Τέλος εποχής για το καθεστώς Άσαντ. Η πτώση από την εξουσία μετά από μισό αιώνα αναμφίβολα ανατρέπει τις ισορροπίες. Οι αντάρτες δε χρειάστηκαν παρά μόνο λίγες ημέρες για να καταλάβουν τη Δαμασκό. Μια αστραπιαία προέλαση. Πόσο εύκολη είναι αυτή η τόσο γρήγορη ανατροπή για ένα καθεστώς μισού αιώνα όσο και αν έχει παρακμάσει; Το παρασκήνιο “βοά”...
Ο γεωπολιτικός αναλυτής, υποναύαρχος εν αποστρατεία, Στέλιος Φενέκος, μιλάει για το θέμα των ημερών.
«Η μετάβαση έγινε τόσο πολύ γρήγορα και δεν είμαι σίγουρος ότι οι ηγέτες αυτής της νέας κατάστασης θα μπορέσουν να κυβερνήσουν σύντομα χωρίς να αποφύγουν τις εσωτερικές τους διαμάχες, συγκρούσεις, τον ρεβανσισμό και ενδεχόμενα μια εμφυλιοπολεμική σύρραξη, όπως ακριβώς συνέβη στη Λιβύη και σε άλλες χώρες που έπεσαν τα αυταρχικά καθεστώτα».
Το ερώτημα που τίθεται είναι: Πώς αυτό το καινούργιο καθεστώς θα διοικήσει;
«Πρόκειται για 4 ή 5 μεγάλες ομάδες με διαφορετικές αντιλήψεις. Η πιο ισχυρή είναι αυτή που ηγείται ο Γκολανί (ψευδώνυμο που προέκυψε επειδή προερχόταν από τα υψώματα του Γκολάν), όμως δεν πρέπει να υποτιμούμε και τις άλλες ομάδες. Είναι ετοιμοπόλεμοι και έχουν οπλισμό. Υπάρχουν και οι άλλοι που είναι σε αναμονή, οι Κούρδοι, οι οποίοι θα διεκδικήσουν κάποιο καθεστώς αυτονομίας. Άρα δεν είναι τόσο ευοίωνα τα πράγματα για το μέλλον».
Ο Γκολανί σίγουρα δεν είναι μετριοπαθής προσωπικότητα. Ωστόσο, από μέχρι πρότινος επικηρυγμένος ως τρομοκράτης, ένα πρόσωπο που ξεπήδησε από τα “σπλάχνα” της Αλ Κάιντα και διατηρούσε ισχυρούς δεσμούς με τον ISIS, πλέον αναβαθμίζεται σε βασικό... παίκτη. Στη μετά-Άσαντ εποχή, οι εξελίξεις θα πυροδοτήσουν νέες προσφυγικές ροές; Θα μπορέσουν να επιστρέψουν Σύροι πρόσφυγες στην πατρίδα τους;
«Όσον αφορά αυτούς που είναι στην Τουρκία, ενδεχομένως να επιστρέψουν ή να πιεστούν να επιστρέψουν. Δεν πρέπει να είμαστε πολύ αισιόδοξοι στην Ευρώπη ότι θα γυρίσουν όλοι οι μετανάστες. Διότι όλοι θα είναι σε μια κατάσταση αναμονής».
Η Τουρκιά σίγουρα είναι αναβαθμισμένη μέσα σε αυτό το πλαίσιο.
«Η Τουρκία θα επιχειρήσει να κάνει αυτό που έκανε και στη Λιβύη, δηλαδή να ενισχύσει τη νέα ηγεσία πολιτικά, στρατιωτικά και διοικητικά. Όμως δε σημαίνει ότι θα πετύχει τους στόχους της».
Όσο για το τι μπορεί να σημαίνει για την Ελλάδα μια κυβέρνηση επηρεαζόμενη από την Τουρκία στη Δαμασκό;
«Ακούσαμε τον Ερντογάν να λέει ότι οι μεγαλύτεροι ηγέτες στον κόσμο είναι εκείνος και ο Πούτιν. Η αλαζονεία με την οποία κινείται στο διεθνές περιβάλλον δεν είναι καλός οιωνός για τις μεταξύ μας σχέσεις. Δεν έχει το στοιχείο της εξισορρόπησης».
