Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός, λέει ο θυμόσοφος λαός, και στην περίπτωση του... πολύπαθου νέου Δικαστικού Μεγάρου Ηρακλείου φαίνεται ότι - επιτέλους - έγινε η αρχή, προκειμένου να αποκτήσει το Ηράκλειο κι εν γένει η Κρήτη ένα σύγχρονο και λειτουργικό Δικαστικό Μέγαρο, στη γνωστή έκταση, στην παραλιακή λεωφόρο του Ηρακλείου.
Όπως γνωστοποιήθηκε χθες Τετάρτη 22 Νοεμβρίου, με τον πλέον επίσημο τρόπο, μέσω κοινού δελτίου Τύπου που εκδόθηκε από το υπουργείο Δικαιοσύνης και το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, εγκρίθηκε η διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού ΣΔΙΤ για την ανέγερση των νέων Δικαστηρίων του Ηρακλείου, αλλά και την ανακατασκευή του Δικαστικού Μεγάρου Ρεθύμνου.
Μετά από χρόνια ολόκληρα, κατά τα οποία η δημιουργία των νέων δικαστηρίων “σκόνταφτε” και το μακρόπνοο έργο κάπου “σκάλωνε”, πριν από ακριβώς ένα μήνα, έλαβε χώρα η προαναγγελία της δημοπράτησης του έργου από τον υπουργό Δικαιοσύνης Γιώργο Φλωρίδη, που είχε βρεθεί στο Ηράκλειο, στο πλαίσιο διήμερου νομικού-επιστημονικού συνεδρίου. Ο υπουργός είχε επισκεφτεί τότε το Δικαστικό Μέγαρο και δεν είχε κρύψει το γεγονός ότι δεν έμεινε καθόλου ικανοποιημένος από την εικόνα και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται αυτό. Είπε τότε ότι «το έργο έχει καθυστερήσει» και προανήγγειλε τις σημαντικές εξελίξεις που ανακοινώθηκαν χθες αρμοδίως.
Η κοινή ανακοίνωση
Το κοινό δελτίο Τύπου των δύο υπουργείων αναφέρει αυτούσιο τα εξής: «Ξεκινάει η διαδικασία για την ανέγερση του νέου δικαστικού μεγάρου Ηρακλείου και την ανακατασκευή του Δικαστικού Μεγάρου Ρεθύμνου, όπως επίσης και για τη συντήρηση και τη διαχείριση αυτών, ύστερα από την έγκριση της διενέργειας Διεθνούς Διαγωνισμού ΣΔΙΤ, από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, ενώ τα δύο ακίνητα ανήκουν κατά πλήρη κυριότητα στο Ταμείο Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτηρίων του υπουργείου Δικαιοσύνης.
Ο διαγωνισμός προβλέπεται να πραγματοποιηθεί με τη διαδικασία Ανταγωνιστικού Διαλόγου μέσω του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων. Αναθέτουσα Αρχή είναι η Διεύθυνση Κτηριακών Υποδομών της Γενικής Διεύθυνσης Υδραυλικών, Λιμενικών και Κτηριακών Υποδομών της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Ειδικότερα, ο γενικός σχεδιασμός των έργων βασίζεται στη λειτουργική οργάνωση των υπηρεσιών, λαμβάνοντας υπόψη τις παρεχόμενες δικαστικές υπηρεσίες και την επίλυση ουσιωδών ζητημάτων που αντιμετωπίζουν και δυσχεραίνουν το έργο των δικαστικών λειτουργών στις δύο πόλεις.
Περιλαμβάνεται η ανέγερση του νέου δικαστικού μεγάρου Ηρακλείου με τον απαραίτητο εξοπλισμό του, η ανακατασκευή του υφιστάμενου Δικαστικού Μεγάρου Ρεθύμνου, η διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου των ανωτέρω κτηριακών εγκαταστάσεων, καθώς και η συντήρηση και διαχείριση των Δικαστικών Μεγάρων αυτών.
Τα ανωτέρω Δικαστικά Μέγαρα θα κατασκευαστούν (Δικαστικό Μέγαρο Ηρακλείου) ή ανακατασκευαστούν (Δικαστικό Μέγαρο Ρεθύμνου), έτσι ώστε να πληρούν τις αρχές του «βιοκλιματικού σχεδιασμού», να είναι μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, να έχουν μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, με άριστη ενεργειακή συμπεριφορά του κτηρίου και να υιοθετούν πρακτικές που αφορούν στην εξοικονόμηση κατανάλωσης ενέργειας, ενώ προβλέπεται η χρήση αυτοπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).
Θα παρέχουν αυξημένη ασφάλεια για το προσωπικό και τους επισκέπτες, σε κάθε περίπτωση κρίσης ή απειλής, ευελιξία σε μελλοντικές εσωτερικές διαρρυθμίσεις και πλήρη προσβασιμότητα σε ΑμεΑ.
Ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης θα πρέπει να χρησιμοποιήσει σε όλες τις φάσεις της σύμβασης, τόσο κατά τη φάση μελέτης/ κατασκευής/ ανακατασκευής, όσο και κατά τη φάση λειτουργίας, συντήρησης και διαχείρισης των Δικαστικών Μεγάρων, ένα μοντέλο κτηριακής πληροφορίας - Building Information Modelling (ΒΙΜ), δηλαδή μια ψηφιακή αναπαράσταση φυσικών χαρακτηριστικών και χαρακτηριστικών λειτουργίας των δικαστικών μεγάρων, που θα αποτελεί μια κοινή πηγή δεδομένων και γνώσης για τα Δικαστικά Μέγαρα, αποτελώντας μια αξιόπιστη βάση για αποφάσεις, καθ’ όλο τον κύκλο ζωής τους.
Σημειώνεται ότι στο Ηράκλειο προβλέπεται η ανέγερση του νέου Δικαστικού Μεγάρου, σε οικόπεδο που βρίσκεται ανατολικά του κέντρου της πόλης, κοντά στο λιμάνι του Ηρακλείου, μεταξύ πόλης και αεροδρομίου και πλησίον των παλαιών τειχών, και το οποίο βρίσκεται στη συμβολή των λεωφόρων Ικάρου, Εθνικής Αντιστάσεως και Ελευθερίου Βενιζέλου (παραλιακής).
Στο Ρέθυμνο προβλέπεται η ανακατασκευή του υφιστάμενου Δικαστικού Μεγάρου, με σκοπό να λυθούν τα χρόνια προβλήματα του κτηρίου, που έχει ανεγερθεί το 1981 και λειτουργεί πάνω από 40 έτη, και αφορούν τις υποδομές και τις εγκαταστάσεις του κτηρίου, οι οποίες εμποδίζουν πλέον τη λειτουργικότητα του χώρου και την ομαλή λειτουργία των δικαστικών υπηρεσιών.
Η ανακατασκευή προβλέπει εργασίες αποκατάστασης του φέροντος οργανισμού, κατάλληλες εσωτερικές διαρρυθμίσεις για την αποκατάσταση προβλημάτων που σχετίζονται με τη χρήση, παρεμβάσεις στο εξωτερικό κέλυφος και στο εσωτερικό του κτηρίου, για την αποκατάσταση προβλημάτων που σχετίζονται με την παλαιότητα, την πλημμελή συντήρηση και την απουσία εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης στο σύνολο των εγκαταστάσεων».
Οι ουκ ολίγες παλινωδίες και καθυστερήσεις που καταγράφηκαν στις - αρκετές - φιλότιμες προσπάθειες των εκάστοτε αρμοδίων να μπει σε φάση τελικής υλοποίησης το έργο της ανέγερσης του νέου μεγάρου, έχουν καταγραφεί σε βάθος ετών μέσα από το neakriti.gr.
Από τις “κούφιες” εξαγγελίες και τις εμπλοκές στη δημοπράτηση
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο πλαίσιο των χθεσινών εξελίξεων, υπήρξε τηλεφωνική επικοινωνία του υπουργού Δικαιοσύνης με τον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου. Ο κ. Φλωρίδης εξέφρασε στον κ. Λογοθέτη την ικανοποίησή του, αναφέροντας ότι ήταν επιθυμία του να διευθετηθεί όσο το δυνατόν ταχύτερα το όλο ζήτημα. Πάντως, και από την πλευρά του ΔΣΗ φαίνεται ότι εκφράστηκε η ικανοποίηση για τις επίμαχες εξελίξεις.
Αναφορικά με το πολύπαθο έργο, υπήρξαν τα προηγούμενα χρόνια “κούφιες” εξαγγελίες και αρκετές εμπλοκές, παρά τις εκπεφρασμένες προθέσεις όλων των τοπικών φορέων, όπως ο Δικηγορικός Σύλλογος, αλλά και η Περιφέρεια και ο Δήμος.
Η προσπάθεια ανέγερσης νέου Δικαστικού Μεγάρου Ηρακλείου έγινε πιο έντονη στα τέλη της τελευταίας δεκαετίας του 20ού αιώνα και στην αυγή της νέας χιλιετίας κι έπειτα, επί προεδρίας ΔΣΗ Βασίλη Λαμπρινού. Για να φτάσει το έργο σε φάση υλοποίησης, πέρασαν ουκ ολίγα στάδια: Το πρώτο και κυριότερο ήταν η εξεύρεση του ιδανικού οικοπέδου, όταν προκρίθηκε το γνωστό οικόπεδο επί της συμβολής Εθνικής Αντιστάσεως και παραλιακής. Ακολούθησε η διαδικασία εξεύρεσης χρηματοδότησης και οι απαλλοτριώσεις. Από εκεί και πέρα, ξεκινά η σύνταξη μελετών, αλλά και η τροποποίηση του τοπικού ρυμοτομικού σχεδίου. Η αλήθεια είναι ότι κι άλλες φορές στο παρελθόν είχαμε φτάσει σε δημοπράτηση του έργου, ωστόσο πάντα κάτι “στράβωνε”: Είτε επρόκειτο για τη διερεύνηση ύπαρξης αρχαιοτήτων στον επίμαχο χώρο, είτε της ύπαρξης σεισμικών ρηγμάτων, αποτελούσαν τροχοπέδη για τη συνέχιση των διαδικασιών που θα οδηγούσαν το έργο σε ολοκλήρωση.
Όταν ολοκληρώθηκαν, μετά από αρκετά χρόνια, οι μελέτες, διαπιστώθηκε ότι το έργο δε γίνεται να ολοκληρωθεί με δημόσιες επενδύσεις και τότε ξεκίνησε νέος “μαραθώνιος”... Ακολούθησε η πρώτη προκήρυξη, ωστόσο γρήγορα προέκυψε ζήτημα χρηματοδότησης... Από εκεί κι έπειτα, ακολούθησαν κι άλλες προσπάθειες, αλλά και άλλες “κούφιες” εξαγγελίες.
Μετά από πολύ μεγάλη χρονοτριβή και μπόλικα παρασκήνια, όπως για παράδειγμα η τελευταία εμπλοκή που είχε προκαλέσει η... συνύπαρξη του έργου του Δικαστικού Μεγάρου Ηρακλείου με το αντίστοιχο των Χανίων στο ίδιο... “πακέτο” (κάτι το οποίο ξεπεράστηκε μόλις πριν από λίγους μήνες), φαίνεται ότι οδεύουμε πλέον προς το να μπει σε πραγματική τροχιά υλοποίησης το έργο.
«Σύντομα θα προχωρήσει η πλήρης λειτουργική ανακατασκευή του υφιστάμενου κτηρίου που κατασκευάστηκε το 1981, μετατρέποντάς το σε ένα πραγματικά σύγχρονο δικαστικό μέγαρο, διασφαλίζοντας παράλληλα μέσα από τον ίδιο διαγωνισμό τη συντήρηση και διαχείριση του κτηρίου για τα επόμενα χρόνια», δήλωσε χθες, μεταξύ άλλων, ο Κρητικός υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, Γιάννης Κεφαλογιάννης, αναφορικά με την ανακατασκευή του Δικαστικού Μεγάρου Ρεθύμνου.