Το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την επίτευξη της αστικής ανθεκτικότητας, την προστασία του περιβάλλοντος και την καταστολή της αυθαίρετης δόμησης παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης.
Στο προτεινόμενο νομοσχέδιο, σύμφωνα με ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, Παύλου Μαρινάκη:
- Προβλέπεται ο καθορισμός ειδικών κτιριολογικών ή κτιριοδομικών απαιτήσεων των κτιρίων και κατασκευών σε Ζώνες Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας, καθώς και σε περιοχές πλησίον ρεμάτων. Επίσης, προβλέπεται η ενοποίηση του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου για τον έλεγχο και την καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης και η προτεραιοποίηση της εφαρμογής των τελεσίδικων πρωτοκόλλων κατεδάφισης, με τρόπο ώστε να εξαλειφθούν ουσιαστικά τα φαινόμενα νέας αυθαίρετης δόμησης.
- Επιχειρείται η ουσιαστική ενδυνάμωση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης της χώρας, με τη δημιουργία μεγαλύτερων επιχειρήσεων, που θα καλύπτουν ευρύτερες περιοχές και
- Θεσπίζεται ο Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας (ΟΔΥΘ).
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις προβλέψεις του νομοσχεδίου, οι νέες Μείζονες Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Μει.ΔΕΥΑ) θα είναι διαδημοτικές επιχειρήσεις ειδικού, κοινωφελούς και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, όπως οι σημερινές ΔΕΥΑ. Περαιτέρω, με την ολοκλήρωση των συγχωνεύσεων, ρυθμίζονται τα χρέη των ΔΕΥΑ και θεσπίζεται μηχανισμός μη δημιουργίας νέων χρεών.
Επίσης, προβλέπεται η χωρική επέκταση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ σε όμορες περιφερειακές ενότητες και η ανάληψη από την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ, αντίστοιχα, της ευθύνης για τον καθορισμό, τη συντήρηση και λειτουργία των φρεατίων υδροσυλλογής του δικτύου ομβρίων υδάτων και των συνδετηρίων αγωγών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Με τον τρόπο αυτό, επιδιώκεται μια σημαντική μεταρρύθμιση, ώστε η χώρα να αποκτήσει πολύ λιγότερες, αλλά ισχυρές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης που θα καλύπτουν επαρκώς και σε προσιτό κόστος τις ανάγκες των πολιτών. Με τις νέες επιχειρήσεις, που θα λειτουργούν υπό την εποπτεία της ΡΑΑΕΥ σε ό,τι αφορά στην τιμολόγηση των υπηρεσιών τους, θα περιοριστούν ζητήματα που οδήγησαν σε συσσώρευση ανείσπρακτων λογαριασμών και αυξημένες απώλειες νερού. Οι νέες ισχυρές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που προαναφέρθηκαν, με τη δημιουργία σημαντικών οικονομιών κλίμακος και εξοικονόμηση πόρων.
Τέλος, με το σχέδιο νόμου συστήνεται ενιαίος φορέας άσκησης πολιτικής για την προστασία και τη διαχείριση των υδάτων του Υδατικού Διαμερίσματος Θεσσαλίας, με την επωνυμία Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας (Ο.Δ.Υ.Θ.), ο οποίος θα συγκεντρώνει την ευθύνη, την πληροφορία, τον συντονισμό και τις σχετικές αρμοδιότητες διαχείρισης των υδάτων του Υδατικού Διαμερίσματος Θεσσαλίας, υπό την εποπτεία των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υποδομών και Μεταφορών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και με τη συμμετοχή των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού.
Ενισχύεται έτσι, σύμφωνα με την ίδια κυβερνητική ανακοίνωση, η αντιπλημμυρική προστασία και η αποτελεσματική άσκηση πολιτικής για την προστασία και τη διαχείριση των υδάτων στο κρίσιμο αυτό γεωγραφικό διαμέρισμα της χώρας, που επλήγη προσφάτως από τις καταστροφικές πλημμύρες.
Αξίζει να σημειωθεί πως στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι η συγχώνευση των εταιρειών ύδρευσης, θα τους δώσει τη δυνατότητα να κάνουν ευκολότερα εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών και στα νησιά, για να μειώσουν τους λογαριασμούς ρευμάτων.
Αντιδράσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες, στις προθέσεις των υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εσωτερικών βρίσκεται η «τακτοποίηση» οφειλών πολλών δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης, οι οποίες χρωστούν γενναία ποσά στη ΔΕΗ ή σε άλλους παρόχους ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά και σε προμηθευτές. Αρχικά η πρόταση της κυβέρνησης ήταν να χρηματοδοτηθούν οι δήμοι της χώρας με ποσό ύψους περίπου 200 εκατ. ευρώ και να δεχθούν την συγχώνευση των 371 δημοτικών φορέων ύδρευσης και αποχέτευσης (124 δημοτικές εταιρείες και 147 τμήματα δήμων) σε συνολικά 15 επιχειρήσεις.
«Οι λεπτομέρειες του σχεδίου δεν είναι ακόμα αποφασισμένες – π.χ. αν το νότιο Αιγαίο θα πάει μαζί με το βόρειο – αλλά έχουμε κουρασθεί να δίνουμε κάθε φορά στο τέλος του χρόνου 30 και 40 εκατομμύρια στους δήμους για να κλείνουν ‘τρύπες’ επειδή δεν τιμολογούν τους χρήστες ώστε να καλύπτουν τα κόστη τους» φέρεται να είπε έγκυρη πηγή κοντά στο περιβάλλον του υπουργού που γνωρίζει τις λεπτομέρειες του κυβερνητικού σχεδίου.
Όπως ήταν αναμενόμενο η τοποθέτηση της πολιτικής ηγεσίας συνάντησε την αντίθεση αρκετών δημάρχων ειδικά νησιωτικών δήμων, καθώς το παράδειγμα των ΦΟΣΔΑ (Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) που επικαλέστηκε η κυβέρνηση για την ανάγκη να συγχωνευθούν οι δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης-αποχέτευσης, δεν έπεισε τους αιρετούς. Και αυτό γιατί οι ΦΟΔΣΑ κυρίως σε ορισμένα νησιά των Κυκλάδων, οδήγησαν στην έκρηξη των δημοτικών τελών (ως και σε τριπλασιασμό).