Ο Πάπας Φραγκίσκος άφησε ανοιχτό το «παράθυρο» στην ευλογία ομόφυλων ζευγαριών, απαντώντας σε πέντε συντηρητικούς καρδινάλιους που προκάλεσαν τον προκαθήμενο της Καθολικής Εκκλησίας να επιβεβαιώσει τη διδασκαλία της εκκλησίας για την ομοφυλοφιλία πριν από μια συνάντηση όπου οι LGBTQ+ καθολικοί ήταν στην ημερήσια διάταξη.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Guardian, το Βατικανό δημοσίευσε τη Δευτέρα μια επιστολή που έγραψε ο Φραγκίσκος προς τους καρδιναλίους στις 11 Ιουλίου, αφού έλαβε μια λίστα με πέντε ερωτήσεις, από αυτούς μια μέρα νωρίτερα. Σε αυτήν, ο Φραγκίσκος προτείνει ότι τέτοιες ευλογίες θα μπορούσαν να μελετηθούν εάν δεν συγχέουν την ευλογία με τον μυστήριο του γάμου.
Αντιστρέφεται η θέση του Βατικανού
Το New Ways Ministry, το οποίο υπερασπίζεται τους ΛΟΑΤΚΙ+ Καθολικούς, δήλωσε ότι η επιστολή «προωθεί σημαντικά» τις προσπάθειες να γίνουν οι ΛΟΑΤΚΙ+ Καθολικοί ευπρόσδεκτοι στην εκκλησία.
Το Βατικανό θεωρεί ότι ο γάμος είναι μια αδιάσπαστη ένωση μεταξύ άνδρα και γυναίκας. Κατά συνέπεια, αντιτίθεται εδώ και καιρό στους γάμους των ομοφυλοφίλων. Όμως ο Φραγκίσκος έχει εκφράσει την υποστήριξή του σε αστικούς νόμους που επεκτείνουν τα νομικά οφέλη σε συζύγους του ίδιου φύλου και καθολικοί ιερείς σε μέρη της Ευρώπης έχουν ευλογήσει ενώσεις ομοφυλοφίλων χωρίς την αποδοκιμασία του Βατικανού.
Η απάντηση του Φραγκίσκου στους καρδιναλίους, ωστόσο, σηματοδοτεί μια αντιστροφή από την τρέχουσα επίσημη θέση του Βατικανού. Σε ένα επεξηγηματικό σημείωμα το 2021, η Σύνοδος για τη Διδασκαλία της Πίστης δήλωσε ότι η εκκλησία δεν μπορεί να ευλογήσει τις ενώσεις ομοφυλοφίλων επειδή «ο Θεός δεν μπορεί να ευλογήσει την αμαρτία».
Τι ανέφερε στην επιστολή του ο Πάπας
Στη νέα του επιστολή, ο Φραγκίσκος επανέλαβε ότι ο γάμος είναι μια ένωση μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας. Αλλά απαντώντας στην ερώτηση των καρδιναλίων σχετικά με τις ομοφυλοφιλικές ενώσεις και τις ευλογίες, είπε ότι η «ποιμαντική φιλανθρωπία» απαιτεί υπομονή και κατανόηση και ότι οι ιερείς δεν μπορούν να γίνουν δικαστές «που μόνο αρνούνται, απορρίπτουν και αποκλείουν».
«Για τον λόγο αυτό, η ποιμαντική σύνεση πρέπει να διακρίνει επαρκώς αν υπάρχουν μορφές ευλογίας, που ζητούνται από ένα ή περισσότερα πρόσωπα, οι οποίες δεν μεταδίδουν μια λανθασμένη αντίληψη για τον γάμο», έγραψε. «Διότι όταν ζητείται μια ευλογία, εκφράζεται ένα αίτημα για βοήθεια από τον Θεό, μια έκκληση να μπορέσουμε να ζήσουμε καλύτερα, μια εμπιστοσύνη σε έναν πατέρα που μπορεί να μας βοηθήσει να ζήσουμε καλύτερα.»
Είπε ότι υπάρχουν καταστάσεις που αντικειμενικά «δεν είναι ηθικά αποδεκτές», αλλά η ίδια «ποιμαντική φιλανθρωπία» απαιτεί να αντιμετωπίζονται οι άνθρωποι ως αμαρτωλοί που μπορεί να μην ευθύνονται πλήρως για την κατάστασή τους.
«Τεράστια πρόοδος» η επιστολή του Πάπα
Ο Φραγκίσκος πρόσθεσε ότι δεν υπάρχει ανάγκη για τις επισκοπές ή τις επισκοπικές διασκέψεις να μετατρέψουν αυτή την ποιμαντική φιλανθρωπία σε σταθερούς κανόνες ή πρωτόκολλα, λέγοντας ότι το θέμα μπορεί να αντιμετωπιστεί κατά περίπτωση «επειδή η ζωή της εκκλησίας κινείται σε κανάλια πέρα από τους κανόνες». Ο Francis DeBernardo, εκτελεστικός διευθυντής του New Ways Ministry, εξέφρασε την ικανοποίησή του για το άνοιγμα του Πάπα.
«Η άδεια για τους ποιμαντικούς λειτουργούς να ευλογούν τα ζευγάρια του ίδιου φύλου υποδηλώνει ότι η εκκλησία αναγνωρίζει πράγματι ότι η ιερή αγάπη μπορεί να υπάρξει μεταξύ των ζευγαριών του ίδιου φύλου και ότι η αγάπη αυτών των ζευγαριών αντικατοπτρίζει την αγάπη του Θεού», ανέφερε ο DeBernardo σε δήλωσή του. «Αυτές οι αναγνωρίσεις, αν και δεν είναι απόλυτα αυτό που θα ήθελαν οι LGBTQ+ Καθολικοί, αποτελούν μια τεράστια πρόοδο προς την κατεύθυνση της πληρέστερης και πιο ολοκληρωμένης ισότητας.»
Πέντε καρδινάλιοι προκάλεσαν τον Φραγκίσκο να πάρει θέση
Οι πέντε καρδινάλιοι, όλοι τους συντηρητικοί ιεράρχες από την Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και την Αμερική, είχαν προκαλέσει τον Φραγκίσκο να επιβεβαιώσει την εκκλησιαστική διδασκαλία για τους ομοφυλόφιλους, τη χειροτονία των γυναικών, την εξουσία του Πάπα και άλλα ζητήματα στην επιστολή τους.
Δημοσίευσαν το υλικό δύο ημέρες πριν από την έναρξη μιας μεγάλης συνόδου τριών εβδομάδων στο Βατικανό, κατά την οποία οι ΛΟΑΤΚΙ+ καθολικοί και η θέση τους στην εκκλησία είναι στην ημερήσια διάταξη.
Ποιοι ήταν οι υπογράφοντες
Οι υπογράφοντες ήταν μερικοί από τους πιο ηχηρούς επικριτές του Φραγκίσκου, όλοι τους συνταξιούχοι και ανήκουν στην πιο δογματική γενιά καρδιναλίων που διορίστηκαν από τον Άγιο Ιωάννη Παύλο ΙΙ ή τον Πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ’.
Πρόκειται για τον Βάλτερ Μπραντμύλερ από τη Γερμανία, πρώην ιστορικό του Βατικανού, τον Ρέιμοντ Μπερκ από τις ΗΠΑ, τον οποίο ο Φραγκίσκος απομάκρυνε από επικεφαλής του ανώτατου δικαστηρίου του Βατικανού, τον Χουάν Σαντοβάλ από το Μεξικό, συνταξιούχο αρχιεπίσκοπο της Γουαδαλαχάρα, τον Ρόμπερτ Σάρα από τη Γουινέα, συνταξιούχο επικεφαλής του γραφείου λειτουργικής του Βατικανού, και τον Τζόζεφ Ζεν, συνταξιούχο αρχιεπίσκοπο του Χονγκ Κονγκ.
Οι Brandmueller και Burke ήταν μεταξύ των τεσσάρων υπογραφόντων ενός προηγούμενου γύρου dubia προς τον Φραγκίσκο το 2016, μετά το αμφιλεγόμενο άνοιγμά του να αφήσει τα διαζευγμένα και πολιτικά ξαναπαντρεμένα ζευγάρια να κοινωνήσουν. Τότε, οι καρδινάλιοι ανησυχούσαν ότι η θέση του Φραγκίσκου παραβίαζε την εκκλησιαστική διδασκαλία για το αδιάσπαστο του γάμου. Ο Φραγκίσκος δεν απάντησε ποτέ στα ερωτήματά τους και δύο από τους συνυπογράφοντες τους πέθαναν στη συνέχεια.
Η απάντηση του Φραγκίσκου στην επιστολή των καρδινάλιων
Ο Φραγκίσκος απάντησε αυτή τη φορά. Οι καρδινάλιοι δεν δημοσίευσαν την απάντησή του, αλλά προφανώς τη βρήκαν τόσο μη ικανοποιητική που αναδιατύπωσαν τις πέντε ερωτήσεις τους, του τις υπέβαλαν ξανά και του ζήτησαν να απαντήσει απλώς με ένα ναι ή ένα όχι. Όταν δεν το έκανε, οι καρδινάλιοι αποφάσισαν να δημοσιοποιήσουν τα κείμενα και να εκδώσουν μια προειδοποίηση προς τους πιστούς.
Το γραφείο διδασκαλίας του Βατικανού δημοσίευσε την απάντησή του σε αυτούς λίγες ώρες αργότερα, αν και το έκανε χωρίς την εισαγωγή του στην οποία προέτρεπε τους καρδιναλίους να μην φοβούνται τη σύνοδο.