες ζώων
• Προσοχή στην αγορά ζωοτροφών (σανό, άχυρα)
• Προσοχή! Ο ιός παραμένει στο γάλα για μεγάλο χρονικό διάστημα, ακόμη και αν δεν διακινείται το γάλα, πρέπει να το καταστρέφουμε με βρασμό για να μη μολύνει το περιβάλλον.
Δείτε παρακάτω τα δέκα συμπτώματα πανώλης