Σήμερα Πέμπτη 25 Ιανουαρίου 2024, άνοιξαν οι οικονομικές προσφορές για ένα από +τα μεγαλύτερα οδικά έργα στη χώρα και πιο συγκεκριμένα για το μεγάλο τμήμα του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), από τα Χανιά μέχρι το Ηράκλειο (με προαίρεση για την κατασκευή του τμήματος Κίσσαμος – Χανιά).
Προτιμητέος επενδυτής για την σύμβαση παραχώρησης του μεσαίου τμήματος του ΒΟΑΚ αναδεικνύεται, σύμφωνα με πληροφορίες, ο όμιλος ΓΕΚ Τέρνα, ο οποίος κατεβαίνει αυτόνομα στο σχετικό διαγωνισμό.
H ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είναι αυτή που έχει δώσει την καλύτερη προσφορά από τα τρία σχήματα που διεκδικούν το μεγάλο έργο παραχώρησης. Τα άλλα δύο σχήματα είναι: “ΙΔΟΜΕΝΕΑΣ” αποτελούμενο από τις ΑΒΑΞ-EGIS-MERIDIAM και ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του neakriti.gr, η καλύτερη οικονομική προσφορά από τις 3 ήταν αυτή που κατέθεσε o όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ , κάτι που σημαίνει πως φιγουράρει ήδη ως προτιμητέος επενδυτής για το μεγάλο αναπτυξιακό έργο και εκκρεμεί η τυπική, βεβαίως , επικύρωση . Μέχρι στιγμής δεν έχουν γίνει γνωστές λεπτομέρειες ως προς τους αριθμούς και τα οικονομικά ύψη των 3 προσφορών. Ωστόσο, η πλέον συμφέρουσα προσφορά κρίνεται αυτή της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ , καθώς προβλέπει , σύμφωνα με πληροφορίες, τη μικρότερη χρηματοδοτική συμβολή εκ μέρους του δημοσίου, δηλαδή είναι η προσφορά εκείνη εκ των 3 με βάση την οποία το ελληνικό δημόσιο θα κληθεί να βάλει τα λιγότερα χρήματα στο έργο. Πίσω από την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η 2η καλύτερη οικονομική προσφορά είναι αυτή της κοινοπραξίας ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις-Μυτιληναίος ενώ στη 3η θέση κατατάσσεται η προσφορά τηςΑΒΑΞ-EGIS-Meridiam.
Μετά το σημερινό άνοιγμα των οικονομικών προσφορών εκκρεμεί πλέον η έκδοση του σχετικού πρακτικού του διαγωνισμού και η ανακήρυξη του προτιμητέου επενδυτή. Η ανακήρυξη της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ως προτιμητέου επενδυτή αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες, άμεσα. Εντός δηλαδή του επόμενου 15νθημερου, ίσως μάλιστα ακόμα και μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα!
Το συνολικό μήκος του τμήματος που θα παραχωρηθεί, από τον Κίσσαμο Χανίων μέχρι το Ηράκλειο, φτάνει τα 194,5 χιλιόμετρα και περιλαμβάνει 26 σήραγγες μονού κλάδου συνολικού μήκους σχεδόν 35 χιλιομέτρων και 11 χιλιόμετρα γεφυρών. Υπενθυμίζεται ότι η περίοδος της παραχώρησης είναι 35 έτη, εκ των οποίων έως πέντε (5) έτη (έως 60 μήνες) είναι η περίοδος μελετών – κατασκευών, ενώ το κατασκευαστικό κόστος του έργου υπολογίζεται σε περίπου 1,75 δισ. ευρώ, η αιτούμενη κατά την περίοδο μελετών – κατασκευών χρηματοδοτική συμβολή του Δημοσίου ανέρχεται στα 693 εκατ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές), ενώ η επιδότηση κατά την περίοδο λειτουργίας (δικαίωμα απόληψης σκιώδους διοδίου) αντιστοιχεί σε ποσοστό 64,62% επί των επιβαλλόμενων στους χρήστες διοδίων τελών.
Σύμφωνα με την ηγεσία του ΥΠΟΜΕ προκειμένου το χρηματοοικονομικό μοντέλο να αποδώσει και να καταστεί ελκυστικό, στη σύμβαση Παραχώρησης προβλέπεται αφενός δημόσια χρηματοδότηση (800 εκατ.ευρώ) και αφετέρου η επιδότηση του Παραχωρησιούχου με «σκιώδες» κόμιστρο διέλευσης. Ως προς το πρώτο σκέλος έχουν εξασφαλιστεί 600 εκατ. ευρώ από πόρους ΕΣΠΑ, και 200 εκατ. ευρώ από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ τουλάχιστον 700 εκατ. ευρώ θα είναι η συμμετοχή του παραχωρησιούχου. Ωστόσο, για να λάβει αυτά τα κεφάλαια η χώρα μας πρέπει μέχρι το καλοκαίρι του 2026 (σε 2,5 χρόνια από σήμερα δηλαδή) να έχει κατασκευαστεί το 15% του έργου.
Ήδη στο σπονδυλωτό σχεδιασμό για τη δημιουργία του ΒΟΑΚ έχει συμβασιοποιηθεί ξεχωριστά, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος, Το τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη, μήκους 22,5 χιλιομέτρων, το οποίο υλοποιείται με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) και ανάδοχο την κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – Intrakat προϋπολογισμού 290 εκατ.ευρώ και το τμήμα Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος (14,5 χλμ. - προϋπολογισμού 169 εκατ.) έχει ανατεθεί ως δημόσιο έργο στην ΑΚΤΩΡ (με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και τον κρατικό προϋπολογισμό). Το μεγάλο έργο συμπλήρωσης ωστόσο του αυτοκινητοδρόμου αφορά στα 100 χλμ (+57 χλμ προαίρεση).
Όσον αφορά το «σκιώδες» διόδιο, η συγκεκριμένη πρακτική αποζημίωσης του Παραχωρησιούχου υιοθετείται για πρώτη φορά και επιλέχθηκε προκειμένου να υποστηριχθεί το έργο, καθώς οι μελέτες αποδεικνύουν ότι οι διελεύσεις είναι περιορισμένες και κυρίως τοπικές, άρα το κλασικό κόμιστρο διέλευσης θα ήταν ασύμφορο – χωρίς τη συγκεκριμένη υποστήριξη από το κράτος- για τους διεκδικητές του έργου. Σημειώνεται ότι στον ΒΟΑΚ θα εγκατασταθούν ηλεκτρονικά διόδια με χιλιομετρική χρέωση (0,063 ανά χλμ), καθόλο το μήκος του εκτός των παρακάμψεων.
Τα επόμενα βήματα της διαδικασίας είναι καταρχάς η ανάδειξη προσωρινού αναδόχου, μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου των φακέλων οικονομικών προσφορών, την έκδοση του σχετικού πρακτικού της Επιτροπής Διενέργειας Διαγωνισμού και την απόφαση της Αναθέτουσας Αρχής επί του πρακτικού. Στη συνέχεια, θα ακολουθήσει η διαδικασία οριστικοποίησης των συμβατικών εγγράφων, η ανάδειξη οριστικού αναδόχου, ο προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας και η έγκριση της σύμβασης παραχώρησης από το Ελεγκτικό Συνέδριο και κατόπιν (μεταξύ άλλων) η υπογραφή της σύμβασης και η κύρωσή της από τη Βουλή. Στη συνέχεια, με την έναρξη της παραχώρησης, θα ξεκινήσει η περίοδος της μελέτης του έργου κι ακολούθως, όταν οριστικοποιηθούν οι μελέτες και αφού έχουν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες απαλλοτριώσεις ώστε να καταστεί διαθέσιμος ο χώρος εκτέλεσης του έργου, θα ξεκινήσουν οι εργασίες κατασκευής.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι εκκρεμούν οι προσφυγές που έχουν κατατεθεί από τους Δήμους Ηρακλείου και Μαλεβιζίου και που αφορούν τους περιβαλλοντικούς όρους για την παράκαμψη Ηρακλείου (ζητείται η επαναξιολόγηση της περιβαλλοντικής μελέτης καθώς οι δύο Δήμοι ζητούν μερική υπογειοποίηση για λόγους όχλησης).
