H "πηγή της νεότητας" είναι μια αέναη αναζήτηση του ανθρώπου, στην οποία εδώ και πολλές δεκαετίες συμμετέχει και η επιστήμη. Κατά το παρελθόν αρκετές ελπιδοφόρες ανακαλύψεις έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές, αλλά οι πρσοπάθειες συνεχίζονται. Και αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών είναι ένα φάρμακο που μπορεί να αυξήσει τη διάρκεια ζωής των ποντικιών και κατά ένα πέμπτο. Κάτι που αφήνει ελπίδες ότι ενδέχεται να αποδειχθεί ευεργετικό στην καθυστέρηση της γήρανσης του ανθρώπου.
Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται σε μελέτη που δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Nature, ποντίκια που έλαβαν τη εν λόγω θεραπεία ήταν πιο αδύνατα, πιο γυμνασμένα, λιγότερο επιρρεπή στον καρκίνο και ζούσαν αρκετούς μήνες περισσότερο.
Το φάρμακο απενεργοποιεί μια πρωτεΐνη που ονομάζεται ιντερλευκίνη-11 (IL-11). Η πρωτεΐνη αυτή είναι σημαντική τα πρώτα χρόνια της ζωή, καθώς βοηθά στην ανάπτυξη των οστών και των αρθρώσεων.
Τα επίπεδά της αυξάνονται στον ανθρώπινο οργανισμό, ωστόσο, καθώς μεγαλώνουμε, συμβάλλει στην αύξηση των επιπέδων φλεγμονής, ενώ οι ερευνητές λένε ότι «αναποδογυρίζει» αρκετούς βιολογικούς διακόπτες που ελέγχουν τον ρυθμό της γήρανσης.
Το εύρημα είναι το πιο πρόσφατο που δείχνει ότι ο έλεγχος της φλεγμονής, δηλαδή η υπερδραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος, μπορεί να αποτελέσει έναν τρόπο πρόληψης των παθήσεων που σχετίζονται με την ηλικία.
Το φάρμακο δοκιμάζεται ήδη σε ανθρώπους για τη θεραπεία πνευμονολογικών νοσημάτων, αλλά η μελέτη, υποδηλώνει ότι η αναστολή της γήρανσης θα μπορούσε να είναι ένα ακόμη όφελος του φαρμάκου.
Όταν το φάρμακο χορηγήθηκε στα ποντίκια ηλικίας 75 εβδομάδων (κάτι που ισοδυναμεί με έναν άνθρωπο 55 ετών) έζησαν 156 εβδομάδες, σε σύγκριση με τις 121 εβδομάδες που έζησαν εκείνα που δεν το έλαβαν.
Τα ποντίκια αυτά έγιναν γνωστά ως «γιαγιάδες σούπερ μόντελ» στο εργαστήριο, λόγω της νεανικής τους εμφάνισης.
Η διάρκεια ζωής των ποντικών που τους χορηγήθηκε το φάρμακο (αριστερά) αυξήθηκε έως και κατά ένα πέμπτο και παρέμειναν πιο αδύνατα και υγιή από εκείνα που δεν έλαβαν τη θεραπεία
Η διάρκεια ζωής των ποντικών που τους χορηγήθηκε το φάρμακο (αριστερά) αυξήθηκε έως και κατά το ένα τέταρτο και παρέμειναν πιο αδύνατα και υγιή από εκείνα που δεν έλαβαν τη θεραπεία MRC LABORATORY OF MEDICAL SCIENCES/DUKE-NUS MEDICAL SCHOOL/PA
Το εύρημα είναι το πιο πρόσφατο που δείχνει ότι ο έλεγχος της φλεγμονής,μπορεί να αποτελέσει έναν τρόπο πρόληψης των παθήσεων που σχετίζονται με την ηλικία.
«Τα ευρήματα αυτά είναι πολύ συναρπαστικά», δήλωσε στους Times του Λονδίνου ο καθηγητής Stuart Cook, από το Imperial College του Λονδίνου και την Ιατρική Σχολή Duke-NUS στη Σιγκαπούρη.
«Τα ποντίκια που έλαβαν τη θεραπεία είχαν λιγότερους καρκίνους και ήταν απαλλαγμένα από τα συνήθη σημάδια γήρανσης και αδυναμίας, αλλά είδαμε επίσης μειωμένη μυϊκή σπατάλη και βελτίωση της μυϊκής δύναμης. Με άλλα λόγια, τα ηλικιωμένα ποντίκια που έλαβαν anti-IL-11 ήταν πιο υγιή».
Την ίδια στιγμή ήταν ελπιδοφόρο το γεγονός ότι οι παρενέργειες φαίνονταν ελάχιστες και ήδη δοκιμάζεται σε ανθρώπους, συμπλήρωσε ο ίδιος.
«Τα προηγούμενα προτεινόμενα φάρμακα και θεραπείες που παρατείνουν τη ζωή είτε είχαν φτωχό προφίλ παρενεργειών, είτε δεν λειτουργούσαν και στα δύο φύλα, είτε μπορούσαν να παρατείνουν τη ζωή, αλλά όχι την υγιή ζωή. Ωστόσο αυτά δεν φαίνεται να ισχύουν για την IL-11», εξηγεί ο δρ. Cook
Το φάρμακο δεν είναι το πρώτο που παράγει σημαντικά οφέλη μακροζωίας σε ποντίκια.
Ένα άλλο, η ραπαμυκίνη, έχει δείξει σε ορισμένα πειράματα ακόμη πιο θεαματικά αποτελέσματα, αλλά αυτά δεν έχουν ακόμη μεταφερθεί στον άνθρωπο.
Ο δρ Andrew Steele, επιστήμονας μακροζωίας και συγγραφέας του βιβλίου «Ageless: The New Science of Getting Older Without Getting Old», δήλωσε ότι «αυτός είναι ο πιο πρόσφατος από τους δεκάδες τρόπους που έχουν βρει οι επιστήμονες για να επιβραδύνουν τη διαδικασία της γήρανσης στα ποντίκια και ενώ μέχρι στιγμής αφορά μόνο στα ποντίκια, κάθε πρόσθετη επιτυχία αυξάνει τις πιθανότητες ότι μια από αυτές τις προσεγγίσεις θα κρατήσει μια μέρα τους ανθρώπους υγιέστερους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα».
Ο ίδιος πρόσθεσε, όμως, ότι θα πρέπει να είμαστε ακόμη επιφυλακτικοί απέναντι σε απροσδόκητα αποτελέσματα. Μπορεί, για παράδειγμα, η πρωτεΐνη να έχει άλλες χρήσεις, ίσως στην καταπολέμηση των λοιμώξεων. Αυτό μπορεί να μην είναι εμφανές στα ποντίκια που ζουν σε ένα καθαρό εργαστήριο.
«Θα πρέπει πάντα να είμαστε προσεκτικοί όταν η καταστολή μιας και μόνο πρωτεΐνης φαίνεται να επιβραδύνει τη διαδικασία γήρανσης στα ποντίκια του εργαστηρίου, ίσως ο ρόλος της είναι πιο κρίσιμος στη φύση… Ωστόσο, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι οι άνθρωποι μοιάζουν περισσότερο με τα ποντίκια του εργαστηρίου παρά με τα άγρια ξαδέλφια τους, καλομαθημένα στο σύγχρονο, ρυθμιζόμενο από τη θερμοκρασία περιβάλλον μας με άφθονη τροφή, οπότε ως καλομαθημένος σύγχρονος άνθρωπος περιμένω με ανυπομονησία περαιτέρω αποτελέσματα».
