Υπό «πολεμικό» καθεστώς βρίσκεται και η παγκόσμια οικονομία ως αποτέλεσμα των όσων συμβαίνουν στην Ουκρανία, με την χώρα μας και κατά συνέπεια το νησί της Κρήτης να πλήττονται περαιτέρω, από τις ανατιμήσεις σε σειρά προϊόντων και υπηρεσιών.
Ήδη από χθες, Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου 2022, πρώτη ημέρα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, σημειώθηκε «κύμα αυξήσεων» ως άμεση και έμμεση συνέπεια του πολέμου.
Με τη Ρωσία και την Ουκρανία να αντιστοιχούν ως αγορές στο 25% της παγκόσμιας εξαγωγής σιτηρών, στο 20% προμήθειας καλαμποκιού και στο 80% των εξαγωγών ηλιέλαιου, οι τιμές κατέγραψαν αυξήσεις που ξεπέρασαν το +10% στο σιτάρι, 2% στο καλαμπόκι, 0,8% στο ρύζι και 1,85% στο κακάο, ανατιμήσεις που αναμένεται να πλήξουν το «καλάθι της νοικοκυράς» και στην Κρήτη.
«Άλμα» τιμών σε φυσικό αέριο, ρεύμα και καύσιμα
Χθες, σημειώθηκε αύξηση 46% της τιμής στο φυσικό αέριο, που πωλούνταν έως και 140 ευρώ η μεγαβατώρα από 83 ευρώ την Τετάρτη. Η χονδρική τιμή του ρεύματος «εκτοξεύτηκε» επίσης στην Ελλάδα, από 175,61 ευρώ ανά /MWh χτες στα 235,5 ευρώ ανά /MWh σήμερα, μια αύξηση 56,8% σε ένα 24ωρο. Τέλος, η τιμή του βαρελιού Μπρεντ ξεπέρασε τα 100 δολάρια.
//--> //-->Το πολύπλοκο αυτό παζλ των ανατιμήσεων, σε συνδυασμό με τις τουριστικές απώλειες που αναμένονται την επερχόμενη τουριστική σεζόν, συνθέτουν μια δύσκολη εξίσωση για καταναλωτές και κυβερνήσεις.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα στην κατεύθυνση της μείωσης έμμεσων και άμεσων φόρων.
Υπενθυμίζεται πως ο πληθωρισμός στη χώρα ανήλθε στο 6,2% για τον μήνα Ιανουάριο 2022, από 5,1% τον Δεκέμβριο 4,8% τον Νοέμβριο, με σειρά προϊόντων να καταγράφουν αισθητές αυξήσεις ήδη πριν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Το στοίχημα του τουρισμού στην Κρήτη
Ιδιαίτερα κρίσιμη είναι η φετινή τουριστική σεζόν για την Κρήτη, μετά τις απώλειες των τελευταίων δυο πανδημικών ετών. Πρίν από την ουκρανική κρίση, οι ειδκοί προέβλεπαν μια εξαιρετική τουριστική σεζόν.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ηρακλείου, Νίκος Χαλκιαδάκης, μιλώντας στο neakriti.gr, ο τουρισμός της Κρήτης θα επηρεαστεί τόσο άμεσα, ως προς τις αφίξεις από την αγορά της Ρωσίας και της Ουκρανίας όσο και έμμεσα από την μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος του μέσου νοικοκυριού στην Ευρώπη, από τις ανατιμήσεις.
Παραδοσιακά οι προκρατήσεις από την ρωσική και ουκρανική αγορά μέχρι και λίγο πριν απο την κρίση ήταν ελάχιστες, καθώς οριστικοποιούνται σε μεταγενέστερο χρόνο. Ωστόσο, οι ειδικοί εκφράζουν την βεβαιότητα οτι «αυτές οι αγορές θα επηρεαστούν».
Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία αφίξεων από τις δυο εξεταζόμενες αγορές. Σύμφωνα με τον κ. Χαλκιαδάκη, «το 2021 καταγράφηκαν 35.581 αφίξεις από την Ρωσία στην Κρήτη, ενώ το 2019 έφταναν τις 272.000 μόνο για το Ηράκλειο, αριθμός που δείχνει την δυναμική της αγοράς πριν την πανδημία. Αντίστοιχα για την Ουκρανία, το 2021 καταγράφηκαν 82.543 αφίξεις από την χώρα, η οποία ήταν η πρώτη καλή χρονιά για την ουκρανική αγορά από το 2013, όταν την Κρήτη είχε επισκεφθεί αντίστοιχος αριθμός Ουκρανών τουριστών».
Το κρισιμότερο ζήτημα όμως, που προκύπτει από την ουκρανική κρίση, είναι η συνολική μείωση του εισοδήματος στο μέσο νοικοκυριό της Ευρώπης, «που ουσιαστικά αποτελεί και το pool των τουριστών που επισκέπτονται την Κρήτη», τονίζει ο κ. Χαλκιαδάκης.
Οι ανατιμήσεις που θα καταγραφούν αναπόφευκτα σε σειρά προϊόντων και υπηρεσιών θα μειώσει το διαθέσιμο εισόδημα των Ευρωπαίων που θα θελήσουν να διαθέσουν για τις διακοπές τους, γεγονός που αναμένεται να αποτελέσει πλήγμα για τον Κρητικό τουρισμό. «Οι προκρατήσεις έτρεχαν με καλούς ρυθμούς, μετά το πάγωμα Νοεμβρίου λόγω μετάλλαξης Όμικρον, όμως δυστυχώς πιθανότατα θα παγώσουν εκ νέου εξαιτίας της εισβολής», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων Νομού Ρεθύμνου, ανέφερε πως «δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε πως υπάρχει γενικευμένη μείωση κρατήσεων αυτή την ώρα. Οι ρωσόφωνες χώρες ή εάν προτιμάτε οι χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης έχουν περιορίσει και σχεδόν σταματήσει τις προκρατήσεις για το ερχόμενο καλοκαίρι. Οι άλλες, ωστόσο, χώρες συνεχίζουν κανονικά να κάνουν προκράτηση».
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Πρακτόρων Κρήτης, Μιχάλης Βλατάκης, υποστήριξε πως υπάρχει «μούδιασμα» στη ροή κρατήσεων, καθώς, όταν το μέλλον είναι αβέβαιο και ασαφές, ο τουρισμός έρχεται σε δεύτερη προτεραιότητα.
Σύμφωνα με τον ίδιο, «εάν συνεχιστεί η τεταμένη σχέση Ουκρανίας-Ρωσίας, τότε μιλάμε για καταστροφή του τουριστικού προϊόντος. Εάν συνεχιστεί χρονικά η σύγκρουση, τότε τα νέα θα είναι δυσάρεστα. Ευχόμαστε πραγματικά να μην προχωρήσει η Ρωσία πέραν της Ουκρανίας. Και το βασικότερο είναι να μην εμπλακούμε εμείς. Αυτά ευχόμαστε. Όπως κατανοούμε όλοι μας, οι βομβαρδισμοί, τα τανκς, τα όπλα και γενικότερα ένα πολεμικό πεδίο δημιουργούν ομιχλώδες τοπίο για τον τουρισμό. Το τελευταίο που θα σκέφτεται ο Ευρωπαίος θα είναι να κάνει διακοπές. Εξάλλου, να πούμε πως υπάρχει “μούδιασμα” στη ροή κρατήσεων την τελευταία εβδομάδα».
Παγκόσμια αστάθεια - «Χάνουμε δυνατές αγορές»
«Το τουριστικό προϊόν είναι το πιο ευάλωτο προϊόν που κυκλοφορεί στον πλανήτη. Επηρεάζεται από εξωτερικούς παράγοντες. Με τέτοια αστάθεια στην περιοχή μας, μπορούμε να κατανοήσουμε ότι θα επηρεαστεί πάρα πολύ. Οι Ουκρανοί δε θα έρθουν στη χώρα μας, καθώς βρίσκονται υπό καθεστώς κρίσης. Την ίδια στιγμή, οι Ρώσοι δε θα αισθάνονται καλά να έρθουν στην Ευρώπη μετά από τέτοια αντιπαλότητα. Δε θα έχουμε εισοδήματα από αυτές τις δύο χώρες», υποστήριξε ο κ. Τσακαλάκης.
«Φλέγον» ζήτημα τα καύσιμα στην Κρήτη
Ένα ακόμη «φλέγον» ζήτημα για τα νοικοκυριά στην Κρήτη είναι αυτό των καυσίμων, με το Brent να ξεπερνά ακόμη και τα 103 δολάρια το βαρέλι. Η εκρηκτική κατάσταση στην Ουκρανία έχει εκτοξεύσει στα ύψη το μαύρο χρυσό που διαμορφώνεται στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας επταετίας.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε στο neakriti.gr, ο πρόεδρος των Βενζινοπωλών Ηρακλείου, Λυκούργος Σαμόλης, η μέση τιμή της βενζίνης αγγίζει το 1,92 ευρώ το λίτρο την Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2022, το πετρέλαιο κίνησης το 1,64 ευρώ το λίτρο και το πετρέλαιο θέρμανσης φτάνει στο 1,31 ευρώ το λίτρο.
«Οι αυξήσεις είναι καθημερινές στο αργό πετρέλαιο μετά τις εξελίξεις του πολέμου στην Ουκρανία, οι οποίες αναπόφευκτα φτάνουν και σε εμάς. Αν δεν εξομαλυνθεί η κατάσταση, είναι πολύ πιθανόν η τιμή της βενζίνης να ξεπεράσει τα 2 ευρώ το λίτρο, κόστος που θα αποτελέσει ψυχρολουσία για τον καταναλωτή σε μια ήδη επιβαρυμένη αγορά».
Σύμφωνα με τον ίδιο, η μείωση του Ειδικού Φόρου κατανάλωσης αποτελεί μονόδρομο για την κυβέρνηση. «Η τελική τιμή που φτάνει στον καταναλωτή, διαμορφώνεται κατά 67% από φόρους. Έχουμε ζητήσει σε πανελλαδικό επίπεδο επανειλημμένα την μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης, καθώς η χώρα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της Ευρώπης, αναφορικά με τους ακριβότερους φόρους καυσίμων» και πρόσθεσε ότι «αν συνεχιστεί έτσι η κατάσταση, στο τέλος θα έχουμε lockdown από την τιμή της βενζίνης και όχι από τον Covid-19».
(Φωτογραφία Αρχείου Pixabay)