Στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα, σε ένα μετέωρο καθεστώς... ακροβασίας κινείται στην παρούσα χρονική φάση η Τοπική Αυτοδιοίκηση σε όλη τη χώρα, όπως και εδώ στην Κρήτη.
Μπορεί η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας να κατήργησε ως αντισυνταγματικές - ως προς την υφιστάμενη σύνθεσή τους - τις επιτροπές των Δήμων και τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί σε αυτές από την 1η Δεκεμβρίου και μετά, ωστόσο από πλευράς κυβέρνησης τηρείται σιγή ιχθύος, δίχως να έχει γίνει κάποια κίνηση με νομοθετική πρωτοβουλία, ούτε να έχει δοθεί καν κάποιο σαφές στίγμα προς τους ΟΤΑ για το πώς πρέπει να κινηθούν με τα νέα πλέον δεδομένα.
Αν και την Τετάρτη 4 Ιανουαρίου, στο περιθώριο κομματικής συνάντησης στη Φλώρινα, ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης φέρεται να προανήγγειλε εξελίξεις, με την κατάθεση, μάλιστα, ειδικής τροπολογίας στις 17 Ιανουαρίου. Συγκεκριμένα, στο περιθώριο της συνάντησής του με στελέχη της Ν.Δ. στην περιοχή του Αμυνταίου Φλώρινας, ο υπουργός δήλωσε στο ΑΠΕ ΜΠΕ ότι στις 17 Ιανουαρίου, κατά τη διάρκεια της συζήτησης στη Βουλή του νομοσχεδίου του υπουργείου Εσωτερικών για την πολυεπίπεδη εκπαίδευση, «θα φέρουμε τροπολογία όπου θα συμμορφωνόμαστε με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας». Πρόσθεσε ότι «οι συνθέσεις της Οικονομικής Επιτροπής και της Ποιότητας Ζωής θα μείνουν ως έχουν με βάση την ισχύουσα διάταξη», διευκρίνισε όμως ότι «θα υπάρξει παρέμβασή μας σε σχέση με την κατανομή των αρμοδιοτήτων».
Ο κ. Βορίδης ανακοίνωσε ότι «ορισμένες αρμοδιότητες θα επιστρέψουν στα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια», επισημαίνοντας ότι οι φορείς της Αυτοδιοίκησης «θα ενημερωθούν αναλυτικά από σχετική εγκύκλιο που θα εκδοθεί από το υπουργείο».
Σημείωσε ότι πριν την εισαγωγή της τροπολογίας στη Βουλή έχει προγραμματιστεί συνάντηση με τα θεσμικά όργανα της Αυτοδιοίκησης, ΚΕΔΕ και Ένωση Περιφερειών Ελλάδας, όπου θα υπάρξει ενημέρωση και συζήτηση για τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης.
Εν αναμονή πάντως των εξελίξεων αυτών, το μοναδικό που υπάρχει ως επίσημη αντίδραση μέχρι τώρα από πλευράς κυβέρνησης, μετά την απόφαση- “βόμβα” της Ολομέλειας του ΣτΕ, είναι μια ανακοίνωση με διευκρινίσεις στον απόηχο δημοσιευμάτων που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Εσωτερικών.
Μια ανακοίνωση η οποία δεν ξεκαθαρίζει την κατάσταση, αλλά μοιάζει να κινείται σε μια λογική “άλλα λόγια να αγαπιόμαστε”, αφού επισημαίνει απλώς ότι «εν αναμονή της καθαρογραμμένης απόφασης του ΣτΕ, ισχύει η υφιστάμενη νομοθεσία, στη λογική προφανώς της αρχής δεδικαιολογημένης εμπιστοσύνης στη Διοίκηση», ενώ εκτοξεύει “πυρά” και προς την προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Οι διευκρινίσεις του ΥΠ.ΕΣ.
«Σε σχέση με δημοσιεύματα που αναφέρονται σε απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που φέρεται να κρίνει αντισυνταγματικές διατάξεις νόμων που αφορούν στο σύστημα διακυβέρνησης των Δήμων και των Περιφερειών, επί του παρόντος λεκτέα τυγχάνουν τα ακόλουθα:
- Η σχετική απόφαση δεν έχει νομίμως επιδοθεί στο υπουργείο Εσωτερικών και επομένως ισχύει, επί του παρόντος, η υφιστάμενη νομοθεσία.
- Το υπουργείο Εσωτερικών θα μελετήσει τη συγκεκριμένη απόφαση του ΣτΕ, προκειμένου να διερευνήσει τις δυνατότητες ενίσχυσης της αποτελεσματικής διακυβέρνησης των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης μετά την έκδοση της συγκεκριμένης απόφασης.
- Η απόφαση αυτή μας υπενθυμίζει με τον πιο εναργή τρόπο τις καταστροφικές συνέπειες της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, που δυστυχώς ακόμα μας στοιχειώνουν. Η κυβέρνηση, σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, θα εργαστεί ώστε οι πολίτες να συνεχίσουν να λαμβάνουν απρόσκοπτα και αποτελεσματικά τις υπηρεσίες της Αυτοδιοίκησης», αναφέρεται απλώς στη διευκρινιστική ανακοίνωση του υπουργείου Εσωτερικών, που δε διευκρινίζει ιδιαιτέρως κάτι ως προς το άκρως “θολό” αυτή τη στιγμή τοπίο στους ΟΤΑ.
Ζυγίζουν τα δεδομένα
Όπως μπορεί κανείς να συμπεράνει, είναι προφανές ότι στην κυβέρνηση ζυγίζουν ακόμα τα πράγματα, μελετούν τα δεδομένα για να διαμορφώσουν το τελικό νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο οφείλουν να θεσπίσουν μετά την απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, που, όπως έχουμε γράψει, έκρινε ότι είναι αντισυνταγματικές για την τρέχουσα αυτοδιοικητική περίοδο, που ολοκληρώνεται σε ένα χρόνο, οι νομοθετικές διατάξεις με τις οποίες θεσπίστηκαν - μετεκλογικά (δηλαδή το καλοκαίρι μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου του 2019) - αλλαγές στον τρόπο συγκροτήσεως της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής των Δήμων, αλλαγές που κατήργησαν την αναλογική συγκρότησή τους, επιφέροντας μια τεχνητή, υποχρεωτική πλειοψηφία για τις δημοτικές Αρχές.
Χώρια βεβαίως ότι με παρόμοιες νομοθετικές διατάξεις μεταφέρθηκαν μετεκλογικά επίσης μια σειρά από σημαντικές αρμοδιότητες από τα Δημοτικά Συμβούλια προς τις εν λόγω επιτροπές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η απόφαση- “βόμβα” του ΣτΕ, που ακυρώνει τις επιτροπές και τις αποφάσεις, δεν αφορά μονάχα τους 231 Δήμους της χώρας (μεταξύ των οποίων και αυτός του Ηρακλείου), όπου ο δήμαρχος δεν είχε ικανή πλειοψηφία και την απέκτησε στην Οικονομική Επιτροπή και την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής για να περνά τις αποφάσεις, αλλά αφορά συνολικά και τους 332 Δήμους της χώρας, λόγω της μεταφοράς σημαντικών αρμοδιοτήτων από το Δημοτικό Συμβούλιο στην Οικονομική Επιτροπή.
Θυμίζουμε ότι η απόφαση- “βόμβα” του ΣτΕ ελήφθη με αφορμή προσφυγή κατά αποφάσεων από τη δημοτική παράταξη “Προτεραιότητα στον Πολίτη” με επικεφαλής τον Αντώνη Μαρκούλη και τον δημοτικό σύμβουλο της ίδιας παράταξης Κωνσταντίνο Τροχόπουλο του Δήμου Βεροίας. Με συντριπτική πλειοψηφία - 19 υπέρ των προσφευγόντων και 2 κατά - η Ολομέλεια του ΣτΕ, λοιπόν, έκανε αποδεκτή την επιχειρηματολογία των Αντ. Μαρκούλη και Κ. Τροχόπουλου κατά των διατάξεων του Ν. 4623/2019, που αφενός όριζαν την υπερενισχυμένη εκπροσώπηση στην παράταξη του δημάρχου εντός της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής και αφετέρου μεταβίβαζαν αρμοδιότητες από το Δημοτικό Συμβούλιο στις δύο αυτές Επιτροπές.
