Αίσθηση προκάλεσε η εμφατική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου για το αξίωμα του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Μια νίκη για άλλους αναμενόμενη (κυρίως εκ των υστέρων), ενώ για άλλους έκπληξη. Πάντως, μια νίκη που είχε τα χαρακτηριστικά της σαρωτικής επικράτησης ακόμη και σε κοινά που παραδοσιακά η επιρροή των Δημοκρατικών ήταν δεδομένη.
Και ενώ ολόκληρος ο πλανήτης προσπαθεί να προσαρμοστεί στη νέα πολιτική πραγματικότητα, μια πραγματικότητα που επηρεάζει κάθε χώρα άμεσα ή έμμεσα, τον επηρεάζει ανάλογα με τη γεωπολιτική της θέση και τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, το πρώτο ερώτημα που θέτουν ένθερμοι υποστηρικτές του και απηνείς επικριτές του είναι τούτο: “Ποιοι ψήφισαν μαζικά τον Ντόναλντ Τραμπ και τον ανέδειξαν πρόεδρο των ΗΠΑ;”.
Σε αυτό το ερώτημα θα δοκιμάσουμε να δώσουμε μια απάντηση, δημιουργώντας το “παζλ” των ψηφοφόρων του εκλεγμένου προέδρου με τη βοήθεια του AP Votecast. Μια έρευνα που διήρκεσε για οκτώ ημέρες και ολοκληρώθηκε την ημέρα των εκλογών.
Την έρευνα πραγματοποίησε το ερευνητικό ίδρυμα NORC του Πανεπιστημίου του Σικάγο, το Associated Press, καθώς και άλλα κορυφαία μέσα ενημέρωσης των ΗΠΑ. Τα ευρήματα της έρευνας, στην οποία συμμετείχε δείγμα 120.000 ψηφοφόρων σε όλη την επικράτεια των ΗΠΑ, είναι διαφωτιστικά για το πώς διαμορφώθηκαν οι προτιμήσεις των εκλογέων ανάλογα με το φύλο, την ηλικία, τη φυλή ή την εθνότητα, το μορφωτικό επίπεδο, τη διαμονή σε αγροτικές, ημιαστικές ή αστικές περιοχές.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, ο υποψήφιος των Ρεμπουπλικάνων εξελέγη πρόεδρος των ΗΠΑ διατηρώντας σταθερό τον βασικό κορμό των ψηφοφόρων που είχε από το 2020 και επεκτείνοντας ελαφρώς την εκλογική του επιρροή, για να συμπεριλάβει ορισμένες ομάδες που παραδοσιακά ανήκουν στο Δημοκρατικό Κόμμα. Τα ευρήματα της έρευνας δείχνουν ποια ζητήματα απασχόλησαν τους ψηφοφόρους σε αυτές τις εκλογές.
Ο Τραμπ κέρδισε ένα μικρό αλλά σημαντικό ποσοστό από Αφροαμερικανούς και ισπανόφωνους ψηφοφόρους και σημείωσε οριακή άνοδο τόσο σε άνδρες, όσο και σε γυναίκες. Καθώς αποσπούσε τμήματα της εκλογικής βάσης των Δημοκρατικών, η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις δεν κατάφερε να κερδίσει αρκετούς ψηφοφόρους αντίστοιχα. Ο εκλεγμένος πρόεδρος κατάφερε να σταθεροποιήσει την παραδοσιακή του βάση, που αποτελείται από μεγαλύτερους σε ηλικία και λευκούς ψηφοφόρους και να επεκτείνει ελαφρώς τα ποσοστά του σε άλλες ομάδες, δημιουργώντας ένα ισχυρό πλειοψηφικό ρεύμα.
Πώς ψήφισαν βασικές κοινωνικές ομάδες
Οι περισσότεροι ψηφοφόροι του Τραμπ ήταν λευκοί, μια τάση που επιβεβαιώθηκε και μετά από το 2020, οπότε ήταν περισσότερο αισθητή.
Λίγο περισσότεροι από 8 στους 10 ψηφοφόρους του Τραμπ σε αυτές τις εκλογές ήταν λευκοί, ποσοστό παρόμοιο με εκείνο του 2020. Περίπου τα δύο τρίτα των ψηφοφόρων της Χάρις ήταν λευκοί, κάτι που εν πολλοίς ταυτίζεται με την εκλογική βάση του προέδρου Τζο Μπάιντεν στις προηγούμενες εκλογές το 2020. Οι λευκοί ψηφοφόροι αποτελούν μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος στις ΗΠΑ και η υποστήριξή τους δε μεταβλήθηκε σημαντικά σε εθνικό επίπεδο σε σχέση με το 2020.
Η πλειοψηφία των λευκών ψηφοφόρων ψήφισε τον Τραμπ, ποσοστό αμετάβλητο από τις εκλογές του 2020, στις οποίες έχασε οριακά την προεδρία. Περίπου 4 στους 10 λευκούς ψηφοφόρους υποστήριξαν τη Χάρις, ποσοστό παρόμοιο με εκείνο που είχε λάβει ο Μπάιντεν το 2020. Οι λευκοί ψηφοφόροι ήταν, επίσης, πιο πιθανό να υποστηρίξουν τον Τραμπ από τη Χάρις και τον Μπάιντεν στην Πενσυλβάνια, το Μίσιγκαν και το Ουισκόνσιν, αν και ο Τραμπ είχε χάσει αυτές τις πολιτείες το 2020.
Το ποσοστό Αφροαμερικανών ψηφοφόρων του Τραμπ αυξήθηκε ελαφρώς, κυρίως λόγω των νεαρών ανδρών. Κατάφερε να αποκτήσει μικρή διεισδυτικότητα στους Αφροαμερικανούς ψηφοφόρους σε εθνικό επίπεδο, οι οποίοι ήταν περίπου ο ένας στους 10 ψηφοφόρους σε όλη τη χώρα.
Σε εθνικό επίπεδο, περίπου 8 στους 10 Αφροαμερικανούς ψηφοφόρους υποστήριξαν τη Χάρις, ποσοστό όμως μειωμένο από περίπου 9 στους 10 στις τελευταίες προεδρικές εκλογές, που υποστήριξαν τον Μπάιντεν.
Ο Τραμπ περίπου διπλασίασε το ποσοστό του στους νεαρούς Αφροαμερικανούς άνδρες, κάτι που τον ωφέλησε σημαντικά στη διεύρυνση της εκλογικής του βάσης. Περίπου 3 στους 10 Αφροαμερικανούς άνδρες κάτω των 45 ετών υποστήριξαν τον Τραμπ, διπλάσιο ποσοστό σε σχέση με το 2020.
Και στους ισπανόφωνους ψηφοφόρους ο Τραμπ αύξησε την επιρροή του, με αποτέλεσμα ελαφρώς περισσότεροι Ισπανόφωνοι τον υποστήριξαν σε σχέση με το 2020, αποδεικνύοντας ότι τώρα ήταν πιο ανοιχτοί προς εκείνον σε σχέση με το 2020.
Αν και η Χάρις κέρδισε πάνω από τους μισούς Ισπανόφωνους ψηφοφόρους, η υποστήριξή τους ήταν ελαφρώς μειωμένη σε σχέση με τους περίπου 6 στους 10 που είχε κερδίσει ο Μπάιντεν.
Οριακή αύξηση στις γυναίκες ευνόησε τον Τραμπ
Ο Τραμπ ωφελήθηκε από οριακές αυξήσεις τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, με τη Χάρις να σημειώνει ελαφρώς χαμηλότερα ποσοστά σε σχέση με τον Μπάιντεν το 2020.
Η Κάμαλα Χάρις είχε προβάδισμα στις γυναίκες, κερδίζοντας το 53% έναντι 46% του Τραμπ, αλλά αυτή η διαφορά ήταν κάπως μικρότερη από εκείνη που είχε καταγράψει ο Μπάιντεν. Ο Μπάιντεν είχε κερδίσει το 55% των γυναικών, ενώ το 43% είχε υποστηρίξει τον Τραμπ. Η υποστήριξη του Τραμπ μεταξύ των λευκών γυναικών παρέμεινε σταθερή - λίγο περισσότεροι από τους μισούς τον υποστήριξαν, παρόμοια με το 2020.
Ο Τραμπ σημείωσε μικρή αύξηση στους άνδρες
Ο Τραμπ σημείωσε παρόμοια αύξηση στους άνδρες, που αν και μικρή, αύξησε το προβάδισμά του στις ψήφους. Οι αλλαγές στην εκλογική βάση των δύο υποψηφίων κατά φύλο εστιάζονται στους νεότερους ψηφοφόρους, καθώς και στους Αφροαμερικανούς και τους Ισπανόφωνους. Οι λευκοί ψηφοφόροι και οι μεγαλύτεροι ψηφοφόροι, ανεξαρτήτως φύλου, ψήφισαν παρόμοια το 2024 όπως και το 2020.
Το AP VoteCast
Η ταυτότητα της έρευνας
Το AP VoteCast είναι μια έρευνα του αμερικανικού εκλογικού σώματος που πραγματοποιήθηκε από το NORC στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο για το Fox News, το PBS NewsHour, τη Wall Street Journal και το Associated Press. Η έρευνα, με περισσότερους από 120.000 ψηφοφόρους, διεξήχθη για οκτώ ημέρες και ολοκληρώθηκε με το κλείσιμο των καλπών. Οι συνεντεύξεις διεξήχθησαν στα Αγγλικά και τα Ισπανικά.
Η έρευνα συνδυάζει ένα τυχαίο δείγμα εγγεγραμμένων ψηφοφόρων που αντλήθηκαν από εκλογικούς καταλόγους πολιτειών, αυτοπροσδιοριζόμενους εγγεγραμμένους ψηφοφόρους που χρησιμοποιούν το AmeriSpeak panel του NORC, το οποίο σχεδιάστηκε ώστε να είναι αντιπροσωπευτικό του αμερικανικού πληθυσμού, και αυτοπροσδιοριζόμενους εγγεγραμμένους ψηφοφόρους από μη τυχαία διαδικτυακά πάνελ. Το περιθώριο δειγματοληπτικού σφάλματος για τους ψηφοφόρους εκτιμάται σε συν/πλην 0,4 ποσοστιαίες μονάδες.
