Είναι δυνατόν ορεινοί οικισμοί να έχουν τιμές ζώνης κοντά στα επίπεδα αστικών περιοχών ή οικισμοί- “φαντάσματα”, που ουσιαστικά δεν κατοικούνται, να έχουν ίδιες τιμές ζώνης με οικισμούς που έχουν κανονικά ζωή;
Το ερώτημα αυτό θέτει, μεταξύ άλλων, προς την κυβέρνηση ο Δήμος Αγίου Νικολάου, ο οποίος φιγουράρει (μαζί με άλλους Δήμους της Κρήτης) στη λίστα με τους 142 συνολικά Δήμους της χώρας που ζητούν επειγόντως “κούρεμα” των νέων αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, μετά τις σημαντικές αυξήσεις που θεσπίστηκαν το 2022.
Ο ένας μετά τον άλλο οι Δήμοι ανά την ελληνική επικράτεια έσπευσαν να εκμεταλλευτούν την έκτακτη διαδικασία επανακαθορισμού των αντικειμενικών τιμών του υπουργείου Οικονομικών για να ανακαλέσει τις υπέρμετρα μεγάλες αυξήσεις των αντικειμενικών τιμών που θεσπίστηκαν το 2022.
Διεκδίκηση και αίτημα απολύτως εύλογα, καθώς χαμηλότερες αντικειμενικές αξίες σημαίνει χαμηλότερος ΕΝΦΙΑ, χαμηλότερος φόρος μεταβίβασης, χαμηλότερος φόρος δωρεών κ.τ.λ.
Η σχετική δυνατότητα διεκδίκησης “κουρέματος” στις νέες, πολύ “τσιμπημένες” αντικειμενικές προβλέπεται στο άρθρο 51 του Ν. 5000/2022, με τους Δήμους να υποβάλλουν γνωμοδοτήσεις, με την ελπίδα να πείσουν το υπουργείο Οικονομικών να ανακαλέσει τις υπέρμετρα μεγάλες αυξήσεις των αντικειμενικών τιμών που αποφάσισε, ώστε οι δημότες τους να έχουν ουσιαστική ελάφρυνση στον ΕΝΦΙΑ και σε άλλους φόρους που επιβαρύνουν τη χρήση ή την απόκτηση ακινήτων.
Η προθεσμία υποβολής γνωμοδοτήσεων από τους Δήμους, προκειμένου να ενεργοποιηθεί η διαδικασία του άρθρου 51 του Ν. 5000/2022, έληγε κανονικά χθες, ωστόσο ενδέχεται να δοθεί κανονική ή σιωπηρή παράταση.
Μέχρι χθες, πάντως, είχαν υποβάλει ενστάσεις και σχετικές γνωμοδοτήσεις-προτάσεις για μειώσεις στις αντικειμενικές αξίες 142 Δήμοι της χώρας, δηλαδή λίγο πάνω περίπου το 42% των Δήμων!
Η περίπτωση του Δήμου Αγίου Νικολάου
Σε επίπεδο Κρήτης χαρακτηριστική περίπτωση παράδοξων τιμών ζώνης και αδικιών αποτελεί ο δήμος Αγίου Νικολάου. Μετά τη συγκέντρωση πολλαπλών αιτημάτων για μείωση των αντικειμενικών αξιών, ο Δήμος Αγίου Νικολάου προσέλαβε ορκωτό εκτιμητή ο οποίος επεξεργάστηκε την πρόταση που απεστάλη στο υπουργείο Οικονομικών. Στόχος της παρέμβασης είναι να φοροελαφρυνθούν σε πρώτη φάση περιοχές που δεν ανήκουν στις τουριστικές και ως επί το πλείστον γίνονται μεταβιβάσεις ακινήτων. Πρόκειται για ένα μείζον θέμα που απασχολεί κυρίως αγροτικές περιοχές, που επηρεάζονται άμεσα από τις αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών.
Στον δήμο Αγίου Νικολάου παρατηρείται μάλιστα το εξής παράδοξο ή εξωφρενικό: Οικισμοί που ουσιαστικά δεν κατοικούνται, δηλαδή δεν έχουν καθόλου κατοίκους είτε έχουν μόλις μία-δυο οικογένειες, να έχουν ίδιες τιμές ζώνης με οικισμούς που έχουν κανονικά κατοίκους και ζωή. Τέτοιοι οικισμοί- “φαντάσματα” υπάρχουν αρκετοί στο Άνω Μεραμπέλο, με τον Δήμο, μέσω της γνωμοδοτικής πρότασής του, να ζητά εύλογα, αν μη τι άλλο, από το υπουργείο Οικονομικών οι εν λόγω οικισμοί να αποκτήσουν πολύ χαμηλότερη τιμή ζώνης, σε ένα επίπεδο της τάξης του 50% των υπόλοιπων “εν ζωή” οικισμών, ώστε να υπάρχει και δικαιότερη φορολόγηση.
Το χρονικό
Όπως παρατίθεται στη σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αγίου Νικολάου, «ο Δήμος, στην προσπάθειά του να ενημερώσει ολοκληρωμένα και με συγκεκριμένα στοιχεία το υπουργείο Οικονομικών για την αξία των ακινήτων της περιοχής, ανέθεσε σε διπλωματούχο πολιτικό μηχανικό, πιστοποιημένο εκτιμητή υπ. Οικονομικών, τη λεπτομερή διερεύνηση του θέματος ανά οικισμό και περιοχή (συνολικά 121 περιοχές).
Η μελέτη αυτή παρελήφθη και απετέλεσε υλικό για τη διαμόρφωση τελικής πρότασης αντικειμενικών αξιών για τον δήμο Αγίου Νικολάου, το 2021. Η επιτροπή που ορίστηκε με την υπ’ αριθμ. 6/2021 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου φυσικά έλαβε υπόψη της και λοιπές συνθήκες, όπως εξέλιξη πληθυσμιακών στοιχείων και ανάπτυξης όλων αυτών των περιοχών, και διαμόρφωσε την τελική πρόταση η οποία υπεβλήθη στο Δημοτικό Συμβούλιο, που έλαβε την τελική απόφαση (65/2021) προς το υπουργείο Οικονομικών την 9η Απριλίου 2021. Η πρόταση αυτή δεν ελήφθη υπόψη από το υπουργείο Οικονομικών για τυπικούς λόγους. Η ίδια επιτροπή συνήλθε εκ νέου και επαναξιολόγησε την προηγούμενη απόφαση λαμβάνοντας τώρα υπόψη τα πολύ πρόσφατα πληθυσμιακά στοιχεία (Μάρτιος του ’22). Η πρόταση της επιτροπής στο μεγαλύτερο μέρος της είναι η ίδια η πρόταση που υπεβλήθη το 2021, με μόνη διαφορά ότι σε 50 οικισμούς που πλέον είναι σχεδόν ακατοίκητοι και είναι εμφανέστατη η μείωση του πληθυσμού τους, όπως προκύπτει από την απογραφή του 2021, προτείνει για τους 50 αυτούς οικισμούς ως αντικειμενική αξία τα 300 ευρώ».
Μείωση 20% ζητούν οι Δήμοι Αγ. Βασιλείου και Κισσάμου
Με ομόφωνη απόφασή του το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αγίου Βασιλείου εισηγείται προς τη Γενική Γραμματεία Οικονομικής Πολιτικής τη μείωση των αντικειμενικών αξιών κατά 20% έπειτα από πρόταση του δημάρχου Αγίου Βασιλείου Γιάννη Ταταράκη. Ομοίως, μείωση κατά 20% των τιμών στις υφιστάμενες τιμές των αντικειμενικών αξιών έχει ζητήσει και το Δημοτικό Συμβούλιο Κισσάμου από το υπουργείο Οικονομικών.
