Μαζί με τις τεράστιες αναπτυξιακές ευκαιρίες, το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Πεδιάδος φέρνει και νέες προκλήσεις, βάζοντας δύσκολα στους όμορους δήμους... Χαρακτηριστικές περιπτώσεις αποτελούν οι ορεινοί δήμοι Βιάννου και Οροπεδίου Λασιθίου, οι οποίοι αφενός θα δεχτούν σημαντική πληθυσμιακή αύξηση και οικιστική ανάπτυξη και αφετέρου από τον αμιγώς αγροτο-κτηνοτροφικό σημερινό τους χαρακτήρα θα εξελιχθούν εκ των πραγμάτων και σε τουριστικές περιοχές λόγω της γειτνίασής τους με τον νέο αερολιμένα, που θα ξεκινήσει να λειτουργεί το 2027...
Κι αν για την περίπτωση της Χερσονήσου υπάρχει εδώ και δεκαετίες ολόκληρες το υπόβαθρο και η τεχνογνωσία για την τουριστική έκρηξη που έρχεται με την έναρξη λειτουργίας του νέου αεροδρομίου, δεν ισχύει το ίδιο ούτε με το Οροπέδιο ούτε με τη Βιάννο... Δύο περιοχές που θα κληθούν να σηκώσουν πολύ μεγάλο τουριστικό βάρος, χωρίς να είναι μαθημένες και χωρίς αυτή τη στιγμή να διαθέτουν τις αναγκαίες υποδομές ή οργάνωση για μια τέτοια κοινωνικο-οικονομική μεταστροφή από την αγροτική στην τουριστική πια οικονομία...
Το ζήτημα έθεσε φιλοξενούμενος στην εκπομπή “Κρήτη Σήμερα” της “ΚΡΗΤΗ TV”, με τη Μαίρη Καριωτάκη και τον Μπάμπη Σαββίδη, ο διευθυντής της Αναπτυξιακής Ηρακλείου Γιώργος Μαυρογιάννης, παρουσιάζοντας το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα που εκπονεί η Αναπτυξιακή για τους 5 όμορους δήμους που επηρεάζονται από το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Πεδιάδος.
Ένα Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα για τους δήμους Μινώα Πεδιάδας, Αρχανών-Αστερουσίων, Βιάννου, Χερσονήσου και Οροπεδίου Λασιθίου, που αντιστοιχεί, όπως περιέγραψαν ο κ. Μαυρογιάννης και το στέλεχος της Αναπτυξιακής Εύα Κατσαράκη, σε ένα οικονομικό ύψος 130 εκατομμυρίων ευρώ, απαντώντας στα ιδιαίτερα προβλήματα, τις ανάγκες και τα νέα δεδομένα που θα διαμορφωθούν, θέτοντας ενδιαφέρουσες αλλά και συνάμα δύσκολες προκλήσεις για τους 5 αυτούς δήμους...
«Η ευρύτερη περιοχή γύρω από το νέο αεροδρόμιο θα επηρεαστεί άρδην. Θα έχουμε μια αύξηση του πληθυσμού πολύ σημαντική. Θα έρθει να μείνει νέος κόσμος. H Αναπτυξιακή Ηρακλείου επεξεργάζεται ένα Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα, το οποίο δεν αφορά μονάχα τον δήμο Μινώα Πεδιάδας, αλλά όλους τους όμορους δήμους γύρω από το νέο αεροδρόμιο που επηρεάζονται από αυτό με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Ενώ όλοι μιλάνε για το πόσο το αεροδρόμιο θα επηρεάσει την εκεί περιοχή, για την ανάγκη χρηματοδότησης παρεμβάσεων για την επίλυση προβλημάτων, κανείς δεν έχει εκπονήσει σχέδιο για να δούμε τι χρειάζεται να κεφαλοποιήσουμε τα οφέλη που θα φέρει το έργο και να διαχειριστούμε νέα δεδομένα και προβλήματα που επίσης θα φέρει το έργο, σε επίπεδο περιβάλλοντος, ύδρευσης, λυμάτων, οικιστικής δραστηριότητας, πολεοδόμησης, εκπαίδευσης και καθημερινότητας.
Ένα πολύ μεγάλο ζήτημα σε σχέση με το έργο του νέου αεροδρομίου είναι ότι θα αλλάξει τελείως η γεωγραφία της περιοχής.
Μιλάμε αυτή τη στιγμή για έναν πληθυσμό 65.000 κατοίκων, δηλαδή για το 10% του συνολικού πληθυσμού της Κρήτης σε μια έκταση που αντιστοιχεί στο 16% της συνολικής έκτασης του νησιού.
Καταλαβαίνετε, από την αναντιστοιχία αυτή 10 με 16%, πως μιλάμε για μια περιοχή που είναι πιο αραιοκατοικημένη συγκριτικά με την υπόλοιπη Κρήτη.
Αυτό ισχύει σήμερα αλλά θα αλλάξει τελείως, αφού η ευρύτερη περιοχή θα υποδεχτεί πολύ κόσμο, μιλάμε για μόνιμους κατοίκους. Θα έρθει νέος κόσμος, θα έχουμε μια διαφοροποίηση στα επαγγέλματα. Θα έχουμε, παράλληλα, μια κατακόρυφη ανάπτυξη στο κομμάτι των επισκεπτών», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μαυρογιάννης και συνέχισε: «Όχι μόνο στον δήμο Χερσονήσου, που κατέχει ήδη ένα σημαντικό ποσοστό της τουριστικής δραστηριότητας. Στη Βιάννο θα έχουμε μια πολύ μεγάλη τουριστική αύξηση. Επίσης στο Οροπέδιο, όπου θα πρέπει να αναπτυχθούν ειδικές μορφές τουρισμού.
Η Βιάννος θα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα πίεσης από τον τουρισμό. θα αναπτυχθούν εκ των πραγμάτων νέες τουριστικές μονάδες. Θα έχουμε μια οικιστική έκρηξη. Θα έχουμε νέες οικοδομές.
Εκεί μιλάμε για ένα δήμο σήμερα κατ’ εξοχήν αγροτο-κτηνοτροφικό, όπου θα πάμε σε μια αλλαγή του οικονομικού-κοινωνικού προφίλ. Αυτές είναι μεγάλες, ριζικές αλλαγές, που σηματοδοτούν σπουδαίες ευκαιρίες, αλλά συνάμα και μεγάλα προβλήματα και δυσκολίες. Άρα θα πρέπει να δούμε τις ιδιαιτερότητες της Βιάννου. Ομοίως θα πρέπει να “σκύψουμε” πάνω από τις ιδιαιτερότητες του Οροπεδίου, που επίσης θα δεχτεί τουριστική πίεση. Ξέρετε, τα προβλήματα δεν είναι ίδια παντού.
Το Οροπέδιο π.χ. έχει προβλήματα με τη θέρμανση. Μιλάμε για ένα πολύ υψηλό κόστος θέρμανσης, είναι τριπλάσιο από την υπόλοιπη Κρήτη. Έχει προβληματικό οδικό δίκτυο, όπως και η Βιάννος. Δε διαθέτουν οδικό δίκτυο για τα νέα πληθυσμιακά δεδομένα που θα διαμορφωθούν. Επίσης, πρέπει να δούμε τον μαρασμό των χωριών, την ανάδειξη μνημείων, την προστασία κάποιων περιοχών ιδιαίτερου ενδιαφέροντος.
Βιάννος και Οροπέδιο Λασιθίου είναι, επίσης, δύο περιοχές ειδικού ενδιαφέροντος για το κομμάτι της διασύνδεσης του αγροτοκτηνοτροφικού τομέα με τον τουρισμό».
«Παράλληλα δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ο δήμος Χερσονήσου είναι ήδη κορεσμένος τουριστικά, αντιμετωπίζει προβλήματα που θα διογκωθούν. Πρέπει να μελετηθεί σοβαρά το τι τουριστική αύξηση θα έχουμε. Το έχουμε προσεγγίσει μέσα από το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα για τους 5 αυτούς δήμους και βλέπουμε ότι επίκειται μεγάλη τουριστική αύξηση σε όλη την Κρήτη. Αυτή τη στιγμή έχουμε 220.000 τουριστικές κλίνες στο νησί μας. Μιλάμε για τις κλίνες μονάχα, χωρίς το κομμάτι της βραχυχρόνιας εκμίσθωσης. Εκτιμάται ότι ο αριθμός των κλινών θα διπλασιαστεί. Φανταστείτε τι θα ακολουθήσει. Είμαστε σε θέση να το διαχειριστούμε;
Να ανταποκριθούμε στα νέα δεδομένα; Εγώ πιστεύω ότι δεν είμαστε σε θέση, σε επίπεδο υποδομών, είτε μιλάμε για δρόμους, είτε για τις ανάγκες σε νερό, είτε για το κομμάτι της διαχείρισης των απορριμμάτων. Γιατί το κάνουμε ένα νέο, υπερσύγχρονο αεροδρόμιο, που θα φέρει τόσο κόσμο, και να μην έχουμε μεριμνήσει για τον ΒΟΑΚ και συνολικά το οδικό δίκτυο, την αύξηση αναγκών σε ύδρευση και απόβλητα, θα είναι μισή δουλειά», συμπλήρωσε ο διευθυντής της Αναπτυξιακής Ηρακλείου.
Ένα ολιστικό αναπτυξιακό σχέδιο
«Από τη μεριά μας, ως Αναπτυξιακή κάνουμε ένα ολιστικό σχέδιο, που πιάνει όλους τους άξονες της ανάπτυξης: Και την έξυπνη επιχειρηματικότητα και την πράσινη ανάπτυξη και την εξωστρέφεια, ιδίως σε τομείς όπως ο τουρισμός και ο πολιτισμός, που είναι κορωνίδες της περιοχής. Προσπαθούμε, μέσω της διαβούλευσης, να ακούσουμε τις ανάγκες του πληθυσμού, ώστε να αποτυπώσουμε τις ενέργειες που μπορούν να χρηματοδοτηθούν. Γνώμονας η ισόρροπη ανάπτυξη για τους 5 δήμους που γειτνιάζουν και επηρεάζονται από το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Πεδιάδας», τόνισε από την πλευρά της, φιλοξενούμενη στην εκπομπή “Κρήτη Σήμερα” της “ΚΡΗΤΗ ΤV”, το στέλεχος της Αναπτυξιακής Ηρακλείου Εύα Κατσαράκη.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ
Το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα με επίκεντρο το νέο αεροδρόμιο
Το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα που εκπονείται από την Αναπτυξιακή Ηρακλείου ΑΑΕ ΟΤΑ θα στοχεύει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων και των προκλήσεων, αλλά και στην ανάπτυξη των ευκαιριών που προκύπτουν από τη δημιουργία του νέου αεροδρομίου Καστελίου και αφορά το σύνολο των δήμων που γειτνιάζουν με την περιοχή.
Στοχεύει στην υλοποίηση μιας αναπτυξιακής πολιτικής σε δημοτικό, διαδημοτικό και περιφερειακό επίπεδο, προς όφελος των πολιτών, μέσα από την αξιοποίηση όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων και την υλοποίηση έργων υποδομής, με σκοπό την αειφόρο ανάπτυξη, την ψηφιακή σύγκλιση και την κοινωνική συνοχή.
Η περιοχή του Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος καταλαμβάνει το 46,60% της έκτασης της Π.Ε. Ηρακλείου, το 7,10% της Π.Ε. Λασιθίου και το 14,76% της Περιφέρειας Κρήτης. Ο μόνιμος πληθυσμός της ανέρχεται σε 64.151 κατοίκους, που αντιστοιχεί στο 20,29% της Π.Ε. Ηρακλείου, στο 2,9% της Π.Ε. Λασιθίου και στο 10,27% της Περιφέρειας Κρήτης.
Σύμφωνα με το Ειδικό Αναπτυξιακό, οι κύριες αλλαγές/επιπτώσεις με φόντο τη λειτουργία του νέου αεροδρομίου είναι:
* Αύξηση και διάχυση των τουριστικών ροών στην ενδοχώρα.
* Μετακίνηση πληθυσμού στις περιοχές πλησίον του αεροδρομίου (κυρίως νεανικού).
* Ανάπτυξη νέων ειδών επιχειρηματικότητας και θέσεων εργασίας.
* Ανάπτυξη του τριτογενούς τομέα.
* Αυξημένες ανάγκες διαχείρισης στερεών και υγρών αποβλήτων και όμβριων υδάτων.
* Υποβάθμιση της ποιότητας της ατμόσφαιρας.
* Επιβάρυνση οδικού δικτύου.
* Μείωση της αγροτικής παραγωγής.
* Πιέσεις στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον.
* Πιέσεις στο ηλεκτρικό δίκτυο και στο δίκτυο ύδρευσης και άρδευσης.
* Υποβάθμιση αρχαιολογικών χώρων πλησίον του αεροδρομίου.
* Όχληση και μετακίνηση πληθυσμών πανίδας.
* Απαλλοτρίωση σημαντικών εκτάσεων γεωργικής γης.
